علت کهیر زدن چیست ؟ برای درمان کهیر چه بخوریم؟

کهیر چیست؟

کهیر به صورت راش های برجسته ظاهر شده که می خارند. دلایل زیادی برای بروز کهیر وجود دارد که از جمله آن ها می توان به تماس با ماده آلرژی زا، عامل تحریک کننده فیزیکی از قبیل فشار ناشی از یک لباس تنگ یا بیماری های زمینه ای اشاره کرد.

حدود 20 درصد از مردم در نقطه ای از زندگی شان کهیر می زنند. علت ممکن است مزمن یا حاد باشد. در صورتی که کهیر حاد باشد، شش هفته یا کمتر باقی می ماند که در نتیجه تماس با ماده آلرژی زا مثل غذا یا دست زدن به گیاه گزنه ایجاد می شود.

کهیر مزمن مدت بیشتری باقی می ماند. پزشکان دلیل ابتلا به این نوع کهیر را نمی دانند اما به یک بیماری مزمن یا عارضه خود ایمنی مربوط می شود.

دلایل بروز کهیر چیست؟

کهیر در نتیجه واکنش بدن نسبت به این موارد ایجاد می شود:

• ماده آلرژی زا؛
• دیگر محرک های فیزیکی مثل بسیار سرد یا بسیار گرم بودن هوا؛
• یک بیماری زمینه ای.

گاهی اوقات دقیقا دلیل کهیر زدن مشخص نیست. در ادامه هر کدام از این موارد را بیشتر بررسی می کنیم. در رابطه با نوع مزمن کهیر، تعدادی از متخصصین بر این باور هستند که عکس العمل دفاعی بدن عامل بروز آن ها است اما هنوز قطعیتی از این بابت وجود ندارد.

مواد آلرژی زا

وقتی بدن نسبت به مواد آلرژی زا واکنش نشان دهد، فرد کهیر می زند. در این وضعیت، بدن یک نوع پروتئین به نام هیستامین آزاد می کند. سپس مواد مایع از رگ های خونی کوچکی که به آن ها مویرگ گفته می شود، نشت می کند. این مواد مایع در پوست جمع شده و باعث التهاب و راش می شود. بعد از گذشت مدتی هم برآمدگی های کوچکی در زیر پوست شکل می گیرند.

در صورتی که فرد به یک ترکیب آلرژی زا داشته باشد، آن را خورده یا به آن دست بزند، بدن واکنش نشان می دهد.

در صورتی که کهیر مزمن نتیجه عکس العمل نسبت به مواد آلرژیک باشد، دلایل آن عبارت اند از:

• مصرف داروهایی از قبیل:

1. تعدادی از آنتی بیتوتیک ها؛
2. تعدادی از داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی مانند آسپیرین؛
3. بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین که داروهای مخصوص فشار خون بالا هستند.

• آجیل، تخم مرغ، غذاهای دریایی یا دیگر خوراکی هایی که باعث آلرژی می شوند (در ادامه لیست کامل آورده شده است).
• شیره سفید رنگ که در بعضی از درختان وجود دارد.
• میوه هایی مثل کیوی، موز، شاه بلوط یا انبه به ویژه در افرادی که به شیره سفید رنگ موجود در تنه درختان حساسیت دارند.
• تعدادی از گیاهان مثل گزنه، پیچک سمی و عشقه زهرین.
• اعتیاد به خوردن یک سری از غذاها، استفاده از لوازم آرایشی و محصولات دیگر.

عوامل تحریک کننده فیزیکی

علاوه بر مواد آلرژی زا، عوامل فیزیکی تحریک کننده هم باعث کهیر زدن می شوند.

