مهمترین نشانه سرطان ریه و راه های پیشگیری و درمان سریع

زمانی که سلول های درون بافت ریه با سرعتی غیر قابل کنترل و غیر عادی، تکثیر می شوند، باعث سرطان ریه شده و فرد را با مشکلات خاصی مواجه می کنند. با تکثیر غیر عادی سلول ها، تومور به وجود می‌آید؛ در این صورت فرد دچار مشکل تنفسی شده و نیاز به درمان پیدا می‌کند.

ویدیو سرطان ریه

در حال حاضر، با توجه به سبک زندگی شهری و افزایش آلاینده ها، سرطان ریه جزو سرطان هایی است که آمار ابتلای بالایی دارد. طبق آمار های مرکز کنترل بیماری، فقط در سال 2015، حدود 218.527 نفر در ایالات متحده به سرطان ریه دچار شدند. هر چه زودتر نسبت به تشخیص و درمان این بیماری اقدام کنید، شانس بیشتری برای ریشه کن کردن این بیماری دارید و زودتر می توانید بهبودی خود را به دست آورید.

علائم سرطان ریه در مراحل اولیه ممکن است شبیه به عفونت تنفسی به نظر برسد یا ممکن است بدون علائم باشد؛ به همین دلیل تشخیص آن در مرحله اولیه بسیار سخت است.

در این مقاله از سایت دکتر چک می خواهیم در مورد علائم اصلی سرطان ریه و راه های درمانی آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید…

معرفی سرطان ریه

زمانی که در سلول های سالم بدن جهش خاصی صورت بگیرد و این سلول ها به صورت غیر عادی  رشد کنند و تکثیر شوند، به این سلول‌ها به اصطلاح« سلول های سرطانی» می گویند.

هر کدام از سلول ها در بدن موجودات زنده برای بقا و زنده ماندن برنامه خاصی دارند. اگر به هر دلیلی یکی از میلیارد ها سلول بدن ،خارج از حد طبیعی تکثیر شود، طی روز ها و ماه ها با تکثیر بی رویه خود باعث به وجود آمدن توده ی سلولی می شود که این توده به مرور زمان بزرگتر می شود که به این توده ها «تومور» گفته می شود. حال فرض کنید یکی از این تومور ها در ریه به وجود بیاید. وظیفه اصلی ریه ها دریافت هوا و خارج کردن آن از بدن است. اگر ریه به اندازه کافی فضا برای دریافت و خروج هوا نداشته باشد، فرد بیمار در تنفس دچار مشکل می شود.

سلول های سرطانی ریه در زیر میکروسکوپ به دو شکل دیده می شوند و هر شکل از این سلول ها، نوعی خاص از سرطان را تشکیل می‌دهند. یکی از این نوع سرطان ها “سرطان ریه سلول کوچک” و دیگری ” سرطان ریه سلول غیر کوچک” نام دارد. احتمال اینکه شخصی به سرطان ریه سلول غیر کوچک مبتلا شود، بسیار بیشتر از ابتلا به سرطان ریه سلول کوچک است.

یکی از عواملی که خطر ابتلا به سرطان ریه را به میزان قابل توجهی بالا می برد، سیگار کشیدن و در معرض دود آن قرار گرفتن است. از طرفی استنشاق گاز های سمی مواد شیمیایی (حتی اگر مدت ها پیش آن را استنشاق کرده باشید) هم می تواند سلول های ریه را تخریب کرده و خطر ابتلا به این نوع سرطان را بیشتر کند.

علایم سرطان ریه

همان طور که در بالا گفتیم در مرحله اولیه سرطان ریه علائم خاصی در بیمار دیده نمی شود؛ اما در مراحل بعدی نشانه های آن ظاهر می شود که با مشاهده آن ها حتما باید برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:

• از بین رفتن اشتها؛
• تغییر در صدا، مانند بم شدن یا گرفتگی صدا؛
• عفونت های دستگاه تنفسی، مانند برونشیت یا ذات الریه؛
• سرفه طولانی مدت که با گذشت زمان بدتر می شود؛
• تنگی نفس و مشکل در تنفس؛
• سردردهای بی دلیل؛
• کاهش وزن ناگهانی؛
• خس خس سینه.

