محققان در آخرین مطالعات خود، درباره تاثیر میکروبیوم روده مادر بر سیستم های دفاعی مادر، جنین و روزهای اول پس از زایمان تحقیق کرده اند.
نقش میکروبیوم روده مادر در دوران بارداری؛ پیش زمینه
در دوران بارداری، تغییرات چشمگیری در سیستم دفاعی مادر، غدد درون ریز و سیستم های متابولیک ایجاد می شود. به طبع این تغییرات، میکروب های روده، واژن و مقعد تحت تاثیر قرار می گیرند.
این تغییرات بر رشد جفت و جنین هم تاثیر می گذارند. البته تا به امروز محققان از مکانیسم های اصلی آن بی اطلاع بودند.
فاکتورها و عوامل بسیاری در ایجاد میکروبیوم و سیستم دفاعی مادر و جنین نقش دارند؛ این عوامل می توانند در بلند مدت سلامت را تحت تاثیر قرار دهند، مثلا ممکن است فرد به بیماری های غیرمسری مبتلا شود یا بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قرار بگیرد.
تغییراتی که در میکروبیوم مادر رخ می دهد، تاثیر مستقیم بر رشد جنین و نوزاد دارد؛ اما محققان از مکانیسم های اصلی در شکل گیری این رابطه اطلاعی ندارند.
تعاملات میان میکروبیوم میزبان در دوران بارداری
میکروبیوم روده مادر در دوران بارداری، به ویژه هفته های آخر سه ماهه سوم بارداری، تحت تاثیر تغییرات چشمگیر قرار می گیرد. مثلا میزان پروتئوباکتریا و آکتینوباکتریا زیاد شده و از طرف مقابل، مقدار یک باکتری که اسیدهای چرب زنجیره کوتاه تولید می کند هم کم می شود. به واسطه این تغییرات، مادر دچار چاقی مفرط و التهاب کل بدن شده و مقاومت به انسولین در او مشاهده می شود.
ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی مادر هم باعث تغییر میکروبیوم روده او می شود.
تعاملات میان سیستم ایمنی بدن و میکروبیوم در دوران بارداری
ارتباطات بسیار پیچیده ای میان سیستم های ایمنی مادر و جنین وجود دارد. سلول های هافباوئر که ماکروفاژهای موجود در بدن جنین هستند، نقشی مهم در قرار گرفتن بافت در جای مشخص و تنظیم واکنش دستگاه ایمنی دارند.
میکروبیوم های روده مسئول تنظیم زنجیره کوتاه اسیدهای چرب هستند که به طبع آن، بدن مادر کنترل سلول های تی معمولی را در دست گرفته تا در دوران بارداری از دستگاه ایمنی جنین پشتیبانی کند.
علاوه بر این، میکروبیوم مادر اثر مستقیم بر ابتلا به عفونت یا مقاومت در برابر عفونت های بعدی دارد.
میکروبیوم روده مادر ؛ پیامدهای بارداری
پیامدها و عواقب بارداری، به ویژه دیابت بارداری ملیتوس، پریکلامپسیا و زایمان زود هنگام، ریسک های زیادی برای سلامت مادر و جنین دارند.
علت بروز این پیامدها، بروز تغییراتی در محیط میکروبیوم مادر است زیرا این بخش مسئولیت تنظیم دستگاه ایمنی و متابولیسم را در دست دارد.
حساسیت به گلوکوز در بارداری
در نتیجه این امر، نه تنها بدن مادر ملتهب می شود بلکه تغییراتی دائمی در میکروبیوم روده هم ایجاد شده که منجر به تداوم واکنش های متابولیک و دفاعی می شود.
پریکلامپسیا
نشانه های ابتلا به این عارضه، فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار است. به گفته محققان، باید تغییراتی در میکروبیوم روده مادرانی ایجاد شود که مبتلا به این عارضه هستند.
زایمان زود هنگام
بر هم خوردن تعادل در میکروبیوم مادر، علت اصلی زایمان زود هنگام است.
میکروبیوم روده مادر؛ نتیجه گیری
به باور محققان، پیامدهای بارداری تحت تاثیر مستقیم میکروبیوم روده مادر قرار دارند. از این رو، باید مطالعات بیشتری درباره در این زمینه انجام شود.
