هایپرهیدروزیس به معنی افزایش تعریق بدن و عرق کردن مداوم است. در صورت ابتلا به این مشکل ممکن است گاهی اوقات بدن تان در شرایط غیر عادی هم عرق کند؛ مثلا: ممکن است در هوای سرد یا بدون انجام هیچ فعالیتی عرق کنید.
البته برخی عوامل فیزیولوژیک مانند: یائسگی یا پر کاری تیروئید نیز باعث افزایش تعریق می شوند. عرق کرد بیش از حد بدن مسئله ای آزاردهنده است؛ اما با انجام برخی روش های درمانی می توانید آن را کنترل کنید.
هایپرهیدروزیس ( عرق کردن زیاد ) چیست؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم به افزایش تعریق بدن در طول شبانه روز هایپرهیدروزیس میگوید. حدودا 4.8 درصد از افراد مبتلا به هایپرهیدروزیس هستند. بیشتر افرادی که دچار این مشکل می شوند به دنبال درمان آن نیستند؛ چون فکر می کنند که این مشکل درمانی ندارد.
انواع هایپرهیدروزیس و دلایل ایجاد آن:
عرق کردن یک واکنش طبیعی است. مثلا: وقتی هوا گرم است، فعالیت بدنی انجام می دهید، استرس یا احساس ترس و عصبانیت دارید، بدن تان به صورت طبیعی عرق می کند.
اما اگر دچار هایپرهیدروزیس باشید بدون هیچ دلیل خاصی بیش از حد معمول عرق می کنید. برای فهمیدن علت اصلی این مشکل باید اول بدانید که به کدام نوع از هایپرهیدروزیس مبتلا شده اید.
هایپرهیدروزیس مرکزی اولیه
در این نوع از هایپرهیدروزیس که از زمان کودکی شروع می شود، معمولا پاها، کف دست ها، صورت، سر و زیربغل بیشتر از سایر نقاط بدن عرق می
سی تا پنجاه درصد از افراد مبتلا به این نوع از هایپرهیدروزیس زمینه ژنتیکی و سابقه خانوادگی دارند.
هایپرهیدروزیس پیشرفته ثانویه
این نوع هایپرهیدروزیس معمولا به دلیل یک مشکل فیزیولوژیک یا بر اثر مصرف بعضی داروهای خاص اتفاق می افتد که بیشتر اوقات در سنین بزرگ سالی بروز می کند.
در این صورت ممکن است تمام بدن تان و یا فقط یک ناحیه خاصی از بدن زیاد عرق کند؛ مثلا: حتی وقتی در حال خوابیدن هستید هم عرق می کنید.
عواملی که باعث بروز هایپرهیدروزیس ثانویه می شوند؛ شامل موارد زیر هستند:
- مشکلات قلبی عروقی؛
- سرطان؛
- اختلالات غدد فوق کلیوی؛
- سکته مغزی؛
- پر کاری تیروئید؛
- یائسگی؛
- آسیب های نخاعی؛
- مشکلات ریوی؛
- بیماری پارکینسون؛
- بیماری های عفونی مانند: سل و ایدز.
مصرف برخی از داروها هم می تواند باعث شود تا بدن بیش از حد عرق کند.
حتما بخوانید: علائم 25 بیماری پوستی و علت های بوجود آورنده آنها
در بسیاری از موارد این عارضه به شکل عوارض جانبی مصرف بعضی از دارو ها بروز می کند؛ مثلا: یکی از عوارض جانبی مصرف دارو های ضد افسردگی تعریق بیش از حد است:
- داروی دسی پرامین (نورپرامین)؛
- داروی نورتریپتیلین (پاملور)؛
- داروی پروتریپتیلین؛
- دارو هایی مانند: پیلوکارپین (برای رفع خشکی دهان) و مکمل های غذایی زینک (حاوی روی) نیز باعث می شوند زیاد عرق کنید.
- داروی پروتریپتیلین؛
- دارو هایی مانند: پیلوکارپین (برای رفع خشکی دهان) و مکمل های غذایی زینک (حاوی روی) نیز باعث می شوند زیاد عرق کنید.
