آیا قرص آهن باعث یبوست میشود ؟ آهن در بدن عده ای از مردم به اندازه کافی وجود ندارد و از همین رو، با مصرف قرص های آهن می توان سطح این ماده معدنی را در بدن به اندازه طبیعی بازگرداند.

آهن نوعی ماده معدنی ضروری است که نقش های مختلفی را در فعالیت های بدن بر عهده دارد. وجود این ماده معدنی برای حفظ سلامتی سلول های قرمز اهمیت بسزایی دارد.

هنگامی می گوییم فردی دچار یبوست شده است که به سختی بتواند روده بزرگ خود را تخلیه کند. با این حال، عده ای معتقد هستند که مصرف قرص آهن باعث بروز یبوست می شود.

در این مقاله از سایت دکتر چک به این سوال شما پاسخ می دهیم.

آیا قرص آهن باعث یبوست میشود

بله قرص آهن باعث یبوست میشود. این واقعیت شناخته شده است که مصرف قرص های آهن علاوه بر دل درد و حالت تهوع، باعث یبوست هم می شوند. یبوست از شناخته شده ترین عوارض جانبی در مصرف این داروها است. در بیشتر موارد، بعد از این که بدن فرد به قرص آهن عادت کرد، این عوارض نیز از بدن می روند.

اما دلیل چیست؟ مصرف قرص های آهن باعث بروز یبوست می شود به این خاطر که جذب آهن از مواد غذایی و همین طور مکمل ها به کندی انجام می شود. به طور متوسط، بدن خانم ها ده درصد و بدن  آقایان پنج درصد از آهن موجود در غذا را می تواند جذب می کند.

هنگامی که میزان آهن در بدن کم می شود، جذب این ماده معدنی تا بیست درصد بالا می رود. در این شرایط که بدن نمی تواند آهن را جذب کند، باکتری های بد بیماری زا در روده از این آهن برای رشد خود تغذیه می کنند. از این رو، بروز یبوست یک نشانه ناشی از وجود باکتری بد در روده بزرگ است.

البته تاثیر مکمل های حاوی آهن در بروز یبوست در عده ای از مردم کمتر از دیگران است. هر چقدر که میزان آهن دریافتی بیشتر باشد، فرد با عوارض جانبی بیشتری هم دست و پنجه نرم می کند.

به طور مثال، اگر بزرگسالان روزانه 30 میلی گرم و کودکان روزانه 25 گرم آهن دریافت کنند، به ندرت پش می آید که با عوارض جانبی مواجه شوند زیرا بدن روزانه به 25 تا 30 میلی گرم از این ماده معدنی نیاز دارد.

وقتی گفته می شود میزان این ماده معدنی در بدن زیاد شده است که میزان آن به 60 میلی گرم افزایش یابد.

اگر میزان آهن موجود در بدن زیاد شود، فرد به عارضه هموکروماتوز مبتلا می شود. در نتیجه، آهن در بدن انباشته می شود. در صورتی که این مشکل برطرف نشود، اندام های بدن از جمله قلب، کبد و پانکراس آسیب می بینند.

اگر فردی بیشتر از میزان تجویز شده پزشک اقدام به مصرف قرص های آهن کند، به مسمومیت آهن مبتلا می شود. اگر فکر می کنید دچار این وضعیت شده اید، باید هر چه سریع تر به اورژانس مراجعه کنید.

چگونه در هنگام مصرف قرص آهن از بروز یبوست پیشگیری کنیم؟

از آن جایی که مصرف این قرص ها باعث یبوست شده و فرد با وضعیت سختی مواجه می شود، با کمک این نکات می توان از بروز یبوست در هنگام مصرف قرص آهن خودداری کرد.

  • به جای مصرف قرص های آهن بدون نسخه، قرص آهن بیس گلیسینات را خریداری کنید (قابلیت جذب این نوع قرص آهن بیشتر است).
  • وقتی که می خواهید قرص های سوپر آیرون 60 میلی گرمی را مصرف کنید و می دانید که در گذشته با مصرف آن ها دچار یبوست شده بودید، قرص را نصف کرده و در طول هفته اول فقط 30 میلی گرم آهن دریافت کنید.
  • اگر با مصرف این قرص ها در طول هفته اول دچار یبوست نشدید، از هفته بعد یک قرص کامل حاوی 60 میلی گرم آهن را مصرف کنید.

