در اکثر مواقع، توده بیضه بی ضرر است و خطری برای فرد ندارد، اما مواردی نیز وجود دارد که نشان دهنده خطرات جدی است. به همین دلیل، پس از مشاهده توده و برآمدگی در بیضه، باید سریعا برای بررسی و معاینه، به پزشک مراجعه کنید. زیرا اگر دچار سرطان بیضه شده باشید، می توانید در مراحل اولیه، با هزینه و زمان کمتری آن را درمان کنید.
توده بیضه ممکن است در اثر جمع شدن مایعات، عفونت یا تورم پوست یا رگ ایجاد شود. در این موارد، با روش های درمانی سبک، می توان توده را از بین برد.
تشخیص علت به وجود آمدن توده در خانه امکان پذیر نیست و حتما برای انجام معاینه و آزمایش، باید از پزشک کمک بخواهید.
در این مقاله از سایت دکتر چک، می خواهیم دلایل احتمالی ظاهر شدن توده بیضه، روش معاینه توده در خانه، روش های درمانی و زمان مراجعه به پزشک را معرفی کنیم. با ما همراه باشید…
علت های به وجود آمدن توده بیضه چیست؟
توده بیضه می تواند به دلایل مختلفی ظاهر شود. برخی از این دلایل عبارتند از:
کیست
کیست ها شامل کیسه های پر از مایعی هستند که در زمان لمس کردن، کوچک و سفت به نظر می رسند. کیست ها ممکن است در هر نقطه از بدن به وجود بیایند و معلولا بی ضرر هستند.
واریکوسل
به وضعیتی که در آن رگ های بیضه متورم می شوند، واریکوسل می گویند. در واریکسول، رگ ها شبیه به رگ های واریسی پا به نظر می رسند. علت به وجود آمدن واریکوسل مشخص نیست، اما علائمی مانند تورم و برآمدگی دارد.
هیدروسل
زمانی که مایعات در اطراف بیضه جمع شوند، فرد در ناحیه بیضه دچار برآمدگی و تورم شده و وضعیتی به نام هیدروسل به وجود می آید.
این مشکل معمولا پس از عفونت یا آسیب به بیضه اتفاق می افتد. هیدروسل معمولاً بدون درد است و ممکن است یک یا هر دو بیضه را متورم کند.
پیچ خوردگی بیضه
یکی دیگر از دلایل ایجاد توده بیضه، پیچ خوردگی است که در حالتی رخ می دهد که بند متصل به بیضه ها پیچ می خورد و جریان خون آن ها را قطع می کند. در این شرایط، فرد می بایست سریعا به بیمارستان مراجعه کرده تا بلافاصله درمان را شروع کند.
افرادی که به پیچ خوردگی بیضه دچار می شوند، معمولاً درد شدیدی را تجربه می کنند و ممکن است پس از آن، دچار استفراغ و تورم بیضه شوند.
اپیدیدیمیت
اپیدیدیم لوله ای است که پشت بیضه ها قرار دارد و اسپرم را از خود عبور می دهد. زمانی که این لوله دچار تورم شود، فرد اصطلاحا دچار اپیدیدیمیت می شود.
تورم در این ناحیه شبیه به یک توده حس می شود و ممکن است فرد بیمار علائمی مانند درد، حساسیت و گرما را در قسمت پوست اطراف بیضه ها تجربه کنند.
اپیدیدیمیت در نتیجه ابتلا به بیماری کلامیدیا (یک بیماری مقاربتی) ظاهر می شود.
سرطان بیضه
یکی از اولین علائم سرطان بیضه، تورم و برآمدگی در آن ناحیه است. اکثر تومورها باعث ایجاد درد نمی شوند.
توده هایی که در نتیجه سرطان بیضه ایجاد می شوند، معمولاً در قسمت جلویی یا کنار بیضه قرار دارند. در این شرایط، با لمس بیضه ها احساس سفتی خواهید کرد. ممکن است توده داخل بیضه یا دقیقاً در زیر پوست ایجاد شود. همچنین، یکی دیگر از علائم سرطان بیضه، می تواند بزرگتر شدن غیر عادی یکی از بیضه ها نسبت به دیگری باشد.
از هر 263 مرد، 1 نفر در طول عمر خود به سرطان بیضه مبتلا می شود و خطر مرگ ناشی از این بیماری، چیزی حدود 1 در 5000 است.
برای بررسی وجود توده بیضه، چگونه خودمان را معاینه کنیم؟
آگاهی از بدن و شرایط آن، به ما کمک می کند تا در زمان ایجاد تغییرات، به سرعت آن ها را شناسایی کرده و در مدت زمان کمتری، به دنبال درمان بیماری های احتمالی باشیم. در صورتی که بتوانید هر چه زودتر از وجود توده بیضه مطلع شوید، راحت تر می توانید آن را درمان کنید.
بهتر است این کار را زمانی که بدنتان گرم است و در آرامش قرار دارید، انجام دهید. در این شرایط، می توانید به بهترین شکل ممکن، وضعیت را بررسی کرده و توده را تشخیص دهید.
نحوه انجام خودآزمایی بیضه:
- جلوی آینه بایستید.
- بیضه ها را از نظر تورم پوست بررسی کنید.
- در حالی که انگشتان شست در بالای بیضه ها قرار دارند، دو انگشت اول هر دست را در زیر بیضه ها قرار دهید.
- هر کدام از بیضه ها را به آرامی بین انگشتان دست و شست حرکت دهید تا در صورت وجود توده، بتوانید متوجه آن شوید.
بهتر است هر ماه این خود آزمایی را انجام دهید تا در صورت مشاهده توده بیضه، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
هر زمان که متوجه توده شدید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. شما به تنهایی نمی توانید تشخیص دهید که توده بیضه بی خطر یا خطرناک است.
در صورتی که علائم دیگری دارید، بهتر است پزشک را در جریان قرار دهید. به اشتراک گذاشتن این اطلاعات با پزشک، به تشخیص بهتر او کمک می کند.
تشخیص توده بیضه
پزشک پس از معاینه بیضه ها، برای پیدا کردن علت به وجود آمدن آن ها، آزمایشات خاصی مانند سونوگرافی را تجویز می کند. همچنین ممکن است برای بررسی تجمع مایع، نور مخصوصی را به پوست بیضه بتاباند.
درمان توده بیضه
در صورتی که فرد احساس درد یا ناراحتی نداشته باشد و علت به وجود آمدن توده خطرناک نباشد، ممکن است پزشک درمان خاصی را تجویز نکند. اگر در بیضه تان توده دارید، باید هر ماه به صورت مرتب آن را بررسی کنید و در صورت تغییر اندازه یا حالت، پزشکتان را در جریان قرار دهید.
معمولا کیست های بدون علامت، خود به خود برطرف می شوند. اگر کیست دردناکی دارید، می توانید با یک حوله گرم، تورم را کاهش دهید. در صورتی کیست عفونی باشد، پزشک داروهای مخصوصی را تجویز می کند.
اگر کیست مشکلی برای سلامتی فرد ایجاد کند، پزشک آن را با بی حسی موضعی بر می دارد. با این حال، کیست می تواند برگشت پذیر باشد و در همان محلی قبلی، دوباره رشد کند.
بیمارانی که مبتلا به واریکوسل یا هیدروسل هستند و هیچ علائم دیگری ندارند، معمولا به درمان خاصی نیاز ندارند. در صورت ابتلا به هیدروسل، پزشک می تواند کیسه مایع را ترمیم یا حذف کند.
همچنین بیمارانی که مبتلا به واریکوسل هستند نیز می توانند برای رفع این مشکل، عمل جراحی انجام دهند.
اپیدیدیمیت معمولا با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان می شود. برای رفع درد و تورم بیضه ها، می توانید از داروهای مسکن یا کمپرس سرد استفاده کنید.
در صورتی که توده بیضه، به عنوان سرطان تشخیص داده شود، نیاز به درمان فوری دارید. این درمان، به مرحله سرطان بستگی دارد.
پزشکان معمولا از پرتودرمانی و شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده می کنند. همچنین ممکن است از شما بخواهند برای برداشتن توده بیضه، تحت عمل جراحی قرار بگیرید.
علاوه براین، ممکن است به شما توصیه کنند برای نمونه برداری و جلوگیری از گسترش سرطان، بخشی یا تمام بیضه را خارج کنید. در این شرایط، ایمپلنت را جایگزین بیضه می کنند. در صورت برداشتن بیضه، باروری فرد تحت تاثیر قرار می گیرد. اگر فرد قصد بچه دار شدن داشته باشد، از او می خواهند اسپرم هایش را فریز و ذخیره کند.
چشم انداز
به وجود آمدن توده بیضه می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در اغلب مواقع، توده بیضه بی ضرر است. در صورتی که علت به وجود آمدن توده پر خطر نیست و درد یا ناراحتی احساس نمی کنید، ممکن است به درمان خاصی نیاز نداشته باشید.
سرطانی بودن توده خیلی نادر است، اما در هر صورت، پس از مشاهده توده، باید برای بررسی و انجام آزمایشات، به پزشک مراجعه کنید. در این شرایط، پزشک ممکن است با ترکیبی از پرتودرمانی، شیمی درمانی و جراحی، این بیماری را درمان کند.
از آنجایی که زمان مراجعه به پزشک و پیشرفت نکردن بیماری روی مراحل و نحوه درمان تاثیر می گذارد، مهم است که هر ماه بدن خود را بررسی کرده و در صورت مشاهده موارد غیر عادی، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
