سلامتی جامعه در گرو سلامتی بانوان است
سرطان پستان در بانوان، یکی از رایج‌ترین انواع سرطان در جامعه امروز است. انجام اقدامات پیشگیرانه و یا معاینات دوره‌ای، برای تشخیص زودهنگام و درمان سریع‌تر آن مفید است. از آن جا که سلامتی جامعه در گرو سلامتی بانوان است، بنابراین آشنایی با این معضل، بسیار اهمیت دارد.
معمولا اولین نشانه‌هایی که باعث نگرانی در بانوان می‌شود، لمس یک توده جدید در بافت پستان است. اما لازم است اشاره کنیم که هر توده‌ای بدخیم نیست و باید به طور دقیق بررسی شود. بسیاری از توده‌های پستان، خوش خیم بوده و نیازی به درمان‌های جدی ندارند. سونوگرافی، ماموگرافی و نمونه برداری سینه، روش‌هایی هستند که برای تشخیص نوع توده به کار می‌روند. البته نتایج تمامی این آزمایش‌ها را باید حتما به یک پزشک مجرب و متعهد ارجاع دهید.
فاکتورهای خطر برای ابتلا به سرطان سینه در بانوان
وجود برخی فاکتورها می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان سینه در بانوان را افزایش دهد. این فاکتورها که آن‌ها را تحت عنوان فاکتورهای خطر می‌شناسیم، شامل موارد زیر هستند:
- انتقال ژن‌های معیوب از والدین
- وجود سابقه فامیلی سرطان پستان
- چاقی بیش از اندازه
- ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت نوع ۲ و فشار خون
- کشیدن سیگار
- عدم شیردهی به نوزاد
- نداشتن دوران بارداری در طول زندگی
- منارک یا قاعدگی زودرس
- یائسگی دیرتر از موعد
- مصرف بی‌رویه الکل و نوشیدنی‌های الکلی
- سبک زندگی ناسالم
هر یک از این عوامل در جای خود می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان پستان در زنان را افزایش دهند. برای مثال، نداشتن یک رژیم غذایی سالم و عدم تحرک کافی، باعث چاقی و اضافه وزن می‌شود. این مساله خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش خواهد داد. همچنین، تحقیقات نشان می‌دهند که در افراد دارای دیابت نوع 2، امکان ابتلا به سرطان سینه بیشتر خواهد بود.
سرطان سینه در بانوان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ایجاد یک توده جدید در بافت پستان، می‌تواند برای بانوان نگران‌کننده باشد. افرادی که در این شرایط قرار می‌گیرند، باید در اسرع وقت به یک پزشک متخصص پستان مراجعه کنند. البته این توده‌های جدید، عمدتا خوش خیم بوده و نیازی به درمان‌های پیچیده ندارند.
پزشک متخصص پس از معاینات فیزیکی اولیه، انجام انواع تصویربرداری‌ها را از بیمار درخواست می‌کند. از جمله روش‌هایی که برای تشخیص سرطان سینه در بانوان به کار می‌روند، عبارتند از:
- سونوگرافی
- ماموگرافی معمولی و سه بعدی
- ام آر آی (MRI)
- بیوپسی پستان
در سونوگرافی و ماموگرافی، بافت پستان از نظر ساختار و نوع توده‌های موجود در آن، بررسی می‌شود. در صورتی که پزشک توده مشکوکی را تشخیص دهد، لازم است فرد تحت نمونه برداری پستان یا همان بیوپسی قرار گیرد. آزمایش نمونه، بدخیم یا خوش خیم بودن بافت تومور را مشخص می‌کند. در صورت بدخیم بودن تومور، پزشک بر اساس نوع سرطان سینه، مراحل درمان را برنامه‌ریزی خواهد کرد.
حفظ سلامت بانوان با درمان سرطان سینه
هرچه بیماری در بانوان زودتر تشخیص داده شود، درمان سرطان پستان آن ساده‌تر خواهد بود. غربالگری سرطان پستان، اصلی‌ترین روش برای تشخیص زود هنگام بیماری است. در هر حال، هنگامی که پزشک متخصص وجود سرطان پستان را تایید می‌کند، برنامه درمانی مناسب برای وی تنظیم می‌گردد.
از روش‌های اصلی که برای درمان سرطان سینه به کار می‌روند، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- جراحی ماستکتومی یا لامپکتومی (ماستکتومی جزئی)
- شیمی درمانی سرطان سینه
- پرتو درمانی یا رادیوتراپی سرطان پستان
- هورمون تراپی
- درمان‌های هدفمند با استفاده از داروهای آنتی بادی
معمولا برای درمان سرطان سینه در بانوان لازم است از چند روش درمانی به صورت همزمان یا متوالی استفاده شود. برای مثال، افرادی که تحت جراحی ماستکتومی جزئی یا حفظ پستان قرار می‌گیرند، باید چند جلسه رادیو درمانی را نیز پشت سر بگذارند. همچنین برای بیماران با سرطان‌های پیشرفته و تومورهای بزرگ، قبل و بعد از انجام جراحی ماستکتومی، چند جلسه شیمی درمانی لازم خواهد بود.
