آنژین به معنی درد، ناراحتی و گرفتگی قفسه سینه است که ممکن است به صورت یک حمله ناگهانی اتفاق افتد و معمولا به مدت 1 تا 15 دقیقه طول می کشد. این حملات قلبی (آنژین) با توجه به نوع آن، به سه دسته پایدار، ناپایدار و متغیر تقسیم می شود.
حقایقی در مورد آنژین
- حملات قلبی به خودی خود یک بیماری نیست؛ بلکه علامتی از یک بیماری قلبی است.
- معمولا حملات قلبی به دلیل کاهش اکسیژن خون در قلب، رخ می دهند.
- گرفتگی قفسه سینه و تنگی نفس از علائم همراه با آنژین هستند.
- تغییر در شیوه زندگی، تغذیه و مصرف دارو های خاص از جمله روش های درمانی این عارضه هستند.
آنژین چیست؟
آنژین به تنهایی یک بیماری خاصی نیست و معمولا منجر به مرگ نمی شود؛ اما نشانه ای احتمالی از بیماری های قلبی و عروق کرونری است. حمله قلبی معمولا به صورت درد و گرفتگی قفسه سینه بروز می کند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که قسمتی از عضله قلب کمتر از حد معمول، اکسیژن دریافت کند. فردی که دچار چنین حملاتی می شود، به احتمال زیاد دچار یک عارضه قلبی عروقی شده است.
انواع آنژین
آنژین پایدار یا مزمن:
این نوع حمله به این معنی است که قلب سخت تر کار می کند؛ مثل وقتی که ورزش می کنید. این نوع از آنژین یک الگوی منظم و پایداری دارد که در طی چند ماه یا حتی چند سال، قابل تشخیص و پیش بینی است.
حتما بخوانید: خواص گوجه فرنگی برای سرطان ، سلامت قلب ،بارداری و 20 بیماری دیگر
استراحت کردن و مصرف برخی دارو های خاص می توانند علائم این نوع حملات قلبی را کاهش دهند.
آنژین ناپایدار:
این نوع آنژین برخلاف مورد قبلی، الگوی منظمی ندارد و حتی ممکن است هنگام استراحت هم رخ دهد. این مشکل ناپایدار خیلی شایع نیست؛ اما بسیار جدی و تا حدی خطرناک است. نشان دهنده بروز یک حمله قلبی است که ممکن است به زودی، مثلا: چند ساعت یا چند هفته بعد، اتفاق بیفتد.
آنژین های مختلف و عروقی:
آنژین های عروقی و صدری انواع نادر، ولی خطرناک هستند و کمتر دیده می شوند؛ اما ممکن است در حالت استراحت و حتی بدون داشتن هیچ بیماری زمینه ای و کرونری رخ دهند. این نوع حمله قلبی معمولا به دلیل باریک شدن یا شل شدن غیر طبیعی رگ های خونی و کاهش جریان خون رسانی به قلب اتفاق می افتد؛ البته با مصرف دارو علائم آن، تا حدی کنترل می شود.
علائم
آنژین معمولا در قفسه سینه احساس می شود. موارد زیر از جمله علائم این حملات هستند:
- فشرده شدن قفسه سینه؛
- احساس فشار در قفسه سینه؛
- احساس سنگینی؛
- احساس سفت شدن قفسه سینه؛
- سوزش یا درد قفسه سینه که معمولا از پشت کمر احساس می شود؛
- این نوع درد، گاهی ممکن است در قسمت فک، بازو ها، شانه ها، گلو، پشت و حتی دندان ها نیز احساس شود.
علائم دیگری هم ممکن است در برخی بیماران دیده شود؛ مثل:
آنژین پایدار معمولا تا یک مدت کوتاهی، طول می کشد و ممکن است به شکل گاز معده یا سوء هاضمه بروز کند؛ اما آنژین پایداری که در حالت استراحت رخ می دهد، مدت بیشتری طول می کشد و با گذشت زمان بدتر می شود. آنژین های مختلف دیگر نیز در حالت استراحت رخ می دهند و معمولا شدیدتر هستند.
حتما بخوانید: خواص چای دارچین برای سلامت قلب و سیستم ایمنی بدن به همراه عوارض آن
درمان حملات قلبی
تغییر در سبک زندگی، تغذیه و مصرف داروهای مخصوص از جمله راه های درمانی حملات قلبی هستند که برای کاهش درد، علائم و جلوگیری از حملات قلبی خطرناک، موثر هستند. با رعایت نکات زیر می توانید شیوه زندگی تان را تغییر دهید:
- ترک سیگار؛
- کنترل وزن؛
- بررسی مقدار کلسترول به صورت مداوم و منظم؛
- استراحت کردن؛
- پرهیز از پر خوری ؛
- کنترل استرس و اضطراب؛
- مصرف میوه، سبزیجات، غلات سبوس دار، لبنیات کم چرب یا بدون چربی و گوشت و ماهی بدون چربی؛
- استفاده از نیترات ها، مثل: نیترو گلیسیرین، برای گشاد شدن، آرام کردن عضلات رگ ها و کاهش حملات آنژین.
از داروهای دیگری هم برای کاهش حملات آنژین استفاده می کنند؛ مثل:
- مسدود کننده های بتا؛
- مسدود کننده های کانال کلسیم؛
- مهار کننده آنزیم آنژیو تانسین (ACE)؛
- دارو های خوراکی آنتی پلاکت؛
- دارو های ضد انعقاد.
