علت‌های زیادی برای درد در یک طرف صورت وجود دارد که شایع‌ترین آن‌ها عفونت سینوسی است. البته، دلایل دیگری مانند مشکلات دندانی، آسیب ناشی از ضربه، سلولیت صورت و… نیز می‌توانند باعث ایجاد درد در یک طرف صورت شوند.
اگر در یک طرف صورت‌تان احساس درد و ناراحتی دارید و می‌خواهید با علت‌های احتمالی آن آشنا شوید، با دکتر چک همراه باشید…
علائم و ویژگی‌های درد یک طرف صورت
صورت انسان دارای اجزای مختلفی نظیر ماهیچه، استخوان، غدد، عروق و… است. اختلال و آسیب در هر یک از این اعضا، می‌تواند منجر به ایجاد درد و ناراحتی شود. گاهی اوقات، درد یک طرف صورت به صورت سطحی و گذرا است و گاهی اوقات، شدید و مزمن می‌شود.
بسته به علت بوجود آمدن درد، ممکن است یکی از موارد زیر را تجربه کنید:
- درد تیز؛
- درد همراه با سوزش؛
- درد متناوب یا ثابت؛
- درد موضعی یا تعمیم یافته؛
- درد شوک مانند.
همچنین، ممکن است همراه با درد یک طرف صورت، علائم زیر را نیز تجربه نمایید:
- محدود شدن حرکت فک؛
- ظاهر شدن لکه و جوش‌های پوستی در صورت؛
- حساسیت چشم نسبت به نور؛
- علائم تنفسی که شامل عطسه، آبریزش بینی، گرفتگی بینی و… می‌شود؛
- مشکل در بینایی؛
- گرم شدن پوست صورت در زمان لمس شدن؛
- خارش یا پوسته پوسته شدن پوست صورت؛
- درد در زمان صحبت کردن، مسواک زدن یا جویدن غذا؛
- گرفتگی عضلات صورت.
علت‌های احتمالی درد یک طرف صورت
از آنجایی که صورت انسان دارای اجزای مختلفی است، برای فهمیدن علت دقیق درد، به معاینات پزشکی و در برخی مواقع، انجام آزمایش‌های لازم نیاز خواهید داشت. برخی از مهم‌ترین علت‌های درد در یک سمت صورت عبارتند از:
۱. مشکلات عصبی
درد‌های عصبی در یک طرف صورت، می‌توانند به دلایل زیر رخ دهند:
- نوروپاتیک: ممکن است درد در یک طرف صورت، به دلیل اختلال عملکرد در عصب سه قلو باشد.
- مرکزی: به ضایعات یا اختلالاتی که به سیستم عصبی مرکزی مربوط هستند، مشکلات عصبی مرکزی گفته می‌شود. در اغلب مواقع چنین دردی، به دلیل مشکلات ناشی از سکته مغزی و یا شرایطی نظیر مولتیپل اسکلروزیس یا میگرن است.
۲. عفونت
درد مربوط به عفونت در یک طرف صورت، اغلب به دلایل زیر رخ می‌دهد:
- عفونت باکتریایی: برخی از انواع باکتری‌ها، باعث ایجاد عفونت در دندان‌ها و سینوس‌ها و حتی چشم ها می‌شوند. در چنین مواقعی، این عفونت می‌تواند باعث ایجاد درد و تورم در یک قسمت از صورت شود. همچنین، برخی از باکتری‌های دیگر مانند باکتری لایم که به اعضای صورت مربوط نیستند نیز می‌توانند باعث ایجاد درد و تورم در یک سمت صورت شوند.
- عفونت ویروسی: عفونت‌های ویروسی مانند زونا که اغلب باعث درگیری چشم یا سینوس‌ها می‌شوند، یکی از دلایل درد در یک طرف صورت هستند.
۳. مشکلات ساختاری صورت
برخی از مشکلات ساختاری صورت که می‌توانند درد در یک طرف صورت را به همراه داشته باشند، عبارتند از:
- مشکلات عضلانی-اسکلتی: زمانی که عضلات مسئول جویدن غذا دچار اختلال شوند، این احتمال که فرد دچار درد و ناراحتی در یک قسمت از صورت خود شود، وجود دارد. چنین مشکلاتی، معمولا به دلایل بسیار ساده مانند جویدن غذای سفت یا خمیازه کشیدن ایجاد می‌شوند.
