سبکی سر یا احساس هوا در سر به زمانی گفته می شود که فرد احساس پوچی در سر یا دچار ضعف یا سرگیجه شده است یا چیزی نمانده که غش کند. ممکن است همزمان با سبکی سر، فرد دچار دوران سر هم شود که در نتیجه آن، تعادل خود را از دست داده و با این حس مواجه می شود که انگار همه چیز در اطراف سر او در حال گردش هستند.

با وجود این که سبکی سر و دوران سر هر دو احساس های یکسانی را در فرد به وجود می آورند، اما مولفه های کاملا متفاوتی هستند.

این که گاهی اوقات دچار سبکی سر شوید، کاملا طبیعی و نرمال است. در بیشتر مواقع، سبکی سر زود برطرف می شود، علی الخصوص اگر نشسته یا دراز بکشید.

درست است که این وضعیت همیشه باعث نگرانی نیست اما گاهی اوقات اشاره به یک بیماری است.

در این مقاله از سایت دکتر چک به بررسی دلایل رایج برای احساس هوا در سر می پردازیم. شرایط پزشکی پنهان که باعث می شوند فرد با این وضعیت مواجه شود را هم پوشش داده و به گزینه های درمان اشاره می کنیم.

چه دلایلی برای احساس هوا در سر وجود دارد؟

علاوه بر این که از دست رفتن آب بدن و تغییر وضعیت بدن باعث ایجاد این حس می شود، دلایل رایج و کمتر دیده شده ای هم برای بروز این وضعیت وجود دارد.

رایج ترین دلایل برای احساس هوا در سر

شایع ترین دلیلی که برای احساس هوا در سر وجود دارد، افت فشار خون وضعیتی است که به افت ناگهانی فشار خون در فردی که ایستاده است، گفته می شود.

هنگامی که فرد وضعیت بدن خودش را تغییر می دهد، مخصوصا به صورت ناگهانی، جریان خون به طور موقت از مغز به سمت بدن تغییر می کند. معمولا بیشتر هنگامی که فرد مریض بوده یا آب بدنش دفع شده باشد، این حالت را تجربه می کند.

موارد زیر هم از رایج ترین دلایل برای احساس هوا در سر محسوب می شوند:

  • ابتلا به آلرژی؛
  • ارتفاع زدگی؛
  • سرما خوردن؛
  • ابتلا به آنفولانزا؛
  • پایین بودن قند خون؛
  • مصرف تنباکو، مشروبات الکلی یا مواد مخدر؛
  • استفراغ، اسهال، تب و دیگر بیماری هایی که باعث دفع آب از بدن می شوند؛
  • نفس کشیدن خیلی سریع یا عمیق؛
  • اضطراب یا استرس.

البته نباید فراموش کنید که مصرف بعضی از داروهای تجویزی و بدون نسخه هم باعث می شود که احساس کنید در سرتان هوا وجود دارد یا به عبارت دیگر، سرتان سبک شده است.

دلایل جدی تر برای احساس هوا در سر

گاهی اوقات، سبکی سر به دلیل وجود بیماری و وضعیت های جدی تر است که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

  • بیماری های قلبی مثل حمله قلبی یا خارج شدن ضربان قلب از ریتم همیشگی؛
  • خونریزی داخلی (در سیستم ها یا اندام های داخلی بدن)؛
  • وارد شدن شوک که باعث افت قابل توجه فشار خون می شود؛
  • سکته؛
  • اختلال های گوش داخلی و گوش؛
  • از دست دادن خون؛
  • بیماری های عصب شناختی مثل بیماری پارکینسون و ام اس؛
  • کم خونی؛
  • بیماری هایی که بر جریان خون اثر می گذارند؛
  • آسیب دیدن سر.

اگر سبکی سر به دلیل عارضه های جدی گفته شده باشد، علائم و نشانه های ناشی از ابتلا به آن ها را در خودتان مشاهده می کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر میزان قابل توجهی خون از دست داده اید و احساس می کنید سرتان سبک شده است، باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید.

