پوست کودک بسیار حساس و مستعد خشک شدن و آزار ناشی از عوامل خارجی است. اما خشکی پوست نوزاد را به راحتی با راهکارهای خانگی ساده و طبیعی می توان درمان کرد و در موارد بسیاری کمی به درمان های پزشکی نیاز دارد.

در این مقاله از سایت دکتر چک همه اطلاعات لازم درباره خشکی پوست نوزادان و راه هایی برای درمان و پیشگیری از بروز این مشکل را در اختیارتان قرار می دهیم.

پوسته پوسته شدن پوست نوزاد تازه متولد شده

خشکی پوست نوزاد کاملا امری طبیعی است و به درمان خاصی نیازی ندارد.

در زمان تولد، پوست کودک نازک تر و کم موست و غده های عرقی کمتری دارد؛ زیرا پوست با مواد مایع متعدد، مثل: مایع آمنیوتیک و ورنیکس (نوعی ماده شبیه پنیر خامه ای که از زمانی که درون رحم است، سطح پوست جنین را پوشانده و از آن محافظت می کند) نگه داری می شود.

میزان این مواد مایع بعد از تولد کم می شود و پوست نوزاد برای اولین بار با اجزاء طبیعی خارج رحم تماس برقرار می کند؛ به همین دلیل پوست در هفته های اول تولد مستعد پوسته پوسته شدن است.

میزان این پوسته پوسته شدن ها به نارس بودن جنین، سر وقت به دنیا آمدن یا دیر به دنیا آمدن او بستگی دارد. بدن نوزادان نارس به میزان بیشتری ورنیکس دارد؛ از این رو وقتی که آن ها را با دو دسته نوزادان دیگر مقایسه می کنیم، پوست شان کمتر پوسته پوسته می شود.

متخصصان به این مورد اشاره می کنند که نوزادان تازه متولد شده به رطوبت یا لوسیون در ماه اول زندگی شان نیازی ندارند و والدین فقط باید بعد از مشورت کردن با پزشک از لوسیون استفاده کنند.

درست مثل نوزادان تازه متولد شده، خشکی پوست امری عادی در میان تمام کودکان است.

خشکی پوست در نوزاد چه علائمی دارد؟

در موارد زیر متوجه خشک شدن پوست کودک تان خواهید شد:

خشکی پوست دست کودک

  • پوسته های سفید رنگی که لبه شان پوست پوسته می شود؛
  • ناهمواری و فلس مانند شدن پوست؛
  • پوسته پوسته شدن هنگام مالیدن پوست؛
  • لکه های قرمز خشک؛
  • ترک های عمیق پوستی که از این ترک ها گاهی خون می آیند؛
  • پوست سفت و کشیده می شود.

حتما بخوانید: علت کبودی بدن چیست؟ 20 روش موثر برای درمان کبودی

علائم خشکی پوست که در بدن نوزاد مشاهده می شوند، به تشخیص علت بروز آن کمک می کند. باوجود این، علائم و دلایل خشکی پوست زیاد هستند و ممکن است از مشکلات پوستی روزانه تا بعضی از شرایط پزشکی مثل: اگزما، دسته بندی شوند.

علت پوسته پوسته شدن بدن نوزاد تازه متولد شده

معمولا از دست رفتن رطوبت پوست باعث خشکی پوست (گزرودرما) می شود که در نهایت باعث ترک برداشتن و پوسته پوسته شدن خارجی ترین لایه پوست، اپیدرمیس، می شود. عواملی که بر این لایه خارجی تاثیر می گذارند؛ عبارتند از:

