علت کوچک شدن بیضه چیست؟ درمان کوچکی بیضه ها

مهم ترین عواملی که در کوچک شدن بیضه نفش دارند

شکل و اندازه بیضه ها بسیار متفاوت است و کاملا نرمال است که اندازه یکی از بیضه ها کاملا از دیگری بزرگ تر باشد یا یکی از آن ها پایین تر قرار داشته باشد. به همین دلیل، بیضه های فرد با توجه به موارد مختلفی بررسی می شوند.

یکی از راهکارهایی که برای اندازه بیضه ها وجود دارد، محاسبه فاصله میان بالا تا پایین آن ها است که این ارتفاع به طور متوسط باید میان 4.5 تا 5.1 سانتی متر باشد.

معمولا خود آقایان تصور می کنند که اندازه یکی از بیضه هایشان کوچک تر از دیگری است اما بد نیست این نکته را بدانید که تا زمانی که هیچ علامتی مشاهده نکنید، این مسئله یک مشکل محسوب نمی شود.

فرد به جای این که اندازه بیضه های خود را با دیگران قیاس کند باید به تغییر ظاهری آن ها به مرور زمان توجه داشته باشد. زمانی که اندازه بیضه ها به طور ناگهانی کوچک تر یا بزرگ تر از حد نرمال شود، گویای وجود یک مشکل است.

در این مقاله از سایت دکتر چک به دلایل بالقوه و راهکارهای درمانی برای کوچک بودن اندازه بیضه ها اشاره می کنیم. زمان مراجعه به پزشک نیز گفته شده است.

کم بودن میزان تستوسترون

طبق یافته های مطالعه انجام شده در سال 2017، با توجه به حجم بیضه می توان سطح هورمون تستوسترون در مقایسه با شاخص توده بدنی (BMI) را مشخص کرد. به طور میانگین، شرکت کنندگانی که میزان هورمون تستوسترون در بدن آن ها کمتر بود، بیضه های کوچک تری داشتند.

حتی بیشتر آقایانی که میزان هورمون تستوسترون در بدن آن ها کم بوده نیز سایز کیسه بیضه شان نرمال بوده است؛ به همین دلیل است که تاکید داریم باید به علائم ایجاد شده توجه کنید و نه تنها اندازه بیضه ها.

بعضی از علائم و نشانه های ناشی از کم بودن میزان هورمون تستوسترون عبارت اند از:

• کوچک شدن بیضه ها
• کم شدن میل جنسی
• به سختی به نعوظ رسیدن یا حفظ آن
• خستگی مفرط
• تغییر در خلق و خوی و کج خلقی
• افسردگی
• کم شدن حجم ماهیچه ها.

واریکوسل

به التهاب رگ های خونی موجود در کیسه بیضه، واریکوسل گفته می شود. برخی از آقایان گفته اند که در نتیجه این عارضه احساس ناراحتی و التهاب دارند اما دیگران گفته اند که هیچ علامتی مشاهده نکرده اند.

بیشتر اقایان مبتلا به واریکوسل از مشکل ناباروری رنج می برند. به طور تقریبی، 40 درصد از آقایانی که دچار ناباروری می شوند به واریکوسل مبتلا هستند؛ البته البته در بعضی از آنها نیز هیچ مشکل باروری بوجود نمی آید.

بیشتر آقایانی که مبتلا به واریکوسل هستند، گفته اند که بیضه هایشان منقبض شده یا به طور ناگهانی اندازه یکی از دیگری کوچک تر می شود. البته احساس درد در این قسمت نیز گزارش شده است.

با انجام عمل جراحی امکان درمان واریکوسل وجود دارد و در بیشتر موارد، پس از انجام جراجی اندازه بیضه ها به حالت نرمال برمی گردد.

ناهنجاری های مادرزادی

ناهنجاری مادر زادی به اختلال هایی گفته می شود که فرد در زمان تولد به آن ها مبتلا می شود و در نتیجه بروز بسیاری از این اختلال ها، اندازه بیضه ها کوچک می شود.

سندرم کلاین فلتر یکی از آن ناهنجاری های مادر زادی است که باعث ایجاد 2 یا بیشتر عدد کروموزوم x در بدن می شود؛ به جای این که فرد تنها 2 کروموزوم x داشته باشد.

