اگر به تازگی متوجه صدای نبض خود در گوشهایتان شدهاید و میخواهید علتهای احتمالی ضربان شدید در گوش را بدانید، با ما در دکتر چک همراه باشید…
احساس ضربان شدید در گوش، معمولا در زمانی که دراز میکشید بدتر میشود. برای بسیاری از افراد، این صدا حتی در حالتهای دیگر مانند نشسته یا ایستاده هم حس شنیده میشود. به صدا، وزوز ضربانی گوش گفته میشود.
در اکثر مواقع، علت ایجاد صدای ضربان در گوش، به دلیل مشکلات فیزیولوژیکی است؛ اما جای نگرانی وجود ندارد. با این حال، نباید چنین صدایی را نادیده بگیرید؛ مخصوصا اگر در عرض چند روز یا چند هفته، شدت صدا بیشتر از قبل شده باشد.
علتهای ضربان شدید در گوش + تشخیص و راههای درمان
در این قسمت، میخواهیم برخی از رایجترین علتهای احتمالی ضربان شدید گوش را بیان کنیم…
۱. اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، نام مفصلی است که استخوانهای فک پایین و بالا را به یکدیگر متصل میکند. این مفصل، بسیار پیچیده است و حرکات منحصر به فردی دارد. TMJ نسبت به فشار و آسیبها حساس است و شدت علائم اختلال عملکرد آن، از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است.
اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی 3 نوع دارد:
- آرتریت مفصل گیجگاهی فکی؛
- ناراحتی یا درد در عضلات کنترل کننده مفصل گیجگاهی فکی؛
- آسیب به استخوان یا دررفتگی فک.
علائم اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی
برخی از رایجترین علائم این مشکل عبارتند از:
- صدای ضربان شدید در گوش؛
- سرگیجه؛
- محدودیت حرکات فک؛
- صدای کلیک از فک؛
- سر درد؛
- درد در قسمت پشت گردن.
برای تشخیص این عارضه، پزشکان از بررسی حال عمومی بیمار، معاینات فیزیکی و نتایج تصویربرداریها استفاده میکنند. درمانهای اولیه شامل استفاده از بستههای یخ، خوردن غذاهای نرم، کشش ملایم عضلات فک و کاهش استرس بیمار میشود. چنانچه بیمار دچار درد و ناراحتی شدید باشد، پزشک داروهای مسکن را تجویز میکند.
۲. تومور کاذب مغزی
به افزایش فشار خون ایدیوپاتیک داخل جمجمهای، تومور کاذب مغزی گفته میشود. علت دقیق بروز این عارضه تاکنون به صورت ناشناخته باقی مانده است. علائم اصلی این بیماری شامل سردرد، درد پشت چشم، تغییر در بینایی و شنیدن صدای ضربان از طریق گوش است.
در صورتی هر کدام از این علائم را تجربه میکنید، باید بلافاصله برای تشخیص علت درد به پزشک مراجعه کنید. پزشک با توجه به نتایج آزمایشها و وضعیت کلی بیمار، بهترین درمان ممکن را به او معرفی میکند.
۳. سندرم درد میوفاشیال
سندرم درد میوفاشیال عبارت است از دردی که به دلیل فشار و آسیب نقاط دیگر بدن ایجاد میشود. به عبارت دیگر، سندرم درد میوفاشیال یک درد ارجاعی است و علت دردی که در هر نقطه از بدن مبتلایان احساس میشود، در نقطه دیگری از بدن قرار دارد.
از مهمترین علتهای ابتلا به سندرم درد میوفاشیال میتوان به آسیبهای عضلانی، استرس، فشار و وضعیت نامناسب بدن اشاره کرد. چنین آسیبهایی، میتوانند باعث ایجاد بافت اسکار بر روی عضلات شوند. بافتهای اسکار عضلانی، به عنوان نقاط ماشهای شناخته میشوند که با لمس و فشار بر روی آنها، نقاط دیگری از بدنتان دچار درد میشود.