  • آب و هوا: بیش از حد سرد شدن یا گرم شدن هوا، میزان رطوبت محیط را کم می کند و باعث از بین رفتن رطوبت پوست و خشکی آن می شود.
  • دمای محیط اطراف: در صورتی که دمای سیستم گرمایش مرکزی خانه روی مقدار بسیار زیاد یا بسیار کم تنظیم شود، در این صورت رطوبت هوا خانه کم شده و باعث خشکی پوست نوزاد خواهد شد.
  • حمام های طولانی مدت: حمام کردن نوزاد برای مدت زمان طولانی باعث از بین بردن روغن های محافظتی پوست می شود که توسط غده های چربی تولید می شوند. حمام کردن کودک با آب کلردار یا دارای مواد شیمیایی نیز به پوست کودک آسیب می زند و آن را خشک می کند.
  • استفاده از صابون های زننده: صابون های استانداردی که برای کودکان ساخته نشده اند، برای پوست آن ها مناسب نیست و باعث خشک شدن پوست شان می شود.
  • لوسیون های با پایه الکل: لوسیون های الکل دار و غلیظ را نباید برای کودکان استفاده کرد؛ زیرا باعث از بین بردن رطوبت سطح پوست می شوند و پوست او را خشک می کند.
  • مرطوب کننده های با پایه گیاهی: هرگز نباید از مرطوب کننده که از محصولات گیاهی، مثل: آجیل یا روغن زیتون، تهیه شده، برای کودکتان استفاده کنید؛ زیرا سدهای پوستی کودک را به هم زده و منجر به بروز آلرژی در او می شود.
  • از دست رفتن آب بدن: سرد یا گرم بودن محیط اطراف، چه محیط خانه و چه محیط بیرون، باعث خشک شدن پوست کودکان می شوند و این مورد بیشتر درباره نوزادان صدق می کند؛ زیرا همچنان پوست شان ظریف  و در برابر تغییرات محیطی آسیب پذیر است.

موارد اشاره شده، شرایطی هستند که تقریبا کودک هر روز با آن ها مواجه می شود؛ اما گاهی اوقات این خشک شدن پوست، مشکلات جدی پوستی را نشان می دهد.

مشکلات پوستی که باعث خشکی پوست می شوند

خشکی پوست نتیجه بروز شرایط یا ابتلا به بیماری های پوستی زیر است که به آن ها اشاره کرده ایم:

  • اگزما: اگزما که به آن درماتیت هم می گویند، یک حالت پوستی ناشی از آلرژی است که ظهور جوش های خارش آور در سطح گونه ها، پیشانی و قسمت هایی از بدن که تا می شوند، علی الخصوص در قسمت زانو و آرنج ، از جمله ویژگی هایش است.

پیشروترین علامت اگزما، جوش زدن پوست خشک، خارش شدید، لکه های قرمز رنگ، فلس مانند شدن و ترک برداشتن پوست می باشد.

لبخند کودک

  • پیتیریازیس آلبا: نوعی اگزما (درماتیت) است که تنها در قسمت صورت، بازوها و از کمر به بالا دیده می شود. از ویژگی های این نوع اگزما، خشکی و ضایعه های فلس مانندی است که با گذشت زمان به رنگ قرمز درمی آیند.
  • پسوریازیس: نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به پوست حمله کرده و باعث خشک شدن، سفت شدن پوست و بروز لکه های ترک خورده می شود.

پسوریازیس بسیار به ندرت در نوزادان دیده می شود؛ اما از دوران کودکی آغاز می شود. در بیماری پسوریازیس فرد درد و آزار زیادی را تحمل می کند و  شرایطی خوشایندی ندارد

کلاه گهواره ای: که به آن درماتیت سبوره ای هم می گویند، اغلب روی سر نوزادان دیده می شود. زمانی که بدن بیش از حد سبوم (روغن) تولید کند، فرد به این عارضه مبتلا می شود. سبوم سلول های مرده را به هم می چسباند. کلاه گهواره ای باعث قرمزی و ایجاد پوسته‌های چربی در پوست سر می شود.

بدن نوزاد، تکه های خشک یا چرب پوست را تولید می کند که پوسته پوسته می شوند تا لکه های قرمز ظاهر شوند. خشک شدن چندین لایه از پوست فرق سر در نوزادان مبتلا به کلاه گهواره ای امری رایج است.

  • داء الحیه: در این بیماری نادر، سلول های مرده پوست جدا از بین نمی رود. در نهایت این سلول های مرده پوست، که مشابه پوست پوسته هستند، در سراسر بدن تجمع می کنند.

