به راحتی نمی توان تفاوت های میان افسردگی و دردهای نرمال دوره نوجوانی را تشخیص داد. اما در این مقاله از سایت دکتر چک به شما کمک می کنیم تا علائم و نشانه های افسردگی در نوجوانان را تشخیص داده و به بهترین نحو ممکن به فرزند خود کمک کنید.

درک افسردگی در نوجوانان

اغلب نوجوانان بیشتر از ما تحت تاثیر افسردگی قرار می گیرند. با وجود این که افسردگی را به راحتی می توان درمان کرد، اما بیشتر نوجوانان افسرده هیچ اقدامی برای درمان شدن نمی کنند.

نوجوانان افسرده چیزی بیش از تغییر خلق و خوی را تجربه می کنند؛ مسئله ای که تمام ابعاد زندگی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.

اگر شما یک نوجوان افسرده هستید، باید بگوییم که شیوه های موثر درمانی وجود دارند و شما بیش از چیزی که تصورش را بکنید بر خلق و خوی و رفتارهای خود کنترل دارید.

آیا نوجوان من افسرده شده است؟

علت افسردگی در نوجوان ها

با وجود این که بد رفتاری و بد شدن خلق و خوی در دوران نوجوانی کاملا قابل انتظار است، اما افسردگی مسئله متفاوتی دارد. افسردگی شخصیت نوجوان را نابود کرده و باعث ایجاد احساسات قدرتمند ناراحتی، عصبانیت یا یاس و نا امیدی می شود. نوجوانان افسرده تلاش می کنند با شیوه های زیر با درد احساسی خود مبارزه کنند:

مشکلات در مدرسه: افسردگی باعث پایین آمدن سطح انرژی و تمرکز نوجوان می شود که در مدرسه موجب پایین آمدن نمرات، عدم حضور کامل در مدرسه یا موارد از این دست می شود.

فرار کردن: بیشتر نوجوانان افسرد درباره فرار کردن از خانه صحبت می کنند؛ این مسئله نشانه این است که آن ها شدیدا به کمک نیاز دارند.

سوء مصرف مشروبات الکلی و قرص: نوجوان افسرده برای مقابله با حالت افسردگی خود به مصرف مشروبات الکلی و قرص روی می آورند و متاسفانه مصرف این موارد تنها اصل مسئله را وخیم تر می کند.

حتما بخوانید: چه مکمل هایی افسردگی را درمان می کنند؟

پایین بودن عزت نفس: افسردگی حس زشتی، خجالت، عدم موفقیت و بی ارزش بودن را به فرد القا می کند.

اعتیاد به تلفن همراه: نوجوانان افسرده برای فرار از مشکلات و افسردگی خود به رسانه های اجتمایی روی می آورند اما مصرف بیش از حد از اینترنت و گوشی هوشمند بیشتر آن ها را منزوی می کند.

رفتارهای خطرناک: این دسته از نوجوانان احتمالا به انجام رفتارهای خطرناک یا با ریسک بالا روی می آورند؛ مانند رانندگی بی پروا، مصرف مشروبات الکلی فراوان در مدت کوتاه و برقراری رابطه جنسی غیر ایمن.

خشونت: بعضی از نوجوانان افسرده به شدت خشن و پرخاشگر می شوند؛ معمولا این مسئله بیشتر در پسران دیده می شود.

افسردگی در نوجوانان معمولا با مشکلات دیگر، از قبیل اختلال های غذا خوردن و خود آزاری، نیز همراه می شود. اولین کاری که می توانید برای نوجوان خود انجام دهید، کسب اطلاعات درباره این عارضه است و این که باید بدانید در هنگام مشاهده علائم خطرناک چه اقدامی باید انجام دهید.

علائم و نشانه های افسردگی در نوجوانان

برخلاف بزرگسالان که می توانند در درمان افسردگی به خود کمک کنند، نوجوانان شدیدا به والدین و معلمان خود وابسته هستند. گاهی اوقات یک فرد افسرده غالبا ناراحت نیست و در عوض بیشتر عصبانیت، خشم، زود رنجی و آشفتگی را از خود بروز می دهد.

