آبسه تجمع دردناکی از چرک هاست که به طور معمول بر اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود. آبسه ها می توانند درهر نقطه ای از بدن شیوع پیدا کنند. در این مطلب از دکتر چک به توضیح کامل آبسه های پوستی و داخلی پرداخته ایم ، با ما همراه باشید .

این مقاله به تشریح دو نوع آبسه می پردازد:

آبسه های پوستی – که در زیر پوست ایجاد می شوند.
آبسه های داخلی – که در داخل بدن، در اندامها و یا در فضاهای بین اندام های بدن منتشر می شوند.

علائم آبسه

یک آبسه ی پوستی اغلب به صورت یک توده ی متورم و چرکی در زیر سطح پوست ظاهر می شود. همچنین ممکن است علائم دیگری از عفونت مانند تب بسیار بالا و لرز را نیز داشته باشید. شناسایی آبسه در داخل بدن بسیار دشوار است، اما علائم آن شامل موارد زیر است:

  • درد در ناحیه ی آسیب دیده
  • یک تب بالا
  • به طور کلی احساس خوشایندی ندارید

هنگامی که به پزشک معالج خود مراجعه نمودید اگر فکر می کنید که ممکن است به آبسه دچار باشید، پزشک عمومی خود را ببینید. اگر به آبسه ی داخلی دچار شده اید، آن ها می توانند به معاینه ی آبسه ی پوستی بپردازند  یا شما را به بیمارستان ارجاع دهند. بسته به جایی که آبسه وجود دارد، چندین آزمایش برای کمک به تشخیص آبسه وجود دارد. مطالعاتی در مورد تشخیص آبسه داشته باشید.

علل آبسه ها

بیشتر آبسه ها در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می گردند. هنگامی که باکتری ها وارد بدن شما می شوند، سیستم
ایمنی بدن گلبول های سفید خون آلوده را به منطقه ی آسیب دیده ارسال می کند. با حمله ی گلبول های
سفید به باکتری ها، بعضی از بافت های اطراف می میرند و سوراخی ایجاد می کنند که با چرک پر می شود تا
آبسه ایجاد گردد.
چرک مخلوطی از بافت مرده ، گلبولهای سفید خون و باکتریهاست. آبسه های داخلی اغلب به عنوان عارضه ی یک شرایط موجود مانند عفونت، درهرجای دیگری از بدن شما می توانند توسعه پیدا کنند. به عنوان مثال، اگر آپاندیس شما بر اثر آماس ضمیمه ی روده (نوعی التهاب روده) ترکید، باکتری ها می توانند در شکم شما پخش شوند و باعث ایجاد آبسه شوند. در مورد دلایل آبسه ها مطالعه کنید.

درمان کردن آبسه

یک آبسه ی کوچک پوستی ممکن است به طور طبیعی تخلیه شود ، یا به سادگی کوچک شود، و یا بدون هیچگونه درمانی خشک شود و یا از بین برود. با این وجود، آبسه های بزرگتر ممکن است نیاز به درمان با آنتی بیوتیک ها برای رفع عفونت داشته باشند، و ممکن است لازم باشد که چرک تخلیه گردد. این کار معمولاً با قرار دادن یک سوزن از طریق پوست شما یا با ایجاد یک برش کوچک در پوست روی آبسه انجام می گردد. در مورد درمان آبسه بیشتر مطالعه کنید.

جلوگیری از آبسه ی پوستی

بیشتر آبسه های پوستی در اثر ورود باکتری ها به یک زخم جزئی، و یا ریشه ی مو یا چربی مسدود شده یا غده ی عرق ایجاد می شوند. اطمینان حاصل کنید که پوستتان تمیز است، سالم است و تا حد زیادی عاری از باکتری هاست. این عوامل می توانند به کاهش خطر بروز آبسه های پوستی کمک کنند

شما می توانید با انجام دو توصیه ی زیر از خطر شیوع باکتری ها بکاهید:

  • به طورمرتب دستان خود را بشویید
  • افراد را در خانواده ی خود برای شستن مرتب دست ها تشویق کنید
  • استفاده از حوله های جداگانه و حمام عمومی
  • صبر کنید تا آبسه ی پوستی شما قبل از استفاده از تجهیزات عمومی مانند تجهیزات سالن بدنسازی، سونا یا استخرهای شنا، به طور کامل درمان و بهبود یابد.

