همه ما از اصول پایه ای حفظ سلامت دندان ها مطلع هستیم: مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و مراجعه به دندان پزشک دوبار در سال. اما اگر به شما بگوییم که یک سری از عادت ها و سبک زندگی به سلامت دندان ها آسیب می زنند و باعث خراب شدن دندان ها می شوند شگفت زده خواهید شد.

در این مقاله از سایت دکتر چک، به یک سری از عادت های زننده اشاره می کنیم که برای مراقبت از دندان ها در برابر تغییر رنگ دادن و خراب شدن، باید به آن ها توجه کنید. در ادامه به دلایل دندان قرچه، بهترین راهکار برای سفید نگه داشتن دندان ها و این که چگونه با تغییر عادت های روزانه می توانیم جلوی شکل گیری حفره در دندان ها را بگیریم، اشاره می کنیم.

19 علت خراب شدن دندان

جویدن یخ ممنوع

به نظر می رسد که جویدن یخ برای سلامت دندان ها مضر است که اغلب یک عادت ناخود آگاهانه در مردم می باشد. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که آسیب وارد شده به دندان ها در نتیجه جویدن یخ دائمی است و باعث ایجاد ترک خوردگی های کوچک در میناهای دندان می شود.

به مرور زمان، این ترک خوردگی ها بزرگ تر شده و در نهایت باعث شکستن دندان می شوند و بایستی با پرداخت هزینه های غیرضروری و زیاد و با مراجعه به دندان پزشک، این ترک خوردگی ها برطرف شوند. به جای استفاده از یخ، از آب خنک استفاده کنید یا این که نوشیدنی های خود را بدون یخ سفارش دهید تا با عادت مخرب جویدن یخ مقابله کنید.

فراموش می کنید که باید از محافظ دهان استفاده کنید

بدون استفاده از کلاه ایمنی، فوتبال آمریکایی بازی می کنید؟ بدون استفاده از دستکش بوکس کار می کنید؟ چرا بدون استفاده از محافظ دهان کشتی میگیرید؟ تکواندو یا کاراته چی؟ این ورزش های پرخطر را امتحان می کنید؟ مشخص شده است که هر ساله استفاده از محافظ های دهان از 200.000 آسیب مرتبط با دهان در هنگام ورزش پیشگیری می کند.

چه افرادی باید از محافظ دهان استفاده کنند؟

چه چیزی باعث خراب شدن دندان ها می شود

احتمال شکستن یا آسیب دیدن دندان ها در این نوع بازی ها وجود دارد. در ورزش هایی که تماس کامل میان بازیکنان ایجاد می شود، آسیب دیدن دندان کاملا امکان پذیر است؛ مانند فوتبال آمریکایی، واتر پلو،کشتی، تکواندو، بوکس. در عین حال، زمانی که توپ به صورت برخورد می کند، باعث لق شدن دندان نیز می شود؛ مثلا در ورزش هایی مانند بسکتبال، فوتبال، والیبال و هندبال. در هنگام انجام ورزش های هیجان دار و اسکیت نیز باید از این محافظ ها استفاده کنید.

استفاده از این محافظ ها نه تنها از دندان ها و فک محافظت می کند بلکه مانع از آسیب دیدگی لب ها، زبان، گونه ها و لثه ها نیز می شود. علاوه بر این، کلاه های محافظ دهان تا حدودی از شوکه شدن فرد پیشگیری می کنند.

آیا شیشه شیر کودک باعث خراب شدن دندان ها می شود؟

هرگز نباید از شیشه شیر برای خواب کردن نوزاد خود استفاده کنید زیرا دندان های نوزاد شدیدا آسیب می بینند. به این شرایط، خراب شدن دندان ناشی از شیشه شیر گفته می شود.