علاوه بر این، در صورتی که احساس هوا در سر با نشانه های ناشی از حمله قلبی یا سکته همراه باشد هم باید در کوتاه ترین زمان ممکن با اورژانس تماس بگیرید.

از جمله علائم ناشی از سکته و حمله قلبی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • افتادگی یا بی حسی یک طرف صورت؛
  • حالت تهوع؛
  • احساس فشار یا درد در قسمت قفسه سینه؛
  • تنگی نفس؛
  • تعریق بدون هیچ دلیل مشخصی؛
  • استفراغ کردن؛
  • ضعیف شدن یک طرف از بدن؛
  • بریده بریده صحبت کردن؛
  • احساس درد در بازو، گردن یا فک؛
  • سردرهای شدید و ناگهانی؛
  • تغییر در بینایی مثل دید دو بینی؛

اگر هر کدام از علائم گفته شده را در خودتان مشاهده کردید، نباید سعی کنید خودتان تا بیمارستان رانندگی کنید؛ بلکه با اورژانس تماس بگیرید.

اگر حدود یک هفته است که سرتان سبک است یا در نتیجه آن دچار حالت تهوع دارید یا باعث شده به بدن تان آسیب وارد شود، باید با پزشک خود صحبت کنید.

اگر سبکی سر به مرور زمان بدتر شود، باید به دنبال درمان باشید.

چه کار کنم که هوا در سر خودم احساس نکنم؟

به آرامی بلند شدن و خودداری از تغییرات ناگهانی در وضعیت بدن، در پیشگیری از سبکی سر موثر است. تا جایی که می توانید آب بنوشید؛ علی الخصوص وقتی که بیمار هستید یا ورزش سنگین انجام داده اید.

از مصرف ترکیباتی که باعث بروز سرگیجه می شوند، خودداری کنید. این ترکیبات شامل مشروبات الکلی یا تنباکو می شود.

مصرف داروهای آنتی هیستامین، آرام بخش و ضدتهوع باعث سبکی سر می شود. البته الان که یک علامت را در خودتان مشاهده می کنید و احتمال می دهید که مصرف این داروها باعث می شود که احساس کنید هوا در سرتان وجود دارد، نباید سر خود و بدون اجازه پزشک مصرف آن ها را متوقف کنید.

احساس هوا در سر چگونه درمان می شود؟

درست است که معمولا برای رفع این وضعیت نیازی به مراقبت های پزشکی نیست اما بستگی به وضعیت بیمار، پزشک یکی از این روش های درمان را توصیه می کند:

  • مصرف دارو؛
  • تن درمانی؛
  • روان درمانی؛
  • استفاده از جوراب واریس به منظور پیشگیری از ایستایی خون در پاها.

ممکن است پزشک داروهای زیر را تجویز کند:

  • داروهای ادرار آور؛
  • داروهای ضد افسردگی؛
  • داروهای ضد حالت تهوع؛
  • داروهای مخصوص میگرن.

اگر پزشک تن درمانی را تجویز کند، پزشک متخصص چندین ورزش برای بالا بردن تعادل به بیمار آموزش می دهد.

اگر اضطراب باعث شد احساس کنید در سرتان هوا وجود دارد، پزشک روش روان درمانی یا رفتار درمانی شناختی را توصیه می کند.

در موارد بسیار نادر هم پزشک انجام عمل جراحی را به بیمار توصیه می کند و این هنگامی است که سرگیجه و سبکی سر بارها برای فرد پیش بیاید.

بررسی اجمالی احساس هوا در سر

سبکی سر یا احساس هوا در سر، عارضه ای شایع است و معمولا خیلی زود و بدون بروز عوارض جانبی بلند مدت به خودی خود از بین می رود. آن هایی که مدام این حس را تجربه می کنند هم معمولا در خانه خودشان می توانند علائم را کنترل کنند.

اما گاهی اوقات، بیماری و وضعیت های پزشکی باعث سبکی سر می شود. در این شرایط، فرد علائم دیگری را هم در خود مشاهده می کند.

اگر از این بابت نگران هستید، بهتر است به مراکز درمانی مراجعه کنید.