تاریخچه کریسمس چیست؟ کریسمس چه روزی است؟

مردم هر سال کریسمس را در 25 دسامبر یا 4 دی جشن می گیرند. کریسمس یک جشن مذهبی مقدس و رویدادی فرهنگی و تجاری در سراسر جهان می باشد.

دو هزار سال است که مردم در سراسر جهان این روز را جشن می گیرند. مسیحیان روز کریسمس را به عنوان روزی که حضرت عیسی ناصری، رهبری مذهبی که آموزه های وی به مذهب مسیحیان شکل داد، به دنیا آمده است، جشن می گیرند.

کریسمس معمولا چند روز قبل تر از سال نو میلادی می باشد و این دو جشن باهم تفاوت دارند. کریسمس تولد عیسی مسیح و سال نو میلادی هنگام شروع سال جدید می باشد.

هدیه دادن، تزیین درخت های کریسمس، حضور در کلیسا، صرف ناهار همراه با خانواده و دوستان از جمله مرسومات این روز است و البته مردم منتظر می مانند تا بابا نوئل نیز از راه برسد. از سال 1870 تاکنون، روز 25 دسامبر – روز کریسمس – به عنوان تعطیلی رسمی در ایالات متحده آمریکا محسوب می شود. امروز در دکتر چک به تاریخچه این جشن پرداخته ایم، با ما تا آخر همراه باشید…

کریسمس چگونه شروع شد؟

از گذشته های بسیار دور مردم در سراسر جهان روزهای میانی فصل زمستان را جشن می گیرند. قرن های پیش از این که فردی به نام حضرت مسیح به دنیا بیاید، نسل های اولیه از مردم اروپا در روزهای تاریک فصل زمستان، نور و روشنایی را جشن می گرفتند. بسیاری در روزهای انقلاب جشن و پایکوبی برگزار می کردند.

مردم اهل اسکاندیناوی از بیست و یکم دسامبر یول ( جشنی مذهبی است که در میان مردمان اروپای شمالی برگزار می‌شود ) را جشن می گرفتند. پدران و پسران خانواده از این که می دانستند خورشید در راه است چوب های بزرگ را با خود به خانه آورده و آتش درست می کردند و تا زمانی که چوب ها کاملا می سوختند جشن و پایکبی برگزار می کردند که معمولا تا دوازده روز به طول می انجامید. مردم این کشور اعتقاد داشتند که هر جرقه ای از این آتش نشان دهنده خوک یا گاوی جدید است که در سال پیش رو متولد خواهد شد.

روزهای پایانی ماه دسامبر زمان مناسبی برای جشن گرفتن در بیشتر مناطق اروپا بود. آن روزها مردم احشام و گسفندان خود را سر بریده تا نیازی نباشد که در طول روزهای زمستان به ان ها غذا داده شود. این مردم تنها در همان روزهای سال بود که به گوشت گرم دسترسی داشتند و علاوه بر این، شراب  آبجوهای تهیه شده در طول سال نیز بالاخره در این روزها آماده و قابل مصرف می شد.

در آلمان نیز مردم در روزهای تعطیل زمستان غدای غیرمسیحی با نام ادین را جشن می گیرند. مردم این کشور از ادین هراس داشتند چرا که به باور آن ها او شب ها در آسمان پرواز کرده و مردم را تماشا می کند و می تواند هر فردی که دوست داشته باشد را پیروز تا نابود کند. این باور که در میان مردم رواج یافته بود، باعث شده بود که آن ها در خانه باقی بمانند.

ساترنالیا

در کشور ایتالیا و شهر رم، در زمستان هایی که به خشنی زمستان های شمال نیستند، مردم ساترنالیا – جشنی که به افتخار ساترن یعنی خدای کشاورزی و زراعت برگزار می شود – جشن و پایکوبی به راه می اندازند. از روز ابتدایی این هفته مردم شروع به جشن و پایکوبی کرده و این جشن تا یک ماه ادامه دارد. در این دوران مواد غذایی و نوشیدنی به فراوانی یافت شده و زندانیان به طور موقت آزاد شده و با آن ها به مساوات رفتار می شده است. مدارس و شرکت های نیز تعطیل می شدند تا همه بتوانند در فستیوال های شادی شرکت کنند.