تعدادی از عوامل تحریک کننده رایج عبارت اند از:

• در معرض نور خورشید بودن.
• خارش یا مالش پوست.
• فشار مثلا ناشی از بستن یک کمربند تنگ.
• بسیار سرد یا بسیار گرم بودن هوا یا تغییرات شدید در آب و هوا.
• بالا بودن دمای بدن به دلیل عرق کردن، ورزش یا دوش گرفتن با آب گرم.
• آدرنالین؛ بدن در هنگام ورزش یا تماس با گرما یا استرس، آدرنالین آزاد می کند.
• نور UV منتشر شده از سولاریوم.
• در موارد نادر، ریختن آب روی پوست.
• در موارد نادر، لرزش.

بیماری های زمینه ای

این بیماری های زمینه ای باعث کهیر زدن می شوند:

• عفونت های ویروسی مثل آنفولانزا، سرماخوردگی معمولی، مونونوکلئوز عفونی یا هپاتیت B.
• عفونت های باکتریایی مثل عفونت های مجرای تنفسی و گلو درد.
• ورود انگل های مجرای گوارشی مثل ژیاردیا لمبلیا.
• کم کاری غده تیروئید به دلیل خود ایمنی.
• بیماری های خود ایمنی مثل رماتیسم مفصلی، لوپوس اریتماتوس سیستمیک، سندرم شوگرن، بیماری سلیاک و نوع یک دیابت.
• هر گونه بیماری دیگری که باعث التهاب رگ های خونی می شود.

ممکن است نوع مزمن کهیر به عنوان یک واکنش ایمنی شروع شود اما دلیل اصلی این وضعیت مشخص نیست.

علایم کهیر

کهیر معمولا با این علایم همراه است:

• جراحات پوستی برجسته که در هر قسمت از بدن دیده می شوند.
• چندین جراحت و برجستی پوستی در کنار هم.
• خارش این جراحات و برجستگی ها.
• این برجستگی ها و جراحات به رنگ های صورتی، قرمز یا رنگ پوست هستند.
• اگر وسط این جراحات را فشار دهید، بی رنگ می شوند.
• این برجستگی ها معمولا قبل از 24 ساعت از بین می روند اما برجستگی های جدید ایجاد می شود.
• اندازه شان متفاوت است، از نوک سوزن گرفته تا چندین سانتی متر.

کهیر همیشه به صورت برجستگی خودش را نشان نمی دهد. این جراحات ممکن است به این صورت هم دیده شوند:

• نقطه های کوچک.
• جوش های چرک دار.
• خط های نازک و برجسته.

کهیر بعد از چند وقت ناپدید می شود؟

دلیلی که عامل به وجود آمدن این جراحات بوده است، مدت زمان از میان رفتن آن ها را تعیین می کند.

فردی که به درماتیت تماسی مبتلا است، پوست بدنش نسبت به مواد آلرژی زا مثل شیره موجود در تنه درختان یا یک ماده آزار دهنده واکنش نشان می دهد. این واکنش بین 10 تا 60 دقیقه بعد از تماس با ماده آلرژی زا اتفاق افتاده و تا 24 ساعت ادامه پیدا می کند.

فردی که به مواد غذایی آلرژی دارد، معمولا یک ساعت بعد از غذا خوردن کهیر می زند. بدن بعد از گذشته 12 تا 24 ساعت بعد از تماس با رنگ های غذایی و دیگر اعتیاد آورها از خود واکنش نشان می دهد. ممکن است فرد بلافاصله بعد از مصرف دارو، بدنش عکس العمل نشان دهد و حتی در مواردی، این عکس العمل تا سال ها بعد از مصرف دارو همچنان ادامه دارد.

در بعضی از موارد، کهیر بعد از چند روز ناپدید می شود. افرادی که به نوع مزمن از کهیر مبتلا هستند، تا چند ماه یا حتی چند سال علایم و نشانه های آن را در خودشان مشاهده می کنند.

