یکی از بهترین نعمت هایی که از آن برخوردار هستیم، هنر گوش دادن است. حتی یکی از بهترین هدایایی هم است که می توانیم به دیگران بدهیم. اما متاسفانه به نظر می رسد خبری از این هدیه نیست.
گوش دادن کار سختی است. اصلا وانمود نمی کنیم آسان است به این خاطر که اصلا آسان نیست و ما اینجا می خواهیم این مهارت را یاد بگیریم. مثل هر مهارت دیگری، هر چقدر که بیشتر این مهارت را تمرین کنید عملکردتان بهتر می شود.
در این مقاله از سایت دکتر چک تصمیم گرفتیم تا به مزایای گوش دادن فعالانه در بیزینس و زندگی شخصی و چندین اصل و نکته اشاره کنیم تا در مکالمات روزانه به شنونده ای بهتر تبدیل شویم.
اهمیت گوش دادن
شاید برای تان جالب باشد بدانید که ما روزانه بیشتر از 80% از زمان مان را صرف ارتباطات می کنیم اما 25% از این زمان صرف گوش دادن دقیق به صحبت های دیگران می شود.
وقتی به صحبت های دیگران توجه می کنید، در اصل باعث ایجاد عزت نفس در آن ها می شوید اما جالب است که عده ای از مردم فقط به صحبت های دیگران گوش می دهند برای این که حرف خودشان را بزنند.
گوش دادن موثر و فعالانه به صحبت های دیگران، هم در زندگی کاری و هم در زندگی شخصی اهمیت زیادی دارد.
مزیت گوش دادن فعالانه در بیزینس
از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با گوش دادن فعالانه نه تنها می توانید کار مورد نظرتان را دریافت کرده بلکه شانس ادامه همکاری هم بیشتر می شود. مصرف کنندگان و مراجعه کنندگان خیلی دوست دارند به حرف هایشان گوش دهید و وقتی ببینند که به این خواسته شان احترام می گذارید، تا ابد به شما وفادار خواهند بود.
- به مشتریان و همکاران خود نشان می دهد مسئله ای که بیان می کنند برایتان مهم است.
- دیگر زمان و انرژی تان تلف نمی شود، پس بهره وریتان بیشتر می شود.
- گوش دادن فعالانه حتی برای سلامت جسمانی هم اثرات زیادی دارد؛ زمانی که یک نفر صحبت می کند فشار خونش بیشتر می شود اما وقتی به صحبت های طرف مقابلش گوش می دهد فشار خونش کم می شود.
مزیت های گوش دادن فعالانه در زندگی شخصی
مزایای گوش دادن فعالانه در زندگی شخصی عبارت اند از:
- موضوعاتی که درباره آن ها گفتگو می کنید در اصل تعیین کننده بهترین گفتگوها نیستند بلکه شنیدن فعالانه حرف های طرف مقابل تان باعث موثر شدن گفتگو می شود.
- وقتی به تازگی می خواهید با یک نفر رابطه برقرار کنید، باید بیشتر سکوت کنید و نباید پرحرفی کنید. اگر مدام حرف زده و نگذارید آن ها هم کمی صحبت کنند، چگونه می خواهید متوجه شوید که با او نقاط مشترک دارید؟!
- وقتی می گذارید طرف مقابل تان هم صحبت کند، وقتی به حرف هایشان گوش کرده و هیجان زده می شوید، او لذت می برد؛ حتما خودتان هم می دانید که افرادی که حس خوبی به ما می دهند را اصلا فراموش نمی کنیم.
- برای این که فردی را درک کنید، اول باید به صحبت هایش گوش دهید اما وقتی طرف مقابل مان صحبت می کند ما اصلا به حرف هایش گوش نمی دهیم به این خاطر که مشغول فکر کردن به حرف هایی هستیم که می خواهیم بزنیم. خودتان را جای آن ها بگذارید؛ قطعا نمی خواهید این وضعیت را تجربه کنید.
- گوش دادن فعالانه به صحبت های پدر و مادر، همسر و فرزندان باعث تقویت روابط می شود.
چگونه بر مهارت گوش دادن فعالانه مسلط شویم
در اینجا می گوییم که چگونه می توانید این مهارت مهم را وارد روابط روزانه تان کنید.
1. تماس چشمی داشته باشید.
اولین قانون خیلی واضح است اما معمولا آن را فراموش می کنیم. اگر موقع صحبت به چشم های طرف مقابل تان نگاه نکنید، این پیام را می رسانید که صحبت هایتان اصلا برایم مهم نیست.
در اصل انگار اصلا برای این فرد ارزش و احترامی قائل نیستید و به آن ها اهمیتی نمی دهید.
2. صحبت های طرف مقابل را قطع نکنید.
اجازه دهید تا طرف مقابل راحت حرفش را بزند. برای این که بر مهارت درست گوش دادن مسلط شوید، نباید تمام افکار خوبی که به ذهن تان می آید را فورا به زبان بیاورید.