دارو های مخصوص فشار خون بالا، نیز ممکن است برای درمان آنژین تجویز شوند.
داروهایی که نام بردیم، به کاهش فشار خون، کلسترول، کم آرام ضربان قلب، شل شدن عضلات رگ های خونی، کاهش فشار وارده بر قلب و جلوگیری از ایجاد لخته های خونی کمک می کنند.
جراحی کردن و «آنژیو پلاستی» نیز از دیگر روش های درمان آنژین حاد هستند که پزشک متخصص قلب در صورت نیاز، از این روش ها برای درمان بیمار استفاده می کند.
روش دیگر جراحی، «پیوند بای پس» عروق کرونری است که در آن رگ های تنگ و مسدود شده قلب را با رگ های سالمی که از دیگر نقاط بدن می گیرند، پیوند می دهند یا جایگزین می کنند.
دلایل بروز آنژین
در اغلب موارد، داشتن بیماری های زمینه ای عروق کرونری باعث بروز آنژین و حملات قلبی می شود. عروق کرونری مسئول تامین اکسیژن به قلب هستند. رسوب کلسترول و پلاک ها در دیواره رگ ها، منجر به تنگ یا مسدود شدن رگ ها می شود. در نتیجه:
- به علت تنگ شدن رگ ها، خون اکسیژن دار به سختی به قلب می رسد.
- آسیب پذیری رگ های خونی بیشتر می شود؛ مثلا: سیگار کشیدن یا خوردن غذا های پر چرب و با قند زیاد، باعث رسوب پلاک ها در دیواره رگ ها می شود و در نتیجه آسیب بیشتری به رگ ها وارد می گردد.
- پلاک هایی که در دیواره رگ ها رسوب می کنند باعث تنگ شدن قطر آن ها می شوند، همچنین ممکن است ذرات پلاک ها از هم جدا شوند و باعث ایجاد لخته های خونی و مسدود شدن رگ ها شوند.
علت اصلی حملات آنژین نرسیدن اکسیژن کافی به قلب است. عوامل موثر بر آن شامل موارد زیر می شود:
- فشار بدنی و فیزیکی؛
- استرس و اضطراب روحی شدید؛
- وعده های غذایی سنگین و زیاد؛
- قرار گرفتن در یک محیط بسیار گرم؛
- استعمال دخانیات.
آنژین نا پایدار معمولا به دلیل لختگی خون در رگ ها به وجود می آید. لخته های خونی باعث تنگ شدن یا حتی مسدود شدن رگ ها می شوند.
انسداد شدید رگ ها باعث حملات قلبی خطرناک می شود. البته لخته های خونی ممکن است از هم گسسته شوند و دوباره شکل بگیرند؛ در این صورت، بعد از هر بار انسداد رگ ها، آنژین نیز اتفاق می افتد.
آنژین حاد و شدید در اثر اسپاسم، سفت و باریک شدن رگ ها اتفاق می افتد و جریان خون رسانی را به قلب مختل می کند.
حتما بخوانید: خواص چای سبز برای لاغری ، سرطان ، سلامت قلب و دیابت
قرار گرفتن در محیط سرد، استرس، مصرف کوکائین، سیگار و یا برخی داروها نیز باعث بروز آنژین شدید می شوند.
تشخیص
تشخیص درست آنژین باعث پیش گیری از حملات قلبی شدید تر در آینده می شود؛ به همین دلیل تشخیص به موقع و درست آنژین بسیار مهم است. پزشک پس از معاینه فیزیکی، بررسی علائم بیمار و سابقه بیماری قلبی خانوادگی او می تواند آنژین را تشخیص دهد. البته ممکن است برای تشخیص مطمئن تر آزمایش های دیگری هم تجویز کند؛ مثل:
- الکترو کاردیو گرام (EKG):
فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کند و کمبود اکسیژن قلب را نیز تشخیص می دهد.
- تست استرس:
انجام تست فشار خون و الکترو کاردیو گرام، وقتی که بیمار در حال انجام فعالیت فیزیکی است.
- عکس برداری از قفسه سینه:
این عکس ها به پزشک کمک می کنند تا ساختار قفسه سینه را بهتر ببیند.
- آنژیو گرافی عروق کرونری:
استفاده از اشعه ایکس برای نشان دادن ساختار داخلی رگ های کرونری.
بررسی میزان قند، چربی، کلسترول و پروتئین در بدن.
عوامل خطر زا
افرادی که بیماری قلبی_ عروقی دارند، بیشتر از سایرین در معرض آنژین و حملات قلبی قرار دارند. عوامل خطر زا شامل موارد زیر هستند:
- فشار خون بالا؛
- سیگار؛
- دیابت؛
- اضافه وزن و چاقی؛
- سندرم متابولیک؛
- کم تحرکی؛
- سن بالای 45 در مردان و در زنان بیشتر از 25 سال؛
- سابقه خانوادگی و داشتن بیماری های قلبی عروقی.
با ایجاد تغییرات مثبت در شیوه زندگی، تغذیه و استفاده از روش های مناسب می توان از حملات قلبی جلوگیری یا علائم آن را کنترل کرد.
خوردن غذا های سالم، مقابله با استرس، ترک کردن سیگار و انجام فعالیت جسمی از جمله روش هایی هستند که به جلوگیری از حملات قلبی کمک می کنند.
به علاوه، حتما باید به طور مرتب میزان کلسترول خون، فشار خون، دیابت و چاقی تان را کنترل کنید یا اگر هر مشکلی در این زمینه ها دارید، هرچه سریع تر آن را درمان کنید.
