احتمالا بعضی از بیمارانی که به کولیت اولسراتیو مبتلا هستند، متوجه می شوند همزمان به هموروئید هم دچار شده اند که علت آن علائمی است که مشاهده می کنند؛ مثلا حرکات روده شان زیاد شده و مدام باید دستشویی بروند.
کولیت اولسراتیو یک نوع بیماری التهابی روده یا IBD است که معمولا افراد زیادی را هدف قرار داده و علائم آن خفیف تا شدید هستند.
بسیاری از بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو یک سری علائم مثل درد و حرکات غیرمعمول روده را تجربه کرده و حتی همزمان به هموروئید هم مبتلا می شوند.
در این مقاله از سایت دکتر چک می خواهیم به این سوال جواب بدهیم که آیا ارتباطی بین ابتلا به کولیت اولسراتیو و هموروئید وجود دارد یا نه، هر کدام از این عارضه ها چه علائمی داشته و چه تفاوت ها و شباهت هایی با یک دیگر دارند.
کولیت اولسراتیو چیست؟
در نتیجه ابتلا به کولیت اولسراتیو، روده بزرگ و راست روده زخم می شوند. این بیماری همزمان در دسته بیماری های خود ایمنی هم قرار می گیرد و دیواره های میانی روده بزرگ و مقعد را هدف قرار می دهد.
متاسفانه این عارضه را باید جدی گرفت و حتی ممکن است زندگی بیمار را هم به خطر بیاندازد. پزشکان با توجه به موقعیت التهاب این بیماری را دسته بندی می کنند. پس چهار نوع کولیت اولسراتیو داریم:
یک نوع کولیت که باعث ملتهب شدن مقعد می شود؛
نوع دوم که باعث ایجاد التهاب در راست روده و بخش انتهایی روده می شود؛
نوع سوم که به طبع آن التهاب از قسمت راست روده شروع شده و به سمت بخش انتهایی روده می رود؛
و در نهایت نوع چهارم که باعث التهاب کل روده بزرگ می شود.
علائم
از جمله علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسهال؛
- درد شکمی؛
- احساس درد مقعدی؛
- خونریزی از مقعد؛
- نیاز شدید به دفع مدفوع؛
- ناتوانی در دفع مدفوع؛
- کم شدن وزن؛
- تب؛
- در کودکان هم کند شدن روند رشد.
فاکتورهای خطرناک در ابتلا به کولیت اولسراتیو
فاکتورهای خطرناک این بیماری عبارت اند از:
- سن (معمولا بیمار قبل از 30 سالگی به این بیماری مبتلا می شود)؛
- نژاد؛
- سابقه خانوادگی (اگر یک یا چندین نفر از نزدیکان درجه یک بیمار به این بیماری التهابی مبتلا باشند، احتمال ابتلای خود فرد هم بیشتر می شود).
تشخیص
روش های تشخیص این بیماری عبارت اند از:
- اندوسکوپی؛
- بافت برداری؛
- انجام آزمایش خون؛
- آزمایش های تصویر برداری (اشعه ایکس، سی تی اسکن و ام آر آی)؛
- آزمایش مدفوع.
روش های درمان کولیت اولسراتیو
با این روش های پزشکی می توان این عارضه التهابی را درمان کرد:
- مصرف داروهای ضد التهابی مثل 5-آمینوسالیسیلیک اسید و کورتیکواستروئیدها؛
- مصرف داروهای سرکوب کننده های دستگاه ایمنی مثل آزاتیوپرین و سیکلوسپورین؛
- مصرف داروهای بیولوژیکی که پروتئین های سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می دهند مثل اینفیلیکسیماب و ودولیزومب؛
- انجام عمل جراحی به شیوه کولکتومی.
هموروئید یا بواسیر چیست؟
در نتیجه ابتلا به هموروئید، رگ های کوچک موجود در مقعد و قسمت پایین راست روده ورم می کنند. بواسیر در قسمت داخلی راست روده یا زیر پوست در اطراف مقعد ایجاد می شوند. معمولا تعداد زیادی از بزرگسالان بارها و بارها با این عارضه دست و پنجه نرم می کنند.
هموروئید به سه دسته تقسیم می شود:
دسته اول هموروئیدهای خارجی یا آن هایی هستند که اطراف پوست مقعد ایجاد می شوند؛
دسته دوم را هموروئیدهای داخلی تشکیل داده که در داخل راست روده ایجاد می شود؛
دسته سوم هم هموروئیدهای ترومبوزه هستند که در نتیجه ابتلا به آن ها، لخته های خون در خارج هموروئیدها ایجاد می شود.
علائم هموروئید
علائم این عارضه عبارت اند از:
- خارش و سوزش در قسمت مقعد؛
- احساس درد و ناراحتی؛
- التهاب اطراف مقعد؛
- خونریزی؛
- ایجاد یک برآمدگی سفت در نزدیک مقعد.
تشخیص بواسیر یا هموروئید
با این روش ها می توان عارضه بواسیر را تشخیص داد:
- معاینه مقعد؛
- اندوسکوپی؛
- پروتوسکوپی؛
- سیگموئیدوسکوپی.
روش های درمان
روش های درمان بواسیر عبارت اند از:
- مصرف داروهایی که درد را تسکین داده و خارش را برطرف می کنند مثل هیدروکورتیزون و لیدوکائین؛
- ترومبکتومی هموروئید خارجی؛
- اسکلروتراپی؛
- لیزر و استفاده از اشعه های فروسرخ؛
- هموروئیدکتومی؛
- استپلر هموروئید.
