بیماری لوپوس چیست و چه علائمی دارد؟ آیا درمان می شود؟

لوپوس یک بیماری خود ایمنی بلند مدت است که در این بیماری سیستم ایمنی بدن بیش از اندازه فعال می شود و  به بافت های سالم و عادی بدن حمله می کند. علائم بیماری لوپوس شامل: التهاب، ورم و آسیب به مفاصل، پوست، کلیه ها، خون، قلب و ریه ها می باشد.

به دلیل ساختار پیچیده این بیماری، گاهی اوقات افراد با نام «بیماری هزار چهره» از آن یاد می کنند.

سازمان لوپوس آمریکا اظهار کرده است که لوپوس به طور خاص بر زنان تاثیر می گذارد و بیشتر در سنین 15 تا 44  دیده می شود.

در سال 2015 از زمانی که سلنا گومز متوجه شد که به لوپوس مبتلا شده است و تحت درمان قرار گرفت، این بیماری مورد توجه عمومی واقع شده است.

این عارضه مسری نیست و از راه جنسی یا هر راه دیگری از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. با وجود این، در موارد بسیار کمیاب، کودک متولد شده از خانم مبتلا به لوپوس، به نوعی لوپوس مبتلاست که به آن «لوپوس نوزادی» گفته می شود.

انواع بیماری لوپوس

لوپوس انواع مختلفی دارد که در این مقاله از دکتر چک به طور خاص به « لوپوس اریتماتوز سیستماتیک» و به انواع دیگر لوپوس اشاره می کنیم…

لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)

معروف ترین نوع بیماری لوپوس، SLE است که یک نوع شرایط سیستماتیک است؛ یعنی این عارضه می تواند بر ارگان های سراسر بدن تاثیر بگذارد. علائم آن از خفیف تا شدید دسته بندی می شوند.

این نوع لوپوس در مقایسه با سایر انواع آن، مثل لوپوس پوستی، شدیدتر است؛ زیرا ممکن است بر هر اندام و ارگانی در بدن اثر کند. این نوع لوپوس منجر به التهاب پوست، مفاصل، ریه ها، کلیه ها، خون، قلب یا ترکیبی از آن ها می شود.

این شرایط معمولا به صورت چرخه ای ظاهر می شود. در زمان بهبود بیماری هیچ علامتی در فرد مشاهده نمی شود. در هنگام عود بیماری، بیماری فعال است و علائم هم دارد.

لوپوس اریتماتوز پوستی (DLE)

در این نوع لوپوس (DLE) یا لوپوس نیمه حاد، علائم تنها روی پوست دیده می شوند؛ به این صورت که لکه هایی روی صورت، گردن و فرق سر ظاهر می شود.

قسمت های برآمده، ضخیم و پوسته پوسته می شوند. این نواحی ممکن است از چند روز تا چندین سال باقی بمانند و بهبود یابند.

DLS بر ارگان های داخلی بدن تاثیری ندارد؛ اما طبق اطلاعاتی که موسسه لوپوس آمریکا منتشر کرده است: حدود 10 درصد از افرادی که به این حالت دچار هستند، شرایط در بدن شان وخیم تر و به SLE تبدیل می شود.

با وجود این، همچنان مشخص نیست که این افراد در حال حاضر لوپوس دارند؛ چون تنها علائم بالینی روی پوست شان مشاهده می شود؛ و  اینکه این بیماری از  DLE به SLE پیشرفت کرده، نیز کاملا نامشخص است.

لوپوس اریتماتوز نیمه حاد پوستی

لوپوس اریتماتوز نیمه حاد پوستی به زخم و جراحت های پوستی مربوط می شود که در قسمتی از پوست که در معرض نور خورشید است، به وجود می آید. این زخم ها هیچ اثری از خود باقی نمی گذارند.

لوپوس دارویی

حدود 10 درصد از افرادی که SLE دارند، به دلیل عکس العمل با داروهای تجویز شده خاص، علائم شان ظاهر می شود. با توجه به گفته های خانه مرجع ژنتیک، 80 نوع دارو باعث ایجاد این شرایط می شوند.

برخی از این داروها شامل مواردی هستند که برای درمان حملات ناگهانی و فشار خون بالا استفاده می شوند.

حتما بخوانید: نوروپاتی الکلی چیست چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود؟

علاوه بر این، بعضی از داروهای تیروئید، آنتی بیوتیک ها، ضد قارچ ها و قرص های دهانی کنترل بارداری نیز شرایطی مشابه ایجاد می کنند.

