احتمالا با تئوری تصمیم گیری ( تئوری بازی) آشنا هستید و فیلم سینمایی «ذهن زیبا» درباره جان نش را دیده اید، در کلاس برای تان آن را توضیح داده اند یا مشهورترین تئوری تصمیم ( وضع دشوار زندانی ها) را شنیده اید.
در وضع دشوار زندانی ها، شما دو زندانی دارید که مرتکب جرم شده اند؛ اما شواهد کافی برای فرستادن آن ها به دادگاه ندارید. کارآگاه آن ها را از هم جدا می کند و چند راه جلویشان می گذارد:
- اگر هیچ کدام از زندانی ها اعتراف نکنند، هر دو، یک سال به زندان می روند.
- در صورتی که دوستتان اعتراف کند اما شما خیر، به زندان می روید اما دوستتان، آزاد خواهد شد.
- در صورتی که شما اعتراف کنید؛ اما دوستتان خیر، شما آزاد میشوید؛ اما دوستتان برای 10 سال باید به زندان برود.
- در صورتی که هر دویتان اعتراف کنید، 5 سال به زندان خواهید رفت.
در این صورت چه تصمیمی می گیرید؟ تصمیم گیری به میزان اعتمادی بستگی دارد که به همدست خود دارید.
تئوری تصمیم گیری چگونه با مدیریت و منابع انسانی رابطه دارد؟
اگر فکر می کنید این تئوری به مدیریت یا منابع انسانی مرتبط نمی شود، باید بگوییم که شما روزانه همچنین تصمیم هایی می گیرید. در مجموع 2.000.000 تومان دارید باید آن را بین دو کارمند خود تقسیم کنید. چندین راه دارید:
- تمام مبلغ را به فرد برتر بدهید؛
- پول را به مقدار مساوی بین هر دو تقسیم کنید؛
- 75 درصد از پول را به کارمند برتر و 25 درصد باقی مانده را به کارمند دیگری بدهید.
چندین راه برای تقسیم کردن پول وجود دارد؛ اما درست مانند مثال بالا، عواقب تصمیم تان را خواهید دید. اگر تمام پول را به کارمند برتر بدهید، بی شک او را برای خود نگه داشته اید؛ اما به روحیه دیگری آسیب زده اید.
حتما بخوانید : چطور به آرامش فکری و درونی برسیم ؟ 40 روش موثر در 5 دقیقه
اگر تمام پول را بین هر دو به نسبت مساوی تقسیم کنید، کارمند برتر فکر می کند که بی دلیل، سخت تلاش کرده است و کارمند ضعیف تر هیچ دلیلی برای ارتقاء وضعیت خودش پیدا نمی کند.
شما باید به نوعی تعادل ایجاد کنید و همین جاست که تئوری تصمیم گیری اهمیت پیدا می کند.
در تئوری تصمیم گیری باید کاملا انتخاب هایتان را بررسی کنید
تصمیماتی که می گیرید، باید کاملا منطقی باشند. گاهی اوقات با کمک درخت تصمیم گیری می توانید تمام انتخاب ها را بررسی کنید که معمولا جواب های آن بله یا خیر هستند. درخت تصمیم گیری ابزاری برای پشتیبانی از تصمیم است که در تحقیقات و عملیات از آن استفاده می شود. این تئوری برای هر فردی مفید است: کارمندان، مشتری ها و مدیران. با جستجو در اینترنت می توانید درخت های تصمیم گیری را مشاهده کنید؛ اما ممکن است از آن ها برای تصمیم گیری های خود نیز استفاده کنید .
به طور مثال: اگر در حال بررسی اجرا دستور پوشش هستید، با کمک درخت تصمیم گیری می توانید بهترین لباس برای معامله تان را انتخاب کنید. به این صورت می توانید این درخت را ترسیم کنید:
- آیا کارمندان تان در هنگام کار با مشتری در ارتباط هستند؟
- اگر همین طور است آیا مشتری ها انتظار لباس اداری دارند؟
- اگر اینطور نیست آیا مسائل امنیتی دارید؟
می توانید روی جواب ها کار کنید تا ببینید که بهترین لباس کدام است. اگر معلوم شد که کارمندان با مشتری ها در ارتباط نیستند و هیچ گونه مسائل امنیتی ندارند، می توانید کفش های جلو باز را انتخاب کنید. در صورتی که کارمندان با مشتریان در ارتباط باشند؛ اما مشتریان انتظار لباس های اداری را نداشته باشند، بهتر است که از لباس های رسمی و تجاری استفاده کنند. تا اینکه به کارمندان تان اجازه می دهید که در جایی به جز اداره، کفش های جلو باز بپوشند که همین کار خطر شکستگی انگشتان پایشان را زیاد می کند.
حتما بخوانید : استرس کار چگونه بر زندگی خانوادگی زنان و سلامت قلب آن ها تأثیر می‌گذارد
شاید با خودتان بگویید که بدون استفاده از درخت تصمیم گیری هم می توانید لباس مورد نظر خود را انتخاب کنید و قطعا هم همین طور است؛ اما متعجب می شوید اگر بفهمید که شرکت ها اصلا به جواب های بله و خیر درخت تصمیم گیری توجهی نمی کنند. این درخت به سیاست های دیوانه واری پایان می دهد که از متخصصین IT می خواهند کت و شلوار بپوشند، در صورتی که باید روی زمین برای متصل کردن کابل های زیر میز، سینه خیز بروند.
استفاده از تئوری تصمیم گیری در کشمکش های بالقوه شخصی
اغلب اوقات سردرآوردن از نتایج تصمیمی که هر کارمند می گیرد، نیرنگ آمیز است؛ اما این مثالی که از اخبار برای تان آورده ایم کاملا مشخص می کند که درخت تصمیم گیری کارساز است. یک شرکت آمریکایی در فیلادلفیا دلیل تهیه این خبر است: دو مرد سیاه پوست در کافه نشسته؛ اما چیزی سفارش نداده بودند و مدیر این کافه به پلیس اطلاع داده بود. درخت تصمیم گیری این مثال باید به این صورت باشد:
- آیا آن ها چیزی سفارش داده اند؟
- اگر جواب بله است؛ پس مدیر رستوران باید به آن ها کاری نداشته باشد.
- اگر اینطور نیست آیا صحبتی با آن ها داشته است؟
- اگر خیر، با آن ها صحبت کند.
- اگر جواب بله است، پاسخ آن ها چه بود؟
- اگر گفتند «قرار است با شخصی در اینجا ملاقات کنیم»، دوباره پس از 15 دقیقه سر میزشان برود.
- اگر گفتند «تنها می خواهیم وقت مان را بگذرانیم» به آن ها یادآوری کند که باید چیزی سفارش دهند.
اگر مدیر این کافه صرف نظر از نژاد آدم ها با هر فردی که به آن جا می آمد، از این درخت پیروی می کرد، شاهد نتایج متفاوتی هم بود. چنانچه این کار را با خود تمرین کنید، دیگر از کسی طرفداری نکرده و تعصب چه آگانه و چه ناآگاهانه نخواهید داشت.
برنامه های کاربردی زیادی از این تئوری پیروی می کنند و شما می توانید با کمک آن ها برای هر شرایطی، پاسخی مناسب بدهید و نتایج هر تصمیم یا فعالیتی را بیابید.
منبع : thebalancecareers
