راه های اورژانسی جلوگیری از بارداری به نوعی از روش کنترل بارداری گفته می شود که اجازه حاملگی را بعد از رابطه جنسی نمی دهد. این روش با نام “صبح بعد از پیشگیری از بارداری” هم شناخته می شود.
در مواردی که رابطه جنسی کنترل نشده باشد یا فکر کنید که در کنترل بارداری ناموفق بوده اید، می توانید از این روش استفاده کنید؛ اما باید توجه کنید که این روش سپری در مقابل ابتلا به بیماری یا عفونت های مقاربتی نیست. بلافاصله بعد از دخول و پنج روز بعد از رابطه جنسی از گزینه پیشگیری اضطراری از بارداری استفاده می شود.
تمام راه های اورژانسی جلوگیری از بارداری احتمال باردار شدن را کمتر می کنند؛ اما هیچ کدام از آن ها به اندازه راه های معمول جلوگیری از بارداری، مثل: استفاده از کاندوم یا قرص های کنترل بارداری موثر نیستند.
پیشگیری اورژانسی هیچ گونه خطری ندارد؛ اما بدن بعضی از افراد ممکن است عکس العمل های مختلف نشان دهد.
در این مقاله از دکتر چک می خواهم به روش های اضطراری جلوگیری از بارداری هورمونی و وارد کردن IUD مسی اشاره کنیم با ما همراه باشید.
قرص های هورمونی پیشگیری از بارداری اضطراری
فواید: قرص های پیشگیری اورژانسی که تنها حاوی پروژسترون هستند را بدون نیاز به نسخه پزشک می توان تهیه کرد.
مضرات: با درصد تفاوت بسیار اندک، قرص های هورمونی از مس IUD اثربخشی کمتری دارند.
معمولا به پیشگیری از بارداری اضطراری هورمونی، “قرص صبح بعد” هم می گویند که معروف ترین نوع پیشگیری اورژانسی به شمار می آید. با توجه به الگو برنامه ریزی شده والدینی، این روش احتمال بارداری را تا 95 درصد کاهش می دهد.
حتما بخوانید: عوارض قرص ال دی ؛ چه پیامد های جبران ناپذیری در انتظار شماست؟
گزینه های پیشگیری اضطراری از بارداری هورمونی شامل:
- برنامهB یک مرحله ای: این روش باید تا 72 ساعت از رابطه جنسی کنترل نشده انجام شود.
- انتخاب بعد: این روش شامل مصرف یک یا دو قرص است. اولین قرص را باید در اولین فرصت و در طول 72 ساعت از رابطه جنسی کنترل نشده مصرف کرد. زمان مصرف قرص دوم، 12 ساعت بعد از قرص اول است.
- الا: این قرص برخلاف انتخاب بعد، یک دوزی است که باید در طول 5 روز از دخول کنترل نشده، مصرف شود.
دو گزینه برنامه B یک مرحله ای و انتخاب بعد، قرص هایی هستند که فقط حاوی پروژسترون هستند و بدون نیاز به نسخه پزشک می توانید آن ها را تهیه کنید.
قرص الا، ترکیبی و ساخته شده از پریستال استات است که تنها با نسخه پزشک تهیه می شود.
نحوه کار قرص های پیشگیری اورژانسی از بارداری
با توجه به اینکه بلافاصله بعد از رابطه جنسی، فرد باردار نمی شود، این قرص ها به اندازه کافی زمان برای پیشگیری از بارداری دارند. نحوه عملکرد این قرص ها به این صورت است که به تخمدان ها اجازه نمی دهد که تخمک را بیش از حد معمول، آزاد کنند.
این قرص ها به سقط جنین ارتباط ندارند و تنها اجازه باردار شدن را به شما نمی دهند.
مصرف این قرص ها برای بیشتر زنان مانعی ندارد؛ اما بهتر است که قبل از مصرف آن ها با پزشک خود مشورت کنید تا درباره هر گونه تداخل دارویی با سایر داروها مطمئن شوید.
عوارض جانبی قرص های پیشگیری اضطراری از بارداری
عوارض جانبی معمول قرص های پیشگیری اضطراری از بارداری شامل موارد زیر می شود:
- حالت تهوع؛
- درد شکمی؛
- خونریزی یا لکه بینی غیر معمول که گاهی اوقات تا عادت ماهانه بعدی ادامه دارد؛
- خستگی؛
- سر درد؛
- سر گیجه؛
- استفراغ؛
- سفتی قفسه سینه.