خودتان چربی که از آبسه بیرون آمده است را فشار ندهید، زیرا این کاربه راحتی می تواند باکتری ها را در مناطق دیگر پوست شما پخش کند. اگر برای پاک کردن هرگونه چرک از آبسه ی خود از دستمال کاغذی استفاده می کنید ، آنها را مستقیماً دور ریخته تا از انتشار میکروب ها جلوگیری نمایید. دست های خود را بعد از انداختن دستمال کاغذی بشویید. هنگام اصلاح صورت، پاها، مناطق زیر بغل یا ناحیه بیکینی مراقب باشید تا از چسبیده شدن پوست خود جلوگیری به عمل آورید. اگر فکر می کنید که ممکن است چیزی بر روی پوست شما افتاده باشد، سریعاً زخم ها را تمیز کرده و به مراکز خدمات درمانی محلتان رفته و یا می توانید پزشک عمومی خود را ملاقات کنید. تیغ یا مسواک دیگران را به صورت مشترک استفاده نکنید. درباره ی مراقبت از پوست خود بیشترمطالعه کنید. همچنین ممکن است که موارد زیربه کاهش خطر ابتلا به آبسه پوستی کمک کنند:

  • حفظ یک رژیم غذایی سالم و متعادل
  • اگر اضافه وزن یا چاقی دارید وزن خود را کم کنید
  • ترک سیگار

پیشگیری از آبسه های داخلی دشوار است، زیرا آنها اغلب عوارض ناشی از بیماری های دیگر می باشند.

انواع دیگری از آبسه ها

انواع دیگری از آبسه ها که در اینجا به طور کامل شرح داده نشدند، وجود دارد، از جمله:

  • آبسه ی آنورکتال – ایجاد چرک در روده و مقعد
  • آبسه ی بارتولین – ایجاد چرک در یکی از غدد های بارتولین ، که درهر طرف از باز شدن ناحیه ی واژن وجود دارد.
  • آبسه ی مغزی – کمیاب است اما بصورت بالقوه زندگی فرد را تهدید می کند که از چرک در داخل جمجمه ایجاد شده است.
  • آبسه ی دندان – چرک در زیر دندان و یا لثه ی پشتی و استخوان ایجاد گشته است.
  • لوزه (آبسه ی صفاقی) – ایجاد چرک بین یکی از لوزه ها و دیواره ی گلوی شما
  • آبسه ی پیلونیدال – ایجاد چرک در پوست شکاف باسن (جایی که باسن جدا می شود)
  • آبسه ی نخاع – ایجاد چرک در اطراف نخاع

اگر فکر می کنید که دچار آبسه شدید، پزشک عمومی خود را ببینید. بسته به جایی از بدن که در آن آبسه وجود دارد، چندین آزمایش برای تشخیص آبسه وجود دارد.

آبسه های پوستی

اگر آبسه ی پوستی دارید، پزشک معالج شما ابتدا ناحیه ی درگیر شده را بررسی می کند و از شما سؤال می کند:

  1. چه مدت آبسه داشتید؟
  2. آیا شما به آن منطقه آسیب رساندید؟
  3. آیا علائم دیگری دارید؟

ممکن است که یک نمونه چرک از آبسه ی شما گرفته شود و برای بررسی آزمایشات بیشتر ارسال شود. این امر باعث می گردد باکتریهای خاصی که باعث ایجاد آبسه می شوند، شناسایی شوند که می توانند به تعیین بهترین راه درمان کمک کنند. اگر بیش از یک آبسه ی پوستی دارید ، ممکن است که از شما خواسته شود نمونه ادرار بدهید. این آزمایش برای شناسایی گلوکز، که نشانه ی دیابت است، آزمایش خواهد شد. مبتلایان به دیابت در معرض خطربالای ابتلا به آبسه های پوستی هستند. اگر جوش و آبسه های مکرر دارید، پزشک معالج شما می تواند از آزمایشگاه بخواهد که باکتری ها را آزمایش کنند تا ببیند که آیا این ماده باعث تولید سموم ( (PVL(یک نوع سم سلولی) می شود؟ یا خیر.