علائم هایپرهیدروزیس چیست؟
اگر حداقل به مدت شش ماه بدون هیچ دلیل خاصی بیش از حد طبیعی عرق می کنید؛
اگر هر دو طرف بدن تان به یک مقدار و بیش از حد عرق می کند؛
اگر حداقل یک بار در هفته، بیش از حد و به طور غیر طبیعی عرق می کنید؛
اگر به حدی عرق می کنید که در کار و روابط اجتماعی تان تداخل ایجاد می شود؛
تعریق بیش از اندازه بدن که قبل از ۲۵ سالگی شروع شود؛
داشتن سابقه خانوادگی و زمینه ژنتیکی.
هر یک از این علائم می تواند نشانه هایپرهیدروزیس اولیه باشد؛ البته برای اطمینان باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر در تمام نقاط بدن یا حتی در یک ناحیه خاصی از بدن تان، بیش از حد و غیر طبیعی عرق می کنید، ممکن است نشانه ای از ابتلا به هایپرهیدروزیس ثانویه باشد که در این صورت برای فهمیدن علت اصلی آن باید به پزشک مراجعه کنید.
برخی حالت های هایپرهیدروزیس ممکن است مسئله ای جدی باشد. اگر به همراه علائم آن، هر علامت غیر معمول دیگری مشاهده کردید، حتما به پزشک تان بگویید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
تعریق بیش از حد ممکن است نشانه ای از مشکلات جدی در بدن باشد؛ بنابراین اگر هر یک از علائم زیر را داشتید بهتر است که هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید:
- تعریق بیش از حد و کاهش وزن؛
- تعریق زیاد هنگام خواب؛
- عرق کردن غیر طبیعی و به همراه تب، تنگی نفس، درد قفسه سینه و افزایش ضربان قلب باشد؛
- تعریق زیاد که همراه با درد یا احساس فشار و سنگینی بر روی قفسه سینه باشد؛
- عرق کردن طولانی مدت و غیر قابل توصیف.
- چگونگی تشخیص هایپرهیدروزیس:
وقتی که به پزشک مراجعه می کنید، او سوالاتی از شما می پرسد.
مثلا: کجا و چه وقت هایی زیاد عرق می کنید؟
سپس پزشک یک سری آزمایش هایی مثل آزمایش خون برای تان می نویسد تا مطمئن شود که به هایپرهیدروزیس مبتلا هستید یا خیر.
هایپرهیدروزیس اولیه معمولا با بررسی سابقه خانوادگی و معاینه جسمی بیمار تشخیص داده می شود؛ البته با انجام آزمایش های دیگری هم می توان آن را تشخیص داد که معمولا این کار را نمی کنند.
حتما بخوانید: پدیده رینود چیست؟ علائم، علت ها و درمان
یکی از این آزمایش ها، تست هیدرولیز نشاسته است که مقدار کمی نشاسته را به قسمتی از بدن که زیاد عرق می کند، می پاشند. اگر نشاسته به رنگ آبی تیره شد، یعنی مبتلا به هایپرهیدروزیس هستید.
آزمایش دیگری به نام تست کاغذی برای تشخیص این بیماری وجود دارد. در این روش کاغذ مخصوصی را روی ناحیه ای از بدن که زیاد عرق می کند، می گذارند.
این کاغذ عرق بدن را جذب می کند. سپس کاغذ را وزن می کنند. هرچه وزن کاغذ سنگین تر باشد، یعنی میزان عرق کردن تان غیر عادی است.
گاهی اوقات پزشکان آزمایش های دیگری را هم تجویز می کنند. مثلا: آزمایش مربوط به تنظیم حرارت بدن (تست ترمورگیولاتوری).
این آزمایش تقریبا شبیه به آزمایش هیدرولیز نشاسته است.
در این آزمایش از پودر مخصوصی که به رطوبت حساس است استفاده می شود. این پودر را روی ناحی ای از بدن که بیش از حد عرق می کند می پاشند. اگر رنگ آن تغییر کند یعنی دچار هایپرهیدروزیس هستید.
روش دیگری هم برای تشخیص آن وجود دارد که در این روش باید برای انجام تست در یک اتاقکی مانند سونا بنشینید.
