چگونه چای گزنه درست کنیم ؟ خواص و مضرات گزنه برای سلامتی

چای گزنه یک نوع چای با خواص دارویی بسیار عالی است. ممکن است که وقتی درحال پیاده روی هستید یا از مکان های پر علف رد می شوید، پاهایتان به این گیاه خورده است و بی شک احساس سوزش کردید. ولی بد نیست که چای این گیاه را بنوشید؛ زیرا خواص بسیار زیادی برای سلامتی دارد.

چای گزنه می تواند داروی جایگزین، برای برخی داروهای خاص باشد. برای درمان نقرس، عفونت ادراری و بسیاری از مشکلات بهداشتی دیگر، می توانید از چای گزنه استفاده کنید. در بخش نوشیدنی های دکترچک می خواهیم، این چای را به طور کامل معرفی کنیم و به شما آموزش  دهیم که چگونه این چای را درست کنید. و همچنین شما را با عوارض جانبی این چای آشنا می کنیم.

چای گزنه چیست؟

چای گزنه یک نوع چای گیاهی است که از برگ های گیاه گزنه تهیه می شود. و این چای را با نام لاتین Urtica dioica می شناسند. گیاه گزنه بومی قاره اروپا است؛ ولی امروزه این گیاه را می توانید در قاره آسیا و قاره آمریکا نیز پیدا کنید. حاشیه های برگ گزنه پررنگ و برجسته و برگ های این گیاه بلند است. بر روی برگ ها و ساقه های این گیاه پرز های بسیار زیادی وجود دارد؛ البته بر روی ساقه ها بیشتر است.

برگ های گزنه را می توانید داخل آب جوش بریزید و با آن ها چای درست کنید. این چای دارای انواع ویتامین ها و مواد معدنی مختلفی، از جمله: ویتامین A، ویتامین C ، ویتامین K و منبع غنی از پتاسیم، آهن و منیزیم می باشد.

چای گزنه چه طعمی دارد؟

چای گزنه مثل چای سبز است. طعم این چای ملایم، و به شکل علفی و خاکی می باشد. تعجب نکنید!! این چای طعمی شبیه به یونجه دارد. ولی اگر می خواهید احساس کنید که یونجه نمی خورید، می توانید مقداری عسل به آن اضافه کنید تا طعم یونجه از بین برود.

چای گزنه چه فوایدی برای سلامتی بدن دارد؟

1. مراقب سلامت چشمان شماست

این چای حاوی مقادیر زیادی بتاکاروتن و ویتامین A است. این دو ویتامین از سلامت چشمان شما محافظت می کنند. بتاکاروتن در گیاهان و مواد غذایی قرمز رنگ و نارنجی رنگ یافت می شود. و از دید شما محافظت می کند.

نتایج مطالعه ای در مجله Food Science & Nutrition ،این مطالعه نشان داده است:« برگ های گزنه دارای ده برابر بیشتر مقدار بتاکاروتن موجود در گندم و جو است. این ترکیب نقش مهمی در ارتقاء شبکیه سالم و اطمینان از پاسخ مناسب بینایی به نور دارد».

2. چای گزنه مسکن دردهای شماست

چای گزنه دارای خواص ضد التهابی است و به کاهش علائم درد در بدن کمک می کند. نوشیدن چای گزنه می تواند به کاهش سردرد و همچنین درد مزمن مفصلی، مانند آرتروز کمک کند.

محققان در طی مطالعه‌ای در ژورنال انجمن پزشکی تأثیرات گیاه گزنه را بر 27 بیماری که مبتلا به درد استئوآرتریت بودند، بررسی کردند. نتایج بدست آمده حاکی از این است:« بیمارانی که هر روز، به مدت یک هفته، از گیاه گزنه برای دردهای مفصلی خود استفاده می کردند، نسبت به افرادی که از شبه داروها استفاده می کردند، درد کمتری داشتند».

3. چای گزنه  استرس اکسیداتیو را مهار می‌کند

همانند دیگر چای های گیاهی، چای گزنه حاوی آنتی اکسیدان هایی است که از استرس اکسیداتیو جلوگیری می کند. استرس اکسیداتیو در واقع شکلی از پوسیدگی بدن است که طی آن سلول ها تجزیه می شوند و قادر به عملکرد صحیح نیستند. استرس اکسیداتیو معمولاً توسط رادیکال های آزاد و سلول های بدون بار، بر تاثیر شان افزوده می شود؛ یعنی به راحتی به سلول های انسانی متصل شده و خیلی راحت خراب می شوند. رادیکال های آزاد و استرس اکسیداتیو، هر دو، با پیری زودرس و بیماری های ناتوان کننده ی عصبی در ارتباط هستند.

