سرگیجه ناگهانی از رایج ترین شرایط پزشکی است. زمانی که سرتان گیج می رود، حس می کنید که در حال حرکت کردن هستید یا این که اشیاء در اطراف تان حرکت می کنند؛ در صورتی که اینطور نیست. افرادی که سرگیجه دارند، این عارضه را اینطور توصیف می کنند: حس دوران سر یعنی اتاق در حال چرخش است.

بیماری وابسته به سرگیجه ناگهانی سر چیست؟

دلایل اصلی این عارضه، سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش خیم (BPPV)، بیماری منییر و سرگیجه حاد ناگهانی است.

حملات ناگهانی سرگیجه حاد معمولا کمتر از 24 تا 48 ساعت تمام می شوند. بیماری منییر هیچ راه درمانی ندارد؛ اما چندین روش برای کنترل علائم آن وجود دارد.

دلایل بیماری وابسته به سرگیجه ناگهانی

سرگیجه ناگهانی به دو دسته تقسیم می شود. زمانی که گوش داخلی یا عصب دهلیز با مشکل روبرو شوند، فرد به «سرگیجه دوره ای» مبتلا می شود. عصب دهلیز رابط میان گوش داخلی با مغز است.

زمانی که مغز مشکل داشته باشد، خصوصا مخچه،« سرگیجه مرکزی» رخ می دهد . مخچه قسمتی از مغز پسین است که وظیفه کنترل هماهنگی فعالیت ها و تعادل بدن را برعهده دارد.

دلایل سرگیجه دوره ای

تقریبا 93 درصد از بیمارانی که سرگیجه دارند، به سرگیجه دوره ای مبتلا شده اند که علت آن یکی از دو مورد زیر است:

  • سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش خیم (BPPV) : نوعی سرگیجه است که به دلیل تغییر موقعیت سر اتفاق می افتد که علت آن شناور شدن کریستال های کلسیم در کانال های نیم دایره ای گوش است.
  • بیماری منییر : نوعی اختلال گوش داخلی است که بر تعادل و قدرت شنوایی تاثیر دارد.
  • وستیبولوپاتی حاد دوره ای (APV): التهاب گوش داخلی است که باعث سرگیجه ناگهانی می شود.

سرگیجه عصبی

سرگیجه دوره ای به ندرت ناشی از دلایل زیر است:
  • فیستول پریلیمپاتیک یا ارتباط غیر طبیعی میان گوش میانی و گوش داخلی؛
  • تحلیل کلستئاتوما( نوعی از تحلیل است که به واسطه کیست در گوش داخلی به وجود می آید)؛
  • اسکلروزیس یا رشد غیرطبیعی استخوان های گوش میانی.

دلایل سرگیجه دورانی مرکزی

دلایل زیر مربوط به سرگیجه مرکزی می شود:

  • سکته؛
  • وجود تومور در مخچه؛
  • میگرن؛
  • مالتیپل اسکلروزیس.
حتما بخوانید : علت پرش عضلات صورت، چشم ها و دیگر اندام ها چیست؟

علائم بیماری وابسته به سرگیجه

به نظر می رسد که سرگیجه با ناخوشی حرکتی مشابه باشد.

علائم بیماری VAD شامل موارد زیر می باشد:

تشخیص بیماری وابسته به سرگیجه ناگهانی

تشخیص بیماری وابسته به سرگیجه به موارد زیر بستگی دارد:

  • واقعا سرگیجه دورانی داشته باشید؛
  • علت آن، سرگیجه دوره ای یا مرکزی باشد؛
  • وجود مشکلاتی که زندگی تان را به خطر بیاندازد.

پزشکان با یک سئوال ساده سرگیجه یا سبکی سر را از سرگیجه دورانی متمایز می کنند: «دنیا به دور سرتان می چرخد یا سرگیجه دارید؟»

در صورتی که دنیا به دور سرتان بچرخد، مشکل سرگیجه دورانی است؛ اما در صورتی که سبکی سر داشته باشید، مشکل سرگیجه است.

آزمایش

به وسیله آزمایش های زیر می توان نوع سرگیجه دورانی را تشخیص داد:

  • آزمایش اعتماد به سر: در این روش پزشک به بینی معاینه کننده نگاه می کند و بیمار سریع سرش را به یک طرف حرکت می دهد و بعد پزشک به حرکت درست چشم ها دقت می کند.
  • تست رمبرگ: بیمار می ایستد، پاهایش را جفت می کند، چشم هایش را باز و بسته می کند و سعی می کند تا تعادل خودش را حفظ کند.
  • تست فوکا آنتربرگر: در این روش باید چشم ها را ببندید و بدون این که از مسیر مستقیم منحرف شوید، راه بروید.

از جمله آزمایش های تصویری هم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • CT اسکن؛
  • ام آر آی.

علائم هشدار

علامت های زیر به فرد هشدار می دهند که مشکلات جدی او را تهدید می کنند:

  • سرگیجه دورانی ناگهانی به دلیل تغییر حالت بدن نباشد؛
  • سرگیجه دورانی با علائم عصب شناختی، مثل: هماهنگی بسیار ضعیف ماهیچه ها یا ضعف جدید، همراه باشد؛
  • سرگیجه با کر بودن و عدم سابقه ابتلا به بیماری منییر همراه باشد.
حتما بخوانید : درمان خلط گلو و سینه با ۲۰ روش خانگی

دارو های درمان سرگیجه ناگهانی

درمان این بیماری به عامل ایجاد کننده آن بستگی دارد. معروف ترین روش درمان، تجویز داروهای مخصوصی به نام «عوامل مسدود کننده دهلیز» است.

علت سرگیجه

عوامل مسدود کننده دهلیز شامل موارد زیر هستند:
  • آنتی هیستامین ها (پرومتازین و بتاهیستین)؛
  • بنزودیازپین ها (دیازپام و لورازپام)؛
  • آنتی متیک ها (پروکلرپرازین و متوکلوپرامید).
روش های درمان عوامل ویژه ایجاد کننده سرگیجه دورانی :
  • حمله حاد سرگیجه دورانی: استراحت مطلق، VBA و داروهای آنتی متیک.
  • سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش خیم: حرکتی مخصوص که کریستال های کلسیم را شل کرده و از کانال گوش پاک می کند.
  • وستیبولوپاتی حاد دوره ای: استراحت مطلق، VBA.
  • بیماری منییر: استراحت مطلق، داروهای آنتی متیک، داروهای ادرار آور، VBA.

عوامل خطرناک بیماری وابسته به سرگیجه دورانی

عواملی که منجر به خطرناک شدن بیماری وابسته به سرگیجه دورانی می شود، شامل موارد زیر است:

  • بیماری های قلبی عروقی مخصوصا در بزرگسالان؛
  • عفونت گوش در گذشته که باعث عدم تعادل در گوش داخلی می شود؛
  • سابقه ضربه به سر؛
  • مصرف داروهایی مثل: ضدافسردگی و ضدروان پریشی.

این مقاله توسط دکتر خوش سیرت مطالعه و تایید شده است.