16 علت که باعث درد شکم در صبح ها می شوند

دلایل بسیاری برای دل درد صبحگاهی ، وجود دارد؛ از شکم دردهای خفیف و مشکلات گوارشی موقتی گرفته تا بسیاری از شرایط جدی که مربوط به معده و روده هستند. برای تشخیص درد شکم در صبح ها ، باید درباره محل درد و ماهیت درد اطلاعات ویژه ای را در اختیار پزشک قرار دهید.

به خواندن این مقاله از سایت دکتر چک ادامه دهید تا با دلایل درد شکم در صبح ها و علائمی که به همراه دارد و همین طور شدت این علائم اطلاعاتی به دست آورید.

16 علت شکم درد اول صبح

رفلاکس اسید معده و رفلاکس روده و معده

رفلاکس اسید معده به حالتی گفته می شود که اسید و دیگر محتویات معده در خلاف مسیر شروع به حرکت کرده و به سمت مری برگردند. این حالت باعث احساس سوزش در قسمت پشت زبان می شود.

معمول ترین علامتی که رفلاکس اسید معده به همراه دارد، درد صبحگاهی معده است.  کالج مطالعه معده و روده آمریکا اعلام کرده، تقریبا 60 میلیون نفر از جمعیت ایالات متحده آمریکا یک بار در ماه این شرایط را تجربه می کنند. افرادی که بیش از دو بار در هفته، به این حالت دچار  می شوند، مبتلا به رفلاکس روده و معده (GERD) هستند که اگر این بیماری درمان نشود، عواقب خطرناکی به دنبال خواهد داشت.

افرادی که رفلاکس اسید معده دارد، حتما با درد در قسمت شکم خود، مخصوصا قسمت میانی، آشنا هستند.

ورم معده

گاستریت یا التهاب خطوط معده، ممکن است به طور ناگهانی یا با گذر زمان، در فرد به وجود آید و برای او مشکل ساز شود. معمول ترین نشانه ورم معده، احساس درد در قسمت بالایی شکم است و سپس نشانه های حالت تهوع و احساس سیری در مرحله های بعد ظاهر می شوند. همچنین این مشکل می تواند علت درد معده در صبح نیز باشد.

گاستروانتریت

گاستروانتریت که گاهی اوقات به آن آنفولانزا معده هم می گویند، نوعی عفونت ویروسی یا باکتریایی است که در قسمت های معده و روده ها اتفاق می افتد که در نتیجه زخم معده، فرد به درد و اسهال مبتلا خواهد شد.

زخم معده

یکی دیگر از علت دل پیچه اول صبح زخم معده است که با نام زخم گوارشی هم شناخته می شود، می تواند باعث خستگی ، درد و سوزش معده شود که صبح ها یا در زمان های دیگر اتفاق می افتد. زخم های گوارشی در حقیقت، زخم های خطوط معده و خطوط روده کوچک نزدیک به شکم هستند.

حتما بخوانید: روماتیسم مفصلی ؛ علت، علائم و بهترین روش های درمان

ورم آپاندیس

ورم اپاندیس یکی از دلایل رایج دردهای شدید و ناگهانی شکم است که از اطراف ناف شروع شده و به قسمت های پایینی حرکت می کند. این درد معمولا با گذر زمان بدتر هم می شود.

علامت های دیگر بیماری ورم آپاندیس شامل: حالت تهوع و تب آپاندیسی است که فرد مبتلا به این مشکل باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد.

بیماری کرون

بیماری کرون باعث التهاب در هر قسمتی در سراسر مجرا معده و روده، از دهان تا مقعد، می شود. این نوع التهاب می تواند علت معده درد صبحگاهی باشد. از دیگر علائم بیماری کرون می توان به اسهال، یبوست، کم شدن وزن و خستگی مفرط اشاره کرد.

سوء هاضمه

دیس پپسیا، واژه ای علمی است که برای سوء هاضمه به کار برده می شود. سبک زندگی فرد مثل: نوع غذایی که می خورد، می تواند عامل به وجود آمدن سوءهاضمه شود ؛ اما ممکن است که به بیماری های خاصی هم مربوط باشد. معمول ترین نشانه ای که با سوء هاضمه همراه است، شکم درد صبحگاهی است. این در حالی است که افراد ممکن است به حالت تهوع و نفخ معده و احساس پری معده هم دچار شوند .

سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

سندرم روده تحریک پذیر نوعی اختلال رایج است که می تواند باعث درد شکم و دل درد اول صبح و همین طور تغییر در عادت های روده فرد شود. افرادی که به سندرم روده تحریک پذیر مبتلا هستند ممکن است که یبوست های مکرر و اسهال یا چیزی بین هر دو را داشته باشند. این افراد به نفخ معده و حرکات روده ای ناکامل هم دچار خواهند شد.

چسبندگی شکمی

موسسه ملی دیابت و بیماری کلیوی و گوارشی گزارش داده  که از هر 10 فردی که عمل باز شکم را داشته است، 9 نفر از آن ها به چسبندگی شکمی یا ظهور بافت های زخم که باعث چسبندگی اندام های بدن به هم دیگر و دیواره شکم می شود، دچار می شوند.

آلرژی به غذا

یکی از علایم رایج آلرژی به غذا، شکم درد صبحگاهی است که 4 تا 6 درصد کودکان و 4 درصد بزرگسالان به آن مبتلا می شوند. از جمله دیگر علامت های آلرژی نسبت به غذا، حالت تهوع، بروز کهیر و به طور بالقوه آنافیلاکسی کشنده (حساسیت های شدید به پروتئین ها) است. این عارضه، نفس کشیدن را مختل کرده و باعث افت فشار خون می شود.

یبوست

موسسه ملی دیابت و بیماری های کلیوی و گوارشی آمریکا {NIDDK} درباره یبوست اینطور گفته است که در طی آن حرکات معده سه بار یا کمتر در طول هفته انجام می شود که این عارضه با درد ناتمامی همراه می باشد.

حتما بخوانید: بیماری آرتروز چیست؟ برای درمان آرتروز چه باید کرد؟

افرادی که یبوست دارند، معمولا دردهای شکمی را هم تجربه می کنند. معمولا خود افراد می توانند یبوست خود را برطرف کنند؛ اما در مواردی که یبوست مزمن شده یا علائم دیگری مثل خونریزی یا تب ظاهر شود، فرد باید حتما به پزشک مراجعه کند.

بیماری دیورتیکولی

به طور قطع نیمی از افراد بالای 60 سال، به بیماری دیورتیکولی یا دیورتیکولیت مبتلا می شوند. این عارضه زمانی فرد را درگیر می کند که بخش هایی از روده بزرگ به سمت بیرون کیسه های کوچک پوستی برآمده شوند.

معمولا این کیسه های پوستی هیچ مشکلی را به وجود نمی آورند؛ اما در صورتی که ملتهب یا درگیر عفونت شوند، علائم زیادی ممکن است در بدن فرد به وجود آورند که به این شرایط دیورتیکولیت گفته می شود. افراد مبتلا به این نوع بیماری با علائمی مثل شکم درد (عموما در قسمت چپ بدن)، تب، حالت تهوع و عواقب خطرناک تر و شدیدتر دیگری مواجه می شوند .

بیماری التهاب لگنی

بیماری التهاب لگنی (PID) نوعی عفونت است که در قسمت های: تخمدان، رحم، لوله های فالوپ و دهانه رحم ایجاد می شود.

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان بهداشت بانوان، حدود 5 درصد از خانم های اهل ایالت متحده آمریکا  و بیشتر خانم های بین سنین 15 تا 24 سال به این نوع بیماری مبتلا هستند.

معمول ترین علامتی که با بیماری التهاب لگنی همراه است، درد قسمت پایین شکم است.

از جمله علائم دیگر می توان به تب، ترشحات غیرمعمول واژن و احساس درد در هنگام مقاربت یا دفع ادرار اشاره کرد. این بیماری باید بدون معطلی درمان شود؛ زیرا در غیر این صورت عواقب خطرناکی را برای فرد به دنبال خواهد داشت.

بیماری سلیاک

بیماری سلیاک با نام «ناتوانی گلوتن» هم شناخته می شود. این ناتوانی غذایی باعث می شود که سیستم ایمنی فرد در هنگام غذا خوردن هر چیزی که حاوی گلوتن باشد، به روده های کوچک بدن خود حمله کند.