نکاتی برای رهایی از یبوست

در خانه و با ایجاد تغییراتی در لایف استایل می توان این مشکل را برطرف کرد.

در ادامه به چندین راهکار برای رهایی از بیوست اشاره می کنیم.

  • تا می توانید آب بنوشید. گاهی اوقات اهمیت آب خوردن را دست کم می گیریم.
  • ورزش کنید. داشتن یک لایف استایل بدون حرکت حتی بدون مصرف قرص آهن هم باعث بروز یبوست می شود.
  • مواد غذایی سرشار از فیبر مصرف کنید. محصولات سبوس دار، توت ها، میوه، سبزیجات و حبوبات بخورید. فیبر باعث افزایش میزان مدفوع شده و به دفع منظم مدفوع کمک می کند.
  • آلو سیاه خشک بخورید. خوردن مقدار کمی آلو سیاه در طول روز باعث سلامت روده می شود.
  • به طور مستمر به دستشویی بروید و هرگز دستشویی رفتن را به تاخیر نیاندازید.
  • مواد غذایی که باعث بروز یبوست می شوند را مصرف نکنید. این مواد غذایی عبارت اند از موز خام، محصولات گندمی، مقدار زیادی بلوبری و انگور سیاه، خوراکی های با مقدار زیاد گوشت، شیر گاو و پنیر.
  • خوراکی های تخمیر شده را مصرف کنید. این خوراکی ها عبارت اند از کلم ترش، ماست (ماست های بر پایه گیاهی هم جزء خوراکی های تخمیر شده به حساب می آیند)، خیار شور، تمپه و محصولات تخمیری سویا. دلیل این که می گوییم خوراکی های تخمیر شده را مصرف کنید، این است که حاوی باکتری زنده بوده و میزان فلور میکروبی موجود در روده را زیاد می کنند.

شرایطی که باعث بروز یبوست می شوند

اگر هر کدام از شرایط و وضعیت های زیر زیر را دارید، باید برای درمان و پیشگیری از یبوست هوشیار بوده و اقدام کنید:

باردار هستید

روند سوخت و سوز در بدن در هنگام بارداری کند می شود و علت آن هم این است که یدن می خواهد اطمینان حاصل کند که جنین به تمام مواد معدنی ضروری و ویتامین های مورد نیاز برای رشد سالم دسترسی دارد.

کهنسال هستید

کهنسالان حتی اگر قرص آهن را مصرف نکنند هم بیشتر از سایرین دچار یبوست می شوند.

داروهای خاص مصرف می کنید

مصرف بعضی از داروها باعث بروز یبوست می شود. مثلا مصرف افیون های مسکن، تعدادی از داروهای مخصوص پارکینسون و بیماری های روانشناختی، ادرار آورها و داروی وراپامیل که برای درمان اختلال های قلبی مصرف می شود، باعث بروز یبوست می شود.

بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر هم بیشتر از دیگران در معرض بروز یبوست قرار دارند.

تحت چه شرایط فرد دچار کمبود آهن می شود؟

این شرایط عبارت اند از:

بارداری

علت این که ممکن است خانم ها در دوران بارداری خود دچار کمبود آهن شوند، این است که بدن برای پشتیبانی از جنین به سلول های قرمز بیشتری نیاز دارد. مصرف مکمل های آهن در این دوران خطر بروز کمبود آهن را کاهش می دهد.

از دست دادن خون

از دست دادن میزان زیاد خون در هنگام عادت ماهانه، ابتلا به فتق یا خونریزی روده معده ای باعث کم شدن میزان آهن در بدن می شود.

ابتلا به سرطان

در مطالعه ای که در این زمینه انجام شد، مشخص شد که بیماران مبتلا به سرطان بیشتر دچار کمبود آهن می شوند.

رژیم های غذایی

افرادی که از رژیم های غذایی فاقد میزان کافی آهن تبعیت می کنند، به طبع خطر کم شدن میزان آهن در بدن آن ها هم بیشتر است.

سوء جذب

بدن تحت شرایط خاصی مثل بیماری سلیاک، بیماری کروهن، فیبروز سیستیک و آماس مزمن لوزالمعده دچار سوء جذب آهن می شود.