یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری کمبود آب بدن است. تشنگی مداوم، خشکی پوست، کاهش وزن و خشکی لب ها از علائم آن هستند. کم آبی بدن در بارداری بر سلامتی شما تاثیر مستقیم می گذارد؛ در نتیجه باید زود تر این مشکل را برطرف کنید تا سلامتی تان به خطر نیفتد.
چه عواملی باعث کم آبی بدن در بارداری می شوند؟
تهوع صبح گاهی
البته برخی خانم ها حتی بعد از سه ماه دوم هم ممکن است حالت تهوع در بارداری را داشته باشند. تهوع و استفراغ باعث از بین رفتن آب و املاح بدن و در نتیجه کم آبی آن می شود.
به علاوه، بسیاری از خانم های باردار به دلیل حالت تهوع نمی توانند مایعات زیادی مصرف کنند؛ به همین دلیل بدن شان نمی تواند آب از دست رفته را جبران کند.
بیماری شدید صبح گاهی
این مشکل معمولا در بارداری های دو قلو اتفاق می افتد. علائم آن شبیه به علائم تهوع صبح گاهی بوده و ممکن است در تمام دوران بارداری، همراه تان باشد. حتی گاهی نیز باعث از دست رفتن شدید آب و املاح بدنتان می شود؛ در نتیجه منجر به تب، تعریق بیش از حد، تهوع، استفراغ و کم آبی بدن می شود.
اسهال
تغییرات هورمونی، برخی عادت های بد غذایی و ناسازگاری بدن با برخی غذا ها منجر به اسهال در بارداری می شوند. این مشکل در سه ماه سوم بارداری شایع تر بوده و باعث از دست رفتن حجم زیادی از آب و املاح بدن می شود.
پرهیز از نوشیدن آب کافی
میزان نوشیدن آب در خانم های بارداری به عواملی مثل: میزان فعالیت، سن، وزن، آب و هوا، فصل و ماه چندم بارداری شان بستگی دارد؛ مثلا، در فصل های گرم میزان آب بدن به شدت کاهش میابد.
مسافرت هوایی
رطوبت داخل کابین هواپیما کم است و این امر منجر به کم شدن آب بدن می شود؛ در نتیجه بهتر است هنگام مسافرت در بارداری با هواپیما مرتبا آب بنوشید تا کمبود آب بدن تان را جبران کنید. البته ممکن است نتوانید بطری آب را با خود به داخل هواپیما ببرید؛ اما می توانید از خود بطری های آبی که در داخل هواپیما وجود دارند، استفاده کنید.
حتما بخوانید: علت های درد شکم در بارداری و راه های درمان آنها
رطوبت
هوای گرم و شرجی باعث تعریق بیش از حد و در نتیجه کاهش آب بدن می شود.
ورزش شدید و زیاد در هوای گرم
ورزش زیاد به خودی خود باعث تعریق و کم آبی بدن می شود؛ اما اگر در هوای گرم ورزش کنید، تاثیرات آن شدید تر بوده و بدن تان دچار کم آبی می شود.
تب
تب نشانه بالا بودن دمای بدن است. تب زیاد باعث استفراغ و تعریق و در نتیجه کم آبی بدن می شود.
علائم و نشانه های کم آبی در دوران بارداری
وقتی که بدن دچار کمبود آب شود، علائم آن بروز می کند. شناخت این علائم برای خانم های باردار بسیار مهم است؛ زیرا باید هر چه سریع تر، کمبود آب بدنشان را جبران کنند.
- احساس تشنگی: تشنگی اولین و حیاتی ترین علامت این عارضه است. اگر بیش از حد احساس تشنگی می کنید؛ یعنی بدن تان آب زیادی از دست داده و نیاز به آب دارد. پس باید آب بیشتری بنوشید. (حداقل هر ساعت یک لیوان)
- سر گیجه: کم آبی بدن در بارداری باعث افت فشار خون شده و در نتیجه ممکن است هنگام ایستادن، زانو زدن و یا خم شدن احساس سر گیجه کنید.
- سر درد: از دیگر علائم مهم و شایع کم آبی بدن، سر درد یا میگرن است.
- ادرار زرد تیره: دفع ادرار زیاد باعث از دست رفتن آب، مایعات و املاح بدن می شود. البته دفع ادرار زرد رنگ همراه با بوی تند از علائم کم آبی است.
- خشکی دهان: احساس خشکی دهان، بینی و پوست از دیگر علائم کم آبی بدن است. (به علت کم آبی بدن، پوست خاصیت ارتجاعی اش را از داده و خشک می شود).
- متورم شدن زبان و ترک خوردن پوست لب ها.
- حالت تهوع: گاهی اوقات اگر کم آبی بدن زیاد باشد ممکن است باعث تهوع و استفراغ، همراه با درد و گرفتگی شکم شود.
این مشکل ممکن است علائم شدید تری نیز به همراه داشته باشد؛ مثل:
- ضعف؛
- عدم تمرکز؛
- یبوست؛
- عفونت ادرار.