در همان روزها نیز جشن جوونالیا (Juvenalia) مخصوص کودکان رم برگزار می شد. جشن دیگری نیز مخصوص طبقه های اشراف در کشور در روز 25 دسامبر برگزار می شد که روز تولد میترا، خدای خورشید شکست ناپذیر، بود. مردم این کشور بر این باور بودند که میترا یا نوزاد خداوند از یک تکه سنگ آفریده شده است و حتی برخی از مردم این روز را مقدس ترین روز سال می شمردند.

آیا روز کریسمس دقیقا همان روز تولد حضرت عیسی می باشد؟

در سال های ابتدایی شروع دوران مسیحیت، اصلی ترین جشن، استر (Easter) بود؛ به عبارت دیگر، تولد حضرت عیسی جشن گرفته نمی شد. کلیسا در قرن چهارم به طور رسمی تصمیم گرفت که تولد حضرت مسیح را جایگزین جشن استر کند.

متاسفانه در کتاب مقدس به روز تولد حضرت مسیح اشاره نشده است (فرقه از پروتستان های انگلستان که در زمان الیزابت علیه سنت های مذهبی قیام کردند و طرفدار سادگی در نیایش بودند، بعدها از این مسئله برای زیر سوال بردن ارزش جشن استفاده کردند). با توجه به برخی از شواهد، حضرت عیسی در فصل بهار به دنیا آمده بود اما ژولیوس اول تصمیم گرفت که روز 25 دسامبر را به عنوان تاریخ تولد و برگزاری جشن انتخاب کند.

به عقیده مردم، دلیل این که کلیسا این روز را به عنوان تولد حضرت عیسی مسیح انتخاب کرد این بود که سنت های جشن ساترنالیا غیر مسیحی را از بین ببرد. این جشن که ابتدا به آن “ولادت حضرت عیسی” گفته می شد، در سال 432 به کشور مصر و تا پیش از قرن ششم به کشور انگلستان رسیده بود.

با انجام این کار، شانس کلیسا برای این که تولد حضرت مسیح به خوبی در تمام کشورها شناخته شود، افزایش یافت اما اطلاعی درباره شیوه جشن گرفتن گفته نشده بود.

تا پیش از قرون وسطا، مسیحیت در اکثر قسمت های دنیا جایگزین مذهب غیر مسیحی شده بود. افرادی که به این روز باور داشتند، در کلیسا شرکت کرده و سپس در محیطی مشابه با کارناوال خوشگذارانی می کردند؛ آن روزها بسیار به جشن ماردی گرا این روزها شباهت دارد. در این روز، افراد فقیر به خانه افراد ثروتمند رفته و از آن ها تقاضا خوراکی و نوشیدنی می کنند. اگر ثروتمندان به فقرا غذا و نوشیدنی ندهند به آن ها لقب شیطان داده می شود.

در حقیقت، کریسمس روزی از سال بود که ثروتمندان “بدهی” واقعی یا خیالی خود را به شهروندانی می دادند که از ثروت دنیا بی نصیب مانده بودند.

روزی که کریسمس متوقف شد

در اوایل قرن هفدهم در اروپا گروهی از مردم شیوه جشن گرفتن در روز کریسمس را تغییر دادند. پس از این که در سال 1645 اولیور کروم ول و فرقه های پروتستات کنترل انگلستان را در دست گرفتند، قسم خوردند که کشور را از تباهی و فساد نجت داده و به عنوان بخشی از تلاش های خود، جشن کریسمس را متوقف کردند. به دلیل این که چارلز دوم در میان مردم محبوب بود، به حکومت رسید و جشن محبوب در میان مردم دوباره رواج یافت.

مهاجران تجزیه طلب انگلستانی که در سال 1620 وارد امریکا شدند و به نام Pilgrims مشهور شده بودند، عقیده های ارتودکسی قوی تری در مقایسه با کروم ول و پروستان ها داشتند. از این رو، در سال های آغازین تاسیس آمریکا، جشن کریسمس برگزار نمی شد. در میان سال های 1659 تا 1681 نیز جشن گرفتن کریسمس در شهر بوستون ممنوع اعلام شد و هر فردی که از این دستور تخطی می کرد ملزم به پرداخت پنج شیلینگ {پول رایج در انگلستان در آن زمان} بود. از طرف دیگر، کاپیتان جان اسمیت در جیمز تاون اعلام کرد که تمام مردم به جشن کریسمس علاقه دارند و پس از آن بدون هیچ گونه رویدادی از دنیا رفت.

