آیا تا به حال زخمتان سیاه شده است؟ علت سیاه شدن جای زخم چیست؟ چرا جای زخم سیاه می شود؟ سیاهی جای زخم کی خوب می شود؟

زمانی که پوست ما با خراش یا بریدگی زخمی می‌شود، بدن‌مان تلاش می‌کند که شکاف را در سریع‌ترین زمان ممکن پر کند. هرچه زخم بزرگتر باشد، مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا سلول‌ها طبیعی پوست، جای شکاف ایجاد شده را پر کنند. به همین دلیل، برای جلوگیری از بروز مشکلاتی مانند خونریزی یا ورود عوامل بیماری‌زا به بدن، بافت اسکار برای پر کردن هر چه سریع‌تر زخم ایجاد می‌شود و  پس از پر‌سازی شکاف، به مرور زمان و به آرامی بازسازی می‌شود.

شاید به این فکر می‌کنید که جای زخم یا چیزی که آن را با نام بافت اسکار می‌شناسند، بافتی ناهمگون و زشت به نظر می‌رسد؛ اما اگر از دید یک راه حل بیولوژیکی به آن نگاه کنید، یک روش بسیار هوشمندانه برای التیام زخم‌هایی است که مستعد عفونت و آلودگی با باکتری‌ها و ویروس‌ها هستند.

یکی از مشکلاتی که بافت اسکار دارد این است که در اغلب موارد، رنگ آن به تیرگی و سیاهی مایل می‌شود. در این مقاله از سایت دکتر چک، می‌خواهیم با همدیگر علت‌های سیاه شدن جای زخم را بررسی کرده و بهترین راهکارها برای جلوگیری و رفع آن را معرفی کنیم. با ما همراه باشید…

چه چیزی باعث تغییر رنگ بافت اسکار می‌شود؟

با اینکه بافت اسکار شبیه به بافت طبیعی بدن نیست، اما برای بسیاری از افراد، این مسئله آزاردهنده نیست. با این حال، افرادی هستند که از غیر طبیعی بودن سطح پوست خود راضی نیستند؛ مخصوصا اگر این بافت ناهمگون، بر روی پوست صورت ایجاد شده باشد.

از آنجایی که بافت اسکار مانند بافت طبیعی پوست نیست، کاملا طبیعی است که ظاهر متفاوتی نیز داشته باشد. اگر به تمام پوست بدن خود نگاهی گذرا بیاندازید، متوجه می‌شوید که به جز برخی نواحی حساس‌تر، رنگ پوست اغلب قسمت‌های آن نسبتا یکنواخت است.

بافت اسکار، پالت رنگی متفاوتی دارد. بسته به اینکه زخم شما در کجا تشکیل شده و چه مراحلی را برای بهبودی طی کرده باشد، رنگ آن متفاوت خواهد بود.

وقتی زخم اخیرا ایجاد شده و مدت زمان زیادی از ایجاد بافت اسکار نگذشته باشد، رنگ آن بنفش یا مایل به قرمز خواهد بود. این رنگ به مرور زمان محو می‌شود، اما باز هم مانند رنگ پوست طبیعی، روشن و یکدست نخواهد بود. در موارد بسیاری، اگر عمق زخم زیاد نباشد، مدتی پس از بهبودی، رنگ بافت اسکار تقریبا همرنگ با رنگ پوست طبیعی می‌شود.

زمانی که بافت اسکار تیره باقی می‌مانند و یا به دلیل تولید ملانین، به سمت سیاهی تغییر رنگ می‌دهند، به آن‌ها اسکار‌های هیپرپیگمانته گفته می‌شود. انواع دیگر اسکار نظیر اسکار‌های کلوئیدی نیز ممکن است تیره‌تر از پوست طبیعی بدن باشند. نکته مثبت درباره زخم‌های تیره این است که این نوع زخم‌ها، راحت‌تر از اسکار‌های بافت دار درمان می‌شوند.

چندین دلیل برای تیره شدن زخم وجود دارد. به عنوان مثال، اگر در طول فرایند بهبودی، زخم شما برای مدت زمان طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرد، به احتمال زیاد بافت آن رنگدانه‌های بیشتری خواهند داشت.

همچنین، مواردی نظیر ژنتیک پوست، بهبودی ضعیف، التهابات ناشی از عفونت و چگونگی بهبود نیز بر روی تیره‌تر شدن زخم تاثیر می‌گذارند. مثلا افرادی که دارای رنگ پوست تیره‌تر هستند، اسکارهای تیره تری خواهند داشت.

جای زخم سیاه، چقدر تیره است؟

زمانی که درباره اسکار صحبت می‌کنیم، باید بدانیم که تیرگی آن تا چه اندازه طبیعی و تا چه اندازه غیر طبیعی است؟ برخی از افراد تصور می‌کنند هر لکه پوستی تیره‌ای، اسکار نامیده می‌شود. برخی دیگر تصور می‌کنند حتی کمی تغییر رنگ در اسکار، غیر طبیعی است و آن را اسکار سیاه می‌نامند.

از نظر تعریف فنی، اسکار یا جای زخم، می‌تواند یک یا دو درجه (یا در مواردی چندین درجه) تیره‌تر از رنگ پوست شما باشد و این کاملا طبیعی است. افرادی که پوست روشن دارند، معمولا اسکارهایی با رنگ قرمز یا قرمز-قهوه‌ای دارند. در مقابل، افراد با رنگ پوست‌های تیره‌تر  بیشتر از سایرین مستعد داشتن اسکار‌های تیره و حتی سیاه هستند.