علاوه بر این نشانه‌ها، فرد بیمار ممکن است علائم دیگری، مانند: درد شدید در قفسه سینه، درد های استخوانی و سرفه خونی (پس از سرفه ، مقدار کمی خون از دهان خارج می شود) را داشته باشد.

تشخیص سرطان ریه

پزشک بعد از مشاهده علائم تان چندین نوع آزمایش مختلف را تجویز می کند. با انجام این آزمایش ها ابتلای شما به این نوع سرطان مشخص می‌شود. چند نمونه از این آزمایش ها عبارتند از:

آزمایشات تصویربرداری: متخصصان برای مشاهده بافت های سرطانی از اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) استفاده می کنند. از آن جایی که، یکی از نواحی که سلول های سرطانی ریه در آن جا پخش می شوند، استخوان است، از اسکن استخوان نیز برای مشخص کردن رشد سلول های سرطانی استفاده می کنند. در طول روند درمان نیز ممکن است از این تصویر برداری ها برای کنترل روند بهبودی یا اطمینان از عدم پیشرفت سرطان، استفاده کنند.

نمونه برداری از بافت و توده: اگر در آزمایشات تصویربرداری، ضایعه و بافت مشکوکی دیده شود، ممکن است پزشکتان بخواهد نمونه ای از این بافت را برداشته و در آزمایشگاه آن را بررسی کند تا از سرطانی بودن یا غیر سرطانی بودن آن مطمئن شود.

برای نمونه برداری از بافت ریه روش های مختلفی وجود دارد و این روش‌ها بسته به دسترسی آسان به بافت یا غیر دسترسی بودن آن ،  با هم تفاوت دارند؛ به عنوان مثال: اگر دسترسی آسان به بافت وجود داشته باشد، از روش «برونکوسکوپی» استفاده می شود. در این روش یک لوله بسیار نازک را که دارای دوربینی برای مشاهده است، از طریق نای به داخل ریه هدایت می کنند تا پزشک بتواند بعد از مشاهده بافت، یک نمونه از آن را بردارد.

اگر توده در قسمتی از ریه باشد که با روش برونکوسکوپی نتوان از آن نمونه گرفت، با استفاده از روش« توراکوسکوپی» این کار را انجام می دهند. در این روش در اتاق عمل یک برش کوچک در قفسه سینه ایجاد کرده و لوله های مخصوص نمونه برداری را از طریق آن وارد ریه می کنند.

آزمایشات آزمایشگاهی:  پزشکتان خلط یا نمونه خونتان را برای بررسی بافت های سرطانی به آزمایشگاه می‌فرستد.

با استفاده از علائم سرطان ریه در ازمایش خون پزشکتان نوع و پیشرفت این بیماری را راحت تر تشخیص می‌دهد و درمان مناسبی برای آن را تجویز می‌کند.

اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان ریه

سرطان ریه جزو سرطان هایی است که در صورت پیشرفت بیماری می تواند در بقیه قسمت های بدن پخش شده و باعث سرطانی شدن اندام های دیگر شود. به این مرحله از سرطان «متاستاز» می گویند. اگر سرطان ریه قبل از پخش شدن (متاستاز) در بدن تشخیص داده شود درمان آن راحت تر خواهد بود؛ زیرا بعد از متاستاز درمان سخت تر خواهد شد.

بعضی اوقات پزشک برای افرادی که توده در ریه اش مشاهده شده است، آزمایش سی تی اسکن را تجویز می کند. با انجام سالانه این آزمایش، تشخیص آن آسان تر و درمان آن بهتر خواهد بود.

طبق گزارش انجمن ریه آمریکا، افرادی که باید برای انجام آزمایشات دوره ای سرطان ریه اقدام کنند؛ عبارتند از:

• افرادی که بین 55 تا 80 سال سن دارند؛
• افرادی که 30 سال سابقه مصرف سیگار دارند یا به عبارتی افرادی که به مدت 30 سال روزی یک بسته، یا افرادی که برای 15 سال روزی 2 بسته سیگار کشیده اند؛
• در حال حاضر سیگاری هستند یا طی 15 سال گذشته کشیدن سیگار را ترک کرده اند.

