بر اساس یک مطالعه جدید، مصرف قرص های ضد افسردگی جدید برای درمان بلند مدت بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی مفید هستند.
یافته ها و دستورالعمل های فعلی مخالف این هستند که بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی قرص های ضد افسردگی مصرف کنند زیرا تصور می شود این داروها تحریک کننده شروع دوره های جنون باشند.
مصرف داروهای ضد افسردگی چه تاثیری در اختلال دو قطبی دارد؟
اما مطالعات نشان می دهند بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی که یک سال تمام داروهای ضد افسردگی مصرف کردند، در مقایسه با آن دسته از بیمارانی که برای مدت دو ماه دارونما مصرف می کردند، کمتر دوره های جنون و تغییر خلق و خوی را تجربه کردند.
به گفته محقق ارشد این مطالعه، دکتر لاکشمی یاتام، مسئول طب روان پزشکی در دانشگاه کلمبیا در کانادا، “این یافته ها باید رویکرد قدیمی را تغییر دهند و حداقل تعداد کمی از مخالفان مصرف داروهای ضد افسردگی توسط این دسته از بیماران را وادار به پذیرش این رویکرد جدید کند.”
دکتر میشل تیس، روان پزشک در مرکز پزشکی در فیلادلفیا بر این باور است که این آزمایش بالینی طبق برنامه ها و نقشه پیش نرفت. محققان در هدف اول خود شکست خوردند: این آزمایش نتوانست مشخص کند که مصرف قرص های ضد افسردگی در بازه زمانی بلند مدت در مقایسه با کوتاه مدت مزایای خاص و قابل توجهی دارد یا خیر زیرا تعداد شرکت کنندگان مطالعه بسیار کم بود. علاوه بر این، مشخص نشد که داروهای ضد افسردگی کیفیت زندگی را ارتقا می دهند یا خیر.
تیس که در این مطالعه نقشی نداشته است، در ادامه می گوید، “با مصرف داروهای ضد افسردگی می توان تاثیر بالینی معناداری در این دسته از بیماران گذاشت اما آمار و ارقام موجود کمتر از آستانه قابل قبول هستند زیرا تعداد شرکت کنندگان کافی نبود.”
محققانی که این مطالعه را انجام داده اند، خاطر نشان می شوند که پزشکان حسابی نگران دوره های افسردگی هستند زیرا خطر خودکشی در این بازه ها خیلی زیاد می شود. میزان تلاش برای خودکشی و حتی مرگ در بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی در زمان عود دوره های افسردگی در مقایسه با دوره های جنون تا 18 برابر بیشتر می شود.
یاتام و همکاران او یک مطالعه جدید انجام دادند زیرا گزارش های جدید نشان می داد با این که تجویز داروهای ضد افسردگی برای بیماران دو قطبی خلاف دستورالعمل ها است اما تقریبا پزشکان برای سه بیمار از هر پنج بیمار مبتلا به این اختلال داروهای ضد افسردگی تجویز می کنند.
یاتام می گوید، “بیماران بدون توجه به نظرات متخصصین به طور گسترده این داروها را مصرف می کنند. ما متخصصین همیشه نگران این مسئله بودیم: آیا مصرف داروهای ضد افسردگی باعث می شود دوره های افسردگی به دوره های جنون تبدیل شوند؟ شاید مصرف این داروها آن ها را از افسردگی خارج کند اما ممکن است زمینه ساز شروع دوره جنون شود؟”
علاوه بر این، یکی دیگر از نگرانی های متخصصین این است که داروهای ضد افسردگی باعث تغییر سریع چرخه در بیماران دو قطبی شده مدام از حالت افسردگی به جنون و از جنون به افسردگی برسند.
به گفته یاتام، این نگرانی ها به خاطر تاثیرات ناشی از مصرف داروهای ضد افسردگی قدیمی بر بیماران دو قطبی بود.
وی در ادامه می گوید، تاثیر داروهای ضد افسردگی جدید مثل بازدارنده های بازجذب سروتونین انتخابی (SSRIs) بیشتر است؛ به ویژه اگر همراه با داروهای تثبیت کننده خلق و خوی تجویز شود. داروهای تثبیت کننده می توانند دوره های جنون را کنترل کنند.
درباره این مطالعه
178 شرکت کننده که دچار اختلال دو قطبی بودند و دوره های افسردگی در نتیجه مصرف داروهای ضد افسردگی مدرن در آن ها درمان شده بود، در این مطالعه بالینی حضور داشتند.
محققان دو انتخاب پیش روی شرکت کنندگان گذاشتند: تا 52 هفته مصرف داروهای ضد افسردگی را ادامه داده یا در مدت شش هفته به مرور میزان مصرف را کاهش داده و در هفته هشتم یک دارونما مصرف کنند.
در نتیجه بررسی 52 هفته ای محققان به این نتیجه رسیدند که مصرف طولانی مدت این داروها هیچ مزیت قابل توجهی برای سلامتی بیماران ندارد. حدود 46 درصد از بیمارانی که دارونما مصرف کرده بودند همچنان عود بیماری را شاهد بودند اما این رقم در بیمارانی که در بلند مدت داروهای ضد افسردگی مصرف کرده بودند، برابر با 31 درصد بود.
به گفته یاتام، زمانی که محققان بر یک بازه زمانی مشخص که بیمار داروی ضد افسردگی (مثل سرترالین یا دارونما مصرف می کرد تمرکز کردند، مزایای مصرف این داروها مشخص شد.
وی در ادامه می گوید، “داده های مربوط به آن شش هفته به ما نشان می دهد که 27 درصد از بیماران در گروه مصرف 52 هفته ای و 45 درصد از بیماران در گروه مصرف هشت هفته ای شاهد تغییر شدید خلق و خوی بودند و این تفاوت چشمگیر است. به عبارت دیگر، وقتی هر دو گروه با یک دارو تحت درمان قرار بگیرند، تفاوت در نتایج مشخص می شود. فقط 17 درصد از بیماران در گروه مصرف 52 هفته ای دوره افسردگی را تجربه کردند که این آمار در گروه هشت هفته ای برابر با 40 درصد بود.”
