ابتلا به عفونت های قارچی در بیشتر نقاط جهان طبیعی و رایج است و هر فردی در طول عمر خود ممکن است حداقل به یکی از انواع آن مبتلا شود. این عفونت ها به راحتی قابل درمان اند. عفونت های قارچی هنگامی اتفاق می افتند که یک قارچ ناحیه ای از بدن را درگیر کرده و با سیستم ایمنی بدن مقابله می کند.

قارچ ها می توانند در هوا، خاک، آب و گیاهان زندگی کنند. همچنین گونه هایی از قارچ ها به طور طبیعی در بدن انسان زندگی می کنند و به سیستم های مختلف بدن کمک می کنند. به عبارتی قارچ ها نیز مانند بسیاری از میکروب ها انواع مفید و مضر دارند. هنگامی که قارچ های مضر به بدن حمله می کنند، از بین بردن آنها دشوار است، چرا که مانند بعضی از بیماری ها بعد از درمان فرد در مقابل این بیماری مصون نمی شود و این قارچ ها می توانند در محیط زیست انسان زنده بمانند و فردی که خوب شده را دوباره آلوده کنند.

در دکتر چک بیشتر به این موضوع پرداخته ایم که چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قارچی قرار دارند و علائم و روش های درمان برای برخی از انواع متداول عفونت قارچی چیست. برای آگاهی بیشتر ادامه این مطلب را بخوانید.

علائم

انواع مختلفی از قارچ هایی که باعث بیماری می شوند وجود دارد که هر کدام تاثیر خاصی بر بدن می گذارند، در نتیجه علائم عفونت قارچی به نوع آن بستگی دارد، اما علائم رایج آن شامل موارد زیر می شود:

  • تغییرات پوستی از جمله قرمز شدن و احتمالاً ترک خوردگی یا لایه لایه شدن پوست
  • خارش ناحیه آلوده

انواع عفونت قارچی

در ادامه انواع متداول عفونت قارچی که آمار شیوع بیشتری دارند را برایتان شرح می دهیم.

پای ورزشکار

انواع عفونت های قارچی را بشناسید

Tinea pedis یا پای ورزشکار یک عفونت قارچی شایع است که ناحیه پا را تحت تأثیر قرار می دهد.

پای ورزشکار معمولاً در ورزشکاران دیده می شود، چرا که این قارچ در محیط های گرم و مرطوب مانند جوراب و کفش، تجهیزات ورزشی و محیط بسته به خوبی رشد می کند. البته هر کسی ممکن است به این نوع عفونت قارچی مبتلا شود حتی اگر ورزش خاصی انجام ندهد. این بیماری در ماه تابستان و آب و هوای گرم رایج است، و در این شرایط می تواند به سرعت تکثیر شود و نواحی بیشتری را آلوده کند. اگر می خواهید به این نوع عفونت مبتلا نشوید از کفش های ورزشی استاندارد که هوا درون آن ها جریان دارد استفاده کنید

علائم قارچ پای ورزشکار

علائم پای ورزشکار ممکن است از شخصی به شخص دیگر متفاوت باشد. ممکن است یک فرد تمام علائم را در پای خود ببیند و فرد دیگری فقط یکی از علائم را داشته باشد. علائم کلی این نوع عفونت قارچی شامل موارد زیر است:

  • قرمزی یا تاول در ناحیه آسیب دیده
  • ممکن است پوست آلوده به مرور نرم شود، یا لایه های پوست شروع به تجزیه شدن کنند
  • لایه لایه شدن یا ترک خوردن پوست
  • ممکن است پوست فلس مانند شود و از پا جدا شود
  • خارش، سوزش یا احساس گزیدگی در ناحیه آلوده

تشخیص، درمان و پیشگیری قارچ پای ورزشکار

همه خارش های پا ناشی از قارچ پای ورزشکار نیستند. پزشکان معمولاً عفونت را با خراشیدن و نمونه برداری از پوست آسیب دیده و بررسی آن در زیر میکروسکوپ تشخیص می دهند. در کل چند نوع قارچ مختلف وجود دارد که می توانند باعث ایجاد عفونت قارچی پای ورزشکار شوند. این عفونت بسته به قارچ خاصی که باعث آلوده شدن پوست می شود تاثیر متفاوتی بر روی پوست فرد دارد.

پای ورزشکار اغلب با پمادهای ضد قارچ موضعی درمان می شود. برای خرید این پماد ها نیاز به نسخه پزشک ندارید. در صورت عفونت های شدید علاوه بر پماد نیاز به استفاده از داروهای خوراکی دارید. همچنین برای کنترل و از بین بردن سریع تر قارچ ها باید دائما از پایتان مراقبت کنید و آن را خشک نگه دارید. می توانید با در معرض هوا قرار دادن پاها و تمیز و خشک نگه داشتن آنها از بروز این قارچ جلوگیری کنید. همچنین استفاده از صندل در حمام های عمومی یا محیط های بسته ایده خوبی است.