چه افرادی در معرض خطر کهیر زدن قرار دارند؟

افرادی که آلرژی دارند، بیشتر احتمال دارد کهیر بزنند. اگر شما هم دارو مصرف می کنید یا با ترکیباتی که ممکن است نسبت به آن ها آلرژی داشته باشید مثل مواد غذایی و گرده، تماس داشته باشید، شما هم در معرض خطر کهیر زدن قرار دارید.

اگر به عفونت مبتلا هستید یا بیماری دیگری دارید، مستعد کهیر زدن هستید.

عواقب کهیر زدن

نوع مزمن کهیر شما را در معرض خطر عکس العمل آلرژیک خطرناک قرار نمی دهد. اگر اینطور شد، باید فورا به بیمارستان بروید.

علائم این نوع عکس العمل آلرژیک خطرناک شامل سرگیجه، به سختی نفس کشیدن و متورم شدن زبان، لب ها، گلو یا دهان می شود.

آیا کهیر قابل پیشگیری است؟

با ایجاد چندین تغییر کوچک در سبک زندگی خود می توانید از دوباره کهیر زدن در آینده جلوگیری کنید.

اگر آلرژی دارید و می دانید کدام ترکیبات باعث بروز عکس العمل آلرژیک می شوند، توصیه می شود در هر صورت از این موارد دور باشید.

این خوراکی ها معمولا باعث عکس العمل آلرژیک می شوند، پس این افراد نباید آن ها را مصرف کنند:

• شیر؛
• تخم مرغ؛
• آجیل و خشکبار؛
• سویا؛
• گندم؛
• غذاهای دریایی؛
• کنجد.

با تزریق های مخصوص آلرژی نیز خطر دوباره کهیر زدن بسیار کم می شود.

اگر به تازگی کهیر زده اید، نباید به محیط هایی بروید که میزان رطوبت در آن ها بالا است یا لباس های تنگ بپوشید.

درمان کهیر

اولین قدم برای درمان کهیر این است که مشخص شود آیا واقعا کهیر زده اید یا نه. در اکثر موارد پزشک با معاینه بدن می تواند کهیر زدن را مشخص کند.

با آزمایش خون یا تست های پوستی می توان دلیل بروز کهیر را مشخص کرد؛ به ویژه اگر کهیر در نتیجه عکس العمل های آلرژیک ایجاد شده باشد.

اگر وضعیت کهیر آزار دهنده نیست و به آلرژی یا بیماری های زمینه ای دیگر ارتباطی نداشته باشد، نیازی به مصرف داروهای خاص و تجویزی نیست.

در این شرایط، پزشک توصیه می کند که موارد زیر را رعایت کرده تا وضعیت بهتر شود:

• قرص های آنتی هیستامین مصرف کنید، مثل دیفن هیدرامین و سیتریزین.
• به مکان هایی که پوست تان را آزار می دهند، نروید.
• آب گرم به بدن تان نخورد زیرا آب گرم وضعیت کهیر را بدتر می کند.
• با آب ولرم یا خنک حمام کنید.

آیا کهیر مسری است؟

خیر، کهیر مسری نیست؛ یعنی اگر فرد دیگری که کهیر زده است را لمس کنید، خودتان کهیر نمی زنید. البته این را نباید فراموش کنید که عامل تحریک کننده در بروز این واکنش پوستی خودش مسری است.

تعدادی از دلایل ابتلا به کهیر که مسری هستند عبارت اند از:

• عفونت باکتریایی؛
• ویروس؛
• گلو درد؛
• سرما خوردگی معمولی.

درمان های خانگی کهیر

در بیشتر موارد، کهیر با درمان های خانگی از بین می رود. در بخش زیر، شما را با چند روش آشنا می کنیم:

استفاده از کمپرس سرد

استفاده از کمپرس سرد باعث تسکین درد کهیر می شود. برای این کار، یک کیسه سبزیجات یخ زده یا یک مشت یخ را داخل یک حوله قرار دهید و حداکثر 10 دقیقه روی ناحیه آسیب دیده بمالید. این کار را در طول روز تکرار کنید.

