قرص و شیاف پروکلرپرازین برای درمان تهوع و استفراغ شدید مصرف می‌شود. همچنین از این دارو، برای درمان علائم بیماری اسکیزوفرنی و اضطراب غیر قابل کنترل نیز استفاده می‌شود. مصرف قرص پروکلرپرازین برای کودکان زیر 2 سال یا کودکانی که کمتر از 20 پوند (حدودا 9 کیلوگرم) وزن دارند، منع شده است.
برای دریافت اطلاعات کامل درباره داروی پروکلرپرازین، این صفحه از سایت دکتر چک را با ما بخوانید…
داروی پروکلرپرازین
داروی پروکلرپرازین در دسته داروهای آنتی سایکوتیک معمولی قرار گرفته و هیجان غیرطبیعی در مغز را کاهش می‌دهد. معمولا پزشکان برای درمان موارد زیر، پروکلرپرازین را تجویز می‌کنند:
- ناخوشی صبحگاهی؛
- سرگیجه؛
- بیماری ناشی از میگرن؛
- بیماری سفر؛
- احساس بیماری ناشی از بیهوشی عمومی پس از جراحی؛
- احساس بیماری ناشی از درمان سرطان یا سایر داروها؛
- اضطراب شدید؛
- مشکل در برقراری تعادل ناشی از بیماری منییر.
داروی پروکلرپرازین به صورت قرص و شربت بلعیدنی و همچنین داروی تزریقی موجود است. این دارو، 30 الی 60 دقیقه پس از مصرف، شروع به اثردهی می‌کند. در مورد بیماری منییر، ممکن است اثر بخشی دارو چند روز پس از مصرف شروع شود.
از رایج‌ترین عوارض جانبی این دارو، می‌توان به تاری دید و احساس خواب آلودگی اشاره کرد. به همین علت، توصیه می‌شود که قبل و بعد از مصرف پروکلرپرازین، از مصرف الکل خودداری کنید. دستور رایج تجویز شده این دارو توسط پزشک، معمولا 3 بار در روز است.
چه افرادی می‌توانند پروکلرپرازین را مصرف کنند و چه افرادی نمی‌توانند؟
اکثر افراد بزرگسال و کودکان بالای 1 الی 2 سال، می‌توانند در صورت تایید پزشک، پروکلرپرازین را مصرف نمایند. در صورتی که مشمول موارد زیر هستید، نباید پروکلرپرازین را مصرف کنید:
- در گذشته، نسبت به داروی پروکلرپرازین یا سایر داروها، واکنش آلرژیک داشته‌اید.
- سابقه لخته شدن خون را دارید و یا احتمال لخته شدن خون در شما بالا است.
- به بیماری‌هایی که منجر به انسداد روده می‌شود (مانند کرون، دیورتیکولیت، فتق، سرطان روده بزرگ و…) مبتلا هستید.
- مشکلات کبدی دارید.
- به مشکلاتی که باعث ایجاد حمله یا تشنج می‌شوند (مانند صرع) دچار هستید.
- نارسایی قلبی دارید.
- به مشکل فشار خون بالا دچار هستید.
نحوه و زمان مصرف داروی پروکلرپرازین
در صورتی که پزشک این دارو را تجویز کرده است، باید آن را طبق دستور او مصرف نمایید. به طور کلی، قرص پروکلرپرازین به دو صورت زیر تولید می‌شود:
- قرص‌های استاندارد که به صورت کامل، با یک لیوان نوشیدنی بلعیده می‌شوند.
- قرص‌های حل شدنی (باکال) که بین لب بالایی و لثه نگه داشته می‌شوند تا به آرامی حل شوند.
قرص‌ها و شربت‌های استاندارد را می‌توانید با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. برای قرص‌های باکال، توصیه می‌شود آن‌ها را بعد از غذا مصرف کنید، تا عملکرد و اثر دهی بهتری داشته باشند.