داروهایی که با این نوع از لوپوس همراه هستند؛ شامل داروهای زیر می شوند:

• هیدرالازین: دارو فشار خون بالا؛
• پروکائن آمید:  دارو بی نظمی قلب؛
• ایزونیازید: نوعی آنتی بیوتیک که برای درمان توبرکلوزیس (TB) مصرف می شود.

زمانی که فرد مصرف این  داروها را متوقف کند، معمولا لوپوس دارویی هم ناپدید می شود.

لوپوس نوزادی

بیشتر نوزادانی که از مادرهای مبتلا به SLE به دنیا می آیند، سالم هستند. با وجود این، تقریبا 1 درصد از مادرهایی که آنتی بادی های خودکار مرتبط با لوپوس دارند، کودک شان به SLE مبتلاست.

این مادر ممکن است خودش SLE یا سندرم سوگرن داشته باشد یا به طور کلی هیچ علامتی از این بیماری در بدن او مشاهده نشود.

سندرم سوگرن یکی دیگر از بیماری های خود ایمنی است که معمولا با لوپوس رخ می دهد. علائم اصلی این سندرم: خشکی چشم ها و دهان است.

این جراحت ها با گذشت چندین هفته، برطرف می شوند. البته برخی از کودکان به صورت ارثی گرفتگی قلب دارند؛ یعنی در این حالت قلب کودک نمی تواند فعالیت های عادی و ریتمی پمپ کردن خون را تنظیم کند. این کودک باید در دستگاه تنظیم کننده قلب قرار بگیرد؛ زیرا این شرایط کشنده است!

بسیار مهم است که خانم های مبتلا به SLE یا سایر اختلال های خود ایمنی، در طول دوران بارداری شان تحت مراقبت های پزشک قرار بگیرند.

دلایل ابتلا به بیماری لوپوس

لوپوس نوعی بیماری خود ایمنی است که دلیل اصلی آن هنوز شناخته نشده است.

مشکل چیست؟

سیستم ایمنی بدن وظیفه محافظت از بدن و مبارزه با مهاجمانی مثل: ویروس ها، باکتری ها و مواد آلوده را برعهده دارد.

در حقیقت، سیستم ایمنی بدن با تولید پروتئین هایی به نام «آنتی بادی ها» از بدن دفاع می کند. گلبول های سفید یا لنفوسیت های B مسئول تولید این آنتی بادی ها هستند.

سیستم ایمنی فردی که این وضعیت خود ایمنی را ( لوپوس) دارد، قادر به شناسایی مواد ناخواسته یا آنتی ژن ها با بافت های سالم نیست.

در نتیجه، این سیستم از نیروهای خود برای نابودی بافت های سالم و آنتی ژن ها استفاده می کند. در نهایت فرد با التهاب، درد و آسیب دیدن بافت ها روبرو خواهد شد.

رایج ترین نوعی آنتی بادی که در بدن فرد مبتلا به لوپوس تولید می شود، آنتی بادی «آنتی هسته ای (ANA)» است. این آنتی بادی به قسمتی از هسته که مرکز فرماندگی سلول است، واکنش نشان می دهد.

آنتی بادی های خودکار در خون گردش می کنند؛ اما در سلول های خونی بعضی از افراد، دیوارهای نفوذ پذیر وجود دارد و به آنتی بادی ها اجازه عبور کردن را می دهد.

این آنتی بادی ها بعد از اینکه از این غشاء نفوذ پذیر رد شدند، به DNA در هسته این سلول ها حمله می کنند. به همین دلیل است که لوپوس بر بعضی از ارگان ها تاثیر می گذارد و بر بعضی دیگر تاثیری ندارد.

چرا دستگاه ایمنی خطا می کند؟

چندین عامل ژنتیکی در ایجاد SLE تاثیر دارند.

بعضی از ژن های داخل بدن به سیستم ایمنی کمک می کنند تا فعالیت هایش را انجام دهد. از این رو تغییر ژن ها در افرادی که SLE دارند، باعث می شود که سیستم ایمنی بدن، دیگر نتواند فعالیت های خودش را به درستی انجام دهد.

