شاید از خودتان بپرسید که علت پرش عضلات صورت ، چشم ها، پلک ها، دست ها ، پاها و دیگر اندام های چیست ؟ تا آخر مقاله با دکترچک همراه باشید و دلائلی که باعث پرش عضلانی در قسمت های مختلف بدن می شوند را بدانید!
منظور از پرش عضله: حرکات نامنظم، غیر قابل کنترل، تکراری و ناخواسته عضلات است که در هر قسمتی از بدن رخ می دهد.
به حرکات دست یا پاها و سایر اندام های بدن، «پرش عضلانی محرک» گفته می شود. به صداهای تکراری، غیر عمد، مثل خرخر کردن یا صاف کردن گلو نیز «پرش عضله صوتی» گفته می شود.
اغلب اوقات این اختلالات از دوران کودکی آغاز می شوند و به طور تقریبی، اولین انقباض عضله در 5 سالگی اتفاق می‌افتد. به طور کلی این انقباضات در مردان بیش از زنان شایع است.
بسیاری از انقباضات تنها برای مدتی کوتاه، به وجود می آیند و بعد از یک سال از بین می روند. البته باید بگوییم افرادی که به این نوع اختلال دچار هستند، اختلال مزمن در آن ها بیشتر می شود. انقباضات عضله ای از هر 100 نفر 1 نفر را در بر می گیرد.
انواع اختلالات عضلانی
این نوع از اختلالات را می توان به صورت محرک، صوتی یا «سندرم تورت» دسته بندی کرد. در سندرم تورت، هر دو نوع از اختلالات نقش دارند.
طول عمر اختلالات محرک و صوتی ممکن است کوتاه (ناپایدار) یا مزمن باشد. تصور بر این است که سندرم تورت نوعی اختلال مزمن انقباض عضلانی باشد.
اختلال ناپایدار انقباض عضلانی
آکادمی کودکان و نوجوانان آمریکا اعلام کرده است که اختلال ناپایدار انقباض عضلانی بر 10 درصد از کودکان، در طول سال های اولیه مدرسه شان تاثیر می گذارد.
حتما بخوانید : علت زردی پوست چیست؟ ۲۰ بیماری که باعث زرد شدن پوست میشود
کودکانی که اختلال ناپایدار انقباض عضلانی دارند، برای مدت حداقل یک ماه( کم تر 12 ماه متوالی) یک یا دو مورد از انواع پرش عضله را احساس می کنند. این دسته از پرش های عضلانی قبل از 18 سالگی شروع می شود.
پرش های عضلانی محرک در افرادی که پرش عضلانی ناپایدار دارند، به نسبت کسانی که پرش عضلانی صوتی دارند، شایع تر است.
با توجه به تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته است، محققان به این نتیجه رسیده اند که پرش عضلانی در میان کودکانی که ناتوانی یادگیری دارند و در کلاس های درسی ویژه تحصیل می کنند، بیشتر است. احتمال مبتلا بودن کودکان اوتیسمی زیادتر است.
اختلال پرش عضلانی صوتی یا محرک مزمن
آن دسته از پرش های عضلانی که قبل از سن 18 سالگی در فرد دیده شود و به مدت حداقل 1 سال ادامه داشته باشد، در دسته اختلال پرش عضلانی مزمن قرار می گیرد. این نوع از اختلالات ممکن است محرک یا صوتی( نه هر دویشان) باشند.
اختلال پرش عضلانی ناپایدار شایع تر از اختلال مزمن است. کم تر از 1 درصد از کودکان به اختلال مزمن مبتلا می شوند.
اگر کودک شما در زمان شروع اختلال پرش عضلانی صوتی یا محرک مزمن سن کمی دارد، شانس بهبودی افزایش می یابد و معمولا این انقباضات و در طول 6 سال ناپدید می شوند؛ اما آن دسته از افرادی که قبل از سن 18 سالگی، به این شرایط دچار می شوند، امکان از بین رفتن نشانه ها، در این افراد بسیار کم تر است.
سندرم تورت
سندذم تورت (TS) نوعی اختلال عصبی شناختی پیچیده است. این سندرم با انقباضات دوگانه، یعنی محرک و صوتی، بروز می کند. خوشبختانه این اختلال بسیار نادر است؛ اما شدت بیشتری دارد.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) گزارش داده است که تعداد افرادی که به TS مبتلا هستند، کاملا مشخص نیست. همین طور این سازمان گفته است که نیمی از کودکان با این شرایط شناسایی نشده اند. 0.3 درصد از کودکان آمریکایی که در سنین 6 تا 17 سال بوده اند، به این سندرم مبتلا هستند.
با گذشت زمان، شدت نشانه های TS متفاوت می شود. در بدن بیشتر افراد، با بیشتر شدن سن شان، نشانه هایی که مشاهده می کنند هم افزایش می یابد.
