معمولا زمانی که پشه شما را نیش می زند، اذیت می شوید و این مشکل واقعا آزاردهنده است. نیش زدن و گزیدگی پشه های معمولی، معمولا بی خطر و نتیجه آن کمی آزردگی و سوزش پوست است؛ اما امروزه هیچ گونه تحقیقاتی بر روی تاثیرات احتمالی نیش پشه و حشرات در بارداری یا حتی چگونگی تاثیر نیش پشه در این دوران بر مادر یا جنین انجام نشده است. در این مقاله به موضوعات زیر اشاره شده است:
- آیا نیش پشه در دوران بارداری خطرناک است؟
- چه دلایلی وجود دارد که پشه در دوران بارداری شما را نیش بزند؟
- نیش زدن پشه در دوران بارداری چه علائمی را به همراه دارد؟
- چه راه های درمانی برای نیش پشه در دوران بارداری وجود دارد؟
- نیش زدن پشه در دوران بارداری چه عواقبی به همراه دارد؟
- آیا زنان باردار بیشتر در معرض نیش پشه قرار دارند؟
- چگونه می توان از نیش پشه در دوران بارداری پیشگیری کرد؟
آیا نیش پشه و حشرات در بارداری خطرناک است؟
معمولا همیشه نیش پشه و حشرات در بارداری خطرناک نیست؛ اما گاهی اوقات ممکن است که پشه به عفونت مبتلا شده باشد و باعث شود که عکس العمل های آلرژی یا خطر ابتلا به بیماری های جدی ( مالاریا و بیماری لایم) برای مادر اتفاق بیفتد.
معمولا زمانی که پشه های خاص، حشرات، کنه، عنکبوت، مورچه، زنبور زرد اجتمایی و زنبورهای سرخ شما را نیش می زنند، برآمدگی های کوچک و قرمز رنگی را روی پوست خود مشاهده می کنید که ممکن است خارش و درد داشته باشد.
حتما بخوانید: 11 علت درد فک در بارداری و نکاتی برای درمان و مدیریت آن
در بعضی از موارد، عکس العمل های شدید نسبت به نیش حشرات باعث می شود که علائمی، مثل: مشکل در هنگام بلع غذا و نفس کشیدن، سرگیجه، التهاب صورت و دهان را به همراه داشته باشد. هر کدام از این علائم نیاز به درمان پزشکی سریع دارند.
اگر بعد از این که پشه شما را نیش زد، با عکس العمل های شدید آلرژی یا هر گونه ناراحتی روبرو شدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید!
چه دلایلی وجود دارد که پشه در دوران باردای شما را نیش بزند؟
با توجه به مکانی که خانم های باردار در معرض محل سکونت پشه ها هستند، این احتمال وجود دارد که پشه آن ها را نیش بزند.
به طور بالقوه پشه های ریز، کک، شپش ها، پشه ها و ساس ها عامل نیش زدن مادرهای باردار هستند. بعلاوه جانوران دسته عنکبوتیان ( ساس ها، هیره و عنکبوت ها) ،با این که در دسته حشرات قرار نمی گیرند، می توانند شما را نیش بزنند.
شرایط زیر باعث می شود که بیشتر در معرض نیش حشرات قرار بگیرید:
- بیرون از خانه باشید؛
- هنگامی که قصد بازدید از باغ ها، پارک یا سایر مکان هایی که پوشش های زیاد گیاهی دارند، را دارید به خوبی حواستان به خودتان نباشد؛
- در مناطقی با آب و هوای گرم تر زندگی کنید؛
- در مناطقی زندگی کنید که حشرات به آن جا هجوم می آورند؛
- فراموش کرده باشید که حیوانات خانگی خود را با واکسن های مخصوص، واکسینه کنید.
نیش زدن پشه در دوران بارداری چه علائمی را به همراه دارد؟
در مرحله اول، زخم و سوراخی کوچک روی پوستتان ایجاد می شود. عکس العملی که بدن تان به نیش حشرات نشان می دهد، نوع پشه را مشخص می کند.
در بعضی موارد ممکن است که یک یا چندین مورد از علائم زیر را داشته باشید:
- قرمز شدن؛
- احساس درد در موضع؛
- التهاب؛
- خارش؛
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن؛
- احساس گرما در موضع یا اطراف آن.
بعضی از افراد هم با عکس العمل های آلرژی روبرو می شوند که علائم زیر را به همراه دارد:
- تب؛
- حالت تهوع و استفراغ؛
- به سختی نفس کشیدن یا قورت دادن غذا؛
- افزایش ضربان قلب؛
- گرفتگی عضلات؛
- از دست دادن هوشیاری.
بعضی از این موارد،خصوصا علائمی که بعد از عکس العمل های ناشی از آلرژی و بعد از نیش حشرات را در بدنتان مشاهده می کنید، خطرناک هستند و نیاز به مراقبت های سریع پزشکی دارند.
اگر هر کدام از این علائم ناشی از عکس العمل آلرژی یا هر گونه علامت تب مانند دیگری را مشاهده کردید، پزشک توصیه می کند تا برای تشخیص بیماری یا عفونتی که از سوی پشه منتقل شده است، آزمایش انجام دهد.