منظور از زوال دندان ناشی از شیشه شیر کودک چیست؟

نوزادانی که در زمان خواب شیشه شیر در دهان شان است، در معرض خطر خرابی زود هنگام دندان ها قرار دارند. تماس طولانی مدت با قند موجود در شیر به باکتری های موجود در دهان در نابود کردن مینا دندان و در نهایت زوال دندان کمک می کنند. اگر آب در شیشه شیر ریخته باشید، دیگر مشکلی وجود ندارد.

پیرسینگ زبان

پیرسینگ زبان باعث بروز مشکلات بسیاری برای دندان ها می شود؛ و در کل برای دهان مخاطره آمیز است.

شاید تصور کنید که استفاده از پیرسینگ زبان برای زیباتر ساختن خودتان مشکلی ندارد اما درواقع خطرات زیادی برای دهان دارد. دندانپزشکان هرگز این کار را توصیه نمی کنند زیرا استفاده از پیرسینگ دندان باعث بروز مشکلات بسیاری برای دندان، و در کل برای دهان، می شود.

پیرسینگ از راه های مختلفی به خراب شدن دندان ها کمک می کند. از آن جایی که باعث شکستن دندان ها می شوند، در نهایت فرد با قبول هزینه های اضافه باید به دندان پزشکی مراجعه کند. زمانی که جواهرات مدام به دندان برخورد می کنند، به دندان و مواد پر کردنی صدمه می زنند. انجام آزمایش اشعه ایکس از دهان در افرادی که پیرسینگ دارند، امکان پذیر نیست. گاهی اوقات حتی باعث فاصله افتادن میان دندان ها نیز می شوند.

دندان قرچه

تنها شما نیستید که دندان قرچه دارید. دندان قرچه که با نام برکسیسم نیز شناخته می شود، ممکن است یک عادت ارثی باشد و اغلب با استرس و اضطراب رابطه دارد. با وجود این که انسان در هر ساعتی از شبانه روز ممکن است این کار را انجام دهد، بیشتر مردم در هنگام خواب دندان قرچه می کنند.

دندان قرچه مشکلات زیادی را برای دهان به وجود می آورند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • از بین رفتن مینای دندان؛
  • ترک خوردن دندان؛
  • لق شدن دندان؛
  • صاف شدن سطح دندان؛
  • ایجاد مشکلات مفصلی، و
  • افتادن دندان.

به دلیل این که دندان قرچه اغلب در هنگام خواب پیش می آید، بیشتر مردم متوجه کاری که انجام می دهند نیستند. بعضی از علائم این کار شامل لق شدن دندان ها، گردن درد، گوش درد و سردردهای بد و حتی فک درد نیز می شوند و وقتی که دهان خود را باز کنید، صدای کلیک کردن به گوش می رسد.

محافظت از دندان قرچه

اگر حدس می زنید که دندان قرچه دارید باید با دندان پزشک صحبت کنید. پزشک یک یا دو راهکار پیش رویتان قرار می دهد. این راهکارها شامل استفاده از محافظ دندان {با کمک این وسیله، دندان ها کاملا روی هم قرار می گیرند}، کم کردن میزان استرس و تجویز داروهایی به منظور تسکین درد ماهیچه ها می شوند.

آیا مصرف قرص سرفه بر برای دندان ها بد است؟

با اینکه این قرص ها سرفه را تسکین می دهند اما سلامت دندان ها را به خطر می ندازند. میزان قند موجود در این قرص ها بسیار زیاد است و مک زدن آن ها باعث غوطه ور ساختن دندان ها در مواد قندی می شود. این مورد درباره قرص های نرم و جویدنی که به دندان ها می چسبند، بیشتر می شود.

زمانی که دهان از مواد قندی پر شده باشد، باکتری ها به سرعت رشد می کنند و خطر ابتلا به بیماری های لثه و خراب شدن دندان را افزایش می دهند.