چنانچه این بیماری را جدی نگیرید و درمان آن را شروع نکنید، این احتمال که به وضعیتی بدتر به نام فیبرومیالژیا دچار شوید وجود دارد.
تشخیص این عارضه از طریق معاینه فیزیکی و اعمال فشار بر روی عضلات مختلف بدن برای پیدا کردن نقاط ماشهای انجام میشود.
درمان سندرم درد میوفاشیال شامل مصرف داروهای ضد درد، تزریق به نقاط ماشهای و فیزیوتراپی میشود. در برخی موارد نیز، مصرف داروهای ضد افسردگی و طب سوزنی، میتوانند مفید واقع شوند.
۴. بیماری منییر
این بیماری، به دلیل ایجاد ناهنجاری در گوش داخلی ایجاد میشود. به دلیل کاهش سطح مایعات در گوش داخلی، بیمار حس تعادل خود را از دست داده و حفظ تعادل و شنواییاش تحت تاثیر قرار میگیرد.
این بیماری معمولا فقط یک گوش را تحت تاثیر قرار میدهد. از مهمترین علائم بیماری منییر میتوان به حملات شدید سرگیجه یا احساس چرخش اشاره کرد. علاوه بر این، بیماران دچار علائمی نظیر وزوز گوش، صدای ضربان شدید در گوش، صدای زنگ در گوش، فشار داخل گوش و کم شدن شنوایی گاه و بیگاه میشوند.
این بیماری پیشرونده است و خود به خود از بین نمیرود. در صورتی که درمان و کنترل آن را جدی نگیرید، احتمال اینکه برای همیشه حفظ تعادل و شنوایی خود را از دست دهید، وجود دارد. در نتیجه، بهتر است به محض احساس تغییر در شنوایی یا مشکل در حفظ تعادل، برای تشخیص و درمان، به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
تشخیص این بیماری، از طریق معاینات فیزیکی، تستهای تعادل و تست شنوایی انجام میشود. در حال حاضر، هیچ درمانی برای بیماری منییر وجود ندارد؛ اما میتوان با استفاده از برخی راهکارها مانند داروهای بیماریهای حرکتی، داروهای ضد تهوع، استفاده از سمعک و جراحی، آن را کنترل نموده و از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
۵. کمبود آهن
زمانی که بدن شما آهن کافی برای تشکیل هموگلوبین نداشته باشد، به کم خونی دچار میشوید. از مهمترین دلایل کم خونی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- از دست دادن خون ناشی از زایمان، جراحی یا جراحت؛
- از دست دادن خون مزمن (قاعدگی شدید، مصرف بیش از حد داروهای ضد التهابی یا زخم باز)؛
- ناتوانی بدن در جذب آهن به دلیل جراحت، ابتلا به بیماریهای روده یا تداخلات دارویی با جذب آهن؛
علائم کم خونی عبارتند از:
- خستگی و بیحالی؛
- ضربان قلب سریع و نامنظم؛
- شنیدن صدای نبض یا وزوز گوش؛
- درد در قفسه سینه.
کم خونی از طریق آزمایش خون و معاینه فیزیکی، تشخیص داده میشود. درمان این مشکل، با استفاده از مصرف داروهای مکمل آهن و داشتن رژیم غذایی سرشار از سبزیجات برگ سبز تیره و گوشت قرمز صورت می گیرد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به بستری بیمار و یا انتقال خون وجود داشته باشد.
۶. عفونت گوش داخلی
عفونت گوش داخلی یا “لابیرنتیت” ساختارهای ظریف در عمق گوش را درگیر میکند. این بیماری، معمولا به دلیل ابتلا به باکتریها یا عفونتهای ویروسی مانند اوریون، سرخک، سرماخوردگی یا آنفولانزا رخ میدهد.
از علائم این بیماری میتوان به سرگیجه، تهوع، استفراغ، کم شدن شنوایی، صدای ضربان شدید در گوش، درد گوش، کم شدن شنوایی، شنیدن صدای زنگ و تخلیه چرک گوش اشاره کرد.