گاهی اوقات ما فقط به یک نفر برای صحبت کردن نیاز داریم، نه فردی که مدام وسط حرف مان پریده و افکار و ایده های خودش را بیان کند. در این مواقع فقط باید به حرف های آن ها گوش دهید.
3. گوش دادن فعالانه را تمرین کنید.
الان نباید پیش خودتان اینطور تصور کنید که وقتی طرف مقابل حرف می زند من هم باید سکوت کامل اختیار کنم؛ اینطور هم نیست. می توانید سوال بپرسید.
سوالاتی که می پرسید برای روشن کردن وضعیت بوده یا می خواهید بیشتر درباره مسئله ای توضیح دهید تا به طور کامل بتوانید حرف هایی که فرد می زند را درک کنید.
مثلا سوال هایی از این قبیل خیلی مفید هستند: “شما می گویید که ….؟” یا “شنیدم که گفتید ….” یا “منظورتان این بود که …”
4. نشان دهید که حرف های آن ها را متوجه شده اید.
یکی دیگر از راه های خوبی برای این که نشان دهید حرف های طرف مقابل را متوجه شده اید این است که سرتان را به نشانه تایید تکان کنید.
5. گوش دهید اما فکرتان را مشغول نکنید.
به عبارت دیگر، به حرف های طرف مقابل گوش دهید اما به این فکر نکنید که چه جوابی می خواهید بدهید. قطعا وسوسه می شوید و نمی توانید جلوی خودتان را بگیرید. اما وقتی فکرتان را مشغول کنید، دیگر نمی توانید اطلاعات ارزشمند آن ها را دریافت کنید.
خیلی جالب است که در هر دقیقه حدود 800 کلمه در ذهن مان تولید می شود اما هر دقیقه فقط 125 تا 150 کلمه به زبان می آوریم.
6. بدون قضاوت کردن گوش دهید.
برای این که بر مهارت گوش دادن مسلط شوید، خیلی خیلی مهم است که به سمت ارزیابی های منفی یا قضاوت کردن کشیده نشوید. تا جایی که می توانید روشن فکر باشید.
بهتر است چیزهایی که باعث تحریک قضاوت کردن می شود را ساکت کنید، مثل کلمات خاص، نگاه ها یا وضعیت هایی که مجبورتان می کنند دیگر به حرف های طرف مقابل گوش ندهید.
7. محیطی مناسب ایجاد کنید.
وقتی تلویزیون روشن است، موبایل تان صدا می دهد و در جایی شلوغ هستید، گوش دادن فعالانه واقعا کار سختی می شود. وقتی به محیطی آرام رفته، نشسته و درست و حسابی به حرف های طرف مقابل گوش دهید، راحت تر می توانید با ذهنی باز با او همدردی کنید.
علاوه بر این، وقتی به طرف مقابل می گویید باید حتما در جایی آرام با هم صحبت کنید، او به این نتیجه می رسد که خودش و حرف هایش حسابی مهم هستند.
8. دیگران را مشاهده کنید.
اگر خیلی جدی هستید و واقعا می خواهید بر این مهارت مسلط شوید، بهتر است دیگران را مشاهده کنید. یکی از بهترین راه ها این است که نحوه تعامل مردم با یک دیگر را نگاه کرده و کارهای آزار دهنده که موجب بی احترامی می شوند را انجام ندهید.
یک لیست از کارهای آزار دهنده تهیه کنید و ببینید خودتان هم این عادت ها را دارید یا نه. حتی می توانید از یک نفر قابل اعتماد درباره روابط خودتان با دیگران هم سوال بپرسید.
9. حواس تان به ارتباطات غیرکلامی هم باشد.
حدود 60 تا 75 درصد از ارتباطات روزانه مان، غیرکلامی است! برای این که طرف مقابل را به صحبت کردن تشویق کنید، باید از زبان بدن طرف مقابل هم سر در بیاورید.
نشانه هایی از ناراحتی مشاهده می کنید؟ نسبت به شما با احتیاط برخورد می کنند؟ حرف هایی که بر زبان می آورند با زبان بدن شان یکی است؟
10. احساسات و افکار طرف مقابل را ارزیابی نکنید.
یکی از بدترین کارهایی که موقع گوش دادن به حرف های یک نفر می توانیم انجام دهیم این است که او را ارزیابی کنیم: “چرا اینطور فکر می کنی؟” یا “نباید اینطور فکر کنی.” این نوع جملات باعث پیشبرد گفتگو نمی شود، فورا آن را تمام می کند.
11. به حرف هایی که به طور تصادفی بر زبان می آورید دقت کنید.
احتمالا تا حالا برایتان پیش آمده که به صحبت های عزیزان تان گوش می کردید و به طور ناگهانی و کاملا بدون قصد گفتید: “ناراحت نباش!” یا “نگران نباش، آنقدرها هم که فکر می کنی وضعیت بد نیست!”
با وجود این که شما قصد بدی از این حرف ها نداشتید اما این حرف ها باعث می شود او تصور کند شما دردی که می کشد را خیلی جدی نگرفتید.
