به تازگی مطالعه ای توسط گروهی از محققان سوئدی انجام شد که نشان می دهد چرا سلول های T در سیستم ایمنی بدن فضانوردان تحت تاثیر بی وزنی قرار می گیرند. این یافته ها دلیل قانع کننده ای برای این مسئله هستند که سلول های T فضانوردان کارایی کمتری در مقابله با عفونت دارد.
فضا یک محیط بسیار ناسازگار است که سلامتی انسان را تهدید می کند. یکی از این تهدیدات، ایجاد تغییراتی در سیستم ایمنی بدن فضانوردان در هنگام حضور در فضا و تداوم این وضعیت حتی پس از بازگشت به زمین است. به طبع این امر، بدن این افراد بیشتر در معرض ابتلا به عفونت و فعال سازی دوباره ویروس های پنهان در بدن قرار دارد.
سلول T: درباره این مطالعه
به گفته لیزا وستربرگ، مسئول ارشد این مطالعه، نویسنده ارشد در دپارتمان میکروبیولوژی، تومور و بیولوژی سلول در موسسه علمی کارولینسکا، “اگر می خواهیم فضانوردان سفرهای فضایی ایمن و بی خطری داشته باشند، باید تاثیر فضا بر سیستم ایمنی آن ها را متوجه شده و راهکارهایی برای مقابله با این تغییرات خطرناک پیدا کنیم. اکنون می دانیم که وقتی سلول های ایمنی T تحت تاثیر شرایط بی وزنی قرار بگیرند، چه اتفاقی در بدن می افتد.”
یافته های مطالعه
محققان به منظور انجام این مطالعه، شرایط بی وزنی در فضا را با استفاده از روشی به نام غوطه ور سازی خشک در آزمایشگاه ایجاد کردند. محققان سلول های T (نقش گیرنده RARa در فعال سازی سلول T) موجود در خون هشت انسان سالم را برای مدت سه هفته زیر نظر گرفتند. آن ها تحت تاثیر بی وزنی شبیه سازی شده قرار داشتند. پیش از آغاز آزمایش، هفت، 14 و 21 روز بعد از شروع آزمایش و 7 روز بعد از پایان آزمایش، نمونه های خون آن ها بررسی شد.
آن ها به این نتیجه رسیدند که شیوه بیان ژن – به عبارت دیگر، این که کدام ژن ها فعال و کدام غیرفعال شوند -در سلول های T این افراد بعد از گذشت 7 و 14 روز از بی وزنی به طور قابل توجهی تغییر کرده بود. علاوه بر این، این سلول ها دیگر به تکامل یافتگی قبل نبودند. بیشترین تاثیر بعد از گذشت 14 روز نمایان شد.
به گفته کارلوس گالاردو داد، “می توانیم بگوییم که سلول های T خیلی شبیه به سلول های ساده و بی تجربه شده بودند؛ سلول هایی که هنوز با هیچ بیگانه ای برخورد نداشتند. این یافته ها نشان می دهد آن ها مدت بیشتری را فعال بوده اند و از این رو، دیگر نمی توانند به طور موثر با سلول های تومور و عفونت ها مبارزه کنند. به کمک یافته های ما می توان روش های درمانی جدیدی پیدا کرد تا این تغییرات صورت گرفته در سلول های ایمنی بدن معکوس شده و وضعیت به حالت اول بازگردد.”
بعد از گذشت 21 روز نیز سلول های T فرایند بیان ژن خود را با بی وزنی وفق داده بودند و از این رو، قاعدتا بعد از بازگشت اوضاع به شرایط نرمال نیز آن ها باید مثل قبل عمل می کردند اما وقتی محققان هفت روز بعد از پایان آزمایش دوباره خون آن ها را بررسی کردند دیدند که سلول های T به کلی تغییر کرده اند.