پس از انقلاب آمریکا، تمایل مردم به جشن ها و سنت های انگلستان از بین رفتن که جشن کریسمس از جمله آن ها حساب می شد. به عبارت دیگر، باید این طور بگوییم که تا پیش از بیست و ششم ماه ژانویه سال 1870، کریسمس به عنوان یک روز تعطیل و جشن ملی محسوب نمی شد.

واشنگتن اروینگ بار دیگر کریسمس را رواج داد

اما این مسئله چندان دوامی نداشت و مردم آمریکا در قرن نوزدهم دوباره به سمت برگزاری جشن کریسمس کشیده شدند. مردم آمریکا بار دیگر کریسمس را اختراع کرده و ماهیت آن را تغییر دادند؛ یعنی جشن از یک روز تعطیل کارناوالی و نامنظم به روزی تبدیل شد که خانواده ها این روز را در کنار یک دیگر و در آرامش جشن می گرفتند. اما در دهه 1800 مردم امریکا تمایل منزجر کننده ای به برگزاری جشن کریسمس داشتند؛ چه اتفاقی برای همه علاقه پیش آمد؟

در اوایل قرن نوزدهم نزاغ و آشفتگی افزایش یافته بود، نرخ بیکاری سر به فلک کشیده بود و در فصل کریسمس اشوب هایی بر پا می شد. شورای شهر نیویورک در سال 1828 اولین نیروی پلیس را تاسیس کرد تا با آشوب های ایجاد شده در این فصل مقابله کند. این مسئله بعث شد که اعضای خاصی از طبقات بالای اجتماع دست به کار شده و شیوه برگزاری جشن کریسمس را تغییر دهند.

در سال 1819، نویسنده ای با نام واشنگتن اروینگ یک کتاب پر فروش با نام “The Sketchbook of Geoffrey Crayon, gent.” را نوشت که مجموعه از داستان ها درباره جشن کریسمس به شیوه مردم انگلستان بود. این داستان ها درباره اربابی بود که روستاییان را در روز تعطیل به خانه خود دعوت می کرد. با وجود مشکلاتی که جامعه آمریکا با آن مواجه بود، هر دو گروه به خوبی با یک دیگر کنار آمدند. به باور اروینگ، کریسمس باید یک جشن آرام و گرم باشد که طبقات مختلف جامعه را در کنار یک دیگر جمع کند. شخصیت های خیالی در داستان این نویسنده مشهور از “مرسومات قدیمی” لذت می بردند؛ این مرسومات شامل تاج گذاری پادشاه بی قانون می شد. البته باید بگوییم که کتاب اروینگ بر پایه هیچ جشن و تعطیلی نیست؛ در حقیقت به باور بسیاری از تاریخ دانان، او سنت ها را اختراع کرده است و این کار را به صورتی انجام داده است که گویی همگی از سنت های درست و مناسب این فصل هستند.

سرود شب عید میلاد مسیح

در همین روزها بود که نویسنده ای اهل انگلیس با نام چارلز دیکنز یک داستان کلاسیک درباره روز کریسمس نوشت که نام آن A Christmas Carol بود. پیام این داستان، اشاره به اهمیت نیکوکاری بود و مزایای برگزاری این جشن را به گروه مربوط به دوران سلطنت ملکه ویکتوریا نشان داد.

علاوه بر این، در اوایل دهه 1800 نظم خانواده از بین رفته بود و میزان حساسیت خانواده ها به عواطف و احساسات کودکان زیاد شده بود. در واقع به واسطه برگزاری روز کریسمس خانواده ها می توانستند به کودکان خود هدیه بدهند.

