خوردن میوه و سبزیجات چقدر در سلامت روانی کودکان موثر است؟ درچندین فاکتور بر سلامت روانی افراد تاثیر می گذارند که از جمله آن ها می توان به تغذیه اشاره کرد. با دکتر چک همراه باشید…
در یک مطالعه که به تازگی انجام شده است مشخص شد که مصرف میوه و سبزیجات با بهبود سلامت روانی و کاهش افسردگی در کودکان رابطه دارد.
اما از سوی دیگر، کودکانی که وعده های اصلی غذایی خود را مصرف نمی کنند، از سلامت روانی کمتری برخوردار هستند.
با وجود این که سلامتی در میان کودکان و بزرگسالان یک مسئله مشابه است، اما مسلما برای هر دو گروه سنی یکسان نیست. روند رشد کودکان همچنان ادامه دارد و در هنگام ارزیابی سلامت کودکان باید به چندین فاکتور توجه شود.
سلامت روانی کودکان
تعریف مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) درباره سلامت روانی کودکان به این صورت است:
“سلامت روانی در دوران کودکی به این معنا است که دوره های مهم رشد و احساسی را سپری کرده و مهارت های اجتماعی سالم و نحوه مقابله با مشکلات را بیاموزید. کودکی که از سلامت روانی برخوردار است، یک زندگی مثبت و با کیفیت دارد و عملکرد خوبی در خانه، مدرسه و در اجتماع دارد.”
روانشناس و مشاور سلامت، لی چمبرز، به بیان تاثیر سلامت روانی کودکان پرداخته است:
“سلامت روانی در کودکان نقش بسزایی دارد. چندین فاکتور بر سلامت روانی تاثیر می گذارند که به نوبه خود بر رنج گسترده ای از نتایج، از تحصیل تا سلامت گرفته تا دوستی و تصمیم گیری، تاثیر مخصوص به خود را دارند.”
“در دنیایی که بسیار پویا بوده و شک و تردید در آن فراوان است، کودک به واسطه برخورداری از سلامت روانی می تواند به جستجو پرداخته، یاد بگیرد، بازی کرده و خوشگذرانی کند و چالش ها و مشکلات پیش روی انسان را شناسایی کند.”
نویسندگان مطالعه ای که به تازگی در این زمینه انجام شده است به این نکته اشاره می کنند:
“تغذیه که یک فاکتور تغییر پذیر در سطوح اجتماعی و فردی است، تاثیر بسزایی در بر سلامت در طول زندگی دارد و بنابراین این توانایی را دارد که بر سلامت جسمانی و روانی تاثیر بگذارد.”
مطالعه انجام شده
در مطالعه ای که به تازگی انجام شده است به بررسی ارتباط میان مصرف میوه و سبزیجات در میان کودکان، غذاهایی که برای مصرف در وعده های اصلی انتخاب می کنند و سلامت روانی شان پرداخته است.
محققان اقدام به جمع آوری داده از بیش از 50 مدرسه کردند. در مجموع 10.853 کودک در این مطالعه حضور داشتند.
هر چقدر که کودکان امتیاز بیشتری دریافت می کردند، به این معنا بود که از سلامت بیشتری برخوردار هستند.
علاوه بر این، در این پرسش نامه درباره میزان مصرف میوه و سبزیجات کودکان و نوع غذاهایی که برای صبحانه و ناهار مصرف می کنند نیز سوالاتی مطرح شده بود.
دانشمندان درباره دیگر عوامل، از قبیل موارد زیر نیز اطلاعاتی جمع آوری کردند:
- تغذیه، از جمله مصرف الکل، وضعیت میزان الکل در وعده های اصلی غذایی و رضایت از وزن؛
- عوامل دموگرافی، از جمله سن، مذهب و سطح افسردگی؛
- سلامت، از جمله ابتلا یا عدم ابتلا به بیماری های بلند مدت و ناتوانی؛
- موقعیت زندگی، از جمله این که آیا کودک اتاق مختص به خود را دارد یا خیر یا این که والدین و افرادی که مراقب او هستند سیگار مصرف می کنند یا خیر؛
- تجربیات سخت، از جمله مشکلاتی مانند احساس امنیت و قلدری کردن.
برخی از این عوامل، از جمله مصرف الکل، در پرسش نامه دانش آموزان دوران ابتدایی ذکر نشده بود زیرا از نظر دانشمندان مسئله پسندیده ای نبود.
تغذیه و سلامت روانی
در این مطالعه مشخص شد که هر چقدر میزان مصرف سبزیجات و میوه بیشتر باشد، امتیاز سلامت روانی در میان دانش آموزان دوره دبیرستان بیشتر است.
علاوه بر این، مشخص شد که دانش آموزان دوره دبیرستان که به جای صبحانه از نوشیدنی های انرژی زا استفاده می کنند از سلامت روانی کمتری در مقایسه با افرادی برخوردار هستند که همواره صبحانه مصرف می کنند.
مسئله ای که در میان دانش آموزان دوره راهنمایی و دبیرستان مشترک بود این است که دانشمندان متوجه شدند که آن هایی که وعده های صبحانه و ناهار را مصرف می کنند همواره از امتیاز بالاتری برخوردر هستند.
به یافته های همکار این مطالعه توجه کنید:
“در کلاسی که 30 دانش آموز دوره دبیرستان حضور داشتند، به این نتیجه رسیدیم که چهار نفر از آن ها پیش از شروع کلاس ها در صبح هیچ غذایی برای خوردن نداشتند و سه نفر نیز چیزی برای خوردن یا آشامیدن تا پیش از بعد از ظهر نداشتند. تنها 25 درصد از دانش آموزان میوه یا سبزیجات مصرف کرده بودند و از هر 10 نفر نیز یک نفر هیچ غذایی نخورده بود.”
“این آمار و ارقام نگران کننده هستند زیرا تغذیه ضعیف بر عملکرد دانش آموزان در مدرسه و همین طور روند رشد و تکامل تاثیر می گذارد.”
محدودیت ها و پیامدها
به گفته دانشمندان این مطالعه چندین محدودیت داشته است. اولین مورد این است که به دلیل این که دانش آموزان تنها یک بار به پرسش نامه پاسخ داده اند، دانشمندان نمی توانند روند تغییرات در سلامت و رژیم غذایی شان به مرور زمان را متوجه شوند.
مورد دوم این است که فرایند جمع آوری اطلاعات تنها با اتکا به خود دانش آموزان ممکن است اشتباه باشد.
در مجموع، ارتباط موجود میان تغذیه و سلامت روانی کودکان به این مسئله اشاره دارد که باید بر اهمیت شناسایی نیازهای غذایی کودکان در هنگام بررسی وضعیت سلامت روانی شان توجه شود.