علائم و نشانه ها:

  • ناراحتی یا ناامیدی؛
  • عصبانیت، زود رنجی یا خصومت؛
  • احساس ترس یا به طور مداوم گریه کردن؛
  • دوری از خانواده و دوستان؛
  • عدم تمایل به انجام فعالیت ها؛
  • عملکرد ضعیف در مدرسه؛
  • تغییر در عادت های غذا خوردن و خوابیدن؛
  • بیقراری و آشفتگی؛
  • احساس بی ارزشی و شرمنده بودن؛
  • هیچ گونه اشتیاق یا انگیزه ندارند؛
  • خستگی مفرط یا نداشتن انرژی؛
  • به سختی تمرکز کردن؛
  • تجربه درد بدون دلیل قانع کننده؛
  • فکر کردن به مرگ یا خودکشی.

تفاوت افسردگی در نوجوانان و بزرگسالان

افسردگی در نوجوانان بسیار با افسردگی در بزرگسالان متفاوت است. علائم و نشانه های زیر بیشتر در نوجوانان شایع هستند:

زودرنجی یا عصبانیت: همان طور که در قسمت بالا نیز به ان اشاره شد، زودرنجی بیشتر از ناراحتی در نوجوان دیده می شود.

دردهای غیرقابل توضیح: نوجوانان افسرده مدام درباره دردهای جسمانی صحبت می کنند؛ مانند سردرد یا دل درد. اگر آزمایش انجام دادید اما علت این دردها مشخص نشد مسلما افسردگی عامل آن ها است.

حتما بخوانید: افسردگی چه تاثیری بر روی بدن دارد؟

حساسیت بسیار شدید نسبت به انتقاد: نوجوانان افسرده احساس بی ارزش بودن می کنند و از همین رو به شدت مستعد انتقاد شدن، پذیرفته نشدن و شکست هستند.

پذیرفته نشدن از سوی بعضی از مردم اما نه همه: حتما خودتان هم می دانید که بزرگسالان در موقع افسردگی خود را منزوی می کنند اما نوجوانان دقیقا برعکس هستند؛ حداقل به رابطه خود با چندین نفر ادامه می دهند. نوجوانان افسرده دیگر به اندازه قبل اجتمایی نیستد، پدر و مادر خود را تحویل نمی گیرند و با آدم های متفاوتی شروع به گشت و گذار می کنند.

آیا این افسردگی است یا دردهای ناشی از بزرگ شدن؟

افسردگی نوجوان دختر

اگر نمی دانید که دقیقا فرزندتان دچار افسردگی شده یا این که فقط اثرات دوره نوجوانی را تجربه می کند، باید به مدت زمان باقی ماندن علائم و نشانه ها، شدت آن ها و همین طور تغییر نوجوان با گذشته اش توجه کنید. هورمون ها و استرس عامل عصبانیت های گاه و بیگاه نوجوانان هستند اما ناراحتی های طولانی مدت و مداوم، سستی و رخوت یا کج خلقی از نشانه های افسردگی می باشند.

با کمک این علائم خطر خودکشی را در نوجوانان افسرده تشخیص دهید

نوجوانان افسرده، علی الخصوص آن هایی که در مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی زیاده روی می کنند، اغلب درباره خودکشی صحبت کرده یا مدام به آن فکر می کنند؛ که متاسفانه بیشتر آنها اقدام به خودکشی می کنند.

علائم هشدار دهنده خودکشی در نوجوانان

  • صحبت کردن یا شوخی کردن درباره خودکشی.
  • جملاتی مانند “بهتر بود بمیرم”، “ای کاش برای همیشه ناپدید می شدم” یا “هیچ شانسی برای ادامه زندگی وجود ندارد” را از زبان آن ها می شنوید.
  • با دیدگاه مثبت درباره مرگ صحبت کرده یا درباره مرگ رمانتیک می شوند {به طور مثال، اگر من بمیرم مردم بیشتر منو دوست دارند}.
  • نوشتن داستان و شروع درباره مرگ، مردن یا خودکشی.
  • انجام کارها و رفتارهای خطرناک یا آسیب دیدن در نتیجه تصادف کردن های فراوان.
  • ثروتی که به آنها بخشیده شده است را از دست می دهند.
  • جوری با دوستان و اعضا خانواده خود خداحافاظی می کنند که انگار آخرین بار است آن ها را می بینند.
  • به دنبال تهیه اسلحه یا قرص هستند یا می خواهند به شیوه های دیگر خودکشی کنند.

