آیا کودکان به دوست نیاز دارند؟ نیاز کودکان به دوست صمیمی و نزدیک چقدر ضروری و مهم است؟ دوستان نزدیک، یکی از مهم‌ترین قسمت‌های زندگی دوران کودکی و حتی دوران بزرگسالی به شمار می‌روند. در دوران کودکی،بچه ها وقت زیادی را با بهترین دوست‌های خود می‌گذرانند و تمایلشان به داشتن چنین روابطی، بسیار زیاد است.
تحقیقات نشان می‌دهند دوستی‌های نزدیک به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی را با انعطاف‌پذیری بیشتری یاد بگیرند و از لحظات با هم بودنشان لذت ببرند. بسیاری از بچه‌ها فقط یک دوست صمیمی دارند؛ در حالی که برخی از بچه‌ها، بیشتر از دو دوست نزدیک دارند.
اهمیت داشتن بهترین دوست (یا چیزی که امروزه به BFF معروف است) برای بسیاری از والدین مشخص نیست و آن‌ها نمی‌دانند که آیا داشتن دوست صمیمی برای کودک خوب است یا خیر و یا اینکه هر کودک چند دوست نزدیک می‌تواند داشته باشد؟ همچنین، معمولا والدین نمی‌دانند که در صورت به هم خوردن دوستی‌های نزدیک فرزندشان، چه واکنشی باید نشان دهند.
امروز در دکترچک می‌خواهیم به بررسی اهمیت داشتن بهترین دوست برای کودکان و مزایا و معایب احتمالی آن صحبت کنیم. همچنین، در ادامه به بررسی انواع دیگر دوستی‌هایی که در سنین کودکی شکل می‌گیرند صحبت خواهیم کرد. با مطالعه این مقاله از دکتر چک، می‌توانید به توسعه مهارت‌های دوستی فرزند خود کمک کرده و با نوع حمایت صحیح آشنا شوید. با ما همراه باشید…
بهترین دوست کیست؟
بسیاری از بچه‌ها، حداقل یک دوست صمیمی دارند. البته بچه‌هایی هم هستند که گروه دوستانه پرجمعیت تری دارند که چند نفرشان را به عنوان بهترین دوست خود معرفی می‌کنند. بهترین دوست کودکان، همان دوست صمیمی‌ای است که با او احساس راحتی می‌کنند و می‌خواهند اوقات فراغتشان را با او سپری کنند.
این روابط ممکن است کوتاه مدت باشد و یا برای سال‌ها ادامه داشته باشد. اینکه یک کودک دوست/دوستان صمیمی خود را تا چند سال به عنوان بهترین دوست داشته باشد، به ویژگی‌های محیطی و شخصیتی‌اش مرتبط است. البته، کودکانی هم هستند که ترجیح می‌دهند به تنهایی بازی کنند و با هم سن و سالان خودشان صمیمی نشوند.
در دوران کودکی، نیاز کودکان به دوست بیشتر می شود و اغلب بهترین دوستی‌ها به دلیل فعالیت‌های عملی مشترک یا به صورت طبیعی شکل می‌گیرد. به عنوان مثال بچه‌هایی که علایق یا پیشینه مشترکی دارند، به یکدیگر نزدیک می‌شوند. همچنین، اگر دو یا چند کودک، زمان زیادی را با یکدیگر بگذارنند، به احتمال زیاد رابطه دوستی بین آن‌ها شکل می‌گیرد.
با پیشرفت تکنولوژی و به وجود آمدن ارتباطات آنلاین، دوستی‌های زیادی به صورت آنلاین ایجاد شده که با شناخت بیشتر، می‌توانند به رابطه دوستی صمیمی تبدیل شوند.
نکته عجیب در مورد بهترین دوست این است که گاهی اوقات، بچه‌ها هیچ چیز مشترکی با یکدیگر ندارند و کاملا با یکدیگر متفاوت هستند و همچنان به بهترین دوست یکدیگر تبدیل می‌شوند.