طبق اطلاعاتی که خانه ارجاع ژنتیک منتشر کرده است: یک تئوری مرتبط با مرگ سلول ها در خصوص لوپوس وجود دارد؛ آن هم فرآیندی طبیعی است که در طی آن، بدن سلول های جدیدی تولید می کند و سلول های مرده بر جا می گذارد.

برخی از دانشمندان معتقدند که به دلیل عوامل ژنتیکی، بدن نمی تواند سلول های مرده را از بین ببرد.

از این رو سلول هایی که باقی می مانند، ترکیباتی از خود تولید می کنند که بر عملکرد سیستم ایمنی تاثیر می گذارد.

عوامل خطرناک: هورمون، ژن و محیط

چندین عامل در رشد لوپوس تاثیر دارند که به آن ها اشاره می کنیم:

1. هورمون ها

هورمون ها ترکیباتی شیمیایی هستند که در بدن تولید می شوند و فعالیت سلول ها و ارگان های خاص را در بدن کنترل و تنظیم می کنند.

حتما بخوانید: آترواسکلروز (تصلب شرایین) چگونه بیماری است؟

فعالیت های هورمونی توضیحی مناسب برای عوامل خطرناک زیر هستند:

جنسیت: موسسه ملی بهداشت آمرکا اعلام کرده که خانم ها تا 9 برابر بیشتر، در معرض خطر ابتلا به لوپوس هستند.

سن: در سنین 15 تا 45 ، علائم آشکار و لوپوس شناسایی می شود؛ البته باید بگوییم که طبق گفته های خانه ارجاع ژنتیک، 20 درصد از موارد، بعضی از علائم بعد از 50 سالگی، مشخص می شود.

از آن جایی که از هر 10 مورد مبتلا به لوپوس 9تای آن خانم هستند، محققان در حال یافتن رابطه ای میان استروژن و لوپوس هستند. استروژن در بدن خانم ها و آقایان تولید می شود؛ اما میزان آن در خانم ها بیشتر است.

در گزارشی که در سال 2016 منتشر شده، دانشمندان مشاهده کرده اند که استروژن می تواند بر سیستم ایمنی بدن تاثیر بگذارد و آنتی بادی های لوپوس در موش ها را  که مستعد لوپوس هستند، تحرک می کند.

شاید این گونه بتوان توضیح داد که چرا بیماری های خود ایمنی بیشتر بر خانم ها تاثیر می گذارند.

امروزه شواهد کافی مبنی بر دست داشتن استروژن در بیماری لوپوس در اختیار نیست. اگر ارتباطی وجود داشته باشد، درمان های بر پایه استروژن در تنظیم شدت این بیماری موثر هستند؛ البته باید مطالعات بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.

2. عوامل ژنتیکی

محققان نتوانسته اند هیچ ارتباطی میان عوامل ژنتیکی و ابتلا به لوپوس به دست آورند، با وجود این، این بیماری در بعضی از خانواده ها رایج تر است.

عوامل ژنتیکی توضیح می دهند که چرا افراد زیر، در معرض خطر ابتلا به لوپوس هستند:

نژاد: هر فردی با هر زمینه نژادی ممکن است به لوپوس مبتلا شود؛ اما افراد رنگین پوست به نسبت سفید پوست ها، دو تا سه برابر بیشتر در معرض خطر هستند. همین طور این بیماری در بین خانم های اسپانیایی، آسیایی و آمریکایی بومی بیشتر رایج است.

سابقه خانوادگی: اگر اعضای خانواده درجه اول یا دوم فردی لوپوس داشته باشند، احتمال ابتلا خود فرد به لوپوس هم زیاد می شود.

دانشمندان بعضی از ژن های خاصی را شناسایی کرده اند که در پیشرفت لوپوس نقش دارند؛ اما امروزه شواهد کافی مبنی بر اینکه خود ژن ها باعث بیماری می شوند، وجود ندارد.

در مطالعاتی که بر روی دوقلوها انجام شده، دیده شده است که یکی از دوقلوها ممکن است لوپوس داشته باشد و دیگری نداشته باشد؛ حتی اگر هر دو با هم و در یک محیط بزرگ شده باشند.

با توجه به مطالعاتی که در سال 2017 در مجله سمینارهای آرتروز و رماتیسم چاپ شده است: اگر یکی از دو قلوها لوپوس داشته باشد، احتمال پیشرفت این بیماری در دیگری، برابر با 25 درصد است.