پس از این که مردم آمریکا کم کم روز کریسمس را پذیرفتند و آن را به جشنی خانوادگی و آرام تبدیل کردند، سنت های قدیمی از بین رفت. مردم برای این که بدانند بهتر است که چگونه این روز را برگزار کنند، به مهاجران و کلیساهای کاتولیک و اسقفی نگاه می کردند. صد سال آینده نیز به این صورت سپری شد که مردم تماما سنت ها و عادت های جشن کریسمس را پایه گذاری کردند که از جمله این سنت ها می توان به تزیین کردن درخت ها، ارسال کارت تبریک عید و هدیه دادن بود.

البته بیشتر خانواده ها بعدها به این نتیجه رسیدند که آن ها مانند قدیمیان و طبق رسوم و رسوم قرن های پیش است که جشن کریسمس را برگزار می کنند اما این در حالی است که آن ها در واقع جشن کریسمس را از نو خلق کردند و به واسطه آن توانستند نیازهای فرهنگی را پر کرده و به رشد ملی کمک کنند.

چه فردی بابا نوئل را اختراع کرد؟

گفته می شود که یک مرد روحانی به نام اس تی نیکولاس که حدود سال 280 پیش از میلاد در ترکیه به دنیا آمده بود، افسانه بابا نوئل را اختراع کرده است. او تمام ارث و اموال خانوادگی خود را رها کرده و به مردم بیمار و فقیر کمک می کرده است و او را به عنوان محافظ کودکان و دریانوردان می شناسند.

اس تی نیکولاس برای اولین بار در اواخر قرن هجدم در شهر نیویورک به فرهنگ محبوب امریکا وارد شد زمانی که خانواده های هلندی به مناسب جشن سالروز مرگ “سینت نیکولاس” {یا به زبان هلندی، سینت نیکولاس} دور یک دیگر جمع می شدند. “بابا نوئل” نام خود را از این جشن به دست آورده است.

در سال 1822، یکی از اعضای کلیسای اسقفی در مسیحیت به نام کلمنت کلارک مور یک شعر مسیحی به نام “An Account of a Visit from St. Nicholas” نوشت که امروزه بیشتر با این مصرع شناخته می شود: “شبی بود پیش از کریسمس”. در این شعر، بابا نوئل به عنوان مردی خوشحال و بذله گو نمایش داده شد که از خانه ای به خانه دیگر پرواز کرده و برای کودکان اسباب بازی می آورد.

در سال 1881 گفته می شد که بابا نوئل یک مرد سرخوش است که لباسی قرمز رنگ به تن دارد و ریش هایی سفید و کوله باری از اسباب بازی دارد.

حقایقی درباره کریسمس

• هر ساله بین 30 تا 35 میلیون درخت کریسمس تنها در کشور ایالات متحده آمریکا به فروش می رود. حدود 21.000 فرد در زمینه پرورش این درخت ها در این کشور فعالیت دارد و درخت ها ابتدا با 15 ساله شده و سپس به فروش برسند.
• جشن های مسیحیت در قرون وسطا بسیار پر سر و صدا و خشن بوده است؛ درست مانند جشن های ماردی گرا امروزی.
• برگزاری جشن کریسمس در سال های 1659 تا 1681 ممنوع بود و هر فردی که در بوستون از این قوانین تخطی می کرد، موظف به پرداخت پنج شیلینگ انگلستان بود.
• از 26 ماه ژوئن سال 1870، جشن کریسمس به عنوان یک جشن ملی در آمریکا انتخاب شد.
• اولین مخلوط زرده تخم مرغ و شیر در شهر جیمز تاون در سال 1607 مصرف شد.
• نام گذاری گیاه بنت قنوسل توسط یک وزیر آمریکایی در مکزیک انجام شد که خود نیز نامی مشابه با نام گیاه داشت. او در سال 1828 گیاهان قرمز و سبز رنگ را از کشور مکزیک به آمریکا آورد.
• از آغاز دهه 1980، تشکیلات مسیحی که هدف آن ها تبلیغ دین و کمک به فقرا بود، گروه هایی را به خیابان ها می فرست تا کمک های خود را اهدا کنند.
• کارگران ساختمانی در سال 1931 پایه گذار سنت درخت Rockefeller Center Christmas بودند.

https://www.history.com/topics/christmas/history-of-christmas