عوامل موثر بر دوستیابی کودکان
اکثر بچه‌هایی که بین 7 الی 9 سال سن دارند، از تعاملات اجتماعی و پیدا کردن دوست صمیمی لذت می‌برند. آن‌ها با یکدیگر در کلاس‌های آموزشی و تفریحی دیدار می‌کنند و با توجه به نوع شخصیت، مهارت‌ها و رفتار اجتماعی خود، کیفیت و تعداد دوستی‌های متفاوتی دارند.
بسته به اینکه یک کودک درون گرا است یا برون گرا، تعداد دوست‌های صمیمی و کیفیت رابطه او با آن‌ها تغییر می‌کند. همچنین، رفتار والدین و طرز برخورد آن‌ها با دوستان خودشان و دوستان کودک، بر روی روابط اجتماعی کودک تاثیر زیادی می‌گذارد.
چرا داشتن بهترین دوست برای کودک مهم است؟
نیاز کودکان به دوست صمیمی و نزدیک یک نیاز بسیار مهم است. بهترین دوستی‌ها در دوران کودکی، به بچه فرصتی برای تعاملات اجتماعی، آشنایی با انواع حمایت، همراهی و فرصتی برای کشف محیط خارج از خانه را می‌دهد. دوستی‌ها بخش بزرگی از زندگی ما انسان‌ها را تشکیل می‌دهند.
برخی از مزایای داشتن دوست صمیمی عبارتند از:
شناخت ارزش واقعی خود
تحقیقات نشان می‌دهند داشتن یک گروه قوی از دوستانی با تفکر مثبت، به کودکان کمک می‌کند تا نسبت به خودشان احساس خوبی داشته باشند. بدین صورت، کودک چه در مدرسه، چه در محیط بیرون و چه در خانه، احساس مثبتی خواهد داشت.
یادگیری مهارت‌های اجتماعی مهم
داشتن بهترین دوست و یادگیری نوع تعامل با او، به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌هایی نظیر حل مسئله، سازش، حل تعارض، گوش دادن، تفکر، تنظیم احساسات، شناخت هویت و ایجاد حس تعلق را پرورش دهد.
تحقیقات نشان می‌دهند هر چه کودکان دوستی‌های محکم‌تر و مثبت تری داشته باشند، احتمال اینکه در آینده احساس تعلق، رفاه، سلامت روان و مهارت‌های اجتماعی مناسبی داشته باشند بیشتر است.
هوش هیجانی مثبت
هوش هیجانی با تنظیم احساسات و عواطف مرتبط است. تقویت این نوع هوش برای موفقیت در بزرگسالی، از نمره IQ نیز مهم‌تر است. زمانی که کودک با بهترین دوست خود ارتباط دارد و یاد می‌گیرد چطور با او تعامل داشته باشد، به مرور زمان مهارت‌های اجتماعی و حل مسئله او تقویت می‌شود.
اغلب اوقات، وقتی یک کودک با تاثیرات بد یا قلدری مواجه می‌شود، به این خاطر است که با همسالان مثبت خود ارتباطی ندارد.
بدست آوردن شرایط برابر
زمانی که کودکان با همسالان خودشان دوست می‌شود، به تدریج یاد می‌گیرند که چگونه باید از یکدیگر حمایت کنند و با یکدیگر کنار بیایند.
آیا داشتن بهترین دوست می‌تواند برای کودک مفید باشد؟
هم دوستان معمولی و هم دوستان صمیمی برای کودک مفید و مهم هستند. تحقیقات نشان می‌دهند که داشتن یک شبکه قوی از دوستی‌ها در دوران کودکی، می‌تواند ویژگی‌های روانشناختی کودکان را تقویت کند و مزایای بسیاری برای رشد عاطفی-اجتماعی او دارد.
گذراندن وقت با بهترین دوست به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های کار تیمی‌شان را گسترش داده و علایقشان را پیدا کنند.
داشتن انواع دیگر دوستی ها
نداشتن بهترین دوست برای کودک لزوما چیز بدی نیست. حتی در برخی موارد، داشتن دوست صمیمی می‌تواند برای کودک مضر باشد. به عنوان مثال، بعضی از کودکان با پایان دوستی، احساس ترد شدن، خیانت، تنهایی یا عصبانیت می‌کنند. همچنین، اگر دوست صمیمی کودک قلدر باشد، بهتر است که هر چه زودتر آن رابطه تمام شود.