اثرات کم آبی در دوران بارداری چیست؟
کمبود آب بدن در طول سه ماه اول بارداری، ممکن است عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- اگر کم آبی بدن به دلیل بیماری صبح گاهی باشد، حالت تهوع و استفراغ ایجاد کرده و مشکل ساز می شود؛ زیرا وقتی حالت تهوع داشته باشید، نمی توانید آب بنوشید، در نتیجه آب بدن تان کمتر شده و تهوع بیشتری خواهید داشت.
حتما بخوانید: مراقبت از پوست و مو در بارداری و پس از زایمان
در صورتی که خانم های باردار برای جلوگیری از کم آبی بدن شان، مایعات کافی ننوشند، ممکن است در بیمارستان بستری شوند تا آب از دست رفته بدن شان را جبران کنند.
کمبود آب بدن در طول سه ماهه دوم و سوم بارداری، ممکن است منجر به زایمان زود هنگام شود؛ زیرا کم آبی بدن باعث انقباض زودتر از موعد رحم می شود.
روش های درمان کم آبی در دوران بارداری
اگر بدن تان دچار کم آبی شده، می توانید با نوشیدن آب بیشتر و یا نوشیدنی های مفید دیگری این کمبود را جبران کنید؛ مثلا:
- آب، چای گیاهی یا قهوه بدون کافئین گزینه های خوبی برای جبران آب از دست رفته بدن هستند.
- مصرف نوشابه، آب میوه و سوپ نیز مفید است؛ اما بهتر است که این موادج را کمتر مصرف کنید. در عوض بهتر است از موارد بالا، بیشتر استفاده کنید.
- از نوشیدن مشروبات الکلی خودداری کنید.
در طول دوران بارداری چقدر باید آب بنوشید؟
در طول بارداری بدن برای انجام حرکات بیشتر، نیاز به آب بیشتری هم دارد؛ پس بهتر است روزانه هشت تا ده لیوان آب بنوشید.
البته ممکن است تمام نوشیدنی هایی که در طول روز مصرف می کنید به اندازه هشت لیوان شود؛ ولی اولویت با آب است. سعی کنید به جز نوشیدن سایر نوشیدنی ها، هشت تا ده لیوان آب بنوشید.
مایعاتی مانند: آب میوه،شیر،چای و قهوه نیز حاوی آب بوده و مصرف آن ها باعث جذب آب بیشتری می شود. ولی حاوی کالری هستند و ممکن است باعث افزایش کالری اضافی بدن تان شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر کم آبی بدن خفیف باشد، می توانید با انجام روش های خانگی آن را برطرف کنید؛ اما اگر هیچ یک از این روش ها مشکل تان برطرف نکرد و علائم کم آبی تان شدید تر شد، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا روش درمانی مناسبی را به شما تجویز کند.
ممکن است پزشک برای پیدا کردن علت اصلی شما را بستری کند یا یک آزمایش کامل از شما بگیرد و در نهایت برای تان سرم تجویز کند تا از این طریق، آب، املاح و مواد مغذی بدن تان جبران شود.
روش های جلوگیری از کم آبی بدن در دوران بارداری
این عارضه باعث خستگی، بی حوصلگی و احساس بی حالی می شود. پس بهتر است برای جلوگیری از این مشکلات آب کافی بنوشید؛ مثلا:
- بهتر است هر یک ساعت، حداقل یک استکان آب بنوشید. (150 تا 180 میلی لیتر). این کار روش مناسبی برای جلوگیری از کم آبی بدن بوده و آب از دست رفته بدن را تا حد زیادی جبران می کند.
- اگر نوشیدن آب خالی برای تان سخت است، می توانید می توانید چند برش حلقه ای از لیمو، نارنج یا زغال اخته را به آب اضافه کنید. البته مصرف هندوانه هم در طول روز، می تواند بسیار موثر باشد.
- مصرفی اسموتی، آب میوه و سوپ نیز بخشی از آب مورد نیاز بدن را در طول روز تامین می کند.
- از مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین، آب میوه های فرآوری شده (حاوی سدیم) خود داری کنید؛ زیرا مصرف آن ها باعث افزایش میزان دفع ادرار شده و در نتیجه منجر به کم آبی بدن می شوند.
- انجام تمرینات ورزشی شدید یا ماندن در هوای گرم و شرجی منجر به تعریق و کم آبی بدن می شود؛ ولی اگر ناچار به انجام این کارها هستید، مرتبا آب بنوشید و بدنتان را هیدراته نگه دارید.
در صورتی که نمی دانید چطور آب کافی بدن تان را تامین کنید یا اگر نمی توانید این کارها را به درستی انجام دهید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
حتما بخوانید: قارچ ناخن پا در بارداری و راه های درمان طبیعی و بی خطر
همیشه از روش های پیشگیری کننده استفاده کنید تا بدن تان دچار کم آبی نشود؛ اما اگر به هر دلیلی، دچار کمبود آب شدید می توانید روش های خانگی که در این مقاله ذکر شد را امتحان کنید.
البته بهتر است در موارد شدید تر با پزشک متخصص مشورت کنید.
تهیه شده توسط گروه تحریریه وب سایت دکتر چک