گندم، گندم سیاه، جو و بسیاری از محصولات دیگر همگی حاوی گلوتن هستند. زمانی که فرد به این بیماری مبتلا می شود، علائمی که مشاهده می کند هم متنوع هستند؛ اما شکم درد و اسهال از رایج ترین آن ها محسوب می شود.

بیماری کیسه صفرا

زمانی که کیسه صفرای فردی دچار مشکل شده باشد، با شکم درد و سوزش معده صبحگاهی مواجه می شود که این درد اغلب در قسمت بالا و سمت راست شکم او به وجود می آید.

این درد دائمی نیست و چند دقیقه فرد را آزرده و بعد ناپدید می شود و بیشتر  افرادی که به کولیک صفراوی مبتلا هستند را هدف قرار می دهد.

در صورتی که فرد سنگ صفرا داشته باشد و این سنگ ها مجرای کیسه صفرا را مسدود کنند، علاوه بر شکم درد، با علائم دیگری مثل: حالت تهوع، استفراغ، تیره شدن ادرار، زردی پوست و افت فشار خون مواجه خواهد شد.

پانکراتیتیس

زمانی گفته می شود که فرد به پانکراتیتیس مبتلا شده که پانکراس او ملتهب شود که اغلب به دلیل وجود سنگ های صفرا می باشد.

معمول ترین علائم و نشانه هایی که این بیماری با خود به همراه دارد شامل: دردهای شدید و ناگهانی در قسمت بالایی شکم، حالت تهوع و استفراغ می شود. در چنین شرایطی فرد باید به مراکز بهداشتی مراجعه کند و تحت درمان قرار گیرد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

مشکلات و بیماری های زیادی وجود دارد که باعث بروز شکم درد در فرد می شوند. با این که بعضی از شرایط خود به خود برطرف می شوند، بعضی دیگر را حتما باید پزشک درمان کند. نکات زیر را هم باید در نظر بگیرید:

• شدت درد: اگر درد شکم در صبح ها به اندازه ای شدید باشد که فرد اصلا نتواند روی پاهای خود بایستد، در این حالت او باید سریعا به مراکز درمانی مراجعه کند. از علائم اولیه بیماری آپاندیسیت می توان به درد شکم اشاره کرد.
• طول دوره درد: هر چه تعداد روزهایی که فرد دچار شکم درد می شود بیشتر باشد، اهمیت مراجعه به پزشک نیز بیشتر می شود.
• سن بیمار: دردهای شکمی شدید در نوجوانان و افراد کم سن و سال می تواند نشانه ابتلا به آپاندیسیت باشد. این دردها در بزرگسالان هم ممکن است به دلیل مشکلات مربوط به کیسه صفرا باشد. هر دو این افراد باید به سرعت، به مراکز درمانی مراجعه کنند.
• سرعت شروع درد: دردهای ناگهانی شکم می تواند نشانه ابتلا فرد به آپاندیسیت باشد؛ خصوصا اگر درد با گذشت زمان شدیدتر هم شود.
• علائم دیگر: افراد مبتلا به آپاندیسیت همراه با درد شکمی، تب هم دارند. در صورتی که این درد شکم با حالت تهوع همراه باشد، نوعی مسدود شدگی یا دیگر شرایط جدی پزشکی را هشدار می دهد.

حتما بخوانید: علت بی حسی آلت تناسلی و بیضه ها چیست؟

خونریزی از مقعد یکی دیگر از نشانه های بیماری های خطرناک است که به درمان فوری نیاز دارد.

خلاصه ای بر درد صبحگاهی شکم

بیماری ها و مشکلات زیادی وجود دارد که ابتلا به آن ها با درد شکم در صبح ها همراه است.

بیشتر اوقات افراد خود به خود و با مراقبت در خانه بهبود پیدا می کنند. با وجود این، باید بگوییم که گاهی اوقات نوع درد، نشانه ای از به وجود آمدن مشکلات شدید است که به مراقبت های فوری پزشکی نیاز دارد.

در صورتی که این عارضه در صبح ها همیشگی و شدید بوده و با علائم و نشانه های دیگری همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.

تهیه شده توسط تیم تحریریه دکترچک