اغلب اوقات TS با شرایط دیگری، مثل: اختلال نقض توجه و بیش فعالی (ADHD) و اختلال وسواس فکری- عملی (CD) همراه است.
نشانه های پرش عضلانی
این دسته از پرش های عضلانی را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
- پرش های عضلانی محرک: شامل: پرش های عضلانی، مثل: حرکات سر و شانه، چشمک زدن، حرکات تند و سریع، ضربه زدن انگشت ها یا لمس کردن اشیاء یا دیگر افراد است. پرش های عضلانی محرک قبل از پرش های عضلانی صوتی از بین می روند؛ البته همیشه اینطور نیست.
- پرش های عضلانی صوتی: این پرش ها ماهیت صوتی دارند؛ مثل: سرفه کردن، صاف کردن گلو یا تکرار کلمات و عبارات.
پرش های عضلانی را به دسته های زیر هم می توان تقسیم بندی کرد:
- پرش های عضلانی ساده: این نوع از پرش ها ناگهانی هستند و چند گروه ماهیچه در آن ها دخالت دارند؛ مثل: فشردن بینی، حرکت سریع چشم یا صاف کردن گلو.
- پرش های عضلانی پیچیده: حرکات هماهنگ شده با درگیر کردن گروهی از ماهیچه ها، در این نوع پرش عضلانی نقش دارند. به طور مثال: لی لی کردن یا قدم برداشتن در یک راه، اشارات و حرکات در موقع سخن گفتن یا تکرار کلمات و جملات.
حتما بخوانید : از بین بردن خال ها توسط خودتان در خانه ( ۱۴ روش موثر )
نشانه هایی که اختلالات پرش عضلانی با آن ها همراه هستند، عبارت اند از:
- بدتر شدن با شرایطی مثل: اضطراب، خوشحالی، عصبانیت و خستگی؛
- بدتر شدن در هنگام بیماری؛
- بدتر شدن در دماهای بالا؛
- در هنگام خواب رخ دادن؛
- زمان متفاوت؛
- نوع و شدت متفاوت؛
- با گذشت زمان بیشتر می شوند.
دلایل و عوامل خطرناک پرش عضلانی
تا به امروز علت پرش عضلات ناشناخته باقی مانده است. درباره سندرم تورت، تحقیقاتی انجام شده، نشان داده است که جهش ژن های خاص ممکن است در این سندرم نقش داشته باشند. علاوه بر این، اینطور به نظر می رسد که عوامل شیمی مغز هم مهم است؛ مخصوصا مواد شیمیایی مغز، مثل: گلوتامیت، سروتونین و دوپامین.
آن دسته از انقباضاتی که دلیل مشخص داشته باشند، به طریق دیگری تشخیص می دهند. علت پرش عضلات و بروز این دسته از انقباضات ممکن است موارد زیر باشد:
- آسیب به سر؛
- سکته؛
- عفونت ها؛
- سموم؛
- عمل جراحی؛
- سیر صدمات.
انقباضات عضلات ممکن است با اختلالات خطرناک تر پزشکی، مثل: بیماری همینگتون هم همراه باشد.
عوامل خطرناکی که در این انقباضات نقش دارند؛ عبارت اند از :
- عوامل ژنتیکی: انقباضات از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند؛ پس ممکن است علت این انقباضات همان عوامل ژنتیکی باشد.
- جنسیت: مردان بیش از زنان در خطر هستند.
عواقب انقباضات عضلانی
مشکلاتی که با این دسته از انقباضات همراه هستند، مخصوصا در کودکان مبتلا به TS، شامل موارد زیر است:
- اضطراب؛
- ADHD؛
- افسردگی؛
- اختلال اوتیسم؛
- مشکلات یادگیری؛
- OCD؛
- مشکلات گفتاری و زبانی؛
- مشکلات خواب.
برخی از تحقیقات نشان داده است که افرادی که به TS یا هر نوع اختلال مزمن انقباض عضلانی مبتلا هستند، در مقایسه با سایر افراد، کیفیت زندگی و عزت نفس آن ها پایین تر است.
حتما بخوانید : انواع سر درد ها؛ علت چیست و چگونه آرام و درمان می شوند؟
علاوه بر این، انجمن تورت آمریکا اعلام کرده است که افرادی که TS دارند، اغلب اوقات در انجام کارهای اجتماعی هم مشکل دارند که علت آن هم انقباض عضلانی و سایر شرایط همراه با آن، مثل: اضطراب یا ADHD است.