اگر در این مدت کف دستان تان بیش از حد عرق کند، یعنی مبتلا به هایپرهیدروزیس هستید.
درمان عرق کردن زیاد
استفاده از محصولات ضد تعریق تخصصی
ممکن است پزشک برای تان یک ضد تعرق حاوی آلومینیوم کلرید تجویز کند. این محصول نسبت به سایر ضد تعریق هایی که در بازار هستند قوی تر است و معمولا برای درمان موارد خفیف آن استفاده می شود.
یون درمانی (یونتوفورزیس)
در این روش از یک دستگاهی استفاده می شود که به کمک آن جریان الکتریسیته خفیف توسط آب و سطح پوست جذب می شوند؛
یعنی ابتدا ناحیه ای از بدن مثل دست یا پا را که زیاد عرق می کند در ظرف کوچکی از آب قرار می دهند.
جریان الکتریسیته توسط دست و پای شما دریافت شده و غدد ترشح کننده عرق به طور موقت مسدود می شوند.
دارو های آنتی کولینرژیک
این دارو ها می توانند تعریق بیش از حد بدن را تا حدودی کنترل کنند. دارو هایی مانند: گلیکوپیرولات (روبینول) مانع از کار استیل کولین شده و باعث می شوند کمتر عرق کنید.
استیل کولین یک ماده شیمیایی است که در بدن تولید شده و باعث تحریک غدد ترشح کننده عرق می شود.
مصرف این داروها به مدت ۲ هفته برای درمان شدن کافی است.
البته این داروها عوارض جانبی خاصی دارند که یبوست و سرگیجه از جمله ی آن ها هستند.
بوتاکس (سم بوتولینیوم)
تزریق بوتاکس روشی است که معمولا برای درمان هایپرهیدروزیس شدید استفاده می شود. تزریق بوتاکس باعث مسدود شدن اعصاب تحریک کننده غدد عرقی می شود.
تزریق بوتاکس باید در طی چندین جلسه انجام شود تا اثر بخشی بهتری داشته باشد!
جراحی
معمولا کسانی که زیر بغل شان تعریق شدیدی دارد می توانند با انجام جراحی این مشکل را حل کنند.
در طی عمل جراحی غدد ترشح کننده عرق زیربغل را از بین می برند.
حتما بخوانید: بهترین روش برای از بین بردن جای جوش و لکه های تیره جای زخم
روش دیگر جراحی آندوسکوپی قفسه سینه است. در این روش اعصاب مرتبط یا غدد عرقی در زیربغل را جدا می کنند.
روش های درمانی خانگی عرق کردن
شما می توانید با انجام چند ترفند ساده میزان تعریق بدن تان را کنترل کنید؛ مثلا:
استفاده از محصولات ضد تعریق؛
دوش گرفتن روزانه برای از بین بردن باکتری ها؛
پوشیدن کفش ها و جوراب های ساخته شده از الیاف طبیعی؛
اجازه دهید تا پوست پاها یتان نفس بکشد (پاهایتان را در معرض هوای آزاد قرار دهید)؛
جوراب هایتان را مکررا عوض کنید.
خلاصه ای از مطالب گفته شده:
هایپرهیدروزیس اولیه یک بیماری قابل درمان است. با مراجعه به پزشک می توانید علائم آزاردهنده این بیماری را کنترل و درمان کنید. تعریق بیش از حد، معمولا علت خاصی دارد؛ بنابراین برای درمان این مشکل ابتدا باید علت آن را بیابید تا بتوانید آن را درمان کنید.
هایپرهیدروزیس ثانویه معمولا به علت یک مشکل فیزیولوژیک یا زمینه ای رخ می دهد؛ البته مصرف برخی از داروها هم باعث تعریق بیش از اندازه بدن می شود.
بنابراین اگر احساس می کنید که تعریق بدن تان به علت مصرف داروی خاصی است، حتما به پزشک مراجعه کنید.
در صورت لزوم پزشک دوز مصرفی آن دارو را کمتر کرده یا از شما می خواهد که مصرف آن را قطع کنید.
منبع: healthline