لکه های پوست مرده بسیار خشک و فلس مانند هستند و هنگامی که روی آن ها دست بکشید، کنده می شوند. جهش های ژنتیکی در بروز این عارضه نقش دارند و و از دوران طفولیت بروز می کنند.

  • کراتوز پیلاریس: در این نوع عارضه، پوست بیش از حد شروع به تولید کراتین می کند که این کراتین مازاد، مسیر غده های چربی را مسدود می کند و باعث بروز برآمدگی های کوچک می شوند که شبیه به سر سنجاق هستند.

کراتین نوعی پروتئین موجود در پوست، مو و ناخن هاست. این برآمدگی ها اکثر در قسمت بازوها، پاها و باسن دیده می شوند. یکی از ویژگی های این عارضه پوستی، خشن و خشک شدن پوست است. صرف نظر از ظاهری که دارد، این عارضه بی خطر است و هیچ تاثیر جدی و خطرناکی بر سلامت کودک نمی گذارد.

حتما بخوانید: ترک پوستی دست، پا و لب – علت و راه های درمان خانگی

دلایل زیادی برای خشکی پوست نوزادان وجود دارد. باوجود این، این عارضه ها را می توان در خانه و با راهکارهایی ساده و طبیعی، تحت نظر پزشک، برطرف کرد.

درمان خشکی پوست نوزاد

با انجام چندین راهکار ساده و طبیعی در خانه به راحتی می توانید از خشک شدن پوست نوزاد خود پیشگیری کرده و آن را کنترل کنید:

مدت زمان حمام کردن نوزادتان را محدود کنید: اینکه نوزاد زمان زیادی را در حمام، علی الخصوص در آب گرم، سپری کند، باعث از بین رفتن روغن های طبیعی پوستش و خشکی آن می شود.

متخصصین توصیه می کنند که زمان حمام کردن کودک باید محدود باشد و نباید بیشتر از ده دقیقه حمام با آب ولرم، و نه گرم، کند. اگر کودک دوست دارد داخل وام حمام بازی کند، اجازه دهید بازی کند؛ اما آب داخل وان را خالی کنید و تنها قبل از حمام کردن، وان را از آب پر کنید.

پرهیز از استفاده از صابون های زننده: فراموش نکنید که همیشه باید از صابون هایی برای کودک خود استفاده کنید که مخصوص کودکان است؛ زیرا این نوع از صابون ها فاقد هرگونه ماده شیمیایی خطرناک و آزاردهنده هستند. از ژل و صابون های مایع که مرطوب کننده هستند، استفاده کنید؛ زیرا تاثیر خفیفی روی پوست خواهند گذاشت.

هنگام خرید صابون، صابون های حاوی مرطوب کننده افزوده، مثل روغن ها، را انتخاب کنید. نباید صابون های محتوی الکل و معطر را انتخاب کنید؛ زیرا به سرعت پوست را خشک می کنند.

بعد از استحمام بدن کودک را با لوسیون های مرطوب کننده، مرطوب کنید: باید سریعا بعد از استحمام تمام بدن کودک، از سر تا انگشتان پا را مرطوب کنید. چربی موجود در مرطوب کننده ها نوعی لایه نازک روی پوست تشکیل می دهد که پوست را تقویت کرده و مانع از دست دادن رطوبت بیشتر پوست می شود. ایمن ترین راهکار خانگی برای خشکی پوست کودک، استفاده از مرطوب کننده هاست.

لباس های تولید شده از پارچه طبیعی را خریداری کنید: پارچه های طبیعی، مثل نخ، برای پوست لطیف هستند و سوزش آور نیستند و باعث می شوند که پوست به راحتی نفس بکشد. اگر کودک تان خشکی پوست دارد، بهتر است که لباس های نخی برایش بخرید.

از مواد شوینده مخصوص لباس کودکان استفاده کنید: این که لباس نخی برای کودک تان بخرید، کافی نیست. لباس کودک را فقط باید با مواد شوینده مخصوص کودکان بشویید.

هنگام خرید، شوینده هایی انتخاب کنید که برای کودکان با پوست حساس تولید شده اند.