اگر تا دو ساعت بعد از مصرف این قرص ها استفراغ کردید، با پزشک خود تماس بگیرید و درباره نیاز به مصرف یک دوز دیگر با او مشورت کنید.
حتما بخوانید : بزرگ كردن سينه با قرص های ضد بارداری
از آن جایی که مصرف این قرص ها باعث کمتر یا بیشتر شدن عادت ماهانه در دور بعدی به نسبت عادی می شود، پس از مصرف، بدن تان به حالت طبیعی برمی گردد. اگر تا سه هفته عادت ماهانه نشدید، تست بارداری انجام دهید.
پیشگیری از بارداری اضطراری IUD
فواید: با تفاوت کم، این روش موثرتر از مصرف قرص های کنترل بارداری است.
مضرات: وارد کردن مس، باید تحت نظر پزشک انجام شود.
مس IUD اگر تا 5 روز بعد از رابطه جنسی کنترل نشده وارد بدن شود، نقش پیشگیری از بارداری را خواهد داشت.
IUD را فقط باید پزشک در بدنتان قرار دهد. این روش خطر بارداری را تا 95 درصد کاهش می دهد و تنها با نسخه پزشک تهیه می شود.
بسیار مهم است در اینجا بگوییم که IUDهای حاوی مس، مثل :پاراگارد، سریعا تاثیر می گذارند و تا 10 سال در بدن باقی می مانند. این به آن معناست که IUDهای هورمونی، مثل: میرنا و اسکایلا، برای پیشگیری اضطراری از بارداری مناسب نیستند.
نحوه کار این روش
نحوه کار این روش به این صورت است که مس درون رحم و لوله های فالوپ آزاد شده و نقش «اسپرمیسید» (نوعی کرم یا مایع که اسپرم ها را می کشد) را دارد.
زمانی که از این روش برای پیشگیری اورژانسی استفاده کنید، از کاشت تخمک پیشگیری می شود؛ البته این مورد هنوز به اثبات نرسیده است.
جاسازی IUD مس موثرترین راه برای پیشگیری اضطراری از بارداری است.
عوارض جانبی این روش
معمول ترین عوارض جانبی این روش عبارت اند از:
- درد در هنگام جاسازی IUD مس؛
- گرفتگی عضلات؛
- لکه بینی و پریودهای سنگین؛
- سر گیجه.
به دلیل این که بیشتر زنان بعد از انجام این روش، حالت سر گیجه یا ناراحتی دارند، پزشک ترجیح می دهد که یک نفر همراه داشته باشید.
این روش خطر بیماری التهاب لگنی را کم می کند.
دو دسته از خانم ها نمی توانند این روش را استفاده کنند: افرادی که در حال حاضر عفونت لگنی دارند یا به راحتی مبتلا به عفونت می شوند.
اگر فکر می کنید که با کاشت IUD احتمال بارداری تان وجود دارد، باید سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.
به دلیل بالا بودن هزینه انجام این روش و اینکه فقط پزشک باید IUD را قرار دهد، با وجود این که این روش موثرتر است ، بسیاری از خانم ها ترجیح می دهند که از قرص های هورمونی استفاده کنند.
مواردی که لازم است بدانید
تمام راه های اورژانسی جلوگیری از بارداری، تاثیر قابل توجهی در کاهش خطر بارداری دارند؛ اما باید بدون معطلی انجام شوند.
حتما بخوانید: انواع بوی بد واژن و علت های آن؛ کدام بو ها خطرناک و کدام ها سالم اند؟
در مورد گزینه هورمونی باید بگوییم که هر چه زودتر دست به کار شوید، امکان پیشگیری از بارداری بیشتر می شود.
اگر راه های اضطراری پیشگیری از بارداری موفقیت آمیز نبودند و باردار شدید، ممکن است حاملگی خارج رحمی داشته باشید؛ بنابراین پزشکان این وضعیت را بررسی می کند.
این حاملگی زمانی رخ می دهد که تخمک بارور خارج از رحم باشد. این دسته از بارداری ها خطرناک هستند و ممکن است زندگی زن را تهدید کنند.
علائم این نوع بارداری شامل: درد شدید در یک یا هر دو سمت قسمت پایین شکم، لکه بینی و سر گیجه است.
زمانی که هر دو روش ذکر شده در بالا به درستی انجام شوند، خطر بارداری را تا حد زیادی کاهش می دهند.
با پزشک خود مشورت کنید تا روشی برای شما انتخاب کند که با داروهای دیگر یا مشکلات سلامتی که در گذشته داشته اید، در تداخل نباشد!
منبع: healthline