تشخیص و یافتن علت پرش عضلات
با توجه به نشانه هایی که پرش عضلانی از خود بروز می دهد، می توان آن را تشخیص داد. برای تشخیص علت پرش عضلات ، فرد باید کم تر از 18 سال داشته باشد. توجه کنید که نشانه هایی که در بدن این فرد دیده می شود، نباید ناشی از سایر شرایط یا مصرف داروهای دیگر باشد!
شرایط لازم برای تشخیص اختلال پرش عضلانی ناپایدار شامل: یک یا چند مورد پرش عضلانی است که پشت سر هم، در طول کم تر یک ماه رخ می دهند .
اختلالات پرش عضلانی صوتی یا محرک مزمن در صورتی قابل شناسایی است که یک یا دو مورد از این پرش ها به صورت روزانه اتفاق بیفتند و به مدت 12 ماه یا بیشتر، ادامه داشته باشند.
تشخیص TS بر اساس بروز دو نوع پرش عضلانی محرک و صوتی امکان پذیر می شود که روزانه و برای مدت 12 ماه یا بیشتر ادامه داشته باشند. بیشتر کودکانی که این عارضه در آن ها شناسایی می شود، کم تر از 11 سال دارند.
برای این که پزشک بتواند سایر دلایل بروز این عارضه را تشخیص دهد، توصیه می کند که آزمایش های زیر را انجام دهید:
- آزمایش خون؛
- ام آر آی یا سایر روش های تصویر برداری.
درمان پرش عضلانی
نوع اختلال پرش عضلانی و شدت بروز آن، در روش درمانی موثر است. در بیشتر موارد این عارضه به خودی خود و بدون هیچ راه درمانی، بهبود پیدا می کند.
پس از روش های درمانی، مصرف دارو یا محرک های قوی مغزی می توان پرش های شدید عضلانی را درمان کرد.
روش های درمان پرش عضلانی
روش های متعددی برای درمان این عارضه وجود دارد تا به این افراد کمک کند که این پرش را کنترل کرده و تعداد دفعات اش را کم تر کند:
- روش ERP: نوعی روش رفتار درمانی شناختی که به این دسته از افراد کمک می کند تا این پرش های عضلانی عادت کرده و در عین حال می کوشد تا آن ها را درمان کند.
- درمان رفتاری معکوس: در این روش درمانی سعی می شود تا به افراد مبتلا به این عارضه، آموزش دهند تا از حرکات برای تکمیل این پرش های عضلانی استفاده کنند؛ بنابراین، پرش های عضلانی اتفاق نمی افتند.
مصرف دارو
برای درمان این عارضه، مصرف دارو همراه با سایر روش های درمانی یا به تنهایی به کار گرفته می شود. به طور معمول، مصرف دارو باعث دفعات تکرار پرش های عضلانی می شود؛ اما فرد به طورکلی از این علائم رها نمی شود. داروهای موجود عبارت اند از:
- داروهای ضد حمله؛
- تزریق بوتاکس؛
- سست کننده های عضله؛
- داروهایی که با دوپامین در تضاد هستند.
محرک های عمیق مغزی
یکی از روش های درمانی دیگر، روش محرک های عمیق مغزی (DBS) است که به افراد مبتلا به TS و کسانی که روش های درمانی، دیگر برای شان کارساز نیست و کفیت زندگی شان تحت تاثیر قرار گرفته است، کمک می کند.
در این روش وسیله‌ای شارژی در مغز کاشته می شود. از این رو مناطق ویژه ای که در مغز که مسئول کنترل حرکات هستند با پالس های الکتریکی تحریک می شود و پرش های عضلانی را کم تر می کند.
نکته های خود آموز
با تغییر برخی از عادت های روزانه می توان تعداد دفعات بروز این عارضه را کاهش داد. به طور مثال:
- از استرس و اضطراب دوری کنید.
- به اندازه کافی بخوابید.
- به عضویت گروه های حمایتی TS و سایر اختلالات درآیید.
- از دوستان و سایر افراد کمک و حمایت بخواهید.
- فراموش نکنید که این عارضه با بالا رفتن سن، یا بهبود می یابد یا بدتر می شود.
والدین این کودکان باید کارهای زیر را انجام دهند:
- به معلمان، مراقبان و سایر افرادی که کودک را می شناسند، درباره این وضعیت او اطلاع دهند.
- عزت نفس کودک را با تشویق به برقراری رابطه های دوستانه بالا ببرند.
- در مواقعی که این اتفاق می افتد، بی اعتنا باشند و آن را به کودک گوشزد نکنند.
ممنون که تا آخر مقاله با ما همراه بودید، امیدواریم که مقاله مفیدی در رابطه با علت پرش عضلات و راه های درمان ارائه داده باشیم. اگر مشکل خاصی داشتید میتوانید در قسمت نظرات سایت بیان کنید . پزشک وب سایت شمارا کامل راهنمایی خواهند کرد. موفق باشید
منبع : medicalnewstoday