با محلول ضد خارش حمام کنید

محصولات زیادی وجود دارند که می توانید برای رفع خارش ناشی از کهیر در حمام از آنها استفاده کنید. این محصولات، شامل: جو دوسر (جو دوسر کلوئیدی) یا یک یا دو قاشق جوش شیرین است.

از محصولات خاصی که باعث تحریک پوست می شوند، استفاده نکنید

برخی از صابون ها ممکن است پوست شما را خشک کرده و باعث خارش بیشتر شوند. حتما از صابونی استفاده کنید که برای پوست‌های حساس مناسب است. از صابون های بدون رایحه و مواد شیمیایی استفاده کنید. همچنین باید از مرطوب کننده یا لوسیون های تحریک کننده ی پوست استفاده نکنید. استفاده از صابون پس از استحمام ممکن است به تسکین خارش کمک کند.

همه چیز را خنک نگه دارید

گرما می تواند باعث تشدید خارش بدن شود. لباس نازک بپوشید و دمای خانه را خنک نگه دارید. از نشستن زیر نور مستقیم خورشید اِجتناب کنید.

داروهای طبیعی

اگر داروهای موجود در خانه نمی توانند علائم را کاهش دهند و شما امکان رفتن به داروخانه را ندارید، ممکن است بخواهید چندین راه حل طبیعی را امتحان کنید. معمولاً سازمان غذا و دارو داروهای طبیعی را  تأیید نمی کند، بنابراین آنها را با احتیاط استفاده کنید.

مصرف فندق را فراموش نکنید

تانن های طبیعی موجود در فندق می توانند به تسکین سوزش و خارش پوست کمک کنند.  فندق را به این صورت استفاده کنید:

1- 5 تا 10 گرم پوست فندق را به 1 لیوان آب اضافه کنید.

2- پوست فندق را خیس کنید.

3- مخلوط را درون یک قابلمه بریزید.

4- اجازه دهید تا جوش بیاید و بعد از روی حرارت بردارید.

5- مخلوط را صاف کنید.

6-اجازه دهید که قبل از استفاده خنک شود.

شما می توانید آن را هر روز مانند ماسک روی پوست خود بمالید. بگذارید حدود 20 دقیقه روی پوست بماند، بعد آن را بشویید.

آلوئه ورا

آلوئه ورا گیاهی است که خواص درمانی زیادی دارد.

هرچند، آلوئه ورا یک گیاه ضد التهابی است، ممکن است باعث ایجاد درماتیت تماسی شود؛ بنابراین قبل از استفاده باید تست پوستی پچ  را انجام دهید.

برای انجام این تست، مقدار کمی از محصول را روی ناحیه ای که آسیب ندیده بمالید. در صورت امکان، آلوئه ورا را روی قسمت داخلی بازوی خود بمالید. اگر در طی 24 ساعت، متوجه هیچ گونه تحریکی نشدید، می توانید با اطمینان از آلوئه ورا استفاده کنید.

در صورت لزوم می توانید کرم موضعی آلوئه ورا را چند بار در روز استفاده کنید. حتماً آن را طبق دستورالعمل روی بسته استفاده کنید.

ژل یا کرمهای موضعی آلوئه ورا را می توانید بصورت آنلاین یا از داروخانه تهیه کنید.

داروهای بدون نسخه

اگر داروهای خانگی و طبیعی برای کمک به درمان کهیر کافی نیستند، درمان با داروهای بدون نسخه را امتحان کنید. درمان با داروهای بدون نسخه یا  OTC نه تنها می توانند خارش و سوزش را تسکین دهند، بلکه می توانند مانع ایجاد کهیر شوند.

لوسیون کالامین

محصولات حاوی کالامین با خنک کردن پوست می توانند به رفع خارش کمک کنند. لوسیون کالامین را به صورت مستقیم روی پوست خود بمالید:

1- قبل از استفاده حتما لوسیون را با تکان دادن ظرف مخلوط کنید.

