زمانی که پوست خشک می شود، ترک پوستی بر روی آن ظاهر می شوند. در بیشتر اوقات، زمانی که فصل زمستان فرا می رسد، پس از خشک تر شدن هوا، پوست دست ها، لب و یا پاها، شروع به خشک شدن و ترک خوردن می کند.
بعضی از افراد، دچار خشکی و ترک های پوستی، به علت ابتلا به بیماری هایی مانند: اگزما یا پسوریازیس یا به دلیل تماس پوست با مواد حساسیت زا می شوند.
علاوه بر این، خشکی پوست می تواند یکی از علائم بیماری های خاص در افراد باشد. برای مثال، اغلب افرادی که به دیابت مبتلا هستند، در کف پاهایشان خشکی و پوسته پوسته شدن را مشاهده می کنند.
خشکی پوست علائمی نظیر خارش، پوسته پوسته شدن و در برخی مواقع خونریزی، دارد و می تواند برای کسانی که درگیر آن هستند، ناراحتی و درد ایجاد کند.
علت ایجاد ترک پوستی دست، پا و لب
ترک های پوستی دست، پا و لب ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود:
خشکی پوست
سرمای بیش از حد فصل زمستان، درجه حرارت شدید تابستان و وزش باد می تواند پوست را تحریک كند. با کمتر شدن رطوبت هوا، پوست شروع به خشک شدن و ترک خوردن می کند.
لیس زدن، گاز گرفتن و کندن پوست لب، ترک خوردگی آن را بدتر می کند.
درماتیت تماسی (تماس با مواد حساسیت زا)
درماتیت تماسی، یک نوع واکنش پوستی خارش دار است که بعد از تماس پوست با مواد تحریک کننده، بر روی آن ظاهر می شود.
حتما بخوانید: 10 علت مهم سوزش لب ها و راه های درمان آن
برای مثال، فردی که به لاتکس حساسیت دارد، ممکن است در هنگام پوشیدن دستکش لاتکس، دچار درماتیت تماسی شود. در طول فصل های سرد که بیماری های عفونی مانند: آنفولانزا و کووید 19 رواج بیشتری دارد، شستشوی زیاد دست نیز می تواند باعث خشکی، خارش یا ترک خوردگی شود.
اگزما
زمانی که پوست رطوبت خود را از دست می دهد، فرد دچار اگزما می شود. این کمبود رطوبت، خشکی و ترک خوردگی پوست و خارش ایجاد می کند. پوست این افراد در برخی مواقع قرمز و ملتهب و معمولا با خارش آن نواحی، شرایط برای مبتلایان شدیدتر می شود.
دلیل ابتلا به اگزما دقیقا مشخص نیست؛ اما می تواند زمینه ارثی داشته باشد.
پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است که باعث خشکی پوست سر، اطراف مفاصل و هر نقطه ای از بدن می شود.
پای ورزشکار
عفونت قارچی پای ورزشکار باعث علائم پوستی خاصی می شود که عبارتند از:
- خارش پوست؛
- پوسته پوسته شدن بین انگشتان پا؛
- ترک خوردگی پوست.
اگر پاهایتان زمان زیادی در آب باشد یا زیاد عرق می کنند و یا از کفش هایی استفاده می کنید که اجازه نفس کشیدن به پوست را نمی دهند، مستعد ابتلا به عفونت پای ورزشکار هستید.
نوروپاتی دیابتی
به دلیل تغییراتی که در سیستم عصبی افراد مبتلا به دیابت رخ می دهد، ممکن است دچار تغییراتی در پاهایشان شوند. ترک هایی که روی پوست این افراد ایجاد می شود، ممکن است تا زمان عفونی شدن، پنهان باقی بماند و قابل دیدن نباشد.
درمان ترک پوستی
درمانی که برای ترک پوستی انتخاب می کنید، به نواحی ترک و علت آن ها بستگی دارد.
برای درمان ترک خوردگی ،ناشی از هوای خیلی سرد یا خیلی گرم یا شستشوی زیاد، بهتر است بعد از شستشوی پوست با آب هم دما با محیط، آن را با کرم های مرطوب کننده بدون عطر، مرطوب نگه دارید.
برای انتخاب کرم مرطوب کننده مناسب، بهتر است از کرمی استفاده کنید که یکی از ترکیبات زیر را داشته باشد:
- روغن زیتون؛
- روغن جوجوبا؛
- کره درخت روغن قلم؛
- اسید لاکتیک؛
- اوره؛
- اسید هیالورونیک؛
- دی متیکون؛
- گلیسیرین؛
- لانولین؛
- روغن های معدنی.
از آنجا که ضد عفونی کننده های دست که حاوی الکل هستند، باعث خشکی دست می شوند، بهتر است بعد از استفاده از آن ها، از کرم های مرطوب کننده نیز استفاده کنید.
حتما بخوانید: سندرم گیلن باره چیست چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟
افرادی که مبتلا به اگزما و پسوریازیس هستند، برای کمتر کردن شدت علائمشان، بهتر است علاوه بر داروهای مخصوص، از این مرطوب کننده ها استفاده کنند. داروهایی که معمولا برای این افراد تجویز می شوند؛ عبارتند از:
- کرم های کورتیکواستروئید؛
- مهارکننده های کلسی نورین؛
- داروهای ترکیبی؛
- تابش نور UV.
در صورتی که پوست به میکروب یا قارچ خاصی آلوده شده باشد، به احتمال زیاد، پماد یا قرص آنتی بیوتیک یا ضد قارچ تجویز می شود.
همچنین پوشیدن جوراب های تنگ برای افرادی که مبتلا به دیابت هستند، به خون رسانی پاها و رفع ترک های پوستی شان کمک می کند.
درمان های خانگی برای رفع ترک های پوستی دست، پا و لب
قدم اول برای جلوگیری از ایجاد ترک های پوستی، خودداری از شستشوی پوست با آب داغ است. حمام با آب خیلی گرم ممکن است خشکی و ترک های پوستی شما را بدتر کند. برای این منظور بهتر است:
- برای حمام کردن از آب گرم استفاده کنید (نه آب داغ)؛
- درب حمام را ببندید تا بخار و رطوبت محیط حفظ شود؛
- زمان دوش گرفتنتان را به حداکثر 10 دقیقه محدود کنید؛
- برای شستشوی بدنتان، از مقدار کمی از پاک کننده های بدون عطر که بوی ملایمی دارند، استفاده کنید؛
- پوست های اضافی را با استفاده از لیف نرم به آرامی از پوستتان بردارید؛
- بلافاصله بعد از لایه برداری پوست، از مرطوب کننده استفاده کنید.
علاوه بر این، پزشکان توصیه می کنند که هنگامی که در زمستان به بیرون می روید یا در حین انجام کارهایی که شستشوی زیادی لازم دارند یا کار با مواد شیمیایی با شوینده های قوی، از دستکش استفاده کنید.
استفاده از مرطوب کننده برای درمان خشکی لب بسیار موثر است. برای این منظور بالم های مخصوص لب با عطرها و رنگ های مختلف، مناسب خودتان را انتخاب کنید.
حتما بخوانید: علت بوی بد دهان چیست و چگونه درمان می شود؟+ویدیو
اگر لب های ترک خورده ای دارید، بالم لب تان باید از مواد طبیعی و بی خطر باشد.
در بعضی افراد، استفاده از پارچه های خاص باعث تحریک پوست می شود. در چنین شرایطی، از لباس های پنبه ای یا ابریشمی که به تنفس پوستتان کمک می کنند، استفاده کنید. برای شستشوی لباس هایتان هم می توانید از شوینده ها و نرم کننده های ضد حساسیت استفاده کنید تا سوزش پوستتان کاهش یابد.
تهیه شده توسط تیم تحریریه دکترچک