پزشک با استفاده از معاینات فیزیکی، حال عمومی بیمار و آزمایش شنوایی، این بیماری را تشخیص داده و به بیمار توصیه میکند علاوه بر مصرف آنتی بیوتیک تجویز شده، مواردی نظیر استراحت کافی، مصرف مایعات زیاد و مصرف مسکنها را جدی بگیرد.
۷. بحران فشار خون بالا
زمانی که فشار خون به طور ناگهانی افزایش یابد و به سطح خطرناکی برسد، به آن پرفشاری خون یا بحران فشار خون بالا گفته میشود. این عارضه به دلیل استرس، داشتن رژیم غذایی نامناسب، چاقی، عدم تحرک و ورزش، مصرف برخی داروها و یا آپنه خواب رخ میدهد.
از علائم بحران فشار خون بالا میتوان به درد قفسه سینه، تاری دید، حالت تهوع، شنیدن ضربان شدید در گوش، استفراغ، سیاهی رفتن چشمها و تنگی نفس اشاره کرد.
تشخیص این بیماری از طریق اندازه گیری فشار خون و معاینات فیزیکی انجام میشود. معمولا برای درمان این بیماری، نیازی به بستری شدن نیست و پزشکان آن را با داروهای کاهش فشار خون درمان میکنند. در صورتی که داروها موثر نباشند، تزریق وریدی داروها انجام میشود.
۸. انسداد جرم گوش
گوشها به طور طبیعی، مادهای به نام موم تولید میکنند. این ماده، از گوشها در برابر عفونت و عوامل خارجی، محافظت میکند. گاهی اوقات، مقدار موم تولید شده بیشتر از حد نیاز گوش است و به همین دلیل، پرده گوش با لایه نازکی از موم پوشیده میشود. در چنین مواقعی، فرد ممکن است صدای نبض خود را از طریق گوشهایش بشنود و علائم دیگری نظیر سرگیجه، سرفه خشک، درد گوش و یا وزوز گوش را تجربه کند.
تجمع موم در گوش ربطی به عدم رعایت بهداشت نداشت ندارد و نمیتوان با شستشوی مکرر، از آن جلوگیری نمود.
بهتر است هر چند وقت یکبار، برای تخلیه مومها و شستشوی اصولی گوش، به کلینیک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه نمایید. یادتان باشد در صورتی که خودتان سعی کنید مومها را خارج کنید، احتمال اینکه به پرده گوش خود آسیب بزنید و یا مومها را بیشتر به سمت داخل فرو ببرید، وجود دارد.
دلایل دیگر ضربان شدید در گوش
برخی از مشکلات دیگری که میتوانند باعث ایجاد ضربان شدید در گوش شوند عبارتند از:
- اختلالات عروق خونی (آترواسکلروز و… )؛
- بیماری شریان کاروتید؛
- تومورهای سر یا گردن؛
- مویرگهای غیر طبیعی.
خلاصه مطلب
در اغلب مواقع، شنیدن ضربان شدید در گوش، علت نگران کنندهای ندارد و پس از مدتی، خود به خود رفع میشود.
برخی از رایجترین دلایل ضربان شدید در گوش عبارتند از اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی، تومور کاذب مغزی، سندرم درد میوفاشیال، بیماری منییر، کمبود آهن، عفونت گوش داخلی، بحران فشار خون بالا، انسداد جرم، اختلالات عروق خونی و…
در صورتی که پس از گذشت چند روز، همچنان ضربان شدیدی در گوشتان احساس میکنید و یا با گذشت زمان، صدای ضربان بیشتر از گذشته شد و یا اگر علائم دیگری را مشاهده کردهاید، بهتر است برای بررسی و شروع زودتر درمان، نزد پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
شما عزیزان میتوانید سوالات و نظرات خود را در قسمت دیدگاهها مطرح کرده و منتظر پاسخ از جانب پزشکان سایت دکترچک باشید.
علیرضا فرهمند
پنجشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۳سلام.خانم ملک پور خسته نباشید ..خواستم تشکر کنم بابت زحماتتون این مقاله خیلی برام مفید بود امیدوارم هرجا هستید شاد زندگی کنید ممنون