گروهی از محققان بریتانیایی و ژاپنی در نتیجه مطالعات خود، ادعا می کنند که در بدن آقایان در هنگام ورزش سطح بالاتری از هورمون دوپامین آزاد می شود. افراد بعد از یک ورزش خوب و طولانی بیشتر احساس سرزنده بودن می کنند و به گفته پزشکان، دلیل این امر چیزی نیست جز دوپامین. به گفته محققان، افزایش بیشتر دوپامین در هنگام ورزش باعث تقویت عملکرد مغز می شود.
به گفته نویسنده مشترک این مطالعه، “این یافته ها مهر تاییدی بر تئوری قبلی مان هستند؛ مبنی بر این که تغییراتی در هورمون های تنظیم کننده مغز از جمله دوپامین در هنگام ورزش ایجاد شده و به همین خاطر هم عملکرد شناختی فرد بهتر می شود.”
عملکرد مغز با دوپامین؛ درباره مطالعه
محققان به منظور انجام این مطالعه، از 52 آقا خواستند که در سه آزمایش جداگانه شرکت کنند.
در هنگام آزمایش و تست، فعالیت مغزی تمام شرکت کنندگان با کمک تکنولوژی پیشرفته تصویر برداری پت بررسی شد.
در آزمایش اول، از شرکت کنندگان خواسته شد تا همزمان با دوچرخه سواری، یک کار ذهنی چالش برانگیز هم انجام دهند.
در آزمایش دوم، از آن ها خواسته شد تا دوباره همین کار ذهنی را تکرار کنند اما این بار به جای این که واقعا دوچرخه سواری کنند، ماهیچه و عضلات شان با امواج الکترونیکی تحریک شد.
در آزمایش سوم، از شرکت کنندگان خواسته شد که دوچرخه سواری کرده، کارهای ذهنی چالش برانگیز را تکرار کرده و همزمان هم ماهیچه هایشان با امواج الکترونیکی تحریک شد.
یافته های مطالعه
محققان بر اساس داده های به دست آمده از اسکن های پت به این نتیجه رسیدند که در هنگام فعالیت فیزیکی، دوپامین بیشتر در مغز آزاد می شود؛ که با عنوان ورزش “اختیاری یا ارادی” شناخته می شود.
همزمان با افزایش سطح دوپامین، شرکت کننده بهتر می توانست کارهای ذهنی را انجام دهد. این در حالی است که وقتی ماهیچه های شرکت کننده را با امواج الکترونیکی تحریک کردند، این نتیجه و تاثیرگذاری دیده نشد؛ به این امر، ورزش “غیراختیاری یا غیرارادی” می گویند.
به گفته نویسنده ارشد مطالعه، “هدف ما از انجام این مطالعه این بود که علاوه بر حرکت ارادی، تاثیر حرکت غیرارادی را هم بررسی کنیم؛ تا جواب این سوال را پیدا کنیم که در هنگام شبیه سازی حرکات ورزشی هم باز میزان دوپامین مغز زیاد شده و عملکرد شناختی بهتر می شود یا نه.”
وی در ادامه می گوید، “یافته های ما نشان می دهد که سیگنال های مرکزی مغز باید بگویند که فرد در هنگام ورزش است، نه ماهیچه. پس وقتی که هنگام ورزش فعالیت بدنی هم داریم، مغز می تواند شروع به آزاد سازی دوپامین کند.”
یکی دیگر از محققان بر این نکته تاکید دارد که احتمالا آزاد سازی دوپامین تنها فاکتوری نیست که باعث افزایش عملکرد شناختی در هنگام ورزش می شود. ممکن است چندین فاکتور فیزیولوژیکی دیگر مثل جریان خون مغزی و انگیزه هم در این زمینه نقشی داشته باشند.
محققان در پایان می گویند، “شواهد زیادی وجود دارد مبنی بر این که ورزش هم باید به عنوان یک روش برای درمان عارضه های مختلف در طول زندگی فرد تجویز شود؛ اکنون یافته های ما هم مهر تاییدی بر شواهد موجود هستند.”