بهتر است کسانی که تمام این ویژگی های را دارند، خود را بیمه کنند؛ چرا که احتمال ابتلا به سرطان در این افراد بیشتر است و هزینه درمان سرطان، بدون استفاده از بیمه، بسیار بالاست.

مراحل سرطان ریه

تشخیص مرحله سرطان، به پزشک در انتخاب درمان مناسب برای آن کمک می کند؛ زیرا در هر مرحله مشخص می شود که سرطان تا چه حدی گسترش یافته و چه اندام هایی را درگیر کرده است و همچنین آیا متاستاز شده است یا خیر؟ علاوه بر این، در هر مرحله، اندازه و تعداد تومور ها و بافت های سرطانی مشخص می شود.

اگر سرطان ریه به غده های لنفاوی برسد، ممکن است متاستاز شود؛ زیرا غده های لنفاوی مانند یک بزرگراه در تمام نقاط بدن، به هم متصل هستند.

اگر سرطان ریه وارد مراحل بعدی شود، به همان اندازه گسترش می باید و درمان آن نیز سخت تر خواهد شد.

در ابتدا پزشکان سرطان ریه را به دو نوع سلول کوچک و سلول غیر کوچک تقسیم بندی می کنند. تعریف پزشکان از مراحل سرطان ریه ممکن است متفاوت از یکدیگر باشد؛ اما به طور کلی آن ها مراحل سرطان ریه سلول غیر کوچک را بر اساس اندازه تومور و گسترش آن در بدن تعریف می کنند. این مراحل می توانند طبق عناوین زیر تعریف شوند:

سرطان ریه مخفی یا پنهان: در این مرحله بافت های سرطانی در تصویربرداری نشان داده نمی شوند؛ اما ممکن است در آزمایشاتی که از خلط یا مخاط بیمار گرفته می‌شود، سلول های سرطانی دیده شوند و این سلول ها می توانند به قسمت ها و اندام دیگر بدن نیز سرایت کنند.

مرحله 0 (صفر): پزشك در این مرحله، در مجاری تنفسی بیمار، سلول های غير طبيعی مشاهده می کند.

مرحله اول: در عکسبرداری وجود تومور در ریه تایید می‌شود؛ اما این تومور کمتر از 5 سانتی متر ابعاد دارد و هنوز به قسمت های دیگر بدن سرایت نکرده است.

مرحله دوم: تومور همچنان کمتر از 5 سانتی متر است و ممکن است در غدد لنفاوی اطراف ریه پخش شده باشد. یا کوچکتر از 7 سانتی متر است و به بافت های اطراف سرایت کرده ( نه به غده های لنفاوی) است.

مرحله سوم: سرطان ریه وارد غده های لنفاوی شده و از این طریق به قسمت‌های دیگر ریه و اندام های اطراف آن رسیده است.

مرحله چهارم: پیشرفت سرطان به قسمتهای دورتر بدن، مانند: استخوان‌ها یا مغز رسیده است.

سرطان ریه سلول کوچک با نوع غیر کوچک آن، کمی تفاوت دارد. این نوع سرطان بسته به اینکه در داخل یا خارج از ریه ها پخش شده است، مراحل متفاوتی دارد.

درمان سرطان ریه

اینکه پزشکان چه درمانی را انتخاب می کنند، کاملا بستگی به مرحله سرطان و محل قرار گرفتن تومور و وضعیت سلامتی بیمار دارد.

معمولا برای درمان سرطان ریه از جراحی و پرتونگاری استفاده می کنند؛ اما ممکن است پزشکان از روش های دیگر هم برای کمک به درمان این سرطان استفاده کنند؛ به عنوان مثال: معمولا برای درمان سرطان ریه سلول کوچک از شیمی درمانی استفاده می کنند.

