اشک برای سلامتی چشم لازم است‌. بیماری انسداد مجاری اشکی به‌دلایل مختلفی مانند عفونت، نفوذ آلودگی درون منافذ چشم و افزایش سن ایجاد می‌شود و افراد را درگیر می‌کند.

گرفتگی مجاری اشکی باعث التهاب و عفونت چشم می‌شود. برای بررسی دلیل ایجاد و درمان آن باید به دکتر انسداد مجاری اشکی مراجعه کرد.

در ادامه درباره دلیل ابتلا به این بیماری و درمان آن توضیح می‌دهیم.

انسداد مجاری اشکی چگونه رخ می‌دهد؟

غدد اشکی در گوشه بیرونی پلک‌های بالایی و در بالای هر چشم قرار گرفته‌اند و وظیفه تولید اشک را بر عهده دارند. اشک‌ها مسیر تقریبا طولانی را برای تخلیه‌شدن می‌گذرانند.

پس از آنکه اشک توسط غدد اشکی تولید می‌شود، برروی سطح چشم جریان پیدا کرده و آن را خیس و مرطوب می‌کند. اشک‌ها پس از جاری‌شدن، درون منافذی که در گوشه داخلی پلک پایین و بالا قرار دارند، جمع می‌شوند.

براساس نظرات دکتر انسداد مجاری اشکی، اشک‌ها پس از تجمع در گوشه داخلی چشم، به کیسه اشکی کنار بینی ریخته شده و سپس به درون مجرای اشکی رفته و در پایان، داخل بینی تخلیه می‌شوند.

هر قسمتی از مسیر خروج اشک امکان دارد به‌صورت جزیی یا کامل مسدود شود و عارضه‌ای به نام انسداد مجاری اشکی را ایجاد کنند‌.

اختلال انسداد مجاری اشکی در نوزادان شایع است اما به‌مرور زمان و پس از گذشت حدود یک سال، خودبه‌خود برطرف خواهد شد. این اختلال در بزرگ‌سالان با روش‌های مختلف درمان می‌شود.

 

دلایل انسداد مجاری اشکی

مسدودشدن مجاری اشکی در بزرگ‌سالان دلایل مختلف جزیی یا پیچیده دارد. هر قسمت از مسیر تخلیه اشک امکان دارد دچار گرفتگی شود.

یکی از دلایل آن افزایش سن است که باعث می‌شود منافذ اشکی کوچک و مسدود شوند. دکتر مشاوره آنلاین عوامل زیر را باعث انسداد مجاری اشکی عنوان می‌کند:

  • آسیب‌های فیزیکی و ضربه
  • استفاده طولانی‌مدت و خودسرانه از قطره‌های چشمی
  • عفونت
  • ضعف پلک و سلول‌های پوستی ضعیف و سست
  • قرارگیری آلودگی، غبار و ذرات کثیف در مجاری اشکی
  • تومور
  • سرطان
  • کیست و تومور درون بینی
  • پولیپ بینی یا رشد بافت زائد بینی
  • جراحی غیراصولی لیفت شقیقه و ابرو به‌وسیله پزشک غیر متخصص و بی‌تجربه
  • تزریق ژل و بوتاکس غیراستاندارد در نواحی اطراف چشم

علائم انسداد مجاری اشکی

دکتر انسداد مجاری اشکی وجود علائم زیر را نشان‌دهنده مسدودبودن مجاری اشک می‌داند:

  • ورم و قرمزی چشم
  • عفونت مکرر
  • تاری دید
  • ورم ملتحمه
  • ترشح و ریزش اشک بیش‌ازحد

روش تشخیص مسدودبودن مجاری اشکی

روش تشخیص مسدودبودن مجاری اشکی

دکتر انسداد مجاری اشکی با استفاده از شیوه‌های مختلفی گرفتگی مجاری اشکی را تشخیص می‌دهد. اولین شیوه، استفاده از روش تخلیه اشک است.

پزشک یک قطره رنگ ‌بی‌خطر را برروی چشم می‌ریزد و با توجه به میزان رنگی که خارج می‌شود، مسدودبودن یا نبودن مجرای اشک را تشخیص می‌دهد‌.

پزشکان امکان دارد از شیوه‌های زیر نیز برای تعیین گرفتگی مجرای اشکی استفاده کنند:

  • تصویربرداری: با استفاده از سی‌تی‌اسکن، ام‌آر‌آی و اشعه ایکس محل انسداد و محل رنگ مخصوصی که داخل چشم ریخته‌اند، مشخص می‌شود.
  • قراردادن پروب: با قراردادن لوله نازک پروب درون مجرای اشکی و ریختن محلول نمکی نازولاکریمال، بازبودن مسیر مجرا و طبیعی‌بودن تخلیه اشک را بررسی می‌کنند.