چه راه های درمانی برای رفع نیش پشه در دوران بارداری وجود دارد؟
اگر بعد از این که حشرات شما را نیش زدند، سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید، علائم کمتر می شوند و می توانید نیش را در خانه درمان کنید؛ البته فراموش نکنید که این مورد تنها زمانی میسر است که خفیف باشد.
حتما بخوانید: آیا مصرف دارچین در بارداری خطرناک است؟ فواید و عوارض
اولین قدمی که می توان در مقابله با نیش یا گزیدگی حشرات برداشت، این است که نیش، موها یا ساس را از روی پوستتان بردارید. برای این کار نباید از وسایل تیز یا قیچی و موچین استفاده کنید؛ زیرا با این کار، سم بیشتری از نیش حشره آزاد خواهد شد.
بهتر است که کارهای زیر را انجام دهید:
- کمپرس سرد روی موضع قرار دهید: اگر متوجه شدید که حشره ای شما را نیش زده است، ناحیه را سریعا با آب بشویید. سپس کمپرس یخ را روی موضع قرار دهید تا درد و التهاب ناشی کمتر شود.
- استفاده از کرم و پمادهای ضد خارش: لوسیون کالامین، بنادریل، کرم یا پماد هیدروکورتیزون یا قرص های آنتی هیستامین برای رفع خارش موثر هستند.
- داروهای ضد درد: استفاده از داروهایی که نیازی به نسخه پزشک ندارد، از جمله: استامینوفن ها یا داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (ایبوپروفن) را برای درد و التهاب ناشی از نیش حشرات توصیه می شود.
- کمک های اولیه: اگر فردی بعد از اینکه حشره ای او را نیش زد، عکس العمل شدیدی نشان داد یا اینکه به سختی نفس می کشید، بهتر است احیای قلبی ریوی (CPR) را انجام دهید: لباس های فرد را آزاد کنید، روی یک طرف او را بخوابانید و تا زمانی که تکنسین اورژانس برسد، احیای قلبی ریوی را انجام دهید. علاوه بر این، ممکن است تکنسین اورژانس دارو اپی پن (EPIPEN) به او بدهد.
داروی اپی پن (آدرنالین) نوعی دارو مخصوص شوک، آنژوادم، گرفتگی های مجرای تنفسی، اسپاسم برونشیت و کهیر در مواقع عکس العمل های شدید حساسیتی است.
نیش پشه و حشرات در بارداری چه عواقبی به همراه دارد؟
نیش برخی از حشرات می تواند بیماری هایی با علائم بسیار خفیف را پراکنده کند. البته موارد کمی درباره این چنین عواقبی، در دوران بارداری شناخته شده است.
- در موارد بسیار کمیاب، پشه ها می توانند که ویروس وست نایل (WNV) را به انسان ها منتقل کنند. این عفونت ویروسی علائم شدیدی را مثل: تب، خستگی، سر درد، التهاب غدد، بدن درد و جوش هایی را روی پوست شکم در انسان ایجاد می کند.
«مرکز مبارزه با بیماری آمریکا» در سال 2007 اطلاعاتی را از 70 خانم باردار که به این ویروس مبتلا بودند، جمع آوری کرد و در نتیجه مشخص شد که این ویروس خطر زیادی برای جنین به وجود نمی آورد. تنها در چندین مورد، گزارش داده شده که نوزاد چند روزه، به این ویروس مبتلا شده است.
- نیش بعضی از ساس و کنه ها نوعی باکتری به نام «بورلیا بورگدورفری» را با خود حمل می کند که منجر به بیماری لایم می شود. در چنین شرایطی، فرد علائمی مثل: تب، سفتی گردن، درد عضلات یا ماهیچه، سکته فاقص صورت و تپش قلب را مشاهده می کند؛ البته اگر این بیماری سریعا درمان شود، خطر آن در دوران بارداری بسیار کم خواهد شد.
- مصرف داروهای ضد بارداری، بعد از نیش حشرات، خطر زایمان زود هنگام برای مادر را به همراه دارد.
- مرگ و میرهای ناشی از نیش پشه ها که به دلیل عکس العمل شدید حساسیتی یا از نوع آنافیلاکتیک یا آنافیلاکتوئید می باشد.
آیا زنان باردار بیشتر در معرض نیش پشه قرار دارند؟
بر اساس مطالعاتی که در مجله پزشکی بریتانیا به چاپ رسیده، پشه هایی که عامل بیماری مالاریا را با خود حمل می کنند، بیشتر سمت زنان باردار می روند تا زنان غیر باردار.
حدود 36 خانم باردار را با 36 خانم غیر باردار که همگی اهل یک منطقه بودند، مقایسه کردند و مشخص شد که پشه های عامل مالاریا دو برابر بیشتر به سمت خانم های باردار جذب می شوند.
یکی از بررسی ها نشان داده که خانم های باردار 21 درصد بیشتر از خانم هایی که باردار نیستند، عمل دم را انجام می دهند؛ بنابراین این پشه ها به محیطی که رطوبت و کربن دی اکسید بیشتری داشته باشد، جذب می شوند.