فردی که در خانواده او سابقه ابتلا به لوپوس وجود نداشته است؛ اما بیماری های خود ایمنی دیگر در خانواده او وجود داشته، هم ممکن است مبتلا شود. بیماری هایی مثل: تیروئید، کم خونی هموفیلی و پورپورای ناشناس کاهش پلاکت ( آی تی پی) از این نوع بیماری ها هستند.

تعدادی از محققان گفته اند که تغییر در کروموزوم های X ممکن است بر خطر ابتلا به بیماری تاثیر گذاشته باشد.

3. عوامل محیط

عوامل محیطی، مثل: مواد شیمیایی و ویروس ها در تحریک ایجاد لوپوس در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آن هستند، نقش دارد.

برخی از عوامل محیطی عبارت است از:

سیگار کشیدن: از آن جایی که در دهه های گذشته تعداد افراد مبتلا به لوپوس زیاد شده است، ممکن است علت آن تماس زیاد با تنباکو بوده باشد.

در معرض نور خورشید بودن: برخی بر این باور هستند که نور خورشید یک عامل محیطی موثر است.

مصرف دارو: طبق اظهارات خانه ارجاع ژنتیک، علت ابتلا حدود 10 درصد از مبتلایان به لوپوس، به دارو مربوط می شود.

عفونت های ویروسی: عفونت های ویروسی باعث تحریک علائم در افرادی می شوند که مستعد SLE هستند.

فلور باکتری روده

به تازگی دانشمندان در حال بررسی فلور باکتری روده به عنوان عاملی در پیشرفت لوپوس هستند.

دانشمندانی که نتیجه کار خود را در سال 2018 در مجله میکروبیولوژی محیطی و کاربردی منتشر کرده، اظهار کرده اند که تغییرات خاص در فلور باکتری روده در انسان ها و موش هایی که به لوپوس مبتلا هستند، به طور خاص نمایان می شود.

چه  خطری کودکان را تهدید می کند؟

بسیار کم پیش می آید که کودکان زیر 15 سال به لوپوس مبتلا شوند؛ مگر اینکه مادر مبتلا بوده باشد، که در این شرایط، کودک به لوپوس قلبی، کبدی یا پوستی مبتلا خواهد شد.

جنین هایی که لوپوس نوزادی دارند، در آینده احتمال گسترش بیماری های خود ایمنی در آن ها بیشتر خواهد شد.

علائم بیماری لوپوس

از زمان عود بیماری، علائم لوپوس هم ظاهر می شوند. پس از بازه هایی که بیماری عود می کند، بازه ای می رسد که هیچ علامتی در فرد مشاهده نمی شود.

لوپوس علائم زیادی دارد ؛ از جمله:

• خستگی؛
• بی میلی به غذا و کاهش وزن؛
• درد یا التهاب مفاصل و ماهیچه ها؛
• التهاب پاها یا اطراف چشم ها؛
• التهاب غدد یا لوله های لنفاوی؛
• تحریک پوست به دلیل خونریزی زیر پوست؛
• زخم شدن دهان؛
• حساسیت به نور خورشید؛
• تب؛
• سر درد؛
• درد قفسه سینه در نتیجه نفس کشیدن عمیق؛
• ریزش عجیب موها؛
• رنگ پریدگی یا کبود شدن انگشتان یا پاها از سرما یا استرس؛
• آرتروز.

تاثیر لوپوس بر دیگر سیستم های بدن

کلیه ها: التهاب کلیه ها باعث می شود که مواد زائد و سایر سموم به سختی از بدن خارج شوند. از هر 3 فرد مبتلا به لوپوس، 1 نفر به مشکلات کلیوی دچار می شود.

ریه ها: برخی از افراد به بیماری پلوریتیس (التهاب لوله های حفره قفسه سینه که باعث درد قفسه سینه، مخصوصا با هر بار نفس کشیدن، می شود) مبتلا می شوند. امکان ابتلای این افراد به ذات الریه هم وجود دارد.

سیستم عصبی مرکزی: لوپوس گاهی اوقات می تواند بر سیستم عصبی مرکزی یا مغز هم تاثیر بگذارد که علائم آن شامل: سر درد، سر گیجه، افسردگی، حواس پرتی، مشکلات بینایی، حملات ناگهانی، سکته یا تغییر رفتار می باشد.

حتما بخوانید: بیماری پروانه ای چیست و چه علائمی دارد؟ آیا درمان می شود؟

رگ های خونی: امکان التهاب رگ های خونی، یا واسکولیتیس هم در بیماران لوپوسی وجود دارد که این وضعیت، بر گردش خون تاثیر می گذارد.