آیا ارتباطی میان کولیت اولسراتیو و هموروئید وجود دارد؟
ممکن است بیمار پس از ابتلا به کولیت اولستراتیو به هموروئید هم مبتلا شود اما این رابطه قطعیت ندارد.
به عبارت دیگر، این را هم باید در نظر داشته باشید که چه هموروئید داشته باشید چه نداشته باشید، ممکن است به کولیت اولستراتیو مبتلا شوید.
کولیت اولسراتیو و هموروئید چه تفاوتی با هم دارند؟
با این که هر دو بیماری بخش هایی از دستگاه گوارشی را هدف قرار می دهند اما هر کدام یک عارضه جداگانه هستند.
با توجه به توضیحاتی که داده شد، به این نتیجه می رسیم که مهم ترین تفاوت میان این دو عارضه این است که کولیت اولسراتیو باعث بروز زخم در دیواره های روده بزرگ و راست روده می شود اما هموروئید باعث متورم شدن رگ های خونی در قسمت مقعد و پایین راست روده می شود.
بگذارید دقیق تر بررسی کنیم. کولیت اولسراتیو یک نوع بیماری التهابی روده بوده که همزمان باعث ملتهب شدن روده بزرگ، راست روده یا هر دو می شود. در نتیجه این التهاب یک سری زخم های کوچک در دیواره مجرای گوارشی ایجاد می شوند؛ و البته باید این را هم در نظر داشته باشیم که بعضی از علائم این بیماری فقط به مجرای گوارشی ختم نمی شوند.
از طرف مقابل، هموروئید در اصل همان رگ های خونی متورم شده در اطراف مقعد و پایین راست روده هستند که با این که در دسته بیماری های التهابی روده قرار می گیرند اما فقط محدوده مقعد را درگیر می کنند.
فرد به خاطر یبوست یا اسهال، زور زدن در هنگام یبوست، پایین بودن میزان فیبر موجود در غذا، بلند کردن وسیله های سنگین و ضعیف شدن بافت ها در قسمت مقعد و راست روده به خاطر بالا رفتن سن یا بارداری، به هموروئید مبتلا می شود.
اما برخلاف هموروئید، دلیل ابتلا به کولیت اولسراتیو هنوز مشخص نشده است و البته عده ای هم می گوید استرس، اضطراب و حتی رژیم غذایی در این امر نقش دارند. فاکتور ارثی بودن این عارضه را هم نباید فراموش کنیم.
چه شباهت هایی میان این دو عارضه وجود دارد؟
این دو بیماری یک سری شباهت هم با یکدیگر دارند که شامل موارد زیر می شود:
- هر دو عارضه باعث احساس درد در قسمت مقعد می شوند.
- کولیت اولستراتیو و هموروئید هر دو روده بزرگ، مقعد و راست روده را هدف قرار می دهند.
- هر دو باعث خونریزی می شوند.
- معمولا با مصرف یک سری دارو و انجام عمل جراحی هر دو عارضه را می توان درمان کرد.
در صورت ابتلای همزمان به این دو عارضه باید چه کاری انجام دهیم؟
در این شرایط با توجه به چندین راهکار ساده می توانید این وضعیت را تحت کنترل در آورید. می توانید اول برای درمان هموروئید اقدام کنید. مهم ترین نکته ای هم که باید در نظر داشته باشید این است که هموروئیدهای کوچک خود به خود از بین می روند.
برای این که سرعت این فرایند را بیشتر کنید، می توانید این چند کار را انجام دهید:
- به رژیم غذایی خود فیبر اضافه کنید.
- بهداشت مقعد را رعایت کنید؛ به ویژه اگر به خاطر ابتلا به کولیت اولستراتیو، اسهال دارید.
- داروهای مسکن بدون نسخه مثل استامینوفن مصرف کنید.
- از پمادهای بدون نسخه مخصوص هموروئید استفاده کنید.
در صورتی که به این نکات توجه کردید اما هموروئید برطرف نشد و این موارد را تجربه کردید، بهتر است به مراکز درمانی مراجعه کنید:
- یک هفته می گذرد اما نتیجه ای حاصل نشده است؛
- پایین افتادن اندام داخلی بدن؛
- هموروئید باعث درد یا خونریزی شدید شده است.
توجه داشته باشید که حتما برای درمان کولیت اولستراتیو باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید زیرا همان طور که گفته شد، این عارضه می تواند زندگی بیمار را به خطر بیاندازد.
کلام آخر
باید این را در نظر داشته باشید که چه هموروئید داشته باشید چه نداشته باشید، ممکن است به کولیت اولسراتیو مبتلا شوید و این رابطه قطعیت ندارد.
اگر با توجه به علائم گفته شده احساس می کنید به کولیت اولسراتیو مبتلا هستید، بهتر است برای درمان به پزشک مراجعه کرده تا خطر بروز عواقبی مثل هموروئید کم شود.
کولیت اولسراتیو و هموروئید با یکدیگر ارتباط داشته و به این خاطر که هر دو دسته عارضه های التهابی روده قرار می گیرند، شباهت و تفاوت هایی هم دارند.
اگر به هموروئید مبتلا شدید و آرام و قرار نداشتید، نباید از این وضعیت ساده رد شوید، بلکه باید فورا برای درمان اقدام کنید.
https://casadesante.com/blogs/digestive-wellness/ulcerative-colitis-and-hemorrhoids#MainContent
https://www.healthline.com/health/hemorrhoids-ulcerative-colitis#causes