از دستگاه های رطوبت ساز استفاده کنید: خشکی هوا بی رحم ترین دشمن برای پوست کودکان است. یکی از این دستگاه ها را داخل اتاق خواب کودک تان بگذارید؛ زیرا میزان رطوبت هوا و هم چنین رطوبت پوست کودک را حفظ می کند.

آکادمی امراض کودکان در آمریکا توصیه می کند که تنها از دستگاه های رطوبت ساز خنک برای کودکان استفاده کنید.

در فصل زمستان لباس های مناسب به کودک خود بپوشانید: در فصل زمستان لباس های مناسب این فصل را تن کودک خود کنید، علی الخصوص اگر قرار است که بیرون از منزل باشید. هوای سرد قاتل رطوبت است، از این رو خشکی پوست را افزایش می دهد و لکه های موجود روی پوست را بیشتر می کند. دستکش و جوراب های ساق بلند را فراموش نکنید و گوش ها و سر کودک را با کلاه بپوشانید.

در فصل تابستان آب بدن کودک را حفظ کنید: گرم شدن هوا با پایین آمدن رطوبت پوست رابطه مستقیم دارد. در این فصل باید مایعات فراوان، مثل آب و شیر، به کودک بدهید. کودکان شیر خواره هم باید بیشتر شیر بخورند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که هر کدام از علائم زیر با خشکی پوست نوزاد همراه باشد، کودک خود را به مراکز درمانی ببرید:

حتما بخوانید: رژیم غذایی پوست های خشک ؛ 15 خوراکی که رطوبت را به دام میاندازند

  • خونریزی کردن ترک پوستی؛
  • خارش بیش از حد که کودک را ناآرام کرده است؛
  • چرک کردن یا زرد شدن لکه های خشک پوست؛
  • التهاب پوست؛
  • خشکی پوست همراه با تب؛
  • خشکی پوست که باعث رشد قولنج شده باشد.

این شرایط همگی قابل درمان هستند؛ بهتر است تا با روش های ساده زیر از خشکی پوست کودک خود جلوگیری کنید.

درمان خشکی پوست نوزاد دکتر چک

چگونه خشکی پوست کودکان درمان می شود؟

شرایط بسیاری در خشک شدن پوست نوزاد دخیل هستند و از این رو، روش های درمان هم متفاوت اند:

استفاده از پمادهای موضعی برای درمان اگزما، پسوریازیس و کلاه گهواره ای باعث بهبود و پیشگیری از خشک شدن پوست می شود. هدف این نوع از کرم ها و پمادهای موضعی، مشکلات بنیادی و اساسی پوست خشک است.

  • استفاده از لوسیون های مرطوب کننده که پزشک آن ها را  برای استفاده روزانه تجویز می کند که بستگی به شدت خشکی پوست نوزاد دارد.
  • بانداژهای مایع برای کودکانی استفاده می شود که پوست شان به شدت ترک خورده و خونریزی می کند. این بانداژها مثل بانداژهای معمولی عمل می کنند و برای تهیه آن ها به نسخه پزشک نیازی نیست. به این شکل از این بانداژها استفاده کنید:
  • قبل از بستن بانداژ، موضع آسیب دیده را بشویید و خشک کنید.
  • سپس یک لایه از مایع را با کمک وسیله ای مثل برس روی پوست قرار می دهند؛ این وسیله داخل بطری بانداژ مایع قرار دارد.
  • باید اجازه دهید تا لایه اول خشک شود و سپس لایه دوم را بزنید.
  • مایع حالت یک پوشش شفاف ایجاد می کند و جلو ترک خوردن های بیشتر پوست را می گیرد. بانداژ مایع ضد آب است و تا یک هفته روی پوست باقی می ماند.
  • به محض این که پوست خوب شد، بانداژ خود به خود کنده می شود.

با انجام راهکارهای ساده می توان مانع خشکی پوست کودک شد و آن را کنترل کرد؛ اما کار به همین جا ختم نمی شود!

باید نسبت به ساده ترین نشانه های خشکی پوست هم هوشیار باشید؛ زیرا به عنوان اولین قدم در درمان بیماری هایی مثل اگزما و پسوریازیس موثر است و سلامتی و نرمی پوست کودک را تضمین می کند.

 

منبع: momjunction