اختلال اسکیزوافکتیو نوعی اختلال روانی است که در آن فرد ترکیبی از علائم اسکیزوفرنی ( روان گسیختگی)، مانند توهم یا هذیان و علائم اختلال خلقی ( دو قطبی )مانند افسردگی یا شیدایی را تجربه می کند. برای خواندن ادامه مطلب با دکتر چک همراه باشید…

دو نوع اختلال اسکیزوافکتیو وجود دارد که هر دو علائم بیماری اسکیزوفرنی را شامل می شوند:

  • نوع دو قطبی که شامل شیدایی و گاهی اوقات افسردگی حاد است.
  • نوع افسردگی که فقط شامل افسردگی شدید می شود.

اختلال اسکیزوافکتیو ممکن است در هر فردی دیده شود اما مانند سایر شرایط سلامت روان ،کاملاً درک نشده یا به خوبی تعریف نشده است.

اگر اسکیزوافکتیو در شخصی درمان نشود ممکن است منجر به بروز مشکلاتی در عملکرد کاری، گذراندن مدرسه ، موقعیت های اجتماعی و منزوی شدن فرد شود به طوری که زندگی او را از مسیر درست خارج کند. افراد مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو ممکن است در انجام کارهای روزانه شان به کمک و پشتیبانی نیاز داشته باشند. نوع درمان می تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی شخص بیمار کمک کند.

علائم اختلال اسکیزوافکتیو

علائم اختلال اسکیزوافکتیو ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. افراد مبتلا به این بیماری علائم روان‌پریشی‌ مانند توهم یا هذیان و همچنین علائم یک اختلال خلقی یا از نوع دو قطبی (شیدایی و گاهی اوقات افسردگی) یا نوع افسردگی (دوره های افسردگی) را تجربه می کنند.

دوره اختلال اسکیزوافکتیو معمولاً شامل چرخه علائم شدید و به دنبال آن بهبود با علائم کمتر شدید است.

علائم و نشانه های اختلال اسکیزوافکتیو به نوع آن (دوقطبی یا افسردگی) بستگی دارد و شامل موارد دیگر می شود:

  • هذیان : داشتن باورهای غلط، ثابت (علیرغم اینکه بیمار شواهد واضحی می بیند اما نتیجه را غلط می‌گیرد)
  • توهم : مانند شنیدن صداها یا دیدن چیزهایی که واقعی نیستند
  • علائم افسردگی : مانند احساس غم، پوچی یا بی ارزشی
  • خلق و خوی دیوانه وار یا افزایش ناگهانی انرژی و رفتاری که به دور از شخصیت فرد است. که این رفتار به صورت دوره ای هستند
  • ارتباطات مختل شده : مانند پاسخ جزئی دادن به سؤالات یا دادن جواب هایی که کاملاً نامربوط هستند
  • اختلال در عملکرد شغلی، آموزشی و اجتماعی
  • مشکل در مدیریت مراقبت های شخصی، از جمله پاکیزگی و ظاهر بدنی

هذیان چیست؟

افرادی که دچار هذیان می شوند ،کاملاً اعتقاد دارند که باورهایشان درست هستند در حالی که این طور نیست. هذیان معمولا از علائم اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی است. فرد مبتلا به هذیان نمی تواند متقاعد شود که اعتقاد او غلط است.

همان طور که در بالا ذکر شد، هذیان ممکن است از علائم چندین اختلال روانی باشد مانند: اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو، اختلال توهم، آشفتگی روانی، اختلالات روانی مشترک، اختلال روانی مختصر، اختلال روانی ناشی از استفاده بیش از حد از مواد توهم زا، اختلال دو قطبی و افسردگی یا روان پریشی. همچنین در برخی از افراد مبتلا به آلزایمر یا زوال عقل هذیان گویی به چشم می خورد.

همچنین ممکن است نشان دهنده ابتلا به بیماری« پارکینسون» (هر چند که نادر هستند) باشد .

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید

اگر شخصی که می شناسید ممکن است علائم بیماری اختلال اسکیزوافکتیو را داشته باشد، در مورد نگرانی های خود با آن شخص صحبت کنید. اگرچه شما نمی توانید کسی را وادار کنید که به دنبال کمک باشد، اما می توانید به فرد بیمار امید دهید و از او پشتیبانی کنید تا تمایل پیدا کند که به نزد پزشک و روانشناس برود.

اگر فرد بیمار نمی تواند غذا، لباس یا پناهگاه خود را تأمین کند هر چه سریع تر برای ارزیابی به متخصص بهداشت و روان شناس مراجعه کنید و به دنبال یک سرپناه و مراقبت مناسب برای او باشید.

افکار یا رفتارهای خودکشی

معمولا صحبت و فکر به خودکشی یا انجام خودکشی در شخصی که دارای اختلال اسکیزوافکتیو است ،دیده می شود. اگر شما عزیزی دارید که در معرض خطر اقدام به خودکشی است یا اقدام به خودکشی کرده است، حتماً باید فردی را برای مراقبت از  او پیدا کنید و سپس بلافاصله با شماره اورژانس اجتماعی یا اورژانس روان پزشکی تماس بگیرید. یا اگر می توانید فرد را به نزدیکترین اورژانس بیمارستان ببرید.

علت به وجود آمدن اختلال اسکیزوافکتیو

علت دقیق بروز اختلال اسکیزوافکتیو مشخص نیست. اما می دانیم که ترکیبی از عوامل مانند ژنتیک و تغییرات در شیمی و ساختار مغز ممکن است به پیشرفت آن کمک کند.