چگونه می توانیم به یک نوجوانان افسرده کمک کنیم؟

اگر افسردگی درمان نشود آسیب جدی به فرد وارد می کند پس به منتظر نباشید که علائم آن به خودی خود ناپدید شوند. اگر به طور قطعی درباره افسرده بودن فرزند خود مطمئن نیستید، توصیه می کنیم به رفتارهای دردسر آمیز و احساسات او توجه کنید.

درباره علائم ناشی از افسردگی که در فرزند خود مشاهده می کنید با نوجوان افسرده صحبت کرده و به بگویید که چرا نگرانش هستید. در سئوال پرسیدن زیاده روی نکنید اما جوری رفتار کنید که متوجه شوند شما همیشه برای کمک و پشتیبانی از آن ها آماده هستید.

چگونه با نوجوان افسرده ارتباط برقرار کنیم؟

به آن ها گوش دهید، نیازی به سخنرانی نیست. وقتی که او شروع به صحبت کردن می کند به هیچ وجه نباید مورد قضاوت قرار بگیرد. مهم این است که او با شما صحبت می کند و باید متوجه شود که همواره آماده کمک کردن به او هستید.

مهربان و آرام باشید اما به سادگی کوتاه نیایید. اگر برای بار اول رفتار بدی با شما داشتند، نباید کوتاه بیایید. صحبت کردن درباره افسردگی برای نوجوانان بسیار سخت است. حتی اگر اصرار دارید که صحبت کنید، باید بگوییم که به سختی احساسات خود را با شما در میان می گذارند. به آرامش او احترام بگذارید.

احساسات شان را تایید کنید. حتی اگر احساسات یا نگرانی هایشان برای شما احمقانه است باز هم تلاش نکنید که موضوع صحبت را تغییر دهید. درد و ناراحتی که آن ها تجربه می کنند را تایید کنید تا احساس کنند شما از ان ها را درک کرده و حمایت می کنید.

به حس ششم خود اعتماد کند. اگر فرزندتان ادعا می کند که هیچ اتفاقی نیفتاده است اما رفتارهای افسرده در آن ها مشاهده می کنید، بهتر است که به حس ششم خود اعتماد کنید. اگر او به شما اعتماد ندارد، شخص سومی را وارد مسئله کنید: مشاور مدرسه، معلمی که نوجوان به او علاقه دارد یا متخصص سلامت روان. نکته مهم این است که آن ها را وادار به صحبت کردن کنید.

کمک و نحوه درمان افسردگی در نوجوانان

درمان افسردگی در نوجوانان

نوجوانان افسرده از دوست های خود دوری می کنند و دیگر تمایلی به انجام دادن کارهایی که روزی به آن ها علاقه داشتند، ندارند. اما انزوا تنها افسردگی را بدتر می کند؛ پس تمام تلاش خود را برای ارتباط مجدد با آن ها به کار ببندید.

راهکار 1: او را تشویق به برقراری روابط اجتمایی کنید

اولویت خود را رو در رو صحبت کردن قرار دهید. بدون این که سعی کنید فرزند خود را تحت فشار قرار داده و سوال بپرسید، هر روز زمان را برای صحبت کردن اختصاص دهید؛ با این کار افسردگی در نوجوانان به طرز قابل توجهی کمتر می شود. و به این نکته توجه داشته باشید که صحبت کردن درباره افسردگی و احساسات نوجوان باعث وخیم تر شدن وضعیت موجود نمی شود بلکه حمایت های شما اوضاع را نیز بهتر می کند.

نگذارید شیوه انزوا را پیش بگیرند. تمام تلاش خود را به کار ببندید تا با نوجوان افسرده با دوستان خود زمانی را سپری کند. او را با دیگران آشنا کنید.

انجام فعالیت های مورد علاقه را به او پیشنهاد دهید. به نوجوان افسرده خود پیشنهاد کنید که فعالیت هایی – مانند ورزش کردن، حضور در باشگاه بعد از مدرسه یا ثبت نام در کلاس های هنری، موسیقی و رقص – را انجام دهد. درست است که اول او عکس العمل مثبتی نشان نمی دهد، اما وقتی که وارد دنیای بیرون شود، کم کم احساس بهتری پیدا کرده و اشتیاق خود را به دست می آورد.