- انسداد: در برخی از مواقع، انسداد یا فشار بر روی اعصاب صورت، عامل این عارضه است. به عنوان مثال، مسدود شدن غدد بزاقی به وسیله سنگ بزاقی، می‌تواند باعث ایجاد تورم و درد صورت شود.
۴. مشکلات تروماتیک (ناشی از ضربه)
برخی از مشکلات ناشی از ضربه که باعث ایجاد درد در یک طرف صورت می‌شوند، عبارتند از:
- یاتروژنیک: عبارتند از مشکلاتی که در اثر درمان یا مداخلات پزشکی ایجاد می‌شوند.
- آسیب‌های دیگر: گاهی اوقات، ضربه مستقیم به صورت می‌تواند باعث ایجاد کبودی و حتی شکستگی استخوان‌های سر شود.
۵. سینوزیت حاد ویروسی
زمانی که ویروس‌ها در حفره‌های سینوسی نفوذ کرده و تکثیر شوند، فرد دچار عفونت سینوزیت حاد می‌شود. علائم این بیماری شامل ترشحات شفاف از‌بینی، درد در صورت فشار دادن سینوس‌های صورت و تب است.
۶. عفونت ویروسی گلو
این نوع عفونت که با گلودرد همراه است، توسط ویروس‌های عامل سرماخوردگی و آنفولانزا ایجاد می‌شود. از علائم عفونت ویروسی گلو می توان به درد گلو، درد در یک قسمت از صورت، متورم و قرمز شدن لب‌ها، تب و لرز، سرفه، عطسه، آبریزش بینی و سخت بودن تنفس اشاره کرد.
۷. اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
TMJ نام مفصلی است که استخوان‌های فک بالا و پایین را به یکدیگر متصل می‌کند. هرگونه آسیب در این مفصل، می‌تواند منجر به درد و اختلال عملکرد طولانی مدت منجر شود. علائم این عارضه عبارتند از دردی که معمولا در یک طرف صورت است، سرگیجه، ایجاد صدای کلیک از فک، درد در پشت گردن و محدود شدن حرکات فک.
۸. سردرد سینوسی
این نوع سردرد که با نام‌های رینوسینوزیت یا سینوزیت نیز شناخته می‌شود، به دلیل عفونت باکتریایی یا عفونت ویروسی سینوس‌ها شکل می گیرد. از علائم این بیماری می‌توان به درد در یک قسمت یا تمام صورت، گرفتگی سینوس‌ها، از بین رفتن حس بویایی و بدبو شدن نفس اشاره کرد.
۹. سندرم درد میوفاشیال
درد ناشی از سندرم درد میوفاشیال، درد ارجاعی است. درد ارجاعی به دردی گفته می‌شود که با فشار بر روی نقطه/نقاط خاصی از بدن که به نقاط ماشه معروفند، قسمت دیگری از بدن دچار درد می‌شود. محققان بر این باورند که سندرم درد میوفاشیال، به دلیل آسیب‌های عضلانی و تشکیل نقاط ماشه، ایجاد می‌شود.
نقاط ماشه به قسمتی از عضلات که پس از آسیب، دچار بافت اسکار شده، گفته می‌شود.
۱۰. عفونت مجرای بزاقی
زمانی که مجرای ایجاد کننده بزاق توسط باکتری‌ها، عفونی شود، بیمار علائمی نظیر درد در یک طرف صورت، التهاب، تورم فک، تب و لرز را تجربه می‌کند.
۱۱. سلولیت
به عفونت باکتریایی لایه‌های عمیق پوست، سلولیت گفته می‌شود. با اینکه سلولیت می‌تواند در هر نقطه‌ای از بدن دیده شود، اما در قسمت صورت، پاها و ساق دست شایع‌تر است. به طور کلی، افراد با سیستم ایمنی ضعیف، بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به این بیماری هستند.