دوز پروکلرپرازین
دوز داروی پروکلرپرازین بر اساس وزن و شرایط بیمار تعیین می‌شود. به طور معمول، پزشکان مصرف 2 الی 3 بار در روز پروکلرپرازین را توصیه می‌کنند.
در صورتی که مصرف دارو را فراموش کردید، پس از یادآوری آن را مصرف نمایید، اما به هیچ وجه دوز دارو را افزایش ندهید؛ چرا که مصرف بیش از حد این دارو می‌تواند خطرناک باشد.
توجه: در صورتی که به اشتباه دوز بیش از حد مجاز مصرف کردید، بهتر است از فرد دیگری بخواهید شما را به اورژانس برساند و با همراه داشتن بسته دارو و یا نام آن، پزشک اورژانس را در جریان اوضاع قرار دهید.
عوارض جانبی پروکلرپرازین
پروکلرپرازین مانند همه داروها، دارای عوارض جانبی منحصر به خود است. با این حال، همه افراد پس از مصرف پروکلرپرازین، دچار عوارض جانبی آن نمی‌شوند. آمار‌ها نشان می‌دهند از هر 100 نفر، حداقل 1 نفر به عوارض جانبی پروکلرپرازین دچار می‌شود. این عوارض معمولا خفیف بوده و خود به خود از بین می‌روند.
برخی از عوارض جانبی رایج داروی پروکلرپرازین که در صورت تداوم و آزار دهنده بودن، می‌بایست به پزشک گزارش داده شوند، عبارتند از:
- احساس کرختی و خوابآلودگی؛
- تاری دید؛
- سردرد،
- خشکی دهان؛
- گرفتگی‌بینی؛
عوارض جانبی جدی و خطرناک پروکلرپرازین
عوارض جانبی جدی، تقریبا نادر است و معمولا از هر 10000 نفر 1 نفر به آن دچار می‌شود. این عوارض عبارتند از:
- سفت شدن، لرزش عضلات بدن؛
- حرکات غیر قابل کنترل صورت یا زبان؛
- درد قسمت پستان (مردان و زنان)؛
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم‌ها (نشان دهنده مشکلات کبدی)؛
- ضربان نامنظم یا سریع قلب؛
واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی)
در موراد نادر، مصرف داروی پروکلرپرازین می‌تواند منجر به ایجاد واکنش آنافیلاکسی شود. برخی از مهم‌ترین علائم این واکنش آلرژیک عبارتند از:
- ایجاد واکنش‌های پوستی ناگهانی (مانند خارش، قرمزی، تاول، تورم یا لایه لایه شدن پوست)؛
- خس خس کردن سینه در زمان تنفس؛
- گرفتگی در گلو یا قفسه سینه؛
- مشکل در صحبت کردن یا تنفس؛
- بی‌حس شدن دهان، صورت، لب‌ها، زبان یا گلو.
در صورت مشاهده هر کدام از علائم بالا، باید بدون هدر دادن وقت، به نزدیک‌ترین واحد اورژانس مراجعه کنید و یا با شماره 115 تماس گرفته و درخواست اعزام فوری آمبولانس نمایید.
موارد ذکر شده در بالا، تمام عوارض پروکلرپرازین نیستند. برای اطلاع از تمام عوارض جانبی این دارو، می‌توانید بروشور درون جعبه دارو را مطالعه نمایید.
چطور با عوارض جانبی پروکلرپرازین کنار بیاییم؟
بسته به نوع عارضه، می‌توانید از راهکار‌های زیر استفاده کنید:
احساس خوابآلودگی: پس از مصرف دارو، از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند (مانند رانندگی یا استفاده از ابزار آلات) خودداری کنید. همچنین، بهتر است قبل از مصرف این دارو، از مصرف الکل خودداری نمایید.
تاری دید: از انجام کارهایی که به دید کامل نیاز دارند (مانند رانندگی یا استفاده از ابزار آلات) خودداری کنید. در صورتی که این عارضه بیش از 2 روز پس از شروع مصرف ادامه داشت، با پزشک خود صحبت کنید تا داروی دیگری را تجویز نماید.
