اولین عادت ماهانه و تمام آنچه که باید بدانید

عادت ماهانه نشانه و نتیجه دوران بلوغ و زمانی است که می توانید تولید مثل کنید. بعد از آغاز چرخه عادت ماهانه، میزان تولید استروژن بیشتر می شود و باعث قطورتر شدن پوشش داخلی رحم می گردد. از آن جایی که رحم قطورتر می شود، توانایی مراقبت از تخمک بارور و تبدیل آن را به جنین دارد. در صورتی که از تخمک بارور خبری نباشد، بدن پوشش داخلی را می شکند و از رحم خارج می کند که نتیجه آن، خونریزی است. فرقی نمی کند که اولین عادت ماهانه تان را تجربه میکنید یا چندین سال که هر ماه منتظر او هستید، در هر صورت شرایط سختی است!

دانلود ویدیو پادکست ” اولین عادت ماهانه ” از دکترچک ( کلیک کنید )

 این مقاله از دکتر چک مخصوص دختران نوجوانی است که برای اولین بار پریود می شوند. در این مقاله به تمام مواردی که باید در مورد اولین عادت ماهانه بدانید، از نحوه پیدا کردن محصولات مناسب قائدگی گرفته تا مقابله با درد شکم ، اشاره خواهیم کرد و به بیشتر سوالات در این خصوص که به ذهنتان می رسد، پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید…

زمان اولین عادت ماهانه

در بیشتر دخترها اولین عادت ماهانه از 12 یا 13 سالگی آغاز می شود؛ البته کمی زودتر یا کمی دیرتر هم عادی و طبیعی است.

یک قائده کلی وجود دارد که می گوید: «دو سال بعد از شروع رشد پستان ها، چرخه قائدگی هم آغاز می شود».

علائم اولین عادت ماهانه

عادت ماهانه بعضی از دخترها هیچ علامتی ندارد؛ اما در بعضی دیگر ممکن است در روزهای منتهی به عادت ماهانه، با سندرم قائدگی (PMS) روبرو شوند.

علائم PMS عبارت اند از:

• آکنه؛
• نفخ شکم؛
• درد در پستان ها؛
• کمر درد؛
• یبوست؛
• اسهال؛
• احساس خستگی زیاد؛
• احساساتی و زودرنج شدن؛
• اشتیاق شدید به خوراکی، علی الخصوص غذاهای شیرین؛
• ترشحات بی رنگ یا سفید واژن.

شاید بهتر باشد برای حفظ آمادگی خود، بسته عادت ماهانه را همه جا همراه خود ببرید که شامل:

• یک جفت لباس زیر تمیز؛
• نوار بهداشتی؛
• دستمال توالت مرطوب؛
• داروهای تسکین دهنده درد مثل: ایبوپروفن.

تازه عادت ماهانه شده ام، چه کاری انجام دهم؟

اگر به تازگی عادت ماهانه شده اید و نمی دانید با خونی که دیده اید چکار کنید، سعی کنید که آرامش خود را حفظ کنید. تا زمانی که بتوانید نوار بهداشتی مناسب بخرید، بهتر است که با دستمال توالت یک پد موقت برای خود درست کنید.

حتما بخوانید: علت کمبود پروژسترون چیست؟ علائم و راه های درمان

به این صورت عمل کنید:

1. حداقل 10 ورق دستمال کاغذی را بردارید و لایه ها را روی هم تا کنید.
2. این دستمال ها را جای نوار بهداشتی قرار دهید.
3. یک تکه دیگر دستمال توالت بردارید و آن را چند بار دور پد و لباس زیرتان بپیچید.
4. انتهای دستمال را داخل قسمت ابتدایی دستمال هایی که پیچیده اید بگذارید. به این صورت می توانید یک نوار بهداشتی موقتی درست کنید.

عادت ماهانه تا چند روز ادامه دارد؟

اولین عادت ماهانه تان تا چند روزی ادامه خواهد داشت.

به طور کلی، چندین ماه زمان می برد تا برنامه عادت ماهانه تان تنظیم شود. پس از این، دوره عادت ماهانه تان بین 2 تا 7 روز خواهد بود.

چه مقدار خون از دست می دهم؟

با وجود این که معمولا اولین دفعات عادت ماهانه خون کمی از بدن خارج می شود، ممکن است شدت خونریزی تان زیاد هم باشد.

پس از این که هورمون ها به ثبات رسیدند، با یک الگو ثابت و منظم تر روبرو خواهید شد.

با توجه به الگوی عادت ماهانه والدین، هر دختر ممکن است به اندازه 6 قاشق غذا خوری در طول این دوران، خونریزی داشته باشد. شاید فکر کنید که این میزان زیاد باشد؛ اما معمولا به طور تقریبی 1/3 پیمانه خواهد بود.

اگر خون زیادی از دست دادید، جای هیچ نگرانی نیست؛ اما اگر بیش از حد خونریزی دارید، بهتر است که با مراقب یا مشاور مدرسه خود صحبت کنید.

اگر هر کدام از شرایط زیر را هم داشتید، می توانید به فردی که به او اعتماد دارید بگویید:

• باید هر یک یا دو ساعت یک بار، تامپون یا نوار بهداشتی  خود را تعویض کنید؛
• سر گیجه دارید؛
•  ضربان قلبتان زیاد است؛
• خونریزی تان بیش از حداقل 7 روز ادامه داشته باشد.

پزشک با تجویز دارو سعی می کند تا نشانه ها را بهبود ببخشد.

چه کاری برای قطع خونریزی انجام دهم؟

چندین گزینه روبروی تان است.بهتر است قبل از انتخاب بهترین راه، چندین مورد را امتحان کنید.

شاید به این نتیجه برسید که نیازهایتان با گذشت زمان تغییر می کنند.

شورت مخصوص عادت ماهانه

شورت مخصوص پریود یک پدیده به نسبت جدید است که شبیه به لباس زیرهای معمولی است؛ اما از نوعی الیاف خاص تشکیل شده است تا مواد دفع شده را بهتر جذب کند.

در طول عادت ماهانه تان می توانید از یک یا دو عدد از این شورت ها استفاده کنید و با توجه به دستورات سازنده محصول، آن را بشویید.

این شورت ها انواع مختلف با قدرت جذب متفاوت دارند. اگر خونریزی تان کم است، شاید این گزینه برای تان مناسب باشد؛

اما اگر خونریزی بیشتری دارید، بهتر است از این لباس زیر برای اطمینان از عدم تراوش به لباس اصلی تان استفاده کنید.

نوار بهداشتی

نوار بهداشتی، تکه های مستطیل مانندی هستند که به داخل لباس زیر می چسبند.

یک لایه چسب دار در زیر این نوارها قرار دارد که مخصوص چسباندن نوار به لباس زیر است.

یک نوع از آن ها، بالدار هستند که باید به لبه های شورت خم شوند. این نوارها باعث بهتر قرار گرفتن نوار می شوند.

معمولا باید نوار بهداشتی را هر 4 تا 8 ساعت یک بار، عوض کرد؛ اما هیچ قانونی وجود ندارد. اگر نوار تان چسبنده یا خیس شد، زمان تعویض آن رسیده است.

پدهای کوچکتر مقدار کمتری خون به خود جذب می کنند.

حتما بخوانید: عوارض قرص ال دی ؛ چه پیامد های جبران ناپذیری در انتظار شماست؟

شاید ترجیح دهید که موقع خواب از نوار بهداشتی های بزرگ تر استفاده کنید تا نگران پس دادن خون نباشید.

توجه کنید که حتی ضخیم ترین نوار بهداشتی ها هم از زیر لباس دیده نمی شوند.

تامپون

تامپون ها محصولاتی لوله مانند هستند که قدرت جذب دارند. این محصولات را داخل واژن قرار می دهند تا مواد تراوش شده قبل از رسیدن به لباس زیر را جذب خود کنند.

برخی از تامپون ها همراه با لوله های شیپوری پلاستیک یا مقوای نازک به فروش می رسند که به شما کمک می کنند تا تامپون را وارد واژن کنید. تمام تامپون ها دارای نخ هستند که مخصوص بیرون کشیدن هستند.

سایز بندی تامپون ها به این صورت است:

• تامپون های نازک یا کوچک و بسیار کوچک و مخصوص خونریزی های کم هستند.
• تامپون های معمولی، سایز و قدرت جذب متوسطی دارد.
• تامپون های سوپر یا سوپر پلاس که بزرگ ترین سایز  و مخصوص خونریزی های زیاد هستند .

از خرید تامپون های معطر خودداری کنید؛ زیرا باعث تحریک محیط داخل واژن می شوند!

هنگامی که می خواهید تامپون را وارد واژن کنید، باید نخی که برای بیرون کشیدن استفاده می شود، بیرون بدن باشد.

تامپون ها را باید هر 8 ساعت یک بار عوض کنید. اگر بیش از 8 ساعت باقی بمانند، باکتری ها در آن رشد می کنند و خطر ابتلا به عفونت و خارش وجود دارد.

فنجان قائدگی

یکی دیگر از راه های موجود، استفاده از فنجان قائدگی است و مثل تامپون درون واژن قرار می گیرد و قبل از اینکه خون از بدن خارج شود، آن را جذب خود می کند.

این فنجان ها را در دو اندازه کوچک و بزرگ تولید می کنند که با توجه سن و تجربه از دوران کودکی می باشد.

ممکن است مدل کوچک فنجان های قائدگی را ترجیح دهید.

نحوه قرار دادن آن مشابه تامپون است و باید از دستورالعمل های مرحله به مرحله گفته شده پیروی کنید.

برخلاف تامپون ها و پدها، از بیشتر فنجان ها می توان دوباره استفاده کرد. یعنی وقتی زمان تعویض آن رسید، می توانید آن را خارج کنید؛ تمیز کنید و دوباره استفاده کنید.

فنجان های قائدگی بایستی حداکثر هر 12 ساعت، تعویض شوند اگر بیش از این باقی بماند، احتمال ابتلا به عفونت را که در نتیجه رشد باکتری است، زیاد می کند.

مدت زمان استفاده از این فنجان ها با توجه به برند آن، بین 6 ماه تا 10 سال متفاوت است.

اگر خون از لباسم رد شود، لکه اش باقی خواهد ماند؟

معمولا اینطور نیست؛ اما بهتر است قبل از این عادت تان شروع شود، بدانید که این شرایط برای همه خانم ها پیش می آید.

وقتی که برای اولین بار پریود می شوید، از مقدار خونریزی خود، مقدار خونی که پد یا نوار بهداشتی نگه می دارند و بازه زمانی که خونریزی شدیتر می شود، مطلع می شوید.

اگر می توانید مقداری لکه بر، در کیف خود بگذارید تا در زمان شستشو لباس بتوانید از آن استفاده کنید.

تا زمانی که بتوانید لباستان را عوض کنید، می توانید یک ژاکت یا سویشرت را دور کمر خود ببندید تا لکه را بپوشاند.

وقتی به خانه رسیدید، با این کار سعی کنید تا لکه را پاک کنید: 

• هر چه زودتر لباس را داخل آب قرار دهید؛ از آن جایی که آب گرم باعث باقی ماندن اثر لکه ها می شود، پس مطمئن شوید که آب سرد است.
• در صورتی که لکه بر دستی دارید از آن استفاده کنید. مطمئن شوید که قسمت لکه دار به خوبی خیس بخورد و تا زمانی که روی برچسب کالا نوشته شده است، بگذارید باقی بماند.
• اگر لکه بر ندارید، از صابون یا صابون مایع استفاده کنید.
• تا زمانی که لکه محو شود، همین کار را تکرار کنید.
• اگر لکه باز هم از بین نرفت، لباس را در ماشین لباسشویی بشویید. فقط حواستان باشد که باید آب آن، سرد باشد.
• لباس را بیرون پهن کنید تا هوا بخورد. گرمای خشک کن باعث باقی ماندن دائم لکه روی لباس می شود. 

آیا بقیه متوجه می شوند که من عادت ماهانه هستم؟

خیر، ظاهر شما هیچ تغییری نکرده است و بوی متفاوتی هم نخواهید داد! تنها وقتی که شورت پریودی یا پدتان را به موقع عوض نکنید، ممکن است که بقیه متوجه شوند. 

فراموش نکنید که پدها و سایر محصولات قائدگی که معطر هستند، بخش بیرونی دستگاه تناسلی را تحریک می کنند.

اگر نگران بو هستید، محیط واژنتان را به خوبی با آب گرم بشویید.

همچنان می توانم ورزش و شنا کنم؟

بدون شک در هنگام عادت ماهانه هم می توانید ورزش و شنا کنید. در حقیقت، ورزش کردن انقباضات شکم و درد آن را کم می کند.

اگر قصد شنا دارید، باید از تامپون یا فنجان قائدگی استفاده کنید تا خون وارد آب نشود.

برای انجام سایر فعالیت های جسمانی اگر بخواهید می توانید شورت های مخصوص پریود را بپوشید.

برای درد شکم چه کاری می توانم انجام دهم؟

علائم اولین عادت ماهانه شمارا کمی گیج خواهد کرد، از جمله درد شکم! اگرچه این انقباضات شکم همگی با هدف انجام می شوند، ممکن است شما را اذیت کنند؛ این انقباضات به بدن کمک می کند تا پوشش رحم را آزاد کنند.

راه های زیر به کم کردن درد کمک می کند: 

• مصرف داروهای بدون نسخه، مثل: ایبو پروفن یا ناپروکسن سدیم( با توجه به مشخصات برچسب قرص)؛
• قرار دادن لباس گرم، پتو گرم یا کیسه های آب گرم روی شکم و زیر شکم؛
• نشستن در آب گرم.

اگر به اندازه ای درد دارید که احساس تهوع می کنید، نمی توانید از تخت بیرون بیایید یا توانایی انجام هیچ کار روزانه ای را ندارید، با شخصی که به او اطمینان دارید صحبت کنید؛ زیرا او شما را به پیش پزشک می برد. در بعضی از خانم ها، گرفتگی های شدید شکم ممکن است علامت بیماری های اصلی، مثل «آندومتریوز» باشد.

علائم دیگری وجود دارد؟

خانمی که عادت ماهانه است، علاوه بر گرفتگی شکم، علائم زیر را هم خواهد داشت: 

• آکنه؛
• نفخ شکم؛
• حس درد در قفسه سینه؛
• درد کمر؛
• یبوست؛
• اسهال؛
• خستگی بیش از حد؛
• بیش از حد احساساتی شدن؛
• میل شدید به خوردن غذا، مثل: شیرینی؛
• ترشحات سفید یا بی رنگ.

ممکن است این علائم را در هر دوره عادت ماهانه خود مشاهده نکنید. نوسانات هورمونی در بروز این علائم نقش دارند.

چند بار عادت ماهانه می شوم؟

عادت ماهانه بخشی از چرخه قائدگی است؛ این به آن معنا است که ممکن است با گذشت زمان، الگو عادت ماهانه تان قابل پیش بینی شود.

حتما بخوانید: انواع بوی بد واژن و علت های آن؛ کدام بو ها خطرناک و کدام ها سالم اند؟

متوسط چرخه قائدگی 28 روز است. این دوره در بعضی از دخترها بین 21 تا 45 روز است که کاملا طبیعی است.

ممکن است تا 6 ماه طول بکشد که این چرخه منظم شود؛ علت آن هم این است که بدن در حال یادگیری نحوه آزاد کردن و تنظیم تولید هورمون هاست.

چطور متوجه دوره بعد عادت ماهانه بشوم؟

با وجود اینکه ممکن است چندین سال زمان ببرد تا عادت ماهانه یک چرخه منظم را طی کند، بهتر است که علائم آن را زیر نظر داشته باشد.

با این کار زمانی که عادت ماهانه می شوید، تا حدی آمادگی لازم را دارید.

همین طور می توانید در این باره با مشاور مدرسه یا دیگر مراقبان بهداشتی مشورت کنید و درباره گرفتگی شکم یا نگرانی های دیگرتان به آن ها بگویید.

پس باید تاریخ آغاز و پایان عادت ماهانه تان را روی تقویم یا در گوشی موبایل خود ثبت کنید.

اگر نمی خواهید که بقیه متوجه این کارتان شوند، می توانید از سمبل ها یا کد استفاده کنید.

یک قائده کلی وجود دارد که بعد از سه یا چهار هفته از تمام شدن عادت ماهانه، دوره بعدی شروع می شود.

آیا تا آخر عمرم عادت ماهانه می شوم؟

مسلما تا آخر عمر خود عادت ماهانه نخواهید شد؛ اما تا چندین سال این چرخه ادامه دارد.

بیشتر خانم ها تا قبل از یائسگی، عادت ماهانه می شوند. یائسگی زمانی رخ می دهد که تعداد هورمون هایی که برای شروع عادت ماهانه ترشح می شوند، کاهش یابد.

معمولا یائسگی بین سنین 45 تا 55 شروع می شود؛ البته عواملی مثل: استرس و بیماری های اساسی باعث توقف عادت ماهانه می شود.

اگر علاوه بر این که عادت ماهانه تان متوقف شده است، هر علامت دیگری مشاهده کردید، باید با پزشک مشورت کنید.

اگر قصد دارید که روند عادت ماهانه تان متوقف شود، می توانید با پزشک خود صحبت کنید تا درباره کنترل هورمونی زاد و ولد اطلاعاتی در اختیارتان قرار دهد.

آیا در هنگام عادت ماهانه احتمال دارد که باردار شوم؟

بله. هر زمانی که اسپرم به واژن برخورد کند، بارداری رخ می دهد.

از آن جایی که شروع چرخه قائدگی به معنای آغاز سال های تولید مثل است، احتمال اینکه در این دوران باردار شوید وجود دارد.

این مسئله کاملا به هورمون های تان بستگی دارد. در بعضی از خانم ها، مدت ها قبل از اینکه بدن شروع عادت ماهانه را تحریک کند، شروع به آزاد کردن هورمون های موثر در تخمک گذاری می کند. 

 زمانی که عادت ماهانه شروع شود، اگر رابطه جنسی داشته باشید، امکان بارداری وجود دارد. این مسئله کاملا به چرخه قائدگی تان بستگی دارد.

استفاده از کاندوم یا روش های دیگر کنترل بارداری، بهترین راه برای جلوگیری از باردار شدن است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

در موارد زیر باید با پزشک یا فرد مورد اطمینان خود صحبت کنید: 

• تا 15 سالگی عادت ماهانه تان شروع نشده است؛
• دو سال است که عادت ماهانه می شوید؛ اما هنوز پریودتان منظم نشده است؛
• در بین دوره های قائدگی، خونریزی دارید؛
• درد بسیار شدیدی دارید و نمی توانید کارهای روزانه را انجام دهید؛
• خونریزی تان به اندازه ای زیاد است که باید هر یک یا دو ساعت یک بار، تامپون یا پدتان را عوض کنید؛
• دوره عادت ماهانه تان بیشتر از 7 روز طول بکشد.

وقتی که قصد تنظیم وقت ملاقات با پزشک را دارید، منشی پزشک می خواهد تا موارد زیر را یادداشت کنید: 

• آخرین عادت ماهانه تان چه زمانی شروع شد؟
• آخرین عادت ماهانه تان چه زمانی تمام شد؟
• چه زمانی متوجه خونریزی نامنظم یا علائم دیگر شدید؟

نکاتی مخصوص والدین

والدین دختر باید اطلاعات کافی داشته باشند تا بتوانند او را در اولین عادت ماهانه راهنمایی کنند.

بهتر است که به نکات زیر توجه کنید: 

•  درباره بلوغ با او حرف بزنید و مهارت های تربیتی و رفتاری تازه ای به او بیاموزید.
• به او اطمینان بدهید که عادت ماهانه یک فرآیند کاملا طبیعی است.
• به حقایق توجه کنید. نباید از سابقه عادت ماهانه خود برای او بگویید تا دید کلی او را شکل دهید.
• مواردی که دخترتان برای کنترل خونریزی می تواند استفاده کند و نحوه استفاده از آن ها را برای او توضیح دهید.
• به او بگویید که کدام قرص های تسکین درد برای انقباضات شکم مناسب تر است.
• به او کمک کنید تا یک بسته مخصوص عادت ماهانه درست کند؛ این بسته شامل: مواد لکه بر، نوار بهداشتی و دستمال مرطوب می شود.

منبع: healthline