راه‌های پیشگیری از سرطان پستان در زنان چیست؟
عواملی که در ایجاد سرطان سینه در بانوان نقش دارند، در دو گروه اصلی تغییر‌پذیر و تغییر ناپذیر تقسیم بندی می‌شوند. عوامل تغییر ناپذیر مانند مسائل ژنتیکی و سابقه فامیلی را نمی‌توان حذف کرد. اما اصلاح سبک زندگی تا حد زیادی بر پیشگیری از سرطان سینه در بانوان تاثیرگذار خواهد بود. از جمله عوامل تغییر پذیری که می‌توان آن‌ها را اصلاح نمود، عبارتند از:
- کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و فشار خون
- رژیم غذایی سالم و کم کالری
- افزایش تحرک بدنی
- کاهش وزن و حفظ تناسب اندام
- ترک سیگار و حذف الکل
برای افرادی که سابقه ژنتیکی ابتلا به این بیماری را ندارند، کنترل این موارد در پیشگیری از سرطان سینه موثر خواهد بود. هر چند رعایت این گونه موارد، تاثیر بسزایی بر افزایش سطح سلامت آن‌ها خواهد داشت.
اصلاح سبک زندگی چه تاثیری بر سلامت زنان دارد؟
یکی از عوامل تاثیر گذار در ابتلا به سرطان سینه در بانوان، سبک زندگی افراد است. این مساله عموما به رژیم غذایی و فعالیت‌های بدنی مربوط است که در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم.
نقش رژیم غذایی در ابتلا به سرطان سینه
اصلی‌ترین مساله در بحث سبک زندگی، رژیم غذایی و نوع تغذیه بانوان است. به طور کلی، هر چه رژیم غذایی فرد سالم‌تر باشد، سلامت وی تضمین شده‌تر خواهد بود. یک رژیم غذایی کم کالری و پرفیبر، از تجمع چربی در بدن و اضافه وزن بیش از حد جلوگیری می‌کند. در نتیجه بیماری‌هایی نظیر دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلب و عروق و فشار خون با احتمال کمتری بروز می‌کنند.
از آنجا که ابتلا به فشار خون و دیابت نوع ۲، خطر ابتلا به سرطان سینه در بانوان را نیز افزایش می‌دهد، بنابراین اصلاح رژیم غذایی خود به تنهایی می‌تواند تاثیر بسزایی در افزایش سطح سلامت بانوان داشته باشد.
نقش ورزش و تحرک کافی در سلامت بانوان
نکته دیگر داشتن تحرک کافی است. تحقیقات نشان می‌دهند که حدود ۱۵۰ دقیقه ورزش در طول هفته، می‌تواند احتمال ابتلا به انواع بیماری‌ها در بانوان را کاهش دهد. زیرا از طریق ورزش می‌توان به شیوه اصولی و حساب شده، چربی‌های اضافه بدن را برطرف نمود.
با رفع چاقی، احتمال ابتلا به سرطان پستان در زنان نیز کمتر خواهد شد. ضمن این که گردش خون در بدن بهبود یافته و استرس (به عنوان یک فاکتور خطر) به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
آیا می‌توان سطح سلامت سینه در بانوان را افزایش داد؟
پیشگیری از سرطان سینه در بانوان، مخصوصا در موارد ژنتیکی، امکان‌پذیر نیست. به این معنا که در حالت کلی، نمی‌توان از ابتلا به سرطان پیشگیری کرد. اما همه افراد می‌توانند با انجام غربالگری سرطان سینه، در اسرع وقت از وجود آن مطلع گردند.
غربالگری سرطان پستان به صورت معاینات دوره‌ای و منظم انجام می‌گیرد. معمولا بانوان بالای ۳۰ سال باید در دوره‌های شش ماهه یا یک ساله، معاینات پستان را انجام دهند. البته برای افرادی که دارای فاکتورهای خطر سرطان سینه هستند، این معاینات را می‌توان زودتر از ۳۰ سالگی آغاز کرد.
انجام معاینات دوره‌ای کمک می‌کند تا پزشک، تومور بدخیم را در سریع‌ترین زمان ممکن تشخیص دهد. مسلما هر چه بیماری زودتر تشخیص داده شود، درمان آن ساده‌تر و سریع‌تر خواهد بود.
بهترین راهنما برای پیشگیری و درمان سرطان سینه در بانوان
برای انجام غربالگری سرطان سینه در بانوان لازم است به یک پزشک متخصص و مجرب در زمینه بیماری‌های پستان مراجعه کنید. هر چه تجربه پزشک در این زمینه بیشتر باشد، تشخیص بیماری دقیق‌تر خواهد بود.
دکتر فرهاد موسی زاده از بهترین و مجرب‌ترین جراحان پستان در تهران به حساب می‌آیند. ایشان تجربه فراوانی در زمینه تشخیص و درمان سرطان سینه در بانوان دارند. برای دریافت نوبت یا تماس با دکتر می‌توانید به وب سایت رسمی ایشان مراجعه کنید.