در یکی دیگر از تحقیقات مشخص شده است که دمای شکم خانم های باردار 0.7 درجه سانتی گراد، بیشتر از خانم هایی است که باردار نیستند. ترکیبات بخار شدنی که از سطح گرم پوست آزاد می شود، پشه ها را جذب خود می کند.
حتما بخوانید: علت کم آبی بدن در بارداری و روش های جلوگیری از آن
این موارد تنها یکی از فرضیه ها و عاملی هستند برای این که چرا پشه ها خانم های باردار را جذاب تر از خانم های غیر باردار می بینند.
چگونه می توان از نیش پشه در دوران بارداری پشگیری کرد؟
در این قسمت از مقاله به نکاتی اشاره کرده ایم که با رعایت آن ها می توان احتمال گزیده شدن توسط نیش حشرات را کمتر کرد:
- لباس هایی بپوشید که کاملا بدن تان را بپوشانند. اینطور به نظر می رسد که حشرات به لباس هایی که رنگ روشن تری دارند، علاقه ندارند.
- اگر در ساعاتی که پشه یا ساس فعالیت می کنند در فضای باز حضور دارید، لباس های آستین بلند، تیشرت بلند، کفش و جوراب بپوشید.
- بهتر است که لانه حشرات را بررسی کنید تا آن ها را از بین ببرید و زاد و ولد این دسته از حشرات را کمتر کنید.
- از محصولاتی که رایحه قوی دارند؛ مثل: عطرها، مواد خوشبو کننده، صابون و شامپوها استفاده نکنید؛ زیرا رایحه آن ها باعث جذب حشرات می شود.
- هنگامی که هوا تاریک و موقع غروب است از خانه خارج نشوید؛ زیرا پشه ها و سایر حشرات موذی، در این ساعت ها فعالیت بسیاری دارند. در این زمان ها در و پنجره های خانه را ببندید.
- از گونه های گیاهی که گل می دهند، تالاب و مرداب ها، کود کمپوست و مناطقی که آشغال ریخته شده، دوری کنید؛ زیرا حشرات در این مناطق لانه کرده اند.
- اطراف تخت خود را پشه بند وصل کنید.
- به طور مداوم حیوانات خانگی خود را در برابر حشرات واکسینه کنید.
- از حشره کش های حاوی DEET، استفاده کنید.
در قسمت بعد به چندین مورد از سئوالاتی که زیاد پرسیده شده اند، جواب داده ایم.
سوالات مکرر
آیا نیش حشرات به جنین من آسیبی می رساند؟
بعضی از حشرات وجود دارند که ممکن است ویروس هایی را از مادر به جنین منتقل کنند و عواقبی را به همراه داشته باشند.
تا به امروز هیچ گونه شواهدی وجود ندارد که نشان دهد پشه ها عامل ویروس زیکا را حمل کنند. بر اساس مرکز مبارزه با بیماری های آمریکا، مشخص شده که ویروس زیکا مادر را مبتلا می کند و میکرو سفالی (سر کوچک) و سایر نقایص شدید مغزی در جنین به وجود می آورد.
میکرو سفالی نوعی عیب مادر زادی است که در آن رشد سر کودک کم تر از میزان مورد انتظار است و باعث تاخیر در رشد او می شود.
آیا نیش پشه و حشرات در بارداری باعث سقط غیر عمدی جنین می شود؟
با وجود این که این مسئله عمومیت ندارد، حشرات و نیش سمی موجودات، باعث سقط غیر عمدی جنین می شود. ویروس زیکا که پشه ها عامل انتقال آن هستند، باعث به وجود آمدن مشکلاتی مثل: سقط غیر عمدی جنین، به دنیا آمدن جنین مرده و نقایص مادر زادی می شود.
آیا استفاده از حشره کش ها در دوران بارداری بی خطر است؟
مجوز حشره کش ها از سوی سازمان محافظت از محیط زیست صادر شده است که بی خطر هستند و هیچ خطری برای مادر باردار ندارند.
آن دسته از حشره کش هایی که حاوی DEET، پیکاریدین، IR3535، روغن اوکالیپتوس لیمو و پارامنتن هستند، بی خطر هستند.
فراموش نکنید که باید از این حشره کش ها طبق دستور العمل های گفته شده بر روی برچسب، پیروی کنید. در نزدیک چشم ها، دهان، بینی، گوش ها و زخم پوست نباید از این حشره کش ها استفاده کنید!
با وجود اینکه نیش حشرات آزار دهنده است، همگی آن ها باعث ایجاد بیماری های خطرناک نمی شوند. خطرناک و جدی بودن نیش حشرات به نوع پشه ای که شما را نیش زده و میزان حساسیت شما بستگی دارد.
بهتر است که با پزشک خود مشورت کنید تا توصیه های پزشکی را در اختیارتان قرار دهد. همچنین، روش های پیشگیرانه را انجام دهید؛ زیرا خطر نیش زدن پشه ها را به حداقل می رسانند و موثر هستند.
تهیه شده توسط تیم تحریریه دکترچک