عفونت قارچی مخمر

قرچ مخمر ممکن است به ناخن پا نیز سرایت کند

عفونت های مخمر واژینال یک نوع متداول از رشد کاندیدا در بدن زنان است که معمولاً در اثر کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود. رشد بیش از حد کاندیدا تعادل طبیعی باکتریها و مخمرها در اندام تناسلی را مختل می کند. عدم تعادل باکتریها می تواند ناشی از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها، استرس و عدم تعادل هورمون ها یا عادات غذایی بد باشد.

همچنین عفونت های کاندیدا می توانند باعث عفونت قارچ ناخن پا و جوش های ناحیه لگنی شوند.

علائم عفونت قارچی مخمر

علائم عفونت قارچی مخمر شامل موارد زیر است و فرد آلوده یک یا همه این علائم را در بدن خود مشاهده می کند:

  • خارش و تورم در اطراف واژن
  • احساس سوزش یا درد هنگام ادرار یا مقاربت جنسی
  • قرمزی و درد در مهبل و اطراف آن
  • ترشحات قهوه ای واژن غیرمعمول، مانند توده های خاکستری که شباهت زیادی به پنیر دارند یا ترشحات بسیار آبکی

در بعضی مواقع جوش ها به مرور زمان ایجاد می شوند. عفونتهای مخمر باید به سرعت درمان شوند، چرا که در صورت عدم درمان ممکن است علائم شدید شوند و سلامتی فرد را به خطر بیاندازند.

مقالات مرتبط رو هم مطالعه کنید :

عفونت باکتریایی واژن چیست؟ علت، تشخیص و درمان
بیماری پوستی آکانتوزیس نیگریکانس و نحوه ی درمان آن

 

تشخیص، درمان و پیشگیری عفونت مخمر

علائم کلی عفونت مخمر تشخیص آنها را آسان می کند. پزشک ممکن است درباره سابقه پزشکی فرد، مانند هرگونه عفونت قبلی یا عفونت های مقاربتی (STI) سوال بپرسد. همچنین ممکن است بپرسد که آیا این شخص اخیراً آنتی بیوتیک مصرف کرده است یا خیر چرا که مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک یکی از عوامل ایجاد این عفونت است. سپس پزشک دیواره های واژن و گردن رحم را برای علائم عفونت معاینه می کند و در صورت لزوم از ترشحات واژن برای آزمایشات لازم نمونه برداری می کند.

درمان عفونت های مخمر به شدت آنها بستگی دارد. درمان های استاندارد شامل استفاده از کرم موضعی، قرص یا شیاف است که از طریق نسخه و یا بدون نسخه تهیه می شوند. عفونت های پیچیده و شدید ممکن است به درمان های پیچیده ای نیاز داشته باشند.

پیشگیری از عفونت های مخمر با یک رژیم غذایی مناسب و بهداشت فردی مناسب آغاز می شود. پوشیدن لباس مناسب و گشاد که از الیاف طبیعی مانند پنبه ساخته شده اند نیز به جلوگیری از عفونت کمک می کند. همچنین شستن لباس زیر در آب بسیار گرم و داغ و عوض کردن محصولات زنانه (پد های بهداشتی، ژل های شستشو و…) می تواند به جلوگیری از رشد قارچ کمک کند.

خارش ژوک

خارش ژوک هم در زنان و هم در مردان باعث ایجاد نواحی قارچی می شود

Tinea cruris، که معمولاً به عنوان خارش ژوک یا خارش کشاله ران شناخته می شود، یکی دیگر از عفونت های قارچی پوستی است. این قارچ ها محیط های گرم و مرطوب را دوست دارند و در نواحی مرطوب بدن مانند کشاله ران، باسن و داخل ران ها زندگی می کنند و تکثیر می شوند. خارش ژوک در تابستان یا در مناطق گرم و مرطوب جهان شایع تر است و افراد بیشتری را مبتلا می کند.

این بیماری نسبتاً مسری است و اغلب از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده یا شیء حامل قارچ منتشر می شود.

علائم خارش ژوک

خارش ژوک بر روی بدن به صورت جوش های قرمز و خارش دار که به شکل دایره هستند ظاهر می شود. علائم این بیماری پوستی شامل:

  • قرمزی در کشاله ران، باسن یا ران ها
  • عفونت، حساسیت به لمس، خارش یا سوزش در ناحیه آلوده
  • جوش های قرمز به شکل دایره و لبه های بالا آمده
  • ترک خوردگی، پوسته پوسته شدن یا لایه لایه و خشک شدن پوست در ناحیه آلوده

پزشک برای تشخیص قطعی، یک نمونه از پوست آسیب دیده را برای انجام آزمایش بر میدارد. درمان این بیماری معمولاً شامل استفاده از پمادهای ضد قارچ موضعی و رعایت بهداشت مناسب است. بسیاری از موارد خارش ژوک توسط داروهایی که نیاز به نسخه پزشک ندارند بهبود می یابد، البته در برخی موارد به داروهای نسخه دار نیاز می شود. همچنین تمیز کردن ناحیه آسیب دیده و خشک نگه داشتن آن می تواند به از بین بردن قارچ ها کمک کند.