به نظر می رسد قد افراد مبتلا به این نوع سندرم از حد متوسط بلندتر است و میزان تستوسترون موجود در بدن آن ها کمتر است. بسیاری از آقایانی که از این سندرم رنج می برند، دچار مشکل ناباروری نیز هستند.

در نتیجه ابتلا به سندرم کلاین فلتر، در عملکردهای مغز و پویایی نیز اختلال به وجود می آید. میزان هماهنگی در فعالیت های کودکان مبتلا به این سندرم پایین است و علاوه بر این، مهارت های اندکی در زمینه یادگیری دارند.

از جمله دیگر تاثیراتی که سندرم کلاین فلتر بر آقایان دارد می توان به بزرگ شدن سایز سینه آن ها اشاره کرد. با وجود این که اغلب در اوایل دوران کودکی ابتلا به کلاین فلتر تشخیص داده می شود، اما بعضی از آقایان از بیمار بودن خود اطلاعی ندارند.

فتق کشاله ران و تحلیل رفتن بیضه ها

در نتیجه ایجاد تماس میان بیضه ها، بیضه های فرد کوچک می شوند که دلایل زیادی عامل بروز این مشکل هستند.

یکی از بهترین و شناخته شده ترین راهکارهای موجود برای درمان کوچک شدن بیضه ها، درمان فتق کشاله ران با کمک عمل جراحی می باشد. تعداد مبتلایان به این عارضه بسیار اندک است و تنها حدود 0.5 درصد از آقایان به آن مبتلا می شوند.

افرادی که چندین مرتبه به عارضه فتق کشاله ران مبتلا می شوند، بیشتر در خطر ابتلا کوچکی بیضه قرار دارند؛ به نحوی که تحت این شرایط، خطر ابتلا به این عارضه تا حدود 5 درصد افزایش می یابد.

از جمله دلایل ویژه ای که برای تحلیل رفتن بیضه ها وجود دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش سن
• ابتلا به عفونت های جنسی (STIs) مانند سیفیلیس و HIV
• ابتلا به دیگر عفونت ها مانند اوریون
• ناخوشی الکلی جگر تحریک شده در اثر مصرف مشروبات الکلی

ناباروری و کوچک شدن بیضه ها

در مطالعات اندکی که در این زمینه انجام شده است، دانشمندان توانسته اند میان ناباروری مردان و کوچک شدن بیضه ها نوعی ارتباط کشف کنند.

در سال 1989 تعداد 1.029 مرد که دچار ناباروری بودند در یک مطالعه شرکت کردند و سایز بیضه ها در تعداد 704 نفر آن ها نرمال بود. در درصد اندکی از تعداد باقی مانده نیز، اندازه یک یا هر دو بیضه ها کمی کوچک تر بود.

سایز بیضه ها با تعداد و تحرک اسپرم ها رابطه مستقیم دارد و هر چقدر که سایز این قسمت از بدن کوچک تر باشد، اغلب تعداد اسپرم های تولیدی نیز کمتر می شود.

از آن جایی که سایز بیضه ها در بیشتر افراد حاضر در این مطالعه نرمال بوده است، نمی توان یک رابطه آشکار و مشخص میان سایز بیضه ها و باروری پیدا کرد.

افرادی که درباره مشکل ناباروری خود سئوال دارند، بهتر است که به پزشک مراجعه کرده و از او بخواهند که آزمایش ارزیابی محتوا اسپرم را برای شان تجویز کند. علاوه بر این، به منظور بررسی سطح هورمون ها نیز آزمایش خون تجویز می شود.

سرطان و کوچکی بیضه

از جمله عوارض جانبی ناشی از ابتلا به سرطان بیضه ها می توان به کوچک شدن اندازه بیضه ها پس از پیچش آن ها اشاره کرد. اگر احساس کردید که اندازه بیضه هایتان به طور ناگهانی کوچک شد، باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.

علائم و نشانه های ناشی از ابتلا به سرطان بیضه را سخت تر از دیگر سرطان ها می توان تشخیص داد.