خون: ابتلا به لوپوس با بیماری کم خونی، کمبود غیرعادی گلبول های سفید خون یا کم شدن تعداد پلاکت های خون که باعث لختگی خون می شوند، همراه است.

قلب: در صورتی که التهاب بر قلب اثر کند موجب میوکاردیتیس (ورم عضله قلب) و آندوکاردیت خواهد شد. همین طور بر اعضاء اطراف قلب تاثیر می گذارد و باعث پریکاردیتیس( التهاب کیسه پریکارد) می شود که امکان ظهور علائمی مثل: درد قفسه سینه یا سایر علائم فراهم می شود.

آندوکاردیت بر دریچه های قلب تاثیر می گذارد و آن ها را ضخیم و بزرگ می کند. در نتیجه، قلب رشد می کند که  منجر به مرگ فرد می شود.

عواقب دیگر بیماری لوپوس

عفونت: از آن جایی که خود بیماری لوپوس و روش درمان آن باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی می شود، احتمال بروز عفونت در این افراد بیشتر خواهد شد.

عفونت های معمول شامل: عفونت مجرای ادراری، عفونت های مجرای تنفسی، عفونت مخمر، سالمونلا، هرپس و زونا.

مرگ بافت استخوان: این عارضه زمانی رخ می دهد که مقدار خونی که استخوان ها را نگه می دارد، کم شود. از این رو شکستگی های کوچک در استخوان ایجاد می شوند و در نهایت، استخوان دچار شکستگی خواهد شد. این شرایط بیشتر برای مفاصل باسن اتفاق می افتد.

بارداری: مادرانی که بیماری لوپوس دارند، احتمال از دست دادن نوزاد، زایمان زود هنگام، مسمومیت حاملگی و فشار خون بالا در دوران بارداری آن ها بیشتر است.

برای کم کردن خطر بروز این عواقب پزشکان توصیه می کنند که بارداری را تا 6 ماه به تعویق بیندازند تا لوپوس تحت کنترل قرار گیرد.

دسته بندی: 11 علامت

کالج آمریکایی روماتیسم شناسی با برنامه دسته بندی شده سعی کرده تا تشخیص لوپوس را تایید کند.

در صورتی که فرد از 11 مورد ذکر شده در پایین، 4 مورد را داشته باشد، پزشک ابتلا او به لوپوس را تشخیص می دهد.

این 11 عامل عبارت اند از:

• اگزما مالار: اگزماهای پروانه مانندی که اطراف گونه ها و بینی وجود دارد.
• اگزما صفحه مانند: ظهور اگزماهای قرمز رنگ.
• حساسیت به نور خورشید: در این حالت بعد از تماس با نور خورشید، جوش ایجاد می شود.
• جراحت های دهان یا بینی: معمولا دردناک هستند.
• آرتروز غیر فرسایش دهنده: این نوع آرتروز باعث نابودی استخوان های اطراف مفاصل نمی شود؛ اما باعث سفتی، التهاب یا نفوذ مولکولی در دو یا بیشتر مفاصل ترجیحی می شود.
• پریکاردیتیس یا پلورزی: به شرایطی گفته می شود که التهاب بر لوله های اطراف قلب (پریکاردیتس) یا ریه ها (پلورزی) تاثیر بگذارد.
• اختلال کلیوی: آزمایش ها نشان داده، اگر فرد مشکل کلیوی داشته باشد، میزان زیادی از پروتئین یا بافت سلولی، در ادرار او جاری می شوند.
• اختلال نورولوژیک: این فرد حملات ناگهانی و روان پریشی دارد یا اینکه در تفکر و منطق به مشکل بر می خورد.
• اختلال خونی: کم خونی با کم شدن تعداد سلول های سفید خون یا پلاکت ها همراه است.
• اختلال وابسته به ایمنی شناسی: آزمایش ها نشان می دهد که آنتی بادی هایی مخصوص DNA دو لایه (dsDNA)، آنتی بادی های SM یا «کاردیولیپین» در بدن این افراد وجود دارد.
• ANA مثبت: آزمایش ANA فردی مثبت است؛ ولی او هیچ دارویی که باعث تحریک آن شود، مصرف نکرده است.

امکان دارد که نتوان علائم بیماری لوپوس را تشخیص داد به دلیل اینکه این علائم تنها خاص بیماری لوپوس نیستند.