عوامل مرتبط با سیاه شدن جای زخم

اسکارهای جدیدی که بر روی پوست بدن ایجاد می‌شوند، در برابر نور خورشید آسیب پذیر هستند. با تابش نور خورشید بر روی این اسکار‌ها، ملانین موجود در اسکار به نور اشعه ماوراء بنفش واکنش نشان داده و تیره‌تر می‌شود. حتی تابش غیر مستقیم نور خورشید نیز می‌تواند این اسکار‌ها را تیره‌تر کند.

از طرف دیگر، آکنه پوستی نسبت به سایر التهابات پوستی دیگر، مستعد سیاه شدن هستند. همچنین، اسکارهای ناشی از سوختگی و آفتاب سوختگی‌های بسیار بد، با احتمال بیشتری به رنگ سیاه در می‌آیند.

توجه داشته باشید که اسکار‌های هر ناحیه‌ای از بدن، می‌توانند دچار سیاهی و تیرگی شوند.

برای جلوگیری از سیاه شدن جای زخم، چکار کنم؟

بهترین راهکار ممکن این است که بگذارید زخم‌تان خود به خود و با گذشت زمان خوب شود. وقتی جای زخم را مکررا می‌شویید و یا بافت خشک شده روی آن را دائما جدا می‌کنید، این احتمال که بافت اسکار سیاه جایگزین آن شود وجود دارد. می‌توانید با استفاده از راه‌های طبیعی درمان زخم، به ترمیم آن کمک کرده و پس از بهبودی کامل، مدت زمان خاصی در روز را به ماساژ پوستی اختصاص دهید. همچنین، استفاده از پماد‌های پوستی که برای درمان اسکار تولید شده‌اند، به جلوگیری از سیاه شدن جای زخم شما کمک می‌کند.

یادتان باشد که گاهی اوقات حتی با رعایت تمام موارد لازم در دوران بهبودی، بافت اسکار تیره و سیاه می‌شود و هیچ کاری برای جلوگیری از آن نمی‌توانید بکنید. با این حال، این به این معنی نیست که اقدامات شما بی‌هوده بوده و هیچ تاثیری نداشته است. بهتر است برای داشتن راهکار بهتر، به متخصص پوست و مو مراجعه کرده و از او بخواهید بهترین درمان ممکن را به شما معرفی کند.

درمان‌های سیاه شدن جای زخم

همانطور که در قسمت قبلی گفتیم، گاهی اوقات حتی با رعایت تمام موارد نیز نمی‌توان از سیاه شدن جای زخم جلوگیری کرد. خبر خوب این است که می‌توانید با استفاده از برخی راهکارها، اسکار‌های سیاه را به مرور زمان از بین برده و پوست صاف و یکدستی داشته باشید.

برخی از مهم‌ترین راهکار‌ها برای درمان سیاه شدن جای زخم عبارتند از:

  1. لایه بردار‌های شیمیایی؛
  2. ضد آفتاب و مرطوب کننده؛
  3. کرم‌های دارویی؛
  4. لیزر درمانی؛
  5. میکرودرم ابریژن؛
  6. میکرونیدلینگ؛
  7. درماپلنینگ؛
  8. فیشال؛
  9. زمان!

درمان‌های خانگی سیاه شدن جای زخم

همانطور که جای زخم افراد متفاوت است، نظر و سلیقه آن‌ها نیز متفاوت است! برخی از افراد ترجیح می‌دهند به جای مراجعه به کلینیک و استفاده از راهکارهای زمان بر، درمان‌های خانگی و کم خطر‌تر را امتحان کنند.

در صورتی که قصد استفاده از درمان‌های خانگی سیاه شدن جای زخم را دارید، می‌توانید از مواد زیر استفاده کنید:

  • آب لیمو طبیعی؛
  • کرم ویتامین E؛
  • روغن زیتون طبیعی؛
  • عصاره گیاه آلوئه ورا؛
  • خمیر جوش شیرین؛
  • کره کاکائو؛
  • ماساژ پوست؛
  • روغن اسطوخودوس؛
  • روغن گل رز؛
  • روغن دانه خردل؛

سخن پایانی

جای زخم یا اسکار، بافتی است که برای تسریع بهبودی زخم ایجاد می‌شود. این بافت، ظاهری متفاوت و ناهمگون نسبت به پوست طبیعی بدن دارد و رنگ آن نیز متفاوت است. سیاه شدن جای زخم، می‌تواند به دلیل مشکل در بهبودی زخم، عفونت، تیره بودن رنگ پوست بدن و قرار گرفتن اسکار در معرض نور خورشید باشد.

بهترین راهکار برای جلوگیری از این مشکل، این است که اجازه دهید زخمتان خود به خود بهبود یابد. همچنین، بهتر است در زمانی که زخمتان در حال بهبودی است، از کرم‌های ضد آفتاب برای جلوگیری از تغییر رنگ آن در برابر نور خورشید استفاده کنید.

راهکارهای خانگی و کلینیکال زیادی برای درمان سیاه شدن جای زخم وجود دارد که با استفاده از آن‌ها، می‌توانید اسکارهای تیره را به مرور زمان حذف نمایید.

در صورتی که سوال یا نظری درباره سیاه شدن جای زخم دارید، می‌توانید آن را در قسمت دیدگاه‌ها مطرح کرده و منتظر پاسخ از جانب پزشکان سایت دکترچک باشید…