روش های درمانی برای سرطان ریه و راههای ترمیم بافت ریه عبارتند از:

جراحی: گاهی اوقات لازم است بافت سرطانی یا قسمتی از آن برداشته شود. برای این کار متخصصان از روشی به نام «لوبکتومی »استفاده می کنند که در آن بخشی از ریه را خارج می کنند تا سرطان به نواحی دیگر سرایت نکند.

اگر سرطان نواحی زیادی از ریه را در بر گرفته باشد، ممکن است یکی از ریه ها را به طور کامل خارج کنند. هر انسانی می تواند تنها با یکی از ریه هایش، هم بدون مشکل به زندگی ادامه دهد. به همین جهت در مواردی که سرطان پیشرفت کرده است، باید پزشک برای حفظ جان بیمار، ریه سرطانی را به طور کامل خارج کند.

شیمی درمانی: در شیمی درمانی با تزریق داروهای شیمیایی به بیمار، سلول های سرطانی را از بین می برند و تومور را کوچک تر می کنند. هدف اصلی این دارو ها سلول هایی هستند که با سرعت غیر عادی در بدن رشد کرده و تکثیر می شوند؛ بنابراین با نابودی آن ها به درمان بیمار کمک زیادی می کنند.

در سرطان هایی که با متاستاز همراه هستند، شیمی درمانی یکی از روش های درمانی مناسب محسوب می شود؛ زیرا این دارو ها به تمام نقاط بدن دسترسی دارند.

البته شیمی درمانی عوارض جانبی زیادی، مانند: حالت تهوع شدید و کاهش وزن به همراه دارد.

پرتو درمانی: در این روش با استفاده از تاباندن پرتوهای پر انرژی به بدن بیمار، سلولهای سرطانی را از بین می برند. ممکن است پزشک بخواهد قبل از انجام عمل جراحی، برای کوچک تر کردن تومور از پرتودرمانی استفاده کند.

معمولا از این روش در درمان سرطان هایی که هنوز در قسمت های دیگر بدن پخش نشده اند، استفاده می شود.

درمان هدفمند: در این روش پرشکان از داروهای خاصی برای متوقف کردن رشد بافت های سرطانی استفاده می کنند. این شیوه درمانی جدید در درمان انواع سرطان ها موثر است.

در درمان سرطان ریه از متخصصان پزشکی از شاخه های مختلف کمک گرفته می شود. برخی از این متخصصان عبارتند از:

• جراح؛
• انکولوژیست پرتونگاری؛
• متخصص ریه (پولمونولوژیست)؛
• درمانگر ریوی.

چشم انداز

طبق گزارش انجمن سرطان، سرطان ریه بیشترین آمار مرگ و میر در بین سرطان ها را دارد و خطر مرگ و میر در اثر این نوع سرطان بسیار بیشتر از سرطان سینه، روده بزرگ و پروستات است. طبق مطالعات انجام شده، مشخص شده است که می توان با ترک دخانیات به میزان قابل توجهی خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داد. اگر سرطان ریه در مراحل اولیه اش تشخیص داده شود، درمان آن راحت تر و بهتر خواهد بود.

اینکه فرد مبتلا تا چه حد در مقابل سرطان ریه شانس زنده بودن دارد، به نوع این سرطان و گسترش آن در بدنش بستگی دارد. اگر به هر دلیلی نگران ابتلا به سرطان ریه هستید، بهتر است با پزشک در مورد چکاپ و معاینات دوره ای مشورت کنید.

سوال:

بهترین کار برای پیشگیری از سرطان ریه چیست؟

پاسخ:

بهترین اقدامی که برای پیشگیری از سرطان ریه می توانید انجام دهید ترک سیگار و دخانیات است.

این مطلب توسط دکتر یعقوب خوش سیرت مطالعه ، ویرایش و تایید شده است . اگر سوالی داشتید با ایمیل دکتر در ارتباط باشید…

مطالب مرتبط را حتما مطالعه کنید :

سرطان خون – علائم و نشانه های خاموش آن و راه های جدید درمان

سرطان سینه چیست و چه علائمی دارد؟ راه های پیشگیری و درمان سرطان پستان

التهاب یا ورم مثانه چیست ؟ ۱۰ روش خانگی برای درمان سندروم مثانه دردناک

منبع