اما از جمله علائم این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد برآمدگی بر روی یکی از بیضه ها
• بزرگ شدن اندازه بیضه ها
• وجود مواد مایع در کیسه بیضه
• احساس سنگینی در بیضه ها یا کیسه بیضه ها
• احساس درد شدید در قسمت کمر یا شکم
• تنگی نفس.

از جمله فاکتورهای خطرناک ابتلا به سرطان بیضه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کریپتورکیدیسم یا بیضه پنهان: احتمال ابتلا به سرطان بیضه در افراد مبتلا به کریپتورکیدیسم بیشتر از افراد مبتلا به بیضه پنهان می باشد.

سابقه خانوادگی: با وجود این که علت ابتلا به این نوع سرطان در بیشتر بیماران منشا خانوادگی ندارد، اما چنانچه یکی از افراد درجه سوم به این عارضه مبتلا باشد، خطر ابتلا خود فرد نیز بیشتر می شود.

HIV: افراد مبتلا به HIV و علی الخصوص آن هایی که به ایدز درجه 3 مبتلا هستند، بیشتر در خطر ابتلا به سرطان بیضه قرار دارند.

اخیرا به سرطان بیضه مبتلا شده باشید: حدود 3 تا 4 افرادی که در گذشته ابتلا به سرطان در یکی از بیضه هایشان تشخیص داده شده است، بیضه دیگرشان نیز سرطان خواهد گرفت.

نژاد و مذهب: خطر ابتلا مردان سفید پوست به سرطان بیضه حدود 4 تا 5 درصد بیشتر از مردان سیاه پوست و آسیایی می باشد.

سن: با وجود این که آقایان در هر سن و سالی ممکن است به این نوع سرطان مبتلا شوند، اما حدود 50 درصد از موارد ابتلا در آقایانی دیده می شود که بین 20 تا 34 سال سن دارند.

عوارض کوچکی بیضه ها

مواقعی که ابتدا بیضه ها از حد نرمال کوچک تر است و فرد به هیچ نوع بیماری دیگری مبتلا نمیباشد، عمدتا هیچ عارضه جانبی او را تهدید نمی کند.

در حقیقت، کوچک شدن بیضه ها از جمله علائم و نشانه های ناشی از ابتلا به بیماری های دیگر می باشد. به طور مثال، ابتلا به واریکوسل در کیسه بیضه با درد و التهاب همراه است.

از طرف دیگر، تحلیل رفتن بیضه ها نه تنها بر سلامت جنسی، بلکه در قسمت تولید مثلی نیز تاثیر می گذارد. آقایان ممکن است شرایط زیر را تجربه کنند:

• احساس درد در قسمت بیضه ها
• کاهش میزان باروری
• کم شدن میزان تمایلات جنسی
• تجربه مشکلات جنسی از جمله اختلال نعوظ.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

چنانچه از اندازه بیضه های خود و علائمی که مشاهده می کنید نگران هستید، بهتر است که با پزشک صحبت کنید زیرا اگر به بیماری های نهفته مبتلا باشید، مشخص خواهد شد.

اگر هر کدام از شرایط زیر را تجربه کردید حتما باید به پزشک مراجعه کنید:

• احساس درد، التهاب یا انقباض در یک یا هر دو بیضه
• یک سال یا بیشتر است که برای بچه دار شدن تلاش می کنید اما نتیجه ای حاصل نشده است
• ایجاد برآمدگی بر روی بیضه ها
• بزرگ شدن غیر عادی سایز سینه ها
• علائمی ناشی از کم شدن میزان تستوسترون را در خود مشاهده می کنید، مانند مشکل در نعوظ یا کم شدن میزان انرژی
• این علائم را با شدت بیشتری تجربه می کنید: احساس درد در قسمت پایین کمر، تنگی نفس، درد شکمی، سرفه، احساس سردرگمی یا سر درد.

خلاصه مطلب

این که اندازه بیضه ها کوچک باشند، همیشه به این معنا نیست که فرد بیمار است؛ بلکه تغییرات ناگهانی در سایز یا حالت بیضه ها است که گویای وجود مشکل می باشد.

اگر بعضی از مشکلات جدی، مثلا سرطان بیضه، زود تشخیص داده شوند، راحت تر امکان درمان آن ها وجود دارد. بنابراین، در این مواقع هرگز از مراجعه به پزشک سر باز نزنید.