اگر رابطه بهترین دوست فرزند شما به پایان رسیده است، بهتر است با افکار و احساسات خودتان آن را قضاوت نکنید. به جای این کار، بهتر است با کودکتان صحبت کنید و به صحبت‌های او گوش دهید. همچنین، می‌توانید به او پیشنهاد دهید که با سایر دوستانش وقت بگذارد و برای آشنایی با کودکان بیشتر، به جمع‌های دوستانه دیگری وارد شود.
والدین چگونه می‌توانند مهارت‌های دوستی فرزندشان را تقویت کنند؟
همانطور که اشاره شد نیاز کودکان به دوست صمیمی و نزدیک یک نیاز بسیار مهم در دوران کودکی است. راه‌های زیادی برای کمک به تقویت مهارت دوستیابی فرزندتان دارید. با این حال، مجبور نیستید کاری کنید که فرزندتان در کمترین زمان ممکن، یک دوست صمیمی پیدا کند. به جای عجله و مداخله در احساسات کودک خود، بهتر است به دنبال پیدا کردن فرصت‌های دوستیابی باشید.
به عنوان مثال، با فرزند خود صحبت کنید و به او اجازه دهید در ساعت‌هایی مشخص با دوستان خود ملاقات کند تا مهارت‌های اجتماعی‌اش تقویت شود.
نسل‌های قبلی بچه با رفتن به پارک یا کلاس درس به راحتی دوست‌های زیادی را پیدا می‌کردند. اما امروزه به دلیل بیشتر شدن نظارت والدین، دوستی‌های کودکان به مشارکت والدینشان گره خورده است.
راهکارهای دوستیابی شما باید با توجه به سن کودک انتخاب شوند. به عنوان مثال:
- برای کودکان نوپا، پیش دبستانی: والدین باید به بچه‌ها کمک کنند تا مهارت‌های داشتن یک دوستی خوب مانند همدلی یا اشتراک گذاری وسایل را تقویت کنند.
- بچه‌های دبستانی: والدین باید به بچه‌ها کمک کنند تا مهارت حل مشکلات و مسائل را تقویت کرده و در دعوا و مشاجره ها، بهترین تصمیم را بگیرند.
- نوجوانان: والدین می‌توانند با پرسیدن سوالاتی به کودک خود کمک کنند تا کیفیت دوستی‌هایش را ارزیابی کرده و درباره آن‌ها فکر کند. در این مرحله، والدین نباید درباره رفتار و عملکرد کودک خود نظری دهند.
در صورتی که کودک مهارت‌های اجتماعی ضعیفی دارد و یا به هر دلیلی نمی‌تواند دوستی‌های خوبی داشته باشد، والدین باید آداب معاشرت را به کودک خود یاد دهند و آن‌ها را تشویق کنند با هم سالانی که علایق مشترک دارند، دوست شوند. به عنوان مثال، اگر کودک به فوتبال، هنر، کتاب، رقص و غیره علاقه دارد، می‌توان او را به رفتن به محل‌ها و کلاس‌های مربوطه که همسن و سالانش حضور دارند تشویق کرد.
تا زمانی که فرزندتان دوستی دارد که تعطیلات و اوقات فراقت را با او سپری کند، نباید نگران این باشید که او دوست صمیمی دارد یا خیر. اگر فکر می‌کنید کودکتان با هم و سن و سالانش بیگانه است و برای پیدا کردن دوست سختی می‌کشد، او را تشویق کنید با کودکان دیگر بازی کند و برای لذت بردن او، کارهای لازم (مانند بردن به پارک، تهیه بازی و غیره) را انجام دهید.
به این نکته توجه داشته باشید که نباید در زندگی اجتماعی فرزندتان دخالت کنید و بیش از حد حساس شوید. فرزندتان را تشویق کنید که دوستان خوبی داشته باشد و شبکه‌ای اجتماعی از کودکانی که از حضورشان لذت می‌برد را تشکیل دهد.