خشکی دهان: می‌توانید برای تحریک غدد بزاق به ترشح بیشتر، از آدامس‌های بدون شکر استفاده کنید.
سردرد: مایعات فراوان بنوشید و استراحت کردن را فراموش نکنید. برای کاهش درد، می‌توانید از مسکن‌های معمولی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید. در صورت شدید بودن یا ادامه دار بودن سردرد برای بیش از 1 هفته، بهتر است با پزشکتان صحبت کنید.
گرفتگی‌بینی: با یک داروساز صحبت کنید تا یک داروی ضد احتقان مناسب به شما پیشنهاد دهد.
مصرف پروکلرپرازین در دوران بارداری و شیردهی
با اینکه مصرف این دارو در دوران بارداری هیچ مشکلی ندارد و آسیبی به مادر و جنین نمی‌زند، در صورتی که برای از بین بردن تهوع صبحگاهی از آن استفاده می‌کنید، بهتر است آن را در مدت زمان کوتاهی مصرف کنید.
این دارو به مقدار کمی وارد شیر مادر می‌شود. بهتر است قبل از مصرف آن، با پزشک خود مشورت کنید و آن را خودسرانه مصرف نکنید. در صورتی که این دارو را مصرف می‌کنید و نوزاد شما بیشتر از زمان معمول می‌خوابد، می‌بایست در اسرع وقت با پزشک تماس بگیرید.
مصرف همزمان پروکلرپرازین با سایر دارو
در صورتی که دارویی مصرف می‌کنید که باعث خواب آلودگی، خشکی دهان و بالا رفتن تپش قلب شما می‌شود، مصرف همزمان با پروکلرپرازین، می‌تواند باعث تشدید عوارض شود.
علاوه براین، مصرف برخی از داروهای گیاهی در زمان مصرف پروکلرپرازین، می‌تواند عوارض جانبی را بدتر کند. بهتر است لیستی از داروهای شیمیایی، داروهای گیاهی یا مکمل‌های خوراکی‌ای که مصرف می‌کنید را در اختیار پزشک قرار دهید تا داروی مناسب را برایتان انتخاب کند.
تا چه زمانی باید داروی پروکلرپرازین را مصرف کنم؟
داروی پروکلرپرازین باید در کمترین دوز لازم و در کمترین زمان ممکن تجویز شود. از آنجایی که قطع مصرف ناگهانی این دارو می‌تواند باعث ایجاد علائم ترک (مانند مشکلات خواب یا احساس بیماری) شود، بهتر است دارو را یکباره قطع نکنید. معمولا پزشکان از بیماران می‌خواهند دوز داروی پروکلرپرازین را به تدریج کمتر کنند تا از بروز علائم ترک دارو، جلوگیری شود.
سخن پایانی
داروی پروکلرپرازین، توسط پزشکان برای درمان تهوع صبحگاهی، سرگیجه، اضطراب، احساس ناخوشی ناشی از مصرف داروها و… تجویز می‌شود. این دارو مانند سایر داروها، دارای عوارض جانبی است. سرگیجه و احساس خواب آلودگی، از رایج‌ترین عوارض جانبی پروکلرپرازین به شمار می‌روند. یا این حال، همه مصرف‌کنندگان، این عوارض جانبی را تجربه نمی‌کنند.
در صورتی که این دارو را تحت نظر پزشک مصرف می‌کنید، بهتر است به برنامه مصرف توجه کرده و دارو را طبق آن مصرف نمایید. حتما در زمان مراجعه به پزشک، لیستی از تمام داروها و مکمل‌ها را تحویل دهید تا پزشک در صورت تداخلات دارویی، دوز دارو را تغییر دهد و یا داروی دیگری را تجویز نماید.
در صورتی که درباره داروی پروکلرپرازین سوال و نظری دارید، می‌توانید در قسمت نظرات آن را مطرح کرده و منتظر پاسخ از جانب پزشکان دکترچک باشید.