4- این چای خطر ابتلا به عفونت را کاهش می دهد

نتایج یک مطالعه در ژورنال Ethnopharmacology نشان داده است : «چای گزنه دارای خواص ضد میکروبی، ضد انعقادی و ضد باکتریایی است. و می تواند از بروز هر عفونتی جلوگیری کند.» همچنین محققان در این تحقیق دریافته‌اند:« چای گزنه می تواند به جلوگیری از زخم ناشی از مصرف الکل کمک کند و بسیار موثر باشد. همچنین این چای در مهار 9 میکروارگانیسم شناخته شده، که برای سلامتی انسان مشکل ایجاد می کنند، تاثیرگذار خواهد بود».

5-  سلامت قلب را تضمین می‌کند

محققان معتقدند که چای گزنه می تواند به محافظت از قلب، در برابر بیماری های قلبی و عروقی از جمله: لخته شدن خون و فشار خون بالا کمک کند. نتایج مطالعه ای در مجله علمی جهانی گزارش داده است: «چای گزنه حاوی ترکیبات فنولیک است. و به جلوگیری از بیماری عروق کرونر کمک می کند.»

افرادی که چای گزنه می نوشند، ممکن است فشار خون کمتری را تجربه کنند. همچنین نوشیدن این چای، باعث کاهش فشار بر روی سلامت قلب می شود. خواص ضد التهابی چای گزنه، التهاب در شریان ها و رگ های خونی را کاهش می‌دهد. و از فشار خون بالا و همچنین از ابتلا به  بیماری های قلبی جلوگیری می کند.

6. رشد غیر عادی پروستات خوش خیم (BHP) را درمان می کند

BHP معمولاً به عنوان پروستاتی که اندازه ی آن بزرگ شده است، شناخته می شود. این بیماری در افراد مسن شایع می باشد. و می تواند علائمی، همچون: مشکل در دفع ادرار، عفونت ادراری و سنگ کلیه را ایجاد کند. البته مصرف داروهای شیمیایی برای رفع این مشکلات، می تواند موثر باشد. ما پیشنهاد می کنیم که برای رفع این مشکل، چای گزنه بنوشید؛ زیرا می تواند جایگزینی مناسب، برای داروهای شیمیایی باشد.

مطالعه ای در مجله پزشکی هلال احمر ایران منتشر شد: در این تحقیق به بررسی، 100 بیماری که مبتلا به BHP بودند و چای گزنه مصرف می کردند، پرداختند. بیمارانی که گزنه مصرف کرده بودند، اندازه ی پروستات آن ها و علائم این بیماری کاهش یافته بود. این تحقیق، سومین مطالعه اثربخش گزنه در درمان BHP بود.

7. اثرات داروهای آنتی هیستامین را دارد

نوشیدن چای گزنه یا مصرف عصاره گزنه می تواند، به مهار هر گونه آلرژی و تب یونجه کمک کند. نتایج مطالعه‌ای در تحقیقات فیتوتراپی نشان داده است : «عصاره گزنه، پروستاگلاندین و سایر آنزیم هایی را که موجب ایجاد هر گونه واکنش و  ورم غشاء مخاط بینی می شوند، مهار می کند.» این داروی طبیعی همچنین به مهار فعالیت هیستامین پرداخته و از زکام و تو دماغی صحبت کردن و عطسه هایی که همراه با فصل آلرژی هستند، جلوگیری می کند.

 چای گزنه چه عوارض جانبی دارد؟

• تداخلات دارویی ایجاد می کند

چای گزنه دارای غلظت بالایی از ویتامین های A و K است و ممکن است با داروهای رقیق کننده های خونی، اختلال ایجاد کند. افرادی که مشکل قند خون دارند، باید از نوشیدن چای گزنه خودداری کنند؛ زیرا نوشیدن این چای باعث کاهش قند خون می شود. اگر چای گزنه و داروهای مربوط به قند خون را با هم یا در فواصل زمانی کوتاهی مصرف کنید، باعث می شود که سطح خونتان بسیار کم شده و به سرگیجه یا غش دچار شوید.

اگر دچار مشکلاتی همچون عدم نگهداری آب، به دلیل بیماری آماس یا ورم شده اید، باید از نوشیدن این چای خودداری کنید! چای گزنه یک ادرار آور طبیعی است و باعث افزایش ادرار می شود؛ بنابراین ممکن است با داروها و قرص های آبی تداخل ایجاد کند.

اگر شما داروی NSAIDS را مصرف می کنید. لازم است قبل از نوشیدن چای گزنه با پزشک خود مشورت کنید. ترکیبات طبیعی موجود در این چای، ممکن است با داروهایی که مصرف می کنید، تداخل ایجاد کند. و عوارض جانبی بسیار جدی، برای بدن در پی داشته باشد.

