با وجود این که مردم تصور می کنند که فقط افراد میانسال یا بزرگسال به فشار خون بالا دچار می شوند، باید به شما بگوییم که نوجوانان، کودکان و حتی نوزادان نیز به این عارضه مبتلا می شوند.

انجمن قلب آمریکایی توصیه کرده است که تمام کودکان باید طبق یک برنامه سالیانه معاینه شوند تا مشخص شود که به فشار خون بالا مبتلا هستند یا خیر.

هر چقدر که زودتر بتوان این عارضه را شناسایی و برای درمان آن اقدام کرد، وضعیت سلامتی کودک بهتر خواهد بود . همچنین از تاثیرات خطرناک این عارضه پیشگیری می شود یا این که تاثیرات آن کاهش می یابد.

دلایل بروز فشار خون بالا در کودکان

معمولا ابتلا به بیماری های اساسی دیگر، مانند بیماری قلبی یا کلیوی، عامل افزایش فشار خون در کودکان است. از این رو، به آن فشار خون ثانویه گفته می شود و زمانی که فرد تحت درمان قرار بگیرد، فشار خون به میزان طبیعی باز خواهد گشت.

مسائل زیر نیز می توانند باعث ابتلا فرد به فشار خون ثانویه شوند:

  • هیپرتیروئیدیسم {پرکاری تیروئید}؛
  • اختلال فوق کلیوی؛
  • مشکلات خواب، خصوصا آپنه خواب؛
  • تنگی شریان کلیه.

مصرف بعضی از داروها باعث بالا رفتن فشار خون می شود؛ اما بعد از قطع کردن مصرف دارو، سطح فشار خون دوباره به حالت طبیعی برمی گردد.

در بعضی از موارد که فشار خون بالا از نوع اولیه یا مهم است، پزشک نمی تواند علت افزایش فشار خون را شناسایی کند. عوامل متعددی که گفته می شود به افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا اولیه کمک می کنند، شامل موارد زیر می شود:

  • چاقی مفرط یا اضافه وزن {شاخص توده بدنی بیشتر از 25 باشد}؛
  • سابقه خانوادگی ابتلا به فشار خون بالا؛
  • بالا بودن میزان کلسترول و تری گلیسیرید؛
  • دیابت نوع 2 یا افزایش قند خون روزه داری.

عواقب ناشی از بالا بودن فشار خون در کودکان

بالا بودن فشار خون در کودکان

کودکانی که فشار خون بالا دارند، اغلب به آپنه خواب هم دچار هستند و در هنگامی که خواب هستند، مشکل تنفسی دارند؛ خصوصا اگر کودک دچار اضافه وزن باشد. اگر فشار خون بالا از دوران کودکی با شخص همراه باشد و تا دوران بزرگسالی ادامه داشته، خطر ابتلا به بیماری کلیوی، سکته، حمله قلبی و نارسایی قلبی در او افزایش خواهد یافت.

آزمایش ها و تشخیص

با دستگاه فشار سنج و معیار فشار خون می توان ابتلا به این عارضه را تشخیص داد. معیار فشار خون از دو عدد تشکیل شده است؛ عدد اول {بالایی} همان معیار فشار خون سیستولیک است که به فشار داخل رگ ها در هنگام ضربان قلب گفته می شود. عدد دوم {پایینی} همان معیار فشار خون دیاستولیک است که به فشار داخل رگ های میان هر ضربان قلب گفته می شود.

تنها بعد از انجام یک باره معیار فشار خون نمی توان فشار خون را تشخیص داد. برای این که بتوان گفت کودک به فشار خون بالا مبتلا شده، باید حداقل در سه مراجعه اخیر خود، دستگاه فشار سنج عددی غیرعادی را نشان دهد. علاوه بر این، در هنگام مراجعه به پزشک نیز چندین بار باید فشار خون گرفته شود تا از صحت اعداد نشان داده شده، اطمینان حاصل شود.

وقتی که فشار خون طبیعی باشد، این مسئله ای نسبی است و به جنسیت کودک، سن و قد او بستگی دارد. چنانچه تشخیص داده شود که فرد به فشار خون بالا مبتلاست، باید تقریبا هر شش ماه یک بار تحت کنترل باشد. برای این که پزشک وجود هر گونه مشکل دیگری را تشخیص دهد، آزمایش های زیر را هم انجام می دهد:

  • اکوکاردیوگرام: کنترل میزان خون در حال جریان در قلب؛
  • تست فراصوت:ارزیابی عملکرد کلیه ها؛
  • آزمایش خون: بررسی تعداد سلول های خونی، گلوکز خون و عملکرد کلیه ها؛
  • آزمایش ادرار.

درمان فشار خون بالا در کودکان

به طور کلی، بعد از تغییر ایجاد کردن در سبک زندگی کودکان می توان عارضه فشار خون بالا را در آن ها کنترل کرد؛ مثلا به طور منظم ورزش کردن، خوردن غذاهای سالم که هم برای قلب خوب است و هم باعث افزایش وزن نمی شود، می تواند این عارضه را کنترل کند. اما اگر فقط با کمک این تغییرات فشار خون بالا درمان نشد، پزشک داروهای زیر را تجویز خواهد کرد:

داروهای ادرار آور: نحوه فعالیت این نوع داروها به این صورت است که بر روی کلیه ها اثر می گذارد و به آن ها دستور می دهد که سدیم و آب را که فشار خون را پایین می آورد، از بدن دفع کند.

مسدودکننده های بتا: نحوه فعالیت این داروها به این نحوست که میزان فعالیت قلب برای پمپ کردن خون در سراسر بدن را کم می کنند. از این رو، میزان ضربان قلب را کاهش می دهند.

گیرنده های آنزیم آنژیوتانسین: از آن جایی که مصرف این داروها از شکل گیری ساختارهای شیمیایی که باعث تنگ شدن رگ های خونی می شود، جلوگیری می کند، باعث تنظیم کارکرد رگ های خونی می شود. از این رو، جریان خون افزایش پیدا می کند و فشار خون هم کم می شود.

مسدودکننده های گیرنده آنژیوتانسین 2: نحوه عملکرد این نوع داروها مشابه با عملکرد گیرنده های آنزیم انژیوتانسین است.

مسدودکننده های کانال سدیم: مصرف این داروها به آرام کردن ماهیچه های رگ های خونی کمک می کند و ضربان قلب را کم می کند.

 

منبع