احساس تکان خوردن مغز یا کانکاشن مغزی، به آسیب وارد شده به مغز گفته می شود که بر کارایی مغز تاثیر می گذارد. معمولا این تاثیرات موقت هستند اما با سردرد و مشکلاتی در رابطه با تمرکز، حافظه، تعادل و هماهنگی همراه هستند. اکثر علائم در یک بازه زمانی 14 تا 21 روز ناپدید می شوند.
این احساس بیشتر شده و به اعصاب و رگ های خونی صدمه وارد می شود و در نتیجه آن، با تغییرات شیمیایی در مغز خود مواجه می شوید که باعث اختلال کوتاه مدت در عملکردهای مغز می شود. معمولا فقط یک کانکاشن باعث آسیب دیدگی جدی مغز نمی شود اما چندین کانکاشن در طول عمر فرد باعث بروز تغییرات ساختاری در مغز می شود.
به طور کلی، کانکاشن ها زندگی فرد را به خطر نمی اندازند اما ممکن است تاثیراتی که از خود بر جای می گذارند، جدی بوده و تا چندین روز، چندین هفته یا حتی مدت بیشتری باقی بمانند.
در این مقاله از سایت دکتر چک به بررسی علائم و نشانه های کلیدی احساس تکان خوردن مغز و اطلاعات مفید دیگر اشاره می کنیم.
کانکاشن مغزی یا احساس تکان خوردن مغز با چه علائمی همراه است؟
علائم ناشی از کانکاشن مغزی با توجه به شدت آسیب وارد شده و فردی که به او آسیب وارد شده است، متفاوت است. این گفته درست نیست که از دست دادن هوشیاری همیشه همراه با کانکاشن مغزی اتفاق می افتد. ممکن است عده ای هوشیاری خود را از دست داده اما عده ای دیگر از دست ندهند.
ممکن است کانکاشن مغزی با درد همراه باشد اما معمولا زندگی فرد را به خطر نمی اندازند. با این وجود، اگر به سرتان آسیب وارد شد، باید به مراکز درمانی مراجعه کنید چرا که شاید لازم باشد وضعیت درمان شود.
علائم جسمانی ناشی از کانکاشن
فردی که با احساس تکان خوردن مغز مواجه می شود، نسبت به خود حساس شده، سرگیجه دارد، خستگی مفرط، سردرد، حالت تهوع و استفراغ و مشکل در بینایی را تجربه می کند.
علائم احساسی ناشی از کانکاشن
احساس اضطراب بسیار زیاد، تحریک پذیری، ناراحت شدن یا تغییر خلق و خوی هم از علائمی احساسی ناشی از احساس تکان خوردن مغز است.
علائم ناشی از کانکاشن در کودکان و نوجوانان
آسیب دیدگی سر در میان کودکان و نوجوانان یک امر بسیار رایج است. به سختی می توان احساس تکان خوردن مغز در این دسته را تشخیص داد زیرا احساس خودشان را بروز نمی دهند.
علائم زیر را می توانید در کودکان و نوجوانان خود مشاهده کنید:
- ایجاد برآمدگی بر روی سر
- استفراغ
- کج خلقی و زود رنجی
- غذا نمی خورند
- تغییر در الگوی خواب و معمولا بیشتر اوقات خواب آلود هستند
- ایرادگیرتر از همیشه می شوند.
در دوران ریکاوری، چه علائمی را در خود مشاهده می کنید؟
حتی اگر در دوره ریکاوری پس از کانکاشن مغزی قرار داشته باشید هم باز یک سری علائم ناخوشایند را در خودتان تجربه می کنید.
این علائم عبارت اند از:
- کج خلقی و زود رنجی
- حساسیت نسبت به نور یا صدا
- به سختی تمرکز کردن
- سردردهای خفیف.
علائم ناشی از کانکاشن بعد از چند دقیقه ظاهر می شوند؟
معمولا در دقایق اولیه از آسیب دیدگی سرد، علائم ناشی از این عارضه خود را نشان می دهند. البته ممکن است چندین ساعت طول بکشد تا بعضی از علائم دیگر ظاهر شوند. در طول روزهای پیش رو، احتمال تغییر علائمی که در خود مشاهده می کنید هم وجود دارد.
آیا آسیب دیدن چانه یا فک هم باعث بروز این احساس می شود؟
بله، قطعا باعث می شود این حس را تجربه کنید. با وجود این که فک و چانه می توانند بخشی از صدمه وارد شده را جذب کنند، اما اگر شدت آسیب وارد شده زیاد باشد، بدون شک باعث بروز کانکاشن می شود.
علت احساس تکان خوردن مغز یا کانکاشن مغزی چیست؟
انواعی از آسیب ها و صدمات وارد شده به سر هستند که باعث می شوند با احساس تکان خوردن مغز مواجه شوید.
مغز ما در یک مایع ژله مانند در درون جمجمه مان قرار گرفته است که به آن، مایع مغزی نخاعی گفته می شود. هنگامی که به سر آسیب وارد می شود، مغز و بافت های احاطه کننده آن به جمجمه مان آسیب می زنند. در نتیجه این نوع آسیب وارد شده، بافت های مغزی صدمه دیده و حتی مایع مغزی نخاعی نیز به بیرون تراوش می کند.
دلایل احساس تکان خوردن مغز یا کانکاشن مغزی عبارت اند از:
- سقوط از ارتفاع
- آسیب دیدن سر (علی الخصوص در هنگام انجام ورزش
- تصادف در رانندگی
- آسیب دیدن در انفجار
اگر شدت آسیب دیدگی خیلی شدید باشد هم امکان شکستگی جمجمه وجود دارد. در نتیجه بعضی از آسیب های شدیدی که به مغز وارد می شود، علاوه بر مغز و جمجه، ممکن است قسمت های دیگری هم آسیب ببینند. در صورتی که یک شیء خارجی وارد جمجمه شود، مثل گلوله تفنگ یا گلوله ساچمه ای، فرد دچار کانکاشن می شود.
احساس تکان خوردن مغز یا کانکاشن مغزی بیشتر چه افرادی را تهدید می کند؟
این افراد بیشتر از سایرین در معرض کانکاشن مغزی قرار دارند:
- بزرگسالان و کودکان چهار ساله یا کم سن و سال تر که خطر افتادن از بلندی آن ها را تهدید می کند.
- نوجوانان به دلیل تصادف با دوچرخه و آسیب هایی که در هنگام ورزش به آن ها وارد می شود.
- هر فردی که در تصادف رانندگی حضور داشته باشد.
- فردی که در گذشته یک بار این حس را تجربه کرده باشد.
چه زمانی باید به مراکز درمانی مراجعه کرد؟
اگر بعد از خواندن علائم بالا احساس می کنید که خودتان یا فرزندان تان این وضعیت را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. درست است که معمولا کانکاشن مغزی به خودی خود درمان می شود اما پزشک هم باید وضعیت و شدت آسیب وارد شده را بررسی کند. علی الخصوص اگر چندین روز گذشته و علائم بهتر نشدند یا با گذشت زمان بدتر هم شدند، باید در اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه کنید.
اگر هر کدام از علائم زیر را مشاهده کردید، فورا با اورژانش تماس بگیرید:
- بریده بریده صحبت کردن
- به سختی از خواب بیدار شدن یا به طور کلی، بیدار نشدن از خواب
- تشنج
- استفراغ به طور مستمر
- سابقه تجربه چندین کانکاشن