بهتر است که از نمونه های فاقد قند این نوع داروها استفاده کنید اما در عین حال در مصرف نمونه های بدون قند نیز نباید زیاده روی کنید.طبق مطالعات صورت گرفته قرص های اسیدی سرفه بر باکتری های مقاوم در برابر اسید، این امکان را می دهد که در محیط دندان شروع به رشد و تکثیر کنند

شیرینی های چسبناک

علت خراب شدن دندان کودک

بیشتر مردم می دانند که مصرف مواد قندی و شکری باعث ایجاد حفره در دندان می شوند اما خطرات ناشی از بعضی مواد خوراکی از بقیه بیشتر است. شکلات هایی که به دندان می چسبند، میان درزهای دندان گیر کرده و بزاق نمی تواند آن ها را خارج کند. مسلما، تنها شکلات نیست که باعث بروز این مشکلات می شود؛ مصرف خوراکی های طبیعی مانند کشمش و دیگر میوه های خشک شده نیز همین خطرات را برای دندان دارد.

مصرف شکلات های چسبناک،آبنبات، کارامل، میوه های خشک شده، پاستیل و دیگر شیرینی های چسبناک را برای خود ممنوع کنید.

نمونه های بدون قند بیشتر این شکلات ها در بازار وجود دارد؛ برای داشتن دندان هایی سالم این نمونه ها را انتخاب کنید. اما اگر نمی توانید در برابر خوردن آن ها مقاومت کنید، بعد از 30 دقیقه حتما دندان ها را مسواک زده و نخ دندان بکشید.

نوشیدنی های گازدار

مواد قندی فراوان و مواد اسیدی، سلامتی دندان ها را به خطر می اندازد. مصرف دائم نوشیدنی های گازدار باعث می شود که دندان ها در مواد قندی غوطه ور شده و باعث ایجاد حفره در آن ها می شود. علاوه بر این، از آن جایی که دندان ها برای مدت طولانی با مدت اسیدی در تماس هستند، مینای دندان از بین رفته و باعث افزایش حساسیت آن ها می شود.

با توجه به چندین راهکار، می توانید مصرف نوشیدنی های گازدار را کم کنید: هر روز از این نوشیدنی ها مصرف نکنید، برای داشتن دندان هایی سالم تر آب را جایگزین کنید، پس از مصرف نوشیدنی های اسیدی حتما دهان را آب شسته تا مینای دندان از بین نرود. نوشیدنی های اسیدی را از طریق نی مصرف کنید تا با دندان ها تماس نداشته باشند. بعد از گذشت 30 دقیقه، حتما با یک مسواک نرم دندان ها را مسواک بزنید تا مینای دندان از بین نرود.

پاره کردن بسته بندی با دندان

اگر در موارد دیگری به جز لبخند زدن و غذا خوردن از دندان ها استفاده کنید، آن ها را در معرض خطر قرار داده اید؛ دندان ها نه قیچی هستند و نه چاقو!

با وجود این که با دندان راحت می توان بسته بندی چیپس را باز کرد اما در عین باعث شکستگی و لب پریدگی آن ها می شود. پس برای داشتن دندان هایی سالم، بهتر است که از چاقو یا قیچی استفاده کنید.

آیا مصرف نوشیدنی های ورزشی برای سلامت دندان خطرناک است؟

بیشتر مردم تصور می کنند که مصرف نوشیدنی های ورزشی از نوشیدنی های گازدار سالم تر است، در حالی که هر دو به طور یکسان دندان ها را به خطر می اندازند.

میزان قند و مواد اسیدی موجود در هر دو نوع نوشیدنی زیاد است و همان طور که در قسمت های قبل اشاره کردیم، زیاد بودن مواد قندی، باکتری های مقاوم در برابر اسید را تشویق به رشد و تکثیر می کنند و باعث خرابی دندان می شوند. به منظور پیشگیری از خطرات ناشی و نابودی مینای دندان، توصیه می کنیم که آب مصرف کنید: فاقد کالری و مواد چربی.

