فشار خون، یکی از عوامل خطرساز برای سلامتی افراد است که می‌‏تواند زمینه‌ساز بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و دیگر مشکلات متابولیسمی باشد. اما آیا فشار خون بالا همیشه مضر است؟ یافته‌‏های جدید، این باور قدیمی را به چالش می‏‌کشد! با دکتر چک همراه باشید…

آیا فشار خون بالا همیشه مضر است ؟

بنا به گفته مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC)، حدود 75 میلیون نفر از افراد بالغ در آمریکا از فشار خون رنج می‌‏برند. اما به راستی چه میزان فشار خونی «بالا» است؟ پاسخ دقیق به این سوال، مشکل است؛ زیرا متخصصان هنوز در رابطه با اینکه چه میزان فشاری به عنوان فشار خون نرمال به حساب می‏‌آید، به توافقی کامل نرسیده‌‏اند.

در حال حاضر، سازمان‌های مختلف معیارهای گوناگونی را برای فشار خون ارائه داده‌‏اند. به عنوان مثال، «انجمن ملی قلب، ریه و خون» بیان کرده است که در افراد بالغ، فشار خون بالا عبارت است از فشار سیستولیک 140 میلی‌‏متر جیوه یا بالاتر. طبق اظهار «انجمن قلب آمریکا»، فشار خون زمانی پدید می‌‏آید که فشار سیستولیک شخص، از 130 میلی‌متر جیوه بالاتر باشد. «مرکز کنترل و پیشگیری بیماری»، افراد دارای فشار خون سیستولیک 120 تا 139 میلی‌‏متر جیوه را فقط «در معرض» فشار خون بالا و نه مبتلا به آن، به حساب می‌‏آورد.

حتما بخوانید : علائم افت قند خون؛ خطرات و درمان اورژانسی افت فشار خون

به‌‏طور‏کلی، پزشکان به بیماران خود و به خصوص بیماران مسن‌‏تر، توصیه می‌کنند که بر فشار خون خود نظارت داشته باشند تا مطمئن شوند که به آستانه فشار خون بالا، که بسیاری از متخصصین سلامتی آن را به عنوان عاملی برای بیماری‌های قلبی و سکته می‌دانند، نرسد. با این حال، محققان در مطالعه‌ای که در مرکز پزشکی شاریته (Charité) در برلین آلمان انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که اگر برخی افراد مسن فشار خون بالا داشته باشند، شاید با مشکلات دیگری که ناشی از فشار خون بالاست روبه‌رو نشوند. در واقع محققان بیان داشته‌اند که برخی افراد در هشتمین دهه از زندگی خود، حتی ممکن است از فشار خون بالا سود ببرند.

در مطالعه‌ای که نتایج آن در مجله قلب اروپا (European Heart Journal) منتشر شد، 1628 مرد و زن با سن متوسط 81 سال مورد بررسی قرار گرفتند. آنها زمانی که در سال 2009 برای این تحقیق پزشکی انتخاب شدند، همگی بالای 70 سالشان بود و برای کنترل فشار خون‏‌شان تحت معالجات پزشکی قرار داشتند.

اندازه گیری فشار خون

محققان از طریق یکی از پروژه‌های تحقیقاتی بیمارستان آموزشی شاریته، اطلاعات مربوط به وضعیت سلامتی داوطلبان را جمع‌آوری کردند. آن ها هر دو سال یک بار با شرکت‌کنندگان مصاحبه کردند و فشار خون‏‌شان را، علاوه‌بر دیگر پارامترهای سلامتی، ارزیابی نمودند.

حتما بخوانید: پایین اوردن فشار خون بالا فوری

پس از شش سال، محققان برای یافتن تاثیر فشار خون بر خطر مرگ‌ومیر، تحلیلی آماری انجام دادند و در مطالعه‌شان، پارامترهای تاثیرگذار از جمله جنسیت، شاخص حجم بدن (BMI) و میزان دارویی که هر شخص برای کنترل فشار خون خود مصرف می‌کرد را به حساب آوردند.

محققان مشاهده کردند که در افراد بالای 80 سالی که فشار خون پایین‌تری (فشار سیستولیک 140 و دیاتولیک 90 میلی‌متر جیوه و پایین‌تر) نسبت به دیگر داوطلبان داشتند، خطر مرگ‌ومیر به میزان 40 درصد بیشتر از داوطلبانی بود که فشار خون‌شان بالاتر از میزان مذکور قرار داشت.

حتی در افرادی که قبلا دچار حمله قلبی یا سکته شده بودند، رابطه مشابهی بین فشار خون پایین و خطر مرگ‌ومیر بالا وجود داشت. تیم تحقیقی همچنین بیان نمود خطر مرگ‌ومیر برای افراد با فشار خون پایین‌تر از 90/140 میلی‌متر جیوه، به میزان 61 درصد بیشتر از افرادی بود که علی‌رغم استفاده از داروهای کنترل فشار خون، از فشار خون بالا رنج می‌بردند.

حتما بخوانید : سرگیجه ناگهانی؛ علت چیست و چگونه درمان می شود؟

دکتر آنتونیوس دوروس که یکی از اعضای تیم تحقیق است، در این باره می‌‏‌گوید: «مطابق نتایج این پژوهش، درمان‌های مربوط به فشار خون باید براساس نیاز هر فرد تنظیم شود و از تجویز یک نسخه ثابت برای تمامی بیماران اجتناب نمود».

دانشمندان قصد دارند که در آینده با نگاهی دقیق‌تر به داروهای کاهش‌ فشار خون، مشخص کنند که این داروها در چه زمانی می‌تواند واقعا مفید باشد.