برای پیشگیری می توان با پوشیدن الیاف طبیعی شل و گشاد مانند لباس زیر پنبه ای، از خارش ژوک جلوگیری کرد. جلوگیری از تماس با افرادی که به این عفونت مبتلا هستند مهم است. باید از وسایل مشترک مانند حوله و تجهیزات ورزشی نیز استفاده نشود.

کچلی

عفونت های قارچی چیست ؟

Tinea corporis یا کرم حلقوی یا همان کچلی یک عفونت پوستی است که در اثر قارچ هایی که بر روی بافت های مرده نظیر پوست، مو و ناخن ها زندگی می کنند ایجاد می شود. کچلی قارچی است که باعث خارش ژوک و پای ورزشکار می شود. هنگامی که در هر جای دیگر بدن (به جز پاها و کشاله ران) ظاهر شود به آن کچلی یا قارچ کرم حلقوی گفته می شود.

علائم قارچ کچلی

قارچ کچلی به دلیل شکل آن به راحتی قابل تشخیص است. علائم به صورت یک لکه قرمز که ممکن است خارش داشته باشد یا پوسته پوسته شود ظاهر می شوند. غالباً به مرور زمان لکه پوستی بزرگتر شده و به شکل حلقه تبدیل می شود. در صورت عدم درمان به مرور زمان ممکن است بر روی پوست چندین حلقه قارچی ایجاد شود و ناحیه وسیعی را اشغال کند.

قسمت بیرونی این حلقه قرمز است و مانند نواری برجسته و برآمده به دور حلقه می پیچد، در حالی که قسمت داخلی حلقه روشن یا پوسته پوسته است. قارچ کچلی بسیار مسری است و می تواند از طریق تماس پوست به پوست یا تماس با حیوانات خانگی آلوده مانند سگها منتقل شود. این قارچ می تواند روی وسایل منزل مانند حوله، لباس و برس نیز زنده بماند. همچنین این قارچ خاک و آب را هم آلوده می کند، بنابراین افرادی که در خاک آلوده بازی و یا کار می کنند ممکن است به این قارچ مبتلا شوند.

تشخیص ، درمان و پیشگیری قارچ کچلی

ضایعات پوستی زیادی وجود دارند که شبیه به قارچ کچلی به نظر می رسند، بنابراین معمولا پزشک قبل از هر کاری یک نمونه از  پوست برای آزمایش برمی دارد، و پس از تأیید آزمایشگاه، بسته به میزان شدت علائم، یکی از روش های درمانی را تجویز می کند.

اغلب برای درمان این بیماری پوستی از کرم ها و پمادهای دارویی استفاده می شود. این دارو ها بدون نسخه پزشک به فروش می رسند و می توانید به راحتی آن ها را از داروخانه ها تهیه کنید. البته ممکن است در صورت کچلی پوست سر یا زیاد بودن ناحیه قارچی از داروهایی که نیاز به نسخه دارند استفاده شود.

رعایت بهداشت عمومی و فردی می تواند به درمان و جلوگیری از قارچ کچلی کمک کند. همچنین تمیز و خشک نگه داشتن پوست به جلوگیری از بیشتر شدن عفونت کمک می کند. همچنین رعایت موارد ایمنی در جامعه نظیر پوشیدن صندل در حمام های عمومی یا محیط های بسته و اجتناب از استفاده از وسایل و حوله های مشترک است از ابتلا و یا گسترش این بیماری جلوگیری می کند.

عوامل خطر

عفونتهای قارچی در انسان شایع است و اگر سریع و صحیح درمان شوند خطری ندارند، بنابراین در صورت دیدن ضایعات مشکوک حتما در اولین زمان ممکن به دیدن یک پزشک بروید تا در صورت تشخیص قارچ بتوانید به راحتی و خیلی سریع آن را درمان کنید.

اگر سیستم ایمنی فرد ضعیف شده باشد یا آنتی بیوتیک زیادی مصرف کرده باشد احتمال ابتلا به عفونت قارچی در او زیاد است. همچنین درمان سرطان و دیابت ممکن است فرد را مستعد ابتلا به عفونت های قارچی کند چرا که این افراد داروهایی مصرف می کنند که سیستم ایمنی را ضعیف می کند.

دور نما

بیشتر عفونت های قارچی پوستی با استفاده از پماد های بدون نسخه یا نسخه دار قابل درمان هستند. عفونت های شدید قارچی ممکن است نیاز به استفاده از روش های دیگری داشته باشند.

باید بدانید که انجام اقدامات پیشگیرانه می تواند در جلوگیری از عفونت های قارچی پوستی کمک کند، بنابراین تا حد ممکن بهداشت فردی و عمومی را رعایت کنید و از استفاده از وسایل شخصی دیگران خودداری کنید. علاوه بر این همیشه بهتر است در صورت مشاهده اولین نشانه عفونت قارچی به پزشک اطلاع دهید تا از عوارض احتمالی بعدی جلوگیری کنید. با مراجعه به پزشک، بیشتر عفونت های قارچی پوستی به راحتی قابل درمان است.