عادت بد دیگر: آب میوه

آیا آب میوه سالم تر از نوشیدنی های گازدار است؟ مسلما آب میوه به دلیل داشتن ویتامین و مواد معدنی یک منبع سالم محسوب می شود اما قند فراوان موجود در آن، تمام مزایای گفته شده را از بین می برد.

به طور مثال، میزان مواد قندی موجود در آب سیب تقریبا برابر با قند موجود در نوشیدنی های گازدار است.

در این قسمت به میزان قند موجود در آب میوه های محبوب اشاره می کنیم؛ هر 12 انس از آن ها حاوی این میزان قند می باشد:

  • آب گریپ فروت: 58 گرم
  • آب سیب: 39 گرم
  • آب پرتقال: 33 گرم

کمی آب داخل آب میوه بریزید تا رقیق شده و میزان مواد قندی آن کاهش یافته و دندان با حجم زیادی از این مواد در تماس قرار نگیرد.

چیپس سیب زمینی

اسنک های دارای نشاسته در دهان خرد شده و به راحتی به دندان ها می چسبند و محیطی بی نظیر برای شکل گیری پلاگ های باکتری به وجود می آورند. از جمله اسنک های دارای نشاسته می توان به چیپس سیب زمینی، شیرینی هایی با مقدار اندک قند و نان های سبک و نرم {مانند نان ساندویچی} اشاره کرد.

همیشه مشغول خوردن هله هوله هستید!

علت خرابی دندان ها

وقتی که مدام مشغول خوردن هله هوله باشید، ذرات باقی مانده و پلاگ های مواد خوراکی برای مدت زمان طولانی در داخل دندان ها باقی می مانند. اگر دوست دارید که میان، وعده های اصلی، میان وعده مصرف کنید، خوراکی هایی بخورید که ماهیت تمیز کنندگی دارند و تولید پلاگ را به حداقل ممکن می رسانند؛ مثلا می توانید سیب، هویج و کرفس میل کنید.

جویدن مداد

بیشتر ما انسان ها، اغلب به طور ناخودآگاه مداد را جویده یا در هنگام تمرکز اجسام را گاز می گیریم. با این کار، فشار بسیار زیادی به دندان ها وارد شده و به مرور زمان باعث شکستگی یا لب پریدگی دندان ها می شود. علاوه بر این، جویدن دندان خود تحریک کننده عادت دندان قرچه نیز می باشد.

اگر جویدن مداد یک عادت عصبی است که سال ها همراه تان است، سعی کنید که عادت های سالم تری را جایگزین کنید؛ مثلا جویدن آدامس های بدون قند نه تنها به دندان آسیبی نمی زنند بلکه تولید بزاق دهان را تحریک کرده و به تمیزی دندان های درگیر کمک می کند.

آیا قهوه سلامت دندان ها را به خطر می اندازد؟

یک فنجان قهوه صبحگاهی به بسیاری از ما در شروع یک روز عالی کمک می کند اما از آن جایی که قهوه سرعت تولید بزاق دهان را کند می کند، محیط دهان را خشک کرده و منجر به زوال دندان می شود. در مطالعه مشخص شد که تاثیر قهوه در این زمینه در افراد سالم قابل توجه اما نسبتا کم است.

علاوه بر این، اگر به قهوه شکر اضافه کنید، خطر زوال دندان بیشتر می شود. به منظور مقابله با تاثیرات مصرف قهوه، در طول روز تا می توانید آب بنوشید.

سیگار کشیدن

مصرف تنباکو باعث خشک شدن محیط دهان شده و منجر به افزایش ایجاد پلاگ ها در اطراف دهان می شود. افراد سیگاری در مقایسه با افراد دیگر، به دلیل ابتلا به بیماری لثه، بیشتر در معرض خطر از دست دادن دندان های خود هستند.