از مهم‌ترین علائم بیماری سلولیت می‌توان به قرمزی پوست، درد شدید، عرق سرد، ضربان قلب بالا، تب و لرز اشاره کرد.
۱۲. تشریح شریان کاروتید
یکی از دلایل درد در یک طرف صورت، تشریح شریان کاروتید است. به پاره شدن دیواره شریان کاروتید، تشریح شریان کاروتید گفته می‌شود. این بیماری، نیاز به فوریت‌های پزشکی دارد و در صورت مشاهده علائم آن، باید هر چه سریع‌تر با مرکز اورژانس تماس بگیرید.
۱۳. خون مردگی صورت
زمانی که رگ‌های خونی به دلیل ضربه یا فشار زیاد آسیب دیده و پاره شوند، خون در محل تجمع کرده و پس از مدتی، به رنگ آبی/بنفش در می‌آید. از علائم اصلی خون مردگی صورت می‌توان به ورم یک طرف صورت، درد، قرمزی و تغییر رنگ پوست اشاره کرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که درد شما خیلی شدید باشد و یا با گذشت زمان بهتر نشود، باید با یک پزشک صحبت کنید. همچنین، برخی از علائم که نشان دهنده عفونت هستند و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند عبارتند از:
- تب و لرز؛
- قرمزی صورت؛
- ورم؛
- خستگی و بیحالی بی‌دلیل.
تشخیص علت درد یک طرف صورت
پزشکان برای تشخیص علت درد یک طرف صورت، با سوال درباره علائم و سابقه پزشکی و همچنین معاینه فیزیکی مراجعه کننده شروع می‌کنند.
در صورتی که پزشک علائم مشکوکی مشاهده کند، ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI، اشعه ایکس یا CT-scan را تجویز کند. همچنین، برای بررسی میزان عملکرد اعصاب صورت، تست هدایت عصبی را انجام می دهد.
علاوه بر این، ممکن است پزشک از شما بخواهد آزمایش خون را برای بررسی التهاب و موارد مشکوک در خون انجام دهید.
درمان درد یک طرف صورت
درمان درد یک طرف صورت، به علت بوجود آمدن آن بستگی دارد. از آنجایی که چنین دردی معمولا به دلیل عفونت و ضربه ساده ایجاد می‌شود، در اغلب موارد مدتی پس از تشخیص و شروع درمان، ناپدید خواهد شد.
به عنوان مثال، چنانچه درد یک طرف صورت به دلیل عفونت‌های ویروسی مانند زونا باشد، گزینه‌های درمانی شامل استفاده از بسته‌های یخی، مصرف مایعات و غذاهای سوپی و همچنین داروهای مسکن خواهد بود. همچنین، پزشک با تجویز داروهای ضد ویروسی، به کنترل بیماری کمک می‌کند.
در صورتی که عامل درد، باکتری‌های باشند، پزشک مصرف آنتی بیوتیک را تجویز می‌کند. همچنین در چنین مواقعی، از داروهای مسکن، برای تسکین درد استفاده می‌شود.
سخن پایانی
درد در یک طرف صورت، می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از مهم‌ترین دلایل این درد عبارتند از ضربه، مشکلات عصبی، عفونت، مشکلات ساختاری صورت، سینوزیت حاد ویروسی، عفونت ویروسی گلو، سردرد سینوسی، اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی، سندرم درد میوفاشیال، عفونت مجرای بزاقی، سلولیت، خون مردگی و تشریح شریان کاروتید.
چنانچه درد یک طرف صورت با گذشت زمان بهتر نشود، همراه با علائم دیگر باشد و یا به مرور زمان بدتر شود، باید هر چه سریع‌تر به پزشک عمومی مراجعه کرده و تمام علائم خود را با او در میان بگذارید.
پزشک با استفاده از معاینات فیزیکی، نتایج آزمایش‌ها و علائمی که بیمار دارد، علت درد یک طرف صورت را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز می‌کند.
در صورتی که سوال یا نظری درباره درد یک طرف صورت دارید، لطفا در قسمت دیدگاه‌ها بازگو کرده و منتظر پاسخ از جانب پزشکان سایت دکترچک باشید…
