برومودوسیس که واژه ای در علم پزشکی برای بوی بد پا است، به دلایل مختلفی رخ داده و یک مشکل شایع محسوب می شود. به دلیل تجمع عرق، با بوی بد پا مواجه می شوید. اگر متوجه رطوبت پاها نشوید، باکتری ها در آنجا رشد کرده و باعث ایجاد بوی بد می شود.
اما گاهی اوقات این بوی بد پا نشانه ای از یک عارضه خطرناک تر و جدی است. در این مقاله از سایت دکتر چک به دلایل بوی بد پا، راهکارهای خانگی و روش هایی در پزشکی اشاره می کنیم.
علت بوی بد پا
دلایل متعددی در این بد بویی نقش دارند.
تعریق به دام افتاده و هایپرهیدروز
گرم بودن فضای خارج یا ورزش کردن زیاد باعث تعریق پاها می شود. البته دلایل دیگری هم در تعریق پاها نقش دارند از جمله موارد زیر:
- باردار بودن؛
- پوشیدن کفش های نامناسب؛
- استرس؛
- برای مدت زمان زیاد روی پا ایستادن؛
- تعریق بیش از حد (هایپرهیدروز: عارضه ای که هر قسمت از بدن از جمله پاها را هدف قرار می دهد)؛
- مصرف داروهای خاص؛
- شرایط پزشکی دیگر مثل بیماری تیروئید یا دیابت.
اگر پا شسته نشود و عرق میان انگشتان به دام بیافتد، باکتری ها شروع به تکثیر کرده و باعث بد بو شدن پا می شوند.
باکتری
با به دام افتادن عرق، باکتری ها شروع به رشد می کنند اما عفونت باکتریایی هم در بد بو شدن پا نقش دارد. معمولا این عارضه به دلیل عفونت کردن زخم، جای بریدگی یا ناخن رشد نکرده پا ایجاد می شود. اگر این عارضه درمان نشود باعث بد بو شدن پا می شود. زخمی که چرک کرده است دقیقا نشانه ای از نیاز به مراقبت های پزشکی است.
اگر از خراشی که روی پایتان ایجاد شده است مراقبت کنید، احتمالا عفونت نمی کند و باعث بد بو شدن پا نمی شود. اما عفونت پا در عده ای از مردم بیشتر دیده می شود، از جمله:
- کهنسالان؛
- افراد مبتلا به دیابت؛
- افرادی که سیستم ایمنی بدن شان به خطر افتاده است.
عوامل قارچی
یکی از دلایل رایج برای بوی بد پا عوامل قارچی است. پا مکانی ایده آل برای قارچ ها است و عرقی که میان انگشتان پا جمع می شود مکانی عالی برای رشد و تکثیر باکتری ها است.
درمان عفونت های قارچی کار راحتی نیست؛ بعضی از عفونت های قارچی که پا را هدف قرار می دهند عبارت اند از:
- پای ورزشکاران (tinea pedis)
- قارچ ناخن پا (اونیکومایکوزیس).
عدم رعایت بهداشت
اصلا عجیب نیست که اگر پاها، کفش یا جوراب های تان را نشویید، پا بو می گیرد.
کثیف بودن کفش
پوشیدن کفش های کثیف باعث بد بویی پا می شود. عرق به داخل کفش نفوذ کرده، باعث رشد باکتری شده و در نهایت بویی بد تولید می شود. بهترین راهکار این است که اجازه دهید تا کفش هایتان به خوبی خشک شوند و بعدا آن ها را بپوشید.
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی، مانند اتفاقی که در دوران بارداری می افتد هم باعث بد بو شدن پا می شوند. با توجه به این که در دوران بارداری میزان تولید هورمون ها بیشتر می شود، بیشتر عرق می کنید و در نتیجه باعث بد بو شدن پا می شود.
راهکارهای خانگی برای درمان بوی بد پا
چندین راهکار وجود دارد که در خانه برای برطرف کردن بوی بد پای خود می توانید انجام دهید.
رعایت بهداشت پاها
هر روز پاها را با آب و صابون بشویید. راهکارهای خوب دیگر برای رعایت بهداشت پاها عبارت اند از:
- استفاده از صابون های آنتی باکتریال به منظور پیشگیری از تجمع باکتری ها؛
- همیشه پاها را خشک کنید؛
- روزانه جوراب تان را عوض کنید؛
- ناخن پا باید تمیز و کوتاه باشد؛
- سلول های مرده و قسمت هایی که پوست کلفت شده است را بکنید.
تغییر کفش هم در از بین بردن بوی بد پا نقش دارد. با استفاده از پودرهای پا و داروهای ضد تعریق می توانید محیط پا را خشک نگه داشته و از رشد باکتری پیشگیری کنید.
توجه به تمیز بودن کفش و جوراب
عوض کردن روزانه جوراب و استفاده از جوراب هایی که از موادی ساخته شده اند که عرق را در خود نگه نمی دارند، به پیشگیری از بوی بد پا کمک می کند. جوراب های نخی عرق را در خود نگه می دارند اما جوراب های تولید شده با مواد مصنوعی مثل پلیمر، نایلون و پلی پروپیلن اینگونه نیستند.
استفاده از پودرهای آنتی باکتریال راهکاری مناسب برای افرادی است که بیش از اندازه عرق می کنند.
راهکارهای پزشکی
پزشک به افرادی که بیش از اندازه عرق می کنند راهکارهای پزشکی را توصیه کرده یا دارو تجویز می کند.
یونتوفورزیس
پزشکان معمولا برای درمان عرق های شدید در قسمت پا و دست ها این روش را تجویز می کنند. این روش به این صورت است که پاها (یا دست ها) را در یک مخزن آب با جریان برق قرار می دهند. این روش عوارض جانبی بسیار شدیدی ندارد اما باید هر هفته انجام شود تا نتایج دائمی داشته باشد.
از جمله عوارض جانبی این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اذیت شدن پوست؛
- خشک شدن پوست؛
- احساس ناراحتی.
بوتاکس
راهکار دیگری که برای درمان این عارضه پیشنهاد می شود، بوتاکس (بوتولیوم توکسین) است. این روش تا 87 درصد عرق کردن را کم می کند و نتایج در عرض چند روز بعد از درمان دیده شده و تا چند ماه – گاهی اوقات تا یک سال – باقی می مانند.
بزرگ ترین نقطه ضعف این روش تزریق است که باعث درد می شود و گاهی اوقات تاثیر کمتری بر تعریق پا دارد و بیشتر مناسب زیر بغل است.
داروهای تجویزی
پزشک با تجویز دارو می تواند عرق کردن بیش از اندازه را درمان کند. این داروها در ابتدا مانع از عرق کردن می شوند اما ممکن است خطرناک باشند زیرا جلوی مکانیسم طبیعی بدن برای خنک شدن را می گیرند.
از دیگر عوارض جانبی مصرف این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تپش قلب؛
- خشک شدن چشم ها؛
- تار شدن دید؛
- خشک شدن دهان.
مروری بر بوی بد پا
بوی بد پا اصلا اتفاق عجیبی نیست و پا مکانی ایده آل برای رشد قارچ و باکتری است. کفش و جوراب باعث بوی بد پا می شوند و با رعایت بهداشت می توان بوی بد را کم کرده یا کلا بو بد را از بین ببرید. البته گاهی اوقات هم لازم است به پزشک مراجعه کنید تا بیماری اصلی دخیل در این شرایط را درمان کنید.