از طرف دیگر، آزمایش خون هم باعث تشخیص اشتباه می شود؛ زیرا ممکن است بعضی از آنتی بادی های موجود در افراد سالم، با افراد بیمار یکسان باشد.

تشخیص بیماری لوپوس

از آن جایی که این بیماری علائم متنوعی دارد، به راحتی نمی توان آن را تشخیص داد. در این حالت پزشک شما را معاینه می کند و درباره علائمی که مشاهده کرده اید ، سابقه پزشکی خانوادگی و فردی تان سئوال می پرسد و همچنین به 11 مورد بالا، توجه می کند.

شاید پزشک از شما بخواهد که آزمایش های خون یا سایر روش های آزمایشگاهی را انجام دهید.

بیو مارکرها

بیو مارکرها در حقیقت پروتئین، آنتی بادی، ژنتیک و سایر عواملی هستند که به پزشک کمک می کنند تا تشخیص دهد که در بدن چه اتفاقی می افتد یا اینکه بدن چگونه به درمان واکنش نشان می دهد.

این روش موثر است؛ زیرا حتی وقتی که هیچ علامتی در فرد مشاهده نمی شود، باز هم می توان بیماری را تشخیص داد.

لوپوس از راه های مختلف بر افراد اثر می گذارد و همین تاثیر، پیدا کردن بیو مارکرهای قابل اعتماد را سخت می کند.

البته پزشک با انجام آزمایش خون و سایر روش ها، می تواند به یک جمع بندی کلی درباره بیماری فرد برسد.

آزمایش خون

در آزمایش خون وجود یک سری از بیومارکرها مشخص می شود و این بیومارکرها اطلاعاتی درباره بیماری فرد (در صورت ابتلای فرد به بیماری خود ایمنی) به پزشک می دهند.

آنتی بادی علیه هسته

حدود 95 درصد از بیماران مبتلا به لوپوس، جواب آزمایش ANA شان مثبت می شود؛ البته افرادی که لوپوس نداشته اند هم آزمایش شان مثبت می شود. انجام سایر آزمایش ها به تایید نتیجه کمک می کند.

آنتی بادی های علیه فیفولیپید

آنتی بادی های علیه فیفولیپید (APLs) نوعی از آنتی بادی هستند که علیه فسفولیپیدها عمل می کنند و در بیش از 50 درصد از مبتلایان به لوپوس وجود دارند. افرادی که لوپوس ندارند، هم ممکن است این آنتی بادی را داشته باشند.

زمانی که این آنتی بادی ها در بدن فرد وجود داشته باشد، خطر لخته شدن خون، سکته و فشار خون ریوی در او بیشتر می شود.

علاوه بر این، این عامل با بروز مشکلات بارداری، مثل: سقط جنین، هم در ارتباط است.

تست آنتی بادی علیه DNA

در بدن 60 درصد از مبتلایان لوپوس، آنتی بادی علیه DNA وجود دارد. نتیجه این آزمایش بیشتر در هنگام عود کردن بیماری، مثبت می شود.

آنتی بادی ضد dsDNA

این نوع آنتی بادی نوعی خاص از آنتی بادی ANA است که در 30 درصد مبتلایان وجود دارد. کمتر از 1 درصد از افراد سالم نیز این آنتی بادی را دارند.

اگر جواب این آزمایش مثبت شود، به این معناست که لوپوس از نوع جدی تر، مثل: لوپوس کلیه یا ذات الکلیه است.

آنتی بادی ضد اسمیت

در بدن تقریبا 20 درصد از مبتلایان لوپوس، آنتی بادی SM وجود دارد؛ این آنتی بادی نوعی ریبونوکلوپروتئین است که در هسته تمام سلول ها وجود دارد.

کمتر از 1 درصد از افراد سالم هم  آنتی بادی اسمیت را دارند. افرادی که بیماری رماتیسم دارند، این آنتی بادی را ندارند؛ به همین دلیل، فردی که این نوع آنتی بادی را دارد به نظر می رسد که به  لوپوس مبتلاست. همچنین آنتی بادی اسمیت در لوپوس کلیه وجود ندارد.

انتی بادی علیه U1RNP

25 درصد از مبتلایان لوپوس و کمتر از 1 درصد از مردم سالم این آنتی بادی را دارند.

آنتی بادی های علیه RO/SSA و LA/SSB

در بدن 30 تا 40 درصد از مبتلایان به لوپوس، این دو نوع آنتی بادی وجود دارد. همین طور افراد مبتلا به سندرم سوگرن و افرادی که جواب تست ANA آن ها منفی است، هم این آنتی بادی را دارند.

این دو نوع آنتی بادی در 15 درصد افراد سالم و افرادی که بیماری رماتیسمی، مثل: آرتروز رماتیسم، دارند هم وجود دارد.

اگر در بدن مادر هر دو نوع آنتی بادی وجود داشته باشد، احتمال اینکه کودکی با لوپوس نوزادی به دنیا آورد بیشتر می شود.

اگر مبتلایان به لوپوس، قصد بارداری دارند، باید آزمایش مربوط به این آنتی بادی ها را انجام دهند.

آنتی بادی های ضد هیستون

آنتی بادی های ضد هیستون پروتئین هایی هستند که در ساخت DNA نقش دارند. این آنتی بادی در بدن بیماران مبتلا به لوپوس دارویی و SLM هم وجود دارد؛ البته این مورد به طور قطعی ابتلا به لوپوس را نشان نمی دهد.

تست مکمل سرم (خون)

تست مکمل سرم، میزان پروتئین هایی را که بدن در هنگام التهاب تولید کرده، اندازه می گیرد.

چنانچه میزان این مکمل ها کم باشد، نشانه وجود التهاب در بدن فرد و فعال بودن SLE است.

آزمایش های ادرار

آزمایش های ادرار در تشخیص و بررسی تاثیراتی که لوپوس روی کلیه ها می گذارد به پزشک کمک می کند.

وجود پروتئین، سلول های قرمز خونی و بافت های سلولی همگی میزان فعالیت کلیه را نشان می دهند.

برای بعضی از آزمایش ها تنها یک نمونه کافی است؛ اما برای بعضی دیگر، باید چندین نمونه در طول 24 ساعت جمع آوری شود.

بافت برداری

گاهی اوقات پزشک توصیه می کند که بافت برداری کلیه یا پوست انجام شود تا هر گونه التهاب و آسیب دیدگی مشخص شود.

آزمایش های تصویری

آزمایش های تصویری و پرتو ایکس به پزشک در تشخیص ارگان هایی که تحت تاثیر لوپوس قرار گرفته اند، کمک می کند.

بررسی آزمایش ها

انجام آزمایش ها روند تاثیر لوپوس بر فرد یا نحوه پاسخ بدن به درمان را نشان می دهد.

درمان لوپوس

در حال حاضر هیچ راه درمان قطعی برای لوپوس وجود ندارد؛ اما افراد با کنترل علائم و دوران عود بیماری با تغییر سبک زندگی و مصرف دارو، می توانند این شرایط را کنترل کنند.

هدف از این درمان ها چیست؟

• پیشگیری یا کنترل دوران عود بیماری؛
• کاهش خطر آسیب دیدن اندام ها.

مصرف دارو نیز به موارد زیر کمک می کند:

• کاهش درد و التهاب؛
• تنظیم فعالیت های سیستم ایمنی؛
• متعادل کردن هورمون ها؛
• کم کردن آسیب به اندام ها و مفاصل یا پیشگیری از این صدمات؛
• کنترل فشار خون؛
• کاهش خطر عفونت؛
• کنترل کلسترول.

با توجه به چگونگی تاثیر لوپوس بر افراد، راه درمان هم متفاوت است. اگر فرد درمان نشود، دوران عود بیماری ممکن است نتایج مرگ بار به همراه داشته باشد.

راه های دیگر و روش های خانگی درمان لوپوس

جدا از مصرف دارو، راه های زیر به کم کردن درد یا کاهش خطر عود بیماری کمک می کند:

• استفاده از کمپرس گرم و کمپرس سرد در هنگام درد؛
• حضور در فعالیت های مدیتیشن و آرامش بخش، مثل: یوگا و تای چی؛
• انجام مرتب حرکات ورزشی؛
• قرار نگرفتن در معرض نور خورشید؛
• دوری کردن از استرس.

برخی از افراد از مکمل گیاه «tunther god vine» استفاده می کنند. مرکز ملی سلامت تکمیلی و انسجام (NCCIH) هشدار داده است که این گیاه ممکن است سمی باشد؛ بنابراین قبل از مصرف آن، بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

منبع: medicalnewstoday