برای متوقف کردن بقایای این باکتریها در بدن، ممکن است درمان های اضافی توصیه گردد. مانند شستشوی بدن یا یک کرم آنتی بیوتیکی.

آبسه های داخلی

تشخیص آبسه هایی که در بدن شما ایجاد می شوند دشوارتر از تشخیص آبسه های پوستی است، زیرا نمی توان آن ها را دید. ممکن است پزشک معالج شما در مورد علائم و سایر وضعیت سلامتی تان ازشما سؤال کند. در صورت لزوم، شما را به پزشک متخصص دربیمارستان ارجاع می دهد. بیشتر آبسه ها براثرعفونت باکتری های استافیلوکوکال ایجاد می شوند.

وقتی باکتری ها وارد بدن می شوند، سیستم ایمنی بدن، گلبول های سفید خون را برای مبارزه با عفونت می فرستد. این فرآیند باعث تورم (التهاب) در محل عفونت گشته و نیز باعث مرگ بافت های اطراف می شود. یک حفره ای ایجاد می گردد که با چرک پرشده است تا آبسه تشکیل شود. چرک حاوی مخلوطی از بافت مرده ، گلبولهای سفید و باکتریها می باشد.

با ادامه ی عفونت و ایجاد چرک بیشتر ، ممکن است آبسه ها بزرگتر و دردناکتر شوند. برخی از انواع باکتریهای استافیلوکوکال، سمی به نام Panton-Valentine leukocidin (PVL) تولید می کنند که گلبولهای سفید را از بین می برند. این باعث می شود بدن سلول های بیشتری برای ادامه ی مبارزه با عفونت ایجاد کند و نیزمی تواند منجربه عفونت های مکرر پوستی شوند. در موارد نادر، آبسه ممکن است ناشی از ویروس، قارچ یا انگل باشد.

آبسه هایی که در داخل شکم ایجاد می شوند، ناشی ازعفونت هستند که به بافت عمیق تربدن وارد می شوند. این آبسه ها می توانند به عنوان نتیجه ی یکی از عوامل زیر باشد:

  • یک جراحت
  • جراحی شکم
  • عفونت

که از یک ناحیه ی نزدیک پخش می شود. راه های زیادی وجود دارد که عفونت در شکم گسترش یابد و باعث ایجاد آبسه شود. به عنوان مثال، آبسه ی ریه می تواند بعد ازیک عفونت باکتریایی در ریه های شما مانند ذات الریه ایجاد شود وترکیدن آپاندیس هم می تواند باکتری ها را در شکم شما پخش کند.

آبسه های پوستی

وقتی باکتری ها زیر سطح پوست شما قرار می گیرند، آبسه می تواند شکل گیرد. ممکن است که در هر نقطه از بدن اتفاق بیفتد، گرچه آبسه های پوستی در موارد زیر شایع تر می باشند:

  • زیر بغل
  • دست و پا
  • تنه
  • دستگاه تناسلی
  • باسن

در صورت داشتن زخم پوستی جزئی، مانند بریدگی یا خراشیدگی کوچک، یا در صورتی که غده ی چربی یا غده ی عرق در پوست شما مسدود شود، باکتری ها می توانند وارد پوست شما شده و باعث ایجاد آبسه شوند.