علاوه بر این، مصرف تنباکو از اصلی ترین فاکتورهای خطرناک در ابتلا به سرطان دهان محسوب می شود. توصیه می کنیم که در این زمینه از پزشک کمک بخواهید. با وجود این که ترک کردن سیگار کار سختی است اما افرادی که با پزشک مشورت کرده اند، در ای مسیر موفق تر بوده اند.

مصرف شراب قرمز

زمانی که شراب قرمز مصرف می کنید، سه عامل باعث ایجاد لکه بر روی دندان ها می شود که شامل موارد زیر می باشد:

  • کوروموژن، رنگ اصلی در شراب قرمز
  • ماهیت اسیدی شراب که باعث سیاه شدن دندان شده و آن ها را مستعد ایجاد لکه می کند.
  • ذرات تانین موجود در این نوع شراب که ایجاد لکه می شود.

با کمک این 3 راهکار گفته شده، می توانید این اثر ناشی از مصرف شراب قرمز بر روی دندان ها را کاهش دهید:

  • در هنگام مصرف شراب قرمز یک خوراکی حاوی پروتئین مانند پنیر مصرف کنید.
  • دهان را با اب شسته، یا
  • پس از مصرف شراب حتما ادامس بجوید تا تولید بزاق دهان تحریک شده و PH دهان خنثی شود.

لکه های ایجاد شده بر روی دندان ها که ناشی از مصرف شراب قرمز است، موقتی است اما این مسئله درباره ماهیت اسیدی آن که باعث خراب شدن دندان می شود، صدق نمی کند.

مصرف شراب سفید

شاید تصور کنید که شراب سفید نسخه ای از شراب قرمز است که باعث ایجاد لک روی دندان ها نمی شود؛ این در حالی است که شراب سفید نیز ماهیت اسیدی دارد و حاوی ذرات تانین است که باعث لک شدن دندان ها می شود. علاوه بر این، در یک مطالعه مشخص شد که ذرات اسیدی موجود در شراب سفید از شراب قرمز بسیار بیشتر است.

خوراکی یا نوشیدنی هایی که پس از شراب مصرف می کنید نیز در ایجاد لکه روی دندان ها نقش دارند. شراب ماهیت اسیدی دارد و از این رو باکتری های مقاوم در برابر اسید باعث ایجاد حفره در دندان ها می شوند. تا 30 دقیقه پس از مصرف هر خوراکی یا نوشیدنی اسیدی از مسواک زدن خودداری کنید زیرا به دندان ها آسیب می رسد.

پرخوری عصبی

پرخوری عصبی به خوردن مقدار زیادی مواد خوراکی و نوشیدنی قندی اطلاق می شود که باعث خراب شدن دندان می شود. البته ممکن است پرخوری عصبی با اختلال های غذایی دیگری مانند جوع نیز اتفاق بیافتد. در عارضه جوع،خوراکی با عمل استفراغ از بدن خارج می شود. از ان جایی که استفراغ به شدت ماهیت اسیدی دارد، به مرور زمان به دندان ها آسیب می زند.

کمک به اختلال پرخوری عصبی

این نوع از اختلال های غذایی حتما باید درمان شوند. متاسفانه، افراد مبتلا به عارضه پرخوری عصبی تمام تلاش خود را به کار می بندند تا مشکل خود را از دوستان و اعضا خانواده خود مخفی نگه دارند و از این رو درمان مشکل سخت تر می شود. اما توصیه می کنیم که در این زمینه حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.

به منظور درمان این عارضه بهتر است که با روان پزشک، روانشناس یا دیگر متخصصین سلامت روان صحبت شود. اگر همزمان با ایجاد تغییراتی در عادت های غذایی در افکار و احساسات نیز تحولی به وجود آید، به درمان پرخوری عصبی کمک خواهد کرد. با کمک رفتار درمانی، روان درمانی بین فردی یا رفتار درمانی دیالکتیک می توان این عارضه را درمان کرد.