رابطه جنسی اگر در سن و شرایط مناسب انجام شود، اثرات مثبت زیادی برای سلامت جسم و روان دارد. در صورتی که فعالیت جنسی در سنین پایین (به هر شکلی که باشد)، می‌تواند اثرات و عوارض منفی جبران‌ناپذیری بر روی فرد داشته باشد.

آگاهی والدین از نحوه صحبت با کودک درباره فعالیت‌های جنسی، می‌تواند تا حد بسیار زیادی احتمال درگیری کودک با اینگونه فعالیت‌ها را کاهش دهد.

ذهن کودکان و نوجوانان، پر از سوالات مختلف درباره پیرامون خود و کنجکاوی درباره آن‌ها است. آن‌ها همواره درباره تغییراتی که در بدن خودشان یا دیگران اتفاق می‌افتد سوالاتی را مطرح می‌کنند. زمانی که دوران بلوغ شروع می‌شود، با هجوم هورمون‌های جنسی، میل به کشف و آزمایش بدن افزایش می‌یابد.

دوران نوجوانی بین 10 الی 19 سال تخمین‌زده می‌شود و جزو حیاتی‌ترین دوران زندگی هر آدمی است. مهم است که قبل از این دوران، درباره فعالیت‌های جنسی و خطرات و عوارض آن، به کودکان خود آموزش‌های لازم را بدهید؛ چرا که داشتن رابطه جنسی قبل از 16 سالگی، می‌تواند عواقب منفی زیادی را به همراه داشته باشد.

اقدامات زیادی وجود دارد که می‌توان با انجام آن‌ها، بدون اعمال خشونت یا منزوی کردن کودک، او را با حقایق آشنا کرد و از داشتن فعالیت‌های جنسی زودهنگام، جلوگیری نمود.

ما در تیم دکتر چک، قصد داریم شما را با عوارض فعالیت جنسی در سن پایین و راه‌های جلوگیری آن را شرح دهیم. با ما همراه باشید…

انجام فعالیت‌های جنسی در سنین پایین چه معایبی دارد؟

در صورتی که فرد برای اولین بار، فعالیت و یا رابطه کامل جنسی را در سنین پایین تجربه کرده باشد، احتمال اینکه آسیب‌های زیادی به جسم و روان او وارد شده باشد، بسیار بالا است. در سال 2017، مطالعه جامعی در این زمینه انجام شد تا مشخص کند که آیا داشتن رابطه در سن کم می‌تواند پیامد‌های منفی داشته باشد یا خیر؟

در این مطالعه، سن کم را 14 سال به پایین تعریف کردند. محققان دریافتند که داشتن فعالیت جنسی زودهنگام، می‌تواند احتمال موارد زیر را 2 الی 3 برابر بیشتر کند:

  • داشتن حداقل 2 شریک جنسی در طول یک سال (پس از اولین رابطه جنسی)؛
  • ابتلا به عفونت مقاربتی (STI) در طول یک سال (پس از اولین رابطه جنسی)؛
  • تجربه داشتن علائم افسردگی در طول یک هفته (پس از اولین رابطه جنسی).

احتمال درگیر شدن با اثرات منفی فعالیت جنسی در سن پایین، در دختران بیشتر از پسران است.

مطالعه دیگری نشان داد که زنانی که اولین رابطه جنسی خود را در سن کمتر از 16 سال تجربه کرده‌اند، به احتمال زیاد یک دوره افسردگی را در بزرگسالی تجربه می‌کنند.

از آنجایی که در سنین پایین، سیستم عصبی همچنان در حال رشد است، داشتن فعالیت جنسی، می‌تواند در رشد آن اختلال وارد کند. آسیب به مغز می‌تواند تا مرحله آسیب به غدد مهم و در نتیجه، بالا رفتن احتمال عفونت و سایر بیماری‌ها در بزرگسالی شود.

همچنین، تحقیقات دیگری بر روی اثرات چنین رابطه‌ای در بزرگسالی انجام شد که نتیجه‌اش بدین صورت بود:

  • زنانی که اولین فعالیت جنسی را در سن کمتر از 16 سال تجربه کرده‌اند، با احتمال بیشتری در معرض طلاق قرار دارند.
  • داشتن رفتار‌های پر و خشونت در این افراد بیشتر دیده می‌شود.
  • در مردانی که رابطه جنسی را از سن پایین شروع کرده‌اند، احتمال دچار شدن به سوء مصرف حشیش بیشتر از سایرین است.

نگرانی دیگری که از بابت داشتن رابطه در سنین پایین وجود دارد، احتمال بارداری ناخواسته است.

انواع راه‌های قرارگیری کودک در معرض آگاهی جنسی چیست؟

رسانه‌هایی که کودک می‌تواند با استفاده از آن‌ها، در معرض آگاهی جنسی بیش از حد لازم قرار بگیرد، عبارتند از:

  • پورنوگرافی اینترنتی؛
  • فیلم‌ها و سریال‌ها؛
  • پیام‌های متنی جنسی؛
  • پیام‌های متنی حاوی آزار جنسی سایبری که از طریق اپلیکیشن‌ها یا بازی‌های ویدئویی منتقل می‌شوند؛
  • صدای ضبط شده.