2- مقداری لوسیون کالامین را روی یک پنبه یا پد بریزید.

3- پد یا پارچه را مستقیماً روی کهیر بمالید و بگذارید خشک شود.

در صورت لزوم می توانید کهیر را با لوسیون کالامین درمان کنید.

قرص های دیفن هیدرامین(بنادریل)

این آنتی هیستامین خوراکی می تواند بثورات و عوارض پوستی و علائمی مانند: خارش و غیره را کاهش دهد. حتماً آنها را طبق دستورالعمل مصرف کنید. بنادریل معمولاً اثربخشی فوق العاده ای دارد و علائم باید در همان روز کاهش پیدا کنند. قرص های دیفن هیدرامین ممکن است باعث خواب آلودگی شوند.

فکسوفنادین، لوراتادین و ستیریزین

این آنتی هیستامین ها معمولاً باید به صورت 12 یا 24 استفاده شوند تا بهتر اثر کنند. همچنین مصرف این قرص ها نسبت به دیفن هیدرامین باعث خواب آلودگی کمتری می شود.

به منظور درمان مؤثر کهیر ممکن است لازم باشد دوز دارو را تنظیم کنید، بنابراین با پزشک یا داروساز مشورت کنید. آنها می توانند شما را در نحوه و مقدار مصرف دارو راهنمایی کنند.

داروهای نیازمند نسخه

درصورتیکه عارضه ی پوستی کهیر شدید باشد، ممکن است نیازمند داروهای تجویزی باشید. در مورد علائم خود و اینکه چگونه می توانید بهترین راه درمان را پیدا کنید، با پزشک مشورت کنید.

این داروها عبارتند از:

پردنیزولون

پردنیزولون یک کورتیکواستروئید است و به صورت خوراکی مصرف می شود. باید آن را در مدت کوتاه طبق دستور پزشک مصرف کنید. کورتیکواستروئیدها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، به خصوص اگر برای مدت زمان طولانی مصرف شوند. عوارض جانبی استفاده از این دارو عبارت است از:

• فشار خون بالا؛
• فشار چشم بالا (گلوکوم)؛
• ورم؛
• افزایش وزن.

استفاده طولانی مدت می تواند باعث بروز علائم زیر شود:

• آب مروارید؛
• قند خون بالا؛
• کاهش ترشح هورمون از غدد فوق کلیوی؛
• دستگاه ایمنی ضعیف و افزایش عفونت؛
• نازک شدن پوست.

برای کاهش عوارض جانبی، کورتیکواستروئیدهای خوراکی را با دوز کمتری مصرف کرده و یا از کرم های حاوی کورتیکواستروئید استفاده کنید.

داپسون

این آنتی بیوتیک به صورت موضعی و خوراکی است. داپسون می تواند التهاب ناشی از کهیر یا سایر عارضه های پوستی ناشی از عفونت باکتریایی را درمان کند.

آنتاگونیست های گیرنده لکوترین

این داروی غیراستروئیدی به صورت خوراکی تجویز شده و  باید تنها پس از درمان استروئیدی استفاده شوند. عوارض جانبی رایج مصرف آنها شامل: سردرد، ناراحتی معده، سرفه و تب کم است.

امالیزوماب با نام تجاری زولیر

این دارو باید زیر پوست تزریق شود. اگر کهیر ماه ها یا سالها از بین نرفته، باید این روش را امتحان کنید. عوارض جانبی شایع آن  عبارتند از: سردرد، سرگیجه، درد گوش داخلی و علائم سرماخوردگی.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید

اگر علائم بعداز دو روز بدتر شد یا بیشتر از دو روز طول کشید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک علت را شناسایی کرده و برای رفع علائم داروهایی تجویز می کند. برای جلوگیری از افزایش کهیر باید بدانید که کهیر به چه علت ایجاد شده است.

آپدیت شده در 06-09-1401