برای بیشتر از 100 سال است که مردم درباره زوال عقل و بیماری آلزایمر صحبت می کنند. با این حال، تقاوت میان این دو بیماری برای بسیاری از مردم مشخص نیست. به راستی تفاوت زوال عقل و آلزایمر چیست؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که آلزایمر تنها یک نوع از زوال عقل است؛ اگرچه که آلزایمر عامل 60 تا 80 درصد از این عارضه ها می باشد. زوال عقل به عارضه ای گفته می شود که در طی آن فرد به مرور زمان توانایی های شناختی خود را از دست می دهد یا این که عملکرد مغزش برای همیشه کم می شود.

از نشانه های زوال عقل می توان به از دست دادن مزمن حافظه، تغییر در شخصیت فرد و از دست دادن منطق و برهان اشاره کرد. با وجود این که این افراد گاهی اوقات دچار فراموشی هم می شوند، علی الخصوص افرادی که مشغله زیادی دارند یا پیرتر هستند، تنها در صورتی به آن زوال عقل می گویند که بسیار شدید باشد و در زندگی روزانه فرد اختلال ایجاد کند.

علت ابتلا به زوال عقل

به جز آلزایمر، دلایل بسیاری برای ابتلا به زوال عقل وجود دارد که دومین دلیل شایع، زوال عقل عروقی می باشد. در عارضه زوال عقل عروقی، با خونی که در شریان ها با فشار زیاد پمپ می شود، مغز به آرامی نابود و به دیواره رگ ها آسیب وارد می شود. در بیشتر موارد، زوال عقل عروقی بعد از یک یا چندین بار سکته کردن رخ می دهد. عوامل خطرناکی که برای زوال عقل عروقی وجود دارد؛ شامل: فشار خون بالا، انواع دیابت، کلسترول بالای خون و فیبریلاسیون دهلیزی می شود که تمام این عوامل خود خطر بروز سکته را افزایش می دهند.

دلایل دیگری که باعث ابتلا به زوال عقل می شوند شامل موارد زیر می شود:

  • زوال عقل مرتبط با مشروبات الکلی که در نتیجه مصرف طولانی مدت مشروبات الکلی ایجاد می شود و در نهایت به سلول های مغزی آسیب می رساند و فرد قدرت شناختی خود را از دست می دهد.
  • زوال عقل پارکینسون که در بیماران مبتلا به پارکینسون دیده می شود. بیماری پارینکسون نوعی عارضه پیشروست که با از دست دادن نورون های ترشح کننده دوپامین در قسمت های ویژه مغز همراه می باشد.
  • گروهی از سلول های مغزی باعث بروز زوال عقل پیش از موعد می شوند. این عارضه بیشتر در میانسالان شایع است؛ برخلاف دیگر انواع زوال عقل. زوال عقل پیش از موعد، نوعی زوال عقل همراه با نابودی مستمر سلول های مغزی است، مانند: آلزایمر و زوال عقل با اجسام لویی.
  • زوال عقل با اجسام لویی که با تجمع نوعی پروتئین در مغز با نام آلفا سینوکلین همراه است. فردی که دچار این عارضه می شود، علاوه بر توهم تصویری، علائم پویایی مشابه با علائم پارکینسون را نیز در خود مشاهده می کند.
  • زوال عقل ترکیبی اصطلاحی است که زمانی به کار می رود که هر دو علائم ناشی از آلزایمر و زوال عقل عروقی در بیمار مشاهده شود. از این رو، علائم نیز ترکیبی هستند و مشخص نیست که چگونه یکی از این بیماری ها بر دیگری تاثیر می گذارد.
  • علائم مشابه با زوال عقل در بعضی از شرایط مانند بیماری کروتزفلد جاکوب، بیماری هانتینگتون یا بیماری HIV نیز مشاهده می شود. بسیاری از بیماری هایی که با مصرف دارو همراه هستند، مانند: اعتیاد به الکل، افسردگی، عفونت های مغزی یا تومور و بیماری تیروئیدی یا کبدی، به اختلال حافظه مشابه با زوال عقل ارتباط دارند.

گاهی اوقات تنها به دلیل افزایش سن است که باعث می شود تا فرد چیزهایی را فراموش می کند؛ اما درباره زوال عقل یا آلزایمر این گونه نیست. با بررسی آلزایمر به راحتی میتوانید به تفاوت زوال عقل و آلزایمر پی ببرید…

بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر

آلزایمر به عارضه ای گفته می شود که سرعت مهارت های شناختی فرد کم می شود و در عین حال این مهارت ها را از دست می دهد. فردی که آلزایمر می گیرد، حتی نمی تواند کارهای ساده روزانه را انجام دهید و باید از او مراقبت شود. آلزایمر ششمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده آمریکاست و معمولا به طور متوسط، بعد از حدود هشت سال از بروز علائم و نشانه ها، فرد جان خود را از دست می دهد.

برای این که ابتلا به آلزایمر در فرد تشخیص داده شود، باید اختلال های آشکار در دو یا سه حوزه شناختی مشاهده شود؛ مثلا در بخش های حافظه، زبان، بی نظمی و سردرگمی.

در مغز بیماران مبتلا به این عارضه پلاگ های پروتئین با نام «بتا آمیلوئید» مشاهده می شود و پروتئین نوروفیبریلار با نام «تائو» نیز در هم پیچیده شده اند. تصویر برداری PET با ردیابی از جنس آمیلوئید، نوعی شیوه جدید تصویر برداری از مغز زنده است که به پزشکان در تشخیص این اختلالات مغزی کمک می کند و میزان دقت آن در تشخیص آلزایمر بیشتر است. با وجود این، این شیوه جدید و پیشرفته تنها کمی از شیوه بالینی سنتی پیشرفته تر است و دقت بالاتری دارد. پزشکان برای بیمارانی از این شیوه استفاده می کنند که دچار آلزایمر ناهنجار هستند.

چرا تفاوت میان آلزایمر و دیگر عارضه های زوال عقل مهم است؟

زوال عقل و آلزایمر به شیوه های مختلفی درمان می شوند. بیمارانی که به انواع دیگری از زوال عقل و آلزایمر مبتلا شده اند، احتمالا باید داروهای ضدافسردگی را مصرف کنند و تحت حمایت های مختلفی قرار بگیرند. علاوه بر این، به  مبتلایان به آلزایمر داروهایی داده می شود تا عملکرد شناختی نیز در آن ها بهبود یابد.

آنچه از همه مهم تر است، قابل پیشگیری بودن نسبی آلزایمر است. اگر به هفت خطر عمده توجه داشته باشید، عوامل ژنتیکی و سن را مد نظر قرار دهید، حداقل می توانید از ابتلا به یک سوم از موارد آلزایمر پیشگیری کنید.

هفت خطر عمده شامل موارد زیر می شود:

اگر بخواهیم به چند مورد از مزیت های ورزش کردن اشاره کنیم، باید بگوییم که به افزایش جریان خون و ارتباطات میان سلول های مغزی کمک می کند.

ورزش های ذهنی، مانند: یادگیری بازی یا زبان های جدید، شطرنج بازی کردن یا مطالعه کتاب های جدید، نیز به بهبود عملکرد مغز کمک کرده و شروع فرایند زوال عقل مرتبط با سن را کند خواهد کرد. فراموش نکنید که پیروی از یک رژیم غذایی سالم، رمز داشتن سلامت عمومی است.

آخرین توصیه ای که به شما می کنیم این است که همواره از یک الگو غذایی سالم پیروی کنید، ورزش کردن به طور منظم را فراموش نکنید و به شیوه های جالب مغز خود را نیز وادار به تمرین کنید. برای حفظ سلامتی فردی نباید فقط در بهبود یک حوزه تمرکز کنید؛ بلکه باید تا جایی که می توانید به همه این مسائل توجه کنید.