عوامل خطر آفرین

عواملی که خطر ابتلا به اختلال اسکیزوافکتیو را افزایش می دهند عبارتند از:

  • داشتن یک خویشاوند خونی نزدیک که دارای اختلال اسکیزوافکتیو، اسکیزوفرنی یا اختلال دو قطبی است؛
  • وقایع استرس زا که باعث بروز علائم می شوند؛
  • مصرف داروهای روانگردان.

عوارض بیماری اسکیزوافکتیو

افراد مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو در معرض خطر بیشتری قرار دارند:

  • خودکشی، اقدام به خودکشی یا افکار خودکشی؛
  • انزوای اجتماعی؛
  • درگیری های خانوادگی و بین فردی؛
  • بیکاری؛
  • اختلالات اضطرابی؛
  • وابستگی به مشروبات الکلی یا سایر مواد اعتیاد آور؛
  • مشکلات سلامتی قابل توجه؛
  • فقر و بی خانمانی ( به علت عدم تمایل به کار کردن و اجتماعی بودن).

چگونه اختلال اسکیزوافکتیو درمان می شود؟

چگونه اختلال اسکیزوافکتیو درمان می شود؟

درمان این بیماری به طور معمول شامل دارو است که برای ثبات خلق و خو و درمان علائم روانی تجویز می شود. علاوه بر این، روان درمانی (نوعی مشاوره) و آموزش مهارت ها می توانند برای بهبود مهارت های بین فردی، اجتماعی و تعاملی فرد بسیار مفید باشند.

  • دارو : این که پزشکتان چه دارویی را برای شما انتخاب می کند به اختلال خلقی مرتبط با بیماری تان، بستگی دارد. داروهای اصلی برای درمان علائم روانی ناشی از اسکیزوفرنی (مانند توهم ، هذیان و تفکر بی نظم) تجویز می شوند. علائم مربوط به خلق و خو ممکن است با یک داروی ضد افسردگی یا تثبیت کننده خلقی مانند «لیتیوم »درمان شود. این داروها ممکن است در ترکیب با داروی های مربوط به روانپزشکی استفاده شود یا اصلا تجویز نشوند.
  • روان درمانی : هدف از درمان این است که به بیمار کمک کند تا در مورد بیماری خودش آگاهی داشته باشد، برای خود و آینده اش اهدافی تعیین کند و مشکلات روزمره مربوط به این اختلال را مدیریت کند. خانواده درمانی می تواند به خانواده ها کمک کند تا با عضوی که دارای اختلال اسکیزوافکتیو است به طور موثرتری برخورد کنند، این امکان را برای آنها فراهم می کند تا در درمان فرد سهیم باشند.
  • آموزش مهارت : این آموزش به طور کلی بر روی مهارت های شغلی و اجتماعی، نظافت و بهداشت و سایر فعالیت های روزانه از جمله مدیریت پول و مدیریت خانه متمرکز است.
  • بستری شدن در بیمارستان : بیشتر بیماران مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو به صورت سرپایی درمان می شوند و تنها نیاز به چند دارو برای ثابت شدن وضعیت روحی شان دارند. با این حال، افرادی که علائم شدید تری دارند یا افرادی که در معرض خطر صدمه زدن به خود یا دیگران هستند، ممکن است برای تثبیت شرایط خود نیاز به بستری شدن داشته باشند.

عوارض جانبی درمان دارویی چیست؟

در کل برای درمان اختلال اسکیزوافکتیو از چند نوع دارو استفاده می شود و پزشک می تواند به راحتی با تغییر دوزها و یا تجویز بعضی داروها یا روش ها از عوارض کم کند. عوارض جانبی هر نوع از این داروها به شرح زیر است:

عوارض جانبی رایج لیتیوم شامل موارد زیر است:

  • حالت تهوع؛
  • از دست دادن اشتها؛
  • اسهال خفیف؛
  • سرگیجه؛
  • لرزش دست؛
  • ترشح کم هورمون تیروئید.

بسته به نوع داروی ضد افسردگی مورد استفاده عوارض جانبی نیز متفاوت است. عوارض جانبی متداول داروهای ضد افسردگی عبارتند از:

  • خواب آلودگی یا اختلال در خواب؛
  • خشک شدن دهان؛
  • یبوست یا اسهال؛
  • افزایش  یا کاهش وزن؛
  • سردرد؛
  • تعریق؛
  • مشکلات جنسی (تأخیر در ارگاسم ، اختلال نعوظ).

عوارض جانبی داروهای مخصوص روان درمانی شامل موارد زیر است:

  • کندی حرکات؛
  • آرامش بخش؛
  • افزایش وزن؛
  • افزایش کلسترول و تری گلیسیرید؛
  • افزایش خطر ابتلا به دیابت.

 

اگر مبتلا به اختلال اسکیزوافکتیو هستید و یا فردی را می شناسید که به این بیماری مبتلا است لطفاً در قسمت نظرات تجربیات خود را با ما در میان بگذارید….

در مورد بیماری های زیر اطلاعات بیشتری به دست آورید :

چه عواملی باعث ایجاد سرفه می شوند ؟ پیشگیری و راه های درمان خانگی
آیا وزوز گوش درمان می شود ؟ انواع صدا ها در گوش و جدیدترین روش های درمان
دلایل اصلی خارش پوست بدن و بهترین راه های درمان آن

 

منبع: healthline , my.clevelandclinic , mayoclinic