انسداد مجاری اشکی چگونه درمان می‌شود؟

دکتر انسداد مجاری اشکی تهران شیوه درمان بسته‌شدن و گرفتگی مجاری اشکی را با توجه به دلیل بروز آن انتخاب می‌کند. درصورتی‌که دلیل بروز این مشکل تومور باشد، پزشکان به حذف و برداشتن تومور اقدام می‌کنند.

دکتر انسداد مجاری اشکی با توجه به وضعیت بیمار برای درمان این مشکل روش­های زیر را تجویز می­کند:

  • مصرف دارو: اگر وجود عفونت مجاری اشکی را بسته باشد، برای رفع آن استفاده از قطره چشمی و مصرف داروهای خوراکی را تجویز می‌کنند.
  • قراردادن لولهStent : پزشکان با قراردادن لوله نازک Stent در منافذ گوشه چشم و واردکردن آن به مجاری اشکی، ترشحات و مایعات سطح چشم را به‌وسیله مجرای مصنوعی آن خارج می‌کنند.
  • لوله پروب: در این روش، پزشک در ابتدا با ابزار خاصی منافذ کنار چشم را گشاد می‌کند و پس از گشادشدن مجرای اشک، با میله‌ای به نام پروب مسیر مجرای اشکی را باز می‌کند.

این روش، برای همه افراد درمان قطعی و همیشگی نیست و امکان دارد تنها برای مدت کوتاهی مشکل آنها را رفع کند‌.

  • بالون کانتر: پزشکان وسیله بالون کانتر را پس از بیهوش‌کردن بیمار درون مجاری اشکی وی قرار می‌دهند. بالون کانتر پس از قرارگیری، حجیم و متورم می‌شود. پس از اینکه این کار چند بار تکرار شد، مسیر مجاری اشکی تمیز می‌شود.
  • ساخت مسیر خروجی اشکی جدید: در مواردی که مسیر و منافذ طبیعی چشم دچار مشکل شده باشند، پزشکان امکان دارد برشی کوچک روی بینی ایجاد کنند و یک استخوان را بردارند تا مسیر جدیدی ساخته شود. این مسیر به بینی متصل بوده و درمان‌کننده انسداد جزیی مجاری اشکی است.
  • مصرف آنتی متابولیت: آنتی متابولیت‌ها مانع از رشد و تکثیر نرمال سلول‌ها می‌شوند. مصرف آنتی متابولیت منجر به ایجاد اختلال در کارکرد یا توقف فعالیت‌های سلولی می‌شود.

مصرف این ماده ضرر دارد اما درصورتی‌که برای کنترل فرایندهای سلولی نامتوازن استفاده شود، از آسیب‌‌های این سلول‌ها در مسیر مجاری اشکی جلوگیری می‌کند، به همین دلیل پزشکان در برخی موارد مصرف آن را برای درمان گرفتگی مجاری اشکی تجویز می‌کنند.

  • داکریوسیستورینوستومیdacryocystorhinostomy) ): این روش یک نوع جراحی برای بزرگ‌سالان است که در طی آن با ایجاد یک برش برروی پوست یا بدون ایجاد برش برروی پوست، به‌شکل اندوسکوپیک از راه حفره بینی یک مسیر جدید بین چشم و بینی به‌وجود می‌آورند تا اشک و رطوبت سطح چشم تخلیه شود.

آنتی متابولیت‌ها به‌دلیل خاصیتی که دارند، فرایند ترمیم زخم را تغییر می‌دهند و از بروز عارضه فیبروز پس از جراحی جلوگیری می‌کنند.

انسداد مجاری اشکی چگونه درمان می‌شود؟

شیوه درمان گرفتگی مجاری اشکی کودکان

دکتر انسداد مجاری اشکی برای درمان گرفتگی مجاری اشکی کودکان انجام ماساژ‌های ویژه را تجویز می‌کند. معمولا گرفتگی مجاری اشکی در نوزادان پس از یک سال بهبود پیدا می‌کند.

درصورتی‌که خودبه­خود درمان نشود، با ماساژهای خاص می‌توان این گرفتگی را برطرف کرد. اگر ماساژ نتواند این مشکل را درمان کند، باید از روش‌های لوله پروب، اسنت و بالون استفاده کرد.

جمع‌بندی

دکتر انسداد مجاری اشکی دلایل مختلفی مانند عفونت، افزایش سن، آسیب‌های فیزیکی، تومور و کیست را باعث مسدودشدن مجرای اشکی می‌داند.

نوزادان نیز از بدو تولد تا یک سال دچار این مشکل هستند‌، این بیماری در نوزادان پس از یک‌ سال خودبه‌خود یا با ماساژهای خاص درمان می‌شود.

مصرف دارو، قراردادن لوله پروب، استنت، انجام جراحی، مصرف آنتی متابولیت و ساخت مجرای جدید از روش‌های درمان انسداد مجاری اشکی است. انتخاب روش درمان به علت ایجاد گرفتگی مجرا بستگی دارد.