هر کودک یا نوجوانی ممکن است از طریق رسانه‌ها یا دوستان خود، از مسائل جنسی آگاه شود. آگاهی جنسی اگر به صورت درست انجام شود، بر روی کودک تاثیر منفی نمی‌گذارد؛ اما اگر قبل از اینکه والدین درباره مسائل جنسی کودک را تفهیم کنند،  کودک از طریق مختلف، اطلاعات غلطی دریافت کند، صدمات آن می‌تواند جبران‌ناپذیر باشد.

مشکل ساز بودن یا نبودن آگاهی کودک، به درجه و فراوانی رفتار‌های جنسی او بستگی دارد.

فعالیت‌ها و رفتار‌هایی که شامل کنجکاوی جنسی در دوران کودکی می‌شوند کدامند؟

همانطور که گفتیم، کنجکاوی افراد در دوران کودکی بسیار زیاد است و این مسئله اصلا خطرناک یا اشتباه نیست. زمانی کنجکاوی خطرناک می‌شود که از حالت سوال خارج شده و کودک رفتار‌های نادرستی از خود نشان می‌دهد. برخی از رفتار‌های جنسی کودکان که عموما جزو رفتار‌های سالم کودک و از روی نا آگاهی قلمداد می‌شوند، عبارتند از:

  • خودارضایی یا لمس اندام تناسلی خود در مکان‌های خصوصی یا در ملاء عام؛
  • نشان دادن اندام تناسلی خود یا تماشای اندام تناسلی دیگران؛
  • تلاش برای تماشای بدن برهنه همسالان یا بزرگسالان.

زمانی رفتار‌های بالا جزو رفتار‌های خطرناک تلقی می‌شوند که:

  • دیگران با این رفتار‌ها اذیت می‌شوند؛
  • به پریشانی عاطفی یا درد فیزیکی منجر می‌شود؛
  • همراه با زور و تهدید باشد؛
  • برای تقلید از رابطه جنسی انجام می‌شود.

چه عواملی باعث می‌شوند که کودک در سن پایین، رابطه جنسی داشته باشد؟

در سال 2020، تحقیقات گسترده‌ای برای پیدا کردن عوامل محرک در داشتن رابطه جنسی زود هنگام، انجام شد. عواملی که می‌تواند کودک را به داشتن رابطه و فعالیت جنسی تشویق کند و یا او را از اینگونه فعالیت‌ها دور کنند، عبارتند از:

  • نحوه و کیفیت ارتباط با والدین و داشتن وابستگی عاطفی ایمن با آن‌ها؛
  • کیفیت ارتباط با همسالان و صحبت با آن‌ها درباره تمایلات جنسی؛
  • داشتن فردی به عنوان الگو و نحوه تاثیرگذاری الگو؛
  • ارتباط با افراد مختلف جامعه، معلمان و مذهب؛
  • توانایی کنترل احساسات؛
  • داشتن حس مثبت نسبت به خود؛
  • داشتن عزت نفس.

چه عواملی خطر فعالیت جنسی در سن پایین را افزایش می‌دهند؟

عواملی وجود دارند که می‌توانند کودک را در مسیری قرار دهند که برای داشتن فعالیت جنسی در سن پایین، اقدام کند. این عوامل عبارتند از:

  • داشتن والدین مضطرب یا والدینی که به کودک خود دلبستگی چندانی نشان نمی‌دهند؛
  • زندگی در یک جامعه نا امن که با مشکل فقر و سایر مشکلات مختلف سر و کار دارد؛
  • تماشای فیلم‌ها و سریال‌های غیر اخلاقی که حاوی تصاویر و صدای جنسی هستند؛
  • مصرف مواد مخدر یا الکل توسط والدین، همسالان یا دوستان؛
  • نداشتن عزت نفس.

در مواجه با کودکی که فعالیت جنسی دارد چه کنیم؟

اگر مشکوک هستید که کودکتان با فعالیت جنسی درگیر است یا فکر و ذهنش به شدت به آن مشغول است، می‌توانید از راهکار‌های تضمین شده‌ای استفاده کنید:

قبل از هر چیزی، درباره نحوه صحبت با کودک درباره مسائل جنسی، به طور کامل تحقیق کنید. می‌توانید برای اینکار، از کتاب‌های موجود یا صحبت با مشاور کودک یا نوجوان کمک بگیرید. سن مناسب برای صحبت با کودک یا نوجوان و اطلاعاتی که در هر سن به او می‌دهید، بسیار مهم هستند.

سپس، در یک محیط خوب مانند اتاق نشیمن، سر صحبت را باز کرده و با او درباره موضوعات زیر صحبت کنید (انتخاب موضوع به سن و شرایط کودک یا نوجوان بستگی دارد):

  • رابطه جنسی؛
  • حد و مرز‌های رابطه؛
  • رضایت هر دو طرف؛
  • خطر ابتلا به انواع بیماری‌های مقاربتی و راه‌های پیشگیری از آن‌ها؛
  • راه‌های پیشگیری از بارداری؛
  • کیفیت و چگونگی داشتن رابطه سالم.