آیا خانم های باردار می توانند از این چای استفاده کنند؟

خانم های باردار نباید چای گزنه بنوشند؛ زیرا ممکن است این چای باعث انقباضات رحمی شود که می تواند منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس گردد. اگر باردار هستید، حتما قبل از استفاده از هر نوع چایی، به خصوص چای های گیاهی، با پزشکتان مشورت کنید و خودسرانه چای های گیاهی را ننوشید.

چگونه گیاه گزنه را بچینیم و برای مصارف خانگی استفاده کنیم؟

این چای را می توانید به اشکال مختلفی مصرف کنید. می توانید این گیاه را خشک کنید یا به صورت چای کیسه ای از فروشگاه ها تهیه کنید. اگر در باغچه منزلتان گیاه گزنه دارید، یا اینکه می خواهید برگ های این گیاه را از بیرون بچینید، حتما از یک دستکش کلفت استفاده کنید؛ زیرا خار ها و پرز های این گیاه، ممکن است دست هایتان را بسوزاند. همچنین بهتر است حین چیدن برگ ها، پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید. تا بدنتان به خار های این گیاه برخورد نکند و احساس سوزش نکنید.

فقط دو برگ از قسمت بالایی این گیاه را بچینید. همه ی برگ ها را نچینید؛ زیرا این کار باعث می شود که گیاه به رشد خودش ادامه دهد. یادتان باشد که بیش از حد از این گیاه استفاده نکنید. در صورت امکان، برگ ها را داخل یک کیسه ی پارچه ای یا پلاستیکی ضخیم و یا داخل یک سطل در دار بریزید تا بتوانید راحت، بدون اینکه به پوست دستتان آسیبی برسد حمل کنید.

می توانید برگ های تازه گیاه گزنه را دم کنید. و یا این که برگ ها را داخل یک سینی بچینید و در جلوی آفتاب قرار دهید. تا به طور کامل برگ ها خشک شوند. برگ های گزنه ی خشک شده را داخل یک ظرف درب دار محکم بریزید. و سپس درب آن را محکم ببندید تا هوا به داخل ظرف نفوذ نکند. و در جای خنک و تاریک قرار دهید.

چگونه می توانیم چای گزنه دم کنیم؟

1. اجاق گاز را روشن کنید. و یک کتری آب را بر روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید.
2.  آب جوش را داخل لیوان دمنوش بریزید. برگ های گیاه گزنه را به آب جوش اضافه کنید. در صورتی که از برگ های گزنه تازه استفاده می کنید، به اندازه ی یک فنجان، برای دو لیوان آب کافی می باشد. اگر می خواهید از برگ های گزنه خشک پودر شده استفاده کنید، برای هر هشت اونس آب (یا یک لیوان آب) می توانید از یک قاشق چای خوری گیاه گزنه استفاده کنید.
3. برگ ها را به مدت 5 الی 7 دقیقه داخل لیوان دمنوش قرار دهید. و درب لیوان را بگذارید. هر چه برگ ها بیشتر داخل لیوان بمانند، بهتر است؛ زیرا تمام خواص گزنه وارد آب جوش می شود.
4.  اگر عطر و طعم این چای برایتان خوشایند نیست، می توانید چایتان را با یک قاشق مربا خوری عسل یا شکر و یا نبات شیرین کنید.

روحتان را با نوشیدن این چای به خوبی جلا دهید!!

گرچه برگ ها و ساقه های گیاه گزنه همانند زنبور، می تواند شما را نیش بزند، ولی این گیاه کلی خاصیت دارویی دارد. و مصرف آن برای سلامت بدن شما بسیار مفید است. با این گیاه دارویی می توانید یک چای مفرح برای خودتان درست کنید. این چای باعث تقویت سلامت قلب و سیستم ایمنی بدنتان می‌شود. هر فنجان چای گزنه، حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مختلفی است که پس از نوشیدن آن به شما حس خوشایندی می دهد. اگه تازه از سرکار برگشتید، یک چای کیسه ای گزنه را داخل آبجوش بریزید و چای درست کنید. اگر برگ های خشک شده این گیاه رو دارید، چه بهتر! می توانید از خواص آن بیشتر بهره بگیرید. حتما برای یک بار، می توانید این چای رو امتحان کنید. نوش جان!

مطالب مرتبط را حتما مطالعه کنید :

طرز تهیه چای رزماری ، مهمترین خواص و بدترین عوارض آن

چگونه چای زردچوبه درست کنیم ؟ طرز تهیه متفاوت و خوش طعم

خواص شگفت انگیز چای سفید برای سلامتی و طرز تهیه آن

منبع