همه ما به نوعی با علائم و نشانه های آلزایمر آشنایی داریم. شاید شما هم به این بیماری دچار شده اید و یا بستگانتان از این بیماری رنج می برند. بیماری آلزایمر نوعی اختلال پیشرونده است که باعث می شود سلولهای مغزی از بین بروند و به اصطلاح بمیرند.
بیماری آلزایمر شایعترین علت زوال عقل است و کاهش مداوم در تفکر را در پی دارد. علاوه بر این ها این بیماری مهارت‌های رفتاری و اجتماعی که توانایی فرد در عملکرد مستقل را کنترل می کنند، مختل می‌سازد. برای خواندن اطلاعات بیشتر در مورد این بیماری با دکتر چک همراه باشید…
اولین علائم و نشانه های آلزایمر ممکن است فراموش کردن وقایع یا گفتگوهای اخیر باشد. با پیشرفت این بیماری، فرد مبتلا به این مشکل دچار اختلال شدید حافظه می شود و به تدریج توانایی انجام کارهای روزمره را از دست می‌دهد.
داروهای فعلی این بیماری موجود در بازار ، به طور موقت علائم را بهبود می بخشند و یا سرعت روند بیماری را کاهش می دهند. این درمان ها گاهی اوقات به افراد مبتلا به آلزایمر کمک می کند تا عملکرد خود را به حداکثر برسانند و بتوانند تا مدت زیادی کارهای شخصیشان را خودشان به تنهایی انجام داده و مستقل باشند. برنامه ها و خدمات مختلف می تواند به حمایت از مبتلایان به آلزایمر و مراقبان آنها کمک کند.
در حال حاضر درمانی وجود ندارد که مشکل زوال عقل را درمان کند یا روند بیماری در مغز را تغییر دهد ؛ البته به تازگی دستگاهی اختراع شده که به درمان بیماری کمک می کند اما هنوز در مرحله آزمایش قرار دارد و به خط تولید نرسیده است.
در مراحل پیشرفته بیماری، عوارض ناشی از اختلال شدید عملکرد مغز و علائم مرگ بیماران آلزایمری میتوان به کم آبی، سوء تغذیه یا عفونت اشاره کرد.
اینفوگرافیک آلزایمر
علائم و نشانه های آلزایمر
از دست دادن حافظه نشانه اصلی آلزایمر است. نشانه اولیه این بیماری معمولاً این است که فرد در به خاطر سپردن وقایع یا مکالمات اخیر به زحمت می افتد. با پیشرفت بیماری، اختلالات حافظه بدتر و علائم دیگری ایجاد می شود.
در ابتدا ممکن است فرد مبتلا به آلزایمر از داشتن مشکل در به خاطر سپردن چیزها و سازماندهی افکار خود آگاهی کامل داشته باشد. در این مرحله ممکن است یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستانش متوجه شوند که علائم در حال وخیم شدن هستند.
تغییرات مغزی که در اثر ابتلا به آلزایمر شکل می گیرند می توانند منجر به مشکلات زیر شوند:
حافظه
البته هر کسی در برخی مواقع دچار افت حافظه می شود. طبیعی است فراموش کنید ،سوییچ ماشین را کجا گذاشته اید یا اسم یکی از آشناها و یا دوستانتان را فراموش کنید. اما باید بدانید که حافظه بیمار آلزایمری دائما مختل می شود و این ضعف ، بر توانایی عملکرد در محل کار یا خانه‌شان تأثیر می گذارد.
افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است:
- حرف ها و سوالات را بارها و بارها تکرار کنند؛
- مکالمات، قرارها یا رویدادها را فراموش کنند و بعداً آنها را به خاطر نیاورند؛
- مرتباً در حال جابه‌جایی وسایل هستند و اغلب آنها را در مکان های غیر منطقی قرار می دهند؛
- در مکانهای آشنا گم می شوند؛
- سرانجام حتی نام اعضای خانواده و اشیاء روزمره را فراموش می کنند؛
- در یافتن کلمات صحیح برای شناسایی اشیاء، بیان افکار یا شرکت در گفتگوها مشکل دارند.
تفکر و استدلال
یکی دیگر از علائم و نشانه های آلزایمر مشکل در تفکر و استدال است. این بیماران در تمرکز و تفکر خصوصاً در مورد مفاهیم انتزاعی مانند اعداد مشکل دارند.
انجام دادن همزمان کارها برایشان دشوار است و ممکن است مدیریت امور مالی، پرداخت چک و قبض را به موقع انجام ندهند. این مشکلات ممکن است به عدم توانایی در تشخیص و سر و کار داشتن با اعداد مرتبط باشد.
قضاوت و تصمیم گیری
بیماران مبتلا به آلزایمر توانایی تصمیم گیری و داوری مناسب در شرایط روزمره را از دست می‌دهند. به عنوان مثال فرد ممکن است در تعاملات اجتماعی منزوی تر شود و یا لباس هایی بپوشد که برای آب و هوای موجود نامناسب باشد. همچنین تشخیص اینکه غذا چه مقدار باید بپزد و یا رانندگی برایشان ممکن است به تدریج دشوارتر شود.
برنامه ریزی و انجام کارهایی که قبلاً انجام می‌دادند
با پیشرفت این بیماری ،فعالیت های روزمره ای که به طی کردن مراحل پی در پی نیاز دارند، مانند برنامه ریزی و پختن غذا و یا انجام بازی همیشگی برای آنها مشکل تر می شود. در نهایت افراد مبتلا به آلزایمر پیشرفته ،ممکن است حتی نحوه انجام کارهای معمