حتما تا به حال بی حسی پا را تجربه کرده اید. بی حسی پا از زانو به پایین ممکن است موقتی یا می تواند نتیجه یک بیماری مزمن مانند دیابت باشد و بارها و بارها آن را تجربه کنید. بی حسی پای چپ و بی حسی پای راست می تواند به مرور زمان پیشرفت کند و نشان دهنده مشکل و یا بیماری در بدنتان باشد.

اینفوگرافیک

اینفوگرافیک بی حسی پا

علائم بی حسی پا از زانو به پایین

اصلی ترین علامت بی حس شدن پا که همه ما تجربه می کنیم ،از دست دادن حس در پا است. که از دست دادن حس لامسه و حفظ تعادل شما را تحت تأثیر قرار می دهد؛ چرا که بعد از بی حس شدن نمی توانید پاهایتان را به درستی بر روی زمین بگذارید و راه بروید.

البته ممکن است در حین بی حس شدن پاهایتان برخی از احساسات غیر طبیعی دیگری را هم تجربه کنید. این احساسات شامل:

  • احساس خراشیده شدن پوست؛
  • احساس سوزن سوزن شدن پاها؛
  • مور مور شدن پا؛
  • احساس ضعف در پا یا انگشتان.

این علائم می تواند به پزشک شما کمک کرده تا تشخیص دهد که چه چیزی باعث بی حسی در پای شما شده است و درمان مناسب آن را پیدا کند.

علت بی حس شدن پاها از زانو به پایین

بدن شما دارای شبکه پیچیده ای از اعصاب است که از نوک انگشتان پایتان به مغز شما پیام میفرستد و دوباره پیام را از مغز به انگشتانتان برمی گرداند. ممکن است یکی از دلایل بی حسی در این قسمت از پاهایتان آسیب، انسداد، عفونت یا جمع شدگی اعصاب باشد!

دلایلی که می تواند باعث بی حسی در پا مخصوصا از زانو به پایین شود عبارتند از :

بیماری ام اس ( برای اطلاع از بیماری ام اس کلیک کنید )

الکلیسم (الکلیسم‌ عبارت‌ است‌ از وابستگی‌ جسمانی‌ و روانی‌ به‌ الکل‌)

بیماری« شارکو ماری توث» (نوعی ناهنجاری عصبی و بیماری ارثی می‌باشد که باعث فلج عضلات و ساق پا و تغییر شکل آنها می‌شود. .در هر دو هزار و پانصد نفر یک نفر دچار آن می‌شود)

دیابت و نوروپاتی دیابتی (در این بیماری توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد)

سرمازدگی

سندرم گیلن باره (نوعی نوروپاتی محیطی است که بر اثر حمله سیستم دفاعی بدن به اعصاب محیطی وارد می‌شود)

فتق دیسک (عارضه‌ای است که به علت ضربه یا بلندکردن جسم سنگین یا گاهی خود به خود در ستون فقرات اتفاق می‌افتد)

بیماری لایم (نوعی عفونتی که از طریق نیش یک کنه و یک نوع باکتری در بدن ایجاد میشود )

نوروم مورتون (افزایش ضخامت بافت عصبی در کف پا و بین استخوان های ۳ و ۴ پا است)

مولتیپل اسکلروزیس ( MS، نوعی بیماری پیشرونده و تحلیل برنده غلاف میلین سلول‌های عصبی در سیستم عصبی مرکزی است)

بیماری شریان محیطی (باریک شدن شریان‌های بیرون از قلب به علت تجمع رسوبات است)

بیماری عروق محیطی (به بیماری رگهای خونی خارج از قلب و مغز گفته می شود که باعث تنگ شدن رگهایی می شود که به پاها، دستها، معده و کلیه ها خون‌رسانی می کنند)

سیاتیک (به مجموعه علائمی گفته می‌شود که در اثر تحت فشار قرار گرفتن یا تحریک عصب سیاتیک ایجاد می شود)

زونا (یک بیماری ویروسی است که عامل مولد آن ویروس واریسلا زوستر (عامل آبله مرغان) است)

اثرات جانبی داروهای شیمی درمانی

آسیب نخاعی

واسکولیت یا التهاب رگ های خونی (به مجموعه ای از بیماریهای التهابی رگهای خونی (سرخرگ‌ها، سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها) گفته می‌شود)

بی حسی و گرفتگی پا به این دلیل اتفاق می افتد که اعصاب پا در هنگام نشستن جمع و فشرده می شوند. وقتی می ایستید و جریان خون به پاهایتان باز می گردد، تازه این بی حسی را احساس می کنید. تا زمانی که خون به طور کامل به پاهایتان برنگشته هم چنان احساس سوزن سوزن شدن  خواهید داشت.

بی حسی پا کی خطرناک است؟

اگر بی حسی در پاهایتان به طور ناگهانی و بی دلیل اتفاق بیفتد و با علائم دیگر مانند مشکل در نفس کشیدن همراه باشد ، باید نگران سلامتی خود باشید. اگر در کنار بی حسی در پایتان علائم زیر را تجربه کردید، بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید:

  • احساس گیجی؛
  • مشکل در تکلم؛
  • سرگیجه؛
  • نداشتن کنترل بر روی مثانه یا روده؛
  • بی حسی که طی چند دقیقه یا چند ساعت دوباره شروع می شود؛
  • بی حسی که بخش های مختلف بدن را در بر می‌گیرد؛
  • بی حسی که بعد از آسیب دیدگی در سر ایجاد می شود؛
  • سردرد شدید؛
  • تنفس سخت .

البته این علائم همراه با بی حسی در پاها همیشه هم خطرناک نیست اما می تواند نشان دهنده بیماری های زیر هم باشند:

  • حمله صرع؛
  • سکته مغزی ؛
  • حمله ایسکمی گذرا (با نام TIA یا ” سکته مغزی خفیف ” شناخته می شود)

اگر بی حسی در پایتان باعث می شود که به طور مکرر زمین بخورید بهتر است برای انجام معاینات به پزشک مراجعه کنید. اگر به مرور زمان بی حسی در پایتان بیشتر می شود، نباید وقت را تلف کنید. می توانید در این مواقع به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

علاوه بر این موارد اگه مبتلا به دیابت هستید و دائما در پاهایتان احساس بی حسی می کنید باید درباره آن با پزشکتان صحبت کنید. دیابت یکی از دلایل شایع بی حسی پا است؛ زیرا تغییرات متابولیک در بدن می تواند باعث آسیب عصبی شود و این آسیب اعصاب پایتان را مختل می کند.

بی حسی در پا چگونه تشخیص داده می شود؟

بی حسی در پای شما چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص بی حسی در پاها کاملا بستگی به شدت علائم آن دارد. اگر بدنتان علائمی مانند سکته مغزی را از خود نشان می دهد ،پزشکتان ممکن است اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) را تجویز کند. این اسکن به پزشک اجازه می دهد وضعیت کامل مغز شما را مشاهده کرده و انسداد یا خونریزی که می تواند باعث بروز علائم شود را تشخیص دهد و زودتر برای درمان اقدام کند.

در طول درمان پزشک در مورد سابقه پزشکی تان و علائمی که تجربه کرده اید توضیحاتی از شما می پرسد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • چه مدت طول می کشد تا بی حسی در پاهایتان تمام شود؟
  • علائم دیگری که همزمان با بی حسی پاها تجربه می کنید چیست؟
  •  اولین باری که متوجه بی حسی در پای خود شدید کی بوده است؟
  • بی حسی چه زمان و با انجام چه کارهایی بدتر می شود؟
  • انجام چه کارهایی باعث می شود بی حسی پایتان بهتر شود؟

بعد از اینکه سابقه پزشکی تان را گفتید، به احتمال زیاد پزشک از شما می پرسد که این بی حسی فقط در یکی از پاها و یا در هر دو پایتان است؟ برای بررسی محدوده این بی حسی ممکن است برخی از آزمایش های زیر را انجام دهد:

  • الکترومیوگرافی (میزان واکنش عضلات به تحریک الکتریکی را اندازه گیری می کند)
  • تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) (برای مشاهده ناهنجاری در ستون فقرات، نخاع یا هر دو)
  • بررسی هدایت اعصاب (چگونگی عملکرد جریان های الکتریکی در اعصاب را اندازه گیری می کند).

بی حسی در پا چگونه درمان می شود؟

درمان مناسب برای بی حسی پاها و انگشتان پا به علت آنها بستگی دارد.

داروها

داروهایی که برای درمان بی حسی طولانی مدت پاها و انگشتان پا استفاده می شوند، عبارتند از:

داروهای ضد افسردگی: برخی از داروهای ضد افسردگی، مانند دولوکستین و میلناسیپران، برای درمان بیماری فیبرومیالژی استفاده می شوند.

کورتیکواستروئیدها: برخی از کورتیکواستروئیدها می توانند به کاهش التهاب مزمن و بی حسی ناشی از بیماری اِم اِس کمک کنند.

گاباپنتین و پرگابالین : داروهایی که سیگنالهای عصبی را مسدود می کنند یا تغییر می دهند، به کاهش بی حسی ناشی از بیماری هایی مانند فیبرومیالژی، اِم اس و نوروپاتی دیابتی کمک می کنند.

درمان های خانگی

درمان های خانگی که ممکن است به تسکین بی حسی در پاها و پا کمک کند، عبارتند از:

استراحت: عوامل زیادی مانند فشار عصبی باعث بی حسی پا و انگشتان پا می شوند، و با استراحت بهبود پیدا می کنند.

یخ: استفاده از یخ می تواند تورم را کاهش دهد که باعث ایجاد فشار روی عصب می شود. چند بار در روز به مدت15دقیقه از کمپرس یخ برای رفع بی حسی پا و انگشتان پا استفاده کنید.

گرما: گاهی اوقات، گرما می تواند باعث گرفتگی و کشیدگی عضلات شود که روی اعصاب فشار وارد می کند و باعث بی حسی می شود. با این وجود، عدم استفاده از کمپرس گرم می تواند باعث بدتر شدن التهاب و بی حسی و درد شود.

ماساژ: ماساژ پا و انگشتان پا به بهبود جریان خون کمک می کند و احتمالاً علائم را کاهش دهد.

ورزش: عدم ورزش باعث تضعیف قلب و رگ های خونی، کاهش توانایی پمپاژ کردن خون به  اندامهای حرکتی شامل دست ها و پاها می شود. فعالیت هایی مثل یوگا، پیلاتس، تای چی می توانند باعث بهبود جریان خون و کاهش التهاب و درد مزمن شوند.

ابزارهای کمکی: بریس( وسایلی که در ارتوپدی به کار میروند) و کفش های مخصوص می توانند به کاهش فشار عصبی ناشی از آسیب، سندرم تونل تارسال یا پاهای صاف کمک کنند.

حمام نمک اِپسوم: نمک اِپسوم حاوی منیزیم است، ترکیبی که باعث افزایش جریان و گردش خون می شود. نمک اِپسوم را می توانید به صورت آنلاین بخرید.

10 نوع حمام پا که می توانید با استفاده از آن ها مشکلات پاهایتان را حل کنید!

تکنیک های ذهنی و کاهش استرس: افرادی که بیماری هایی مانند اِم اِس و فیبرومیالژی دارند که باعث بی حسی مزمن می شوند، باید روی این نکته تمرکز کنند که دوره های بی حسی اغلب کوتاه مدت هستند و از بین می روند. همچنین، استرس می تواند باعث شود که علائم اختلالات سیستم عصبی مرکزی وخیم تر شود. بسیاری از بیماری های مزمن مرتبط با بی حسی پا و انگشتان پا به علت کمبود خواب بدتر می شوند.

رژیم غذایی سالم و متعادل: سوء تغذیه به خصوص کمبود ویتامین های گروه B می تواند باعث بروز آسیب عصبی و بی حسی شود. استفاده از  ویتامین های کافی و مواد مغذی دیگر می تواند باعث کاهش التهاب و درد مزمن و بی حسی می شود.

کاهش الکل یا اجتناب از مصرف الکل: الکل حاوی سمومی است که می توانند باعث بروز آسیب عصبی و بی حسی شوند. معمولا،ً الکل علائم درد مزمن و التهاب را بدتر می کند.

روشهای درمانی جایگزین

برخی از روش های درمانی جایگزین به کاهش علائم بی حسی در انگشتان پا و پاها کمک می کنند. روشهای درمانی عبارتند از:

  • ماساژ؛
  • انعکاس درمانی؛
  • طب سوزنی؛
  • بیوفیدبک؛
  • آب درمانی؛
  • مراقبه ذهن آگاهی؛
  • تصویر هدایت شده؛
  • مکمل ویتامین ب (به خصوص ویتامین های B 3، B 6 و B 12).

برای بهبود جریان خون در اعصاب آسیب دیده می توانید از حرکات و تمریناتی استفاده کنید که باعث بی حسی پا نمی شوند.

درمان بی حسی پا خیلی مهم است. بی حسی مداوم علاوه بر اینکه خطر زمین خوردن را در پی دارد، باعث می شود در صورت زخمی شدن پایتان آن را احساس نکنید و در نتیجه ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد تا متوجه زخم عمیقی روی پایتان شوید و دیرتر آن را درمان کنید. از طرف دیگر در صورت کاهش گردش خون در پا ممکن است، بهبودی زخم شما نسبت به گذشته ، دیرتر اتفاق بیفتد.

با درمان علتی که باعث بی حسی در پاهایتان می شود به تدریج علائم دیگری که همراه با آن بودند، از بین می رود.

اگر دائما بی حسی مزمن در پای خود را تجربه می کنید لازم است حداقل سالی یکبار به متخصص قلب مراجعه کنید.

چند نکته برای یادآوری:

  • پاها را به طور مرتب بررسی کنید تا در صورت بریدگی و یا زخم زودتر آن را درمان کنید
  • آینه ای را روی زمین بگذارید و کف پاهایتان را با دقت بررسی کنید.
  • از کفش های مناسبی استفاده کنید که از پای شما محافظت کرده و خطر زخمی شدن آن را کمتر می کنند.