افزایش خطر

علاوه بر دلایل خاص ذکر شده در بالا، مواردی که احتمال بروز آبسه را افزایش می دهند می توانند شامل موارد زیر باشد:

  • داشتن سیستم ایمنی ضعیف – این عامل می تواند به دلیل وضعیت پزشکی مانند HIV یا درمانی مانند شیمی درمانی باشد.
  • داشتن دیابت
  • داشتن یک بیماری التهابی اساسی مانند hidradenitis suppurativa (هیدرادنیت چرکی)
  • حمل کننده ی باکتریهای استافیلوکوکال باشد

با این حال، بسیاری از آبسه ها در افرادی که به طور کلی سالم هستند، ایجاد می شوند. علائم آبسه بستگی به جایی که در بدن شما ایجاد می شود دارد.

آبسه های پوستی

علائم آبسه ی پوستی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • یک تورم صاف در زیر پوست شما که احساس سختی یا سفتی می کنید
  • درد و حساسیت در ناحیه آسیب دیده
  • گرما و قرمزی در ناحیه آسیب دیده
  • ایجاد قابل مشاهده ای از چرک سفید یا زرد در زیر پوست در ناحیه آسیب دیده
  • تب بالا
  • لرزجوش نمونه بارز آبسه ی پوستی است.

آبسه های داخلی

آبسه هایی که در داخل اندام و یا در فضاهای بین اندام ها ایجاد می شوند، نسبت به آبسه های پوستی سخت تر شناسایی می شوند. علائم می تواند مبهم باشد و علائم قابل مشاهده ی بیرونی از یک مشکل نیز وجود ندارد. علائم آبسه ی داخلی نیز بسته به مکان دقیقی که آبسه ها درآن ناحیه ایجاد می شوند، متفاوت است. به عنوان مثال، آبسه ی کبد ممکن است باعث زردی شود، در حالی که آبسه در داخل و یا نزدیک ریه ها ممکن است باعث سرفه یا تنگی نفس شوند. علائم عمومی آبسه ی داخلی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • ناراحتی در ناحیه آبسه
  • تب
  • افزایش عرق
  • احساس بیماری
  • استفراغ
  • لرز
  • درد یا تورم در شکم
  • از دست دادن اشتها و کاهش وزن
  • خستگی شدید (کوفتگی)
  • اسهال یا یبوست

بسته به نوع آبسه و میزان بزرگی آن، آبسه ها به روش های مختلفی قابل درمان هستند. گزینه های اصلی درمان شامل موارد زیر است:

  • آنتی بیوتیک ها
  • عمل جراحی

آبسه های پوستی

برخی از آبسه های پوستی کوچک ممکن است به طور طبیعی تخلیه شوند و بدون نیاز به درمان بهتر شوند. استفاده از گرما به صورت یک کمپرس گرم مانند یک پارچه ی پشمی گرم ممکن است به کاهش هرگونه تورم و تسریع در بهبود کمک کند.با این حال، پارچه ی پشمی باید بعد ازاستفاده کاملاً شسته شود و توسط افراد دیگر استفاده نشود، تا از انتشار عفونت جلوگیری شود. در مورد آبسه های پوستی بزرگتر یا مداوم، پزشک معالج شما ممکن است یک دوره از آنتی بیوتیک ها را برای کمک به پاکسازی عفونت و جلوگیری از شیوع آن تجویز کند. بعضی اوقات، به خصوص همراه با عفونت های مکرر، ممکن است لازم باشد که تمام باکتری های موجود در بدن خود را بشویید تا ازعفونت مجدد جلوگیری کنید(ضد عفونی شدن).

این کار می تواند با استفاده از صابون ضد عفونی کننده در بیشتر بدن شما و یک کرم آنتی بیوتیکی برای قسمت داخلی بینی شما انجام شود. با این وجود، آنتی بیوتیک ها به تنهایی ممکن است برای پاک کردن آبسه ی پوستی کافی نباشند، و ممکن است که لازم باشد چرک تخلیه شود تا عفونت ازبین رود. اگر آبسه ی پوستی تخلیه نشود، ممکن است به رشد خود ادامه دهد و پر از چرک شود تا زمانی که بترکد، که می تواند بسیار دردناک باشد ونیز باعث شیوع یا عود عفونت می شود.

برش و تخلیه

اگر آبسه ی پوستی شما به تخلیه نیاز داشته باشد، احتمالاً عمل جراحی کوچکی را تحت بی حسی انجام خواهید داد – معمولاً یک بی حسی موضعی، جایی که شما بیدارید و ناحیه ی اطراف آبسه بی حس می شود. در طول عمل، جراح یک برش (چاک) در آبسه ایجاد می کند، تا اجازه دهد چرک بیرون بیاید. همچنین ممکن است که آن ها نمونه ای از چرک را برای آزمایش بگیرند. هنگامی که همه ی چرکها پاک سازی شد ، جراح سوراخی که از آبسه باقی مانده را، با استفاده از نمکی استریل (محلول نمکی) تمیز می کند. آبسه باز است اما با پانسمان، زخم پوشانده شده است، بنابراین اگر چرک بیشتر ایجاد شود، می تواند به راحتی تخلیه شود. اگر آبسه عمیق باشد ، ممکن است یک پانسمان ضد عفونی کننده (فیتیله ی گازی) در داخل زخم قرار داده شود تا آن را باز نگه دارد. این عمل ممکن است جای زخم کوچکی داشته برجای بگذارد.

آبسه های داخلی

معمولاً  نیاز است که چرک از آبسه ی داخلی تخلیه گردد ، یا با استفاده از سوزنی که از طریق پوست وارد شده است (تخلیه ی آبسه جلدی) یا با روش جراحی. روشی که انجام می گیرد به اندازه آبسه ی شما و درجایی از بدن شما که آبسه در آن وجود دارد بستگی دارد. معمولاً آنتی بیوتیک ها به طورهمزمان به شما داده می شوند تا به از بین بردن عفونت و جلوگیری از شیوع آن کمک کند. این موارد ممکن است به صورت قرص یا مستقیماً به داخل ورید (داخل وریدی) داده شود.

تخلیه ی زیر جلدی

اگر آبسه ی داخلی کوچک باشد، ممکن است جراح شما با استفاده از یک سوزن خوب بتواند آن را تخلیه کند. بسته به ناحیه ای که آبسه در آنجا قرار دارد، ممکن است با استفاده از بی حسی موضعی یا عمومی این کار انجام شود. جراح ممکن است از اسکن های اولتراسوند یا اسکن های توموگرافی کامپیوتری (CT) برای راهنمایی سوزن در جای مناسب استفاده کند. در جایی که قبلا آبسه واقع شده بود، جراح با استفاده از سوزن چرک را تخلیه می کند. آنها ممکن است برشی کوچکی بر روی پوست شما، بر روی آبسه ایجاد کنند، سپس یک لوله ی پلاستیکی نازک بنام سوند تخلیه در آن قرار می دهند. کاتتر(لوله ی نازک قابل انعطاف) اجازه می دهد تا چرک به داخل کیسه تخلیه شود و ممکن است تا یک هفته در محل خود باقی بماند.این روش ممکن است به صورت اتفاقی در روز انجام شود، این بدان معناست که شما قادر خواهید بود در همان روز به خانه بروید، اگرچه برخی از افراد نیاز دارند برای مدت چند روز در بیمارستان بمانند. مانند روش برش و تخلیه برای آبسه های پوستی، تخلیه ی پوستی ممکن است جای زخم کوچکی برجای بگذارد.

عمل جراحی

شما نیاز به عمل جراحی دارید اگر:

  • آبسه ی داخلی شما خیلی بزرگ باشد که با یک سوزن تخلیه می شود
  • یک سوزن نمی تواند بی خطر به آبسه برسد
  • تخلیه با سوزن در از بین بردن همه ی چرکها مؤثر واقع نشده باشد.

نوعی از جراحی که قراراست انجام دهید، به نوع آبسه ی داخلی شما و جایی که در بدنتان واقع شده است بستگی دارد. به طورکلی، جراحی باعث ایجاد برش وسیع تر درپوستتان می شود تا بتوان چرک را شست و شو داد.