انجام کارهای داوطلبانه. شرکت در فعالیت های داوطلبانه مانند داروهای ضد افسردگی عمل کرده و عزت نفس را افزیش می دهد. او را علاقمند به انجام کار مورد علاقه اش کنید و یک هدف برایش تعیین کنید.

راهکار 2: اولویت اول سلامت جسمانی است

سلامت جسمانی و روانی رابطه نزدیکی باهم دارند. نداشتن تحرک، خواب ناکافی و عدم مصرف مواد مغذی باعث افسردگی می شود.

متاسفانه نوجوانان عادات بد زیادی دارند؛ مانند شب ها تا دیر وقت بیدار ماندن، خوردن هله هوله و سپری کردن ساعت ها با تلفن و وسایل برقی دیگر. اما می توانید کارهای زیر را برای نوجوان افسرده خود انجام دهید.

نوجوان خود را به فعالیت کردن تشویق کنید. ورزش کردن از اهمیت خاصی برای سلامت روان برخوردار است؛ پس از این موضوع غافل نشوید. آن ها را به انجام این فعالیت ها تشویق کنید: بردن سگ برای پیاده روی، رقصیدن، کوهنوردی، دوچرخه سواری و اسکیت بازی.

مدت زمانی که با وسایل برقی در تماس هستند را محدود کنید. اغلب نوجوانان برای فرار از مشکلات به تلفن همراه خود رجوع می کنند اما اگر زمان استفاده از این وسایل زیاد شود، زمان انجام فعالیت های بدنی و وقت گذراندن با دیگران کم می شود.

خوراکی های سالم و مقوی برای شان تهیه کنید. نوجوان باید مواد مغذی لازم برای حفظ سلامت مغز و تقویت از خلق و خوی را دریافت کند: خوراکی هایی مثل چربی های سالم، پروتئین و محصولات تازه.

حتما بخوانید: چه خوراکی هایی برای درمان افسردگی خوب است؟

آن ها را تشویق به خواب کنید. بدن نوجوانان در مقایسه با بزرگسالان به زمان بیشتری برای استراحت نیاز دارد؛ حدود 9 تا 10 ساعت هر شب باید بخوابند.

راهکار 3: زمان مراجعه به متخصص

حمایت کردن از نوجوان افسرده و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی کمک بزرگی به این افراد محسوب می شود اما همیشه کافی نیست. اگر افسردگی در نوجوانان بدتر شد باید متخصص سلامت روان او را معاینه کند.

نظر او درباره شیوه درمانی را پرس و جو کنید. در هنگم انتخاب متخصص یا شیوه های درمانی همیشه نظر نوجوان را بپرسید. اگر می خواهید در دوره های درمانی شرکت کند، تصمیم ها و ترجیحات او را نادیده نگریدید. اگر فرزندتان با متخصص انتخابی احساس راحتی نمی کرد یا با او رابطه برقرار نکرد، متخصص دیگیری را انتخاب کنید.

گزینه های موجود را بررسی کنید. متخصص انتخابی باید درباره گزینه های درمانی با نوجوان صحبت کند. موارد خفیف تا متوسط افسردگی اغلب با گفتار درمانی برطرف می شود. اگر در طول دوره درمان وضعیت افسردگی نوجوان بهتر نشد، پزشک دارو تجویز می کند.

متاسفانه بعضی از پدر و مادرها مصرف دارو را به شیوه های بلند مدت و گفتار درمانی ارجحیت می دهند. تا زمانی که رفتار آن ها خطرناک نشده یا خطر خودکشی وجود ندارد، باید به دقت شیوه درمانی را انتخاب کنید.

مصرف دارو با ریسک همراه است. قرص های ضدافسردگی مخصوص بزرگسالان ساخته شده و روی آن ها آزمایش شده اند، بنابراین زمانی که نوجوان این قرص ها را مصرف می کند، مغز به کلی آن را درک نمی کند.

علاوه بر این، مصرف داروهای ضد افسردگی بسیار خطرناک است و عوارض جانبی به همره دارد. مصرف این قرص ها نوجوان را بیشتر به فکر خودکشی می اندازد و نوجوان رفتارهایی از خود بروز می دهد. مصرف این داروها بیشتر روی این افراد تاثیر می گذارد: نوجوانی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند، ابتلا به اختلال گفته شده سابقه خانوادگی داشته باشد یا اگر قبلا برای خودکشی تلاش شده باشد.

در دو ماهه ابتدایی مصرف داروهای ضد افسردگی خطر خودکشی بسیار بیشتر می شود. از همین رو، نوجوانانی که این قرص ها را مصرف می کنند باید از نزدیک زیر نظر باشند.

علائم بسیار هشداردهنده در نوجوانان افسرده

اگر متوجه هر کدام از موارد زیر شدید حتما به روانپزشک اطلاع دهید:

  • افکار جدید یا بیشتر فکر کردن به خوکشی؛
  • تلاش برای خودکشی؛
  • بدتر شدن افسردگی یا ایجاد افسردگی؛
  • بدتر شدن اضطراب یا مضطرب شدن؛
  • بی قراری یا آشفتگی؛
  • حملات وحشت زدگی؛
  • به سختی خوابیدن؛
  • زود رنج می شوند یا این که این وضعیت بدتر می شود؛
  • عصبانیت، خشم یا رفتارهای خشونت آمیز؛
  • انجام کارهای خطرناک؛
  • بیش از اندازه صحبت کردن یا فعالیت کردن {عارضه مانیا}؛
  • تغییرات غیرمعمول دیگر در رفتار.

راهکار 4: در دوره های درمان افسردگی همراه فرزند خود باشید

وقتی که نوجوان در دوره های درمانی شرکت می کند، مهم ترین مسئله حمایت از اوست. در این دوره آن ها بیش از هر چیزی به حمایت شما نیاز دارند.

درک کنید. در طول دوره درمان باید این مسئله را درک کنید که او در حال زجر کشیدن است و باید او را درک کرده و صبوری به خرج دهید.

در جلسات درمانی حضور داشته باشید. اطمنان حاصل کنید که نوجوان تمام دستورالعمل های دوره درمان را مو به مو اجرا کند؛ یا در جلسات درمان شرکت کرده یا داروهای تجویز شده را مصرف کند. وضعیت او را زیر نظر داشته باشید و اگر علائم و نشانه ها بدتر شدند حتما به پزشک اطلاع دهید.

صبور باشید. نکته ای که از همه مهم تر است، عدم قضاوت خود یا خانواده تان با دیگران است. تا زمانی که از نوجوان خود حمایت کنید، هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت.

راهکار 5: مراقب خود باشید {و دیگر اعضا خانواده}

به عنوان پدر و مادر، مسلما تمام تمرکز و انرژی خود معطوف نوجوان افسرده تان کرده اید و نیازهای خود دیگر اعضا خانواده را نادیده گرفته اید. فراموش نکنید که در این دوره سخت باید به سلامت خود نیز توجه داشته باشید.

احساسات خود را سرکوب نکنید. این که احساس آشفتگی، اضطراب، نا امیدی و خشم داشته باشید کاملا طبیعی است. از دوستان خود کمک گرفته یا با متخصص روانپزشک ملاقات کنید. صحبت کردن درباره احساسات به کم کردن شدت آن ها کمک می کند.

حتما بخوانید: علائم افسردگی در کودکان و فاکتور های خطرناک

به سلامت خود توجه کنید. افسردگی در نوجوانان بر خلق و خو و احساسات شما نیز تاثیر می گذارد، پس با خوردن غذاهای سالم، خواب کافی به سلامت خود توجه کرده و زمانی را به خودتان اختصاص دهید.

خواهر و برادرهای نوجوان افسردده را فراموش نکنید. افسرده بودن یکی از فرزندان باعث بروز اضطراب یا استرس در دیگر اعضا خانواده می شود؛ پس از سلامت دیگر فرزندان غافل نشوید. فرزندان به توجه خاص یا کمک های متخصص نیاز دارند تا بتوانند شرایط را کنترل کنند.

سرزنش کردن ممنوع! سرزنش کردن خودتان و دیگران به خاطر اتفاقی که افتاده بسیار راحت است اما کاری از پیش نمی برد و فقط استرس شرایط فعلی را بیشتر می کند. علاوه بر این، چندین فاکتور به طور نرمال در استرس تاثیر دارند؛ پس نمی توان هیچ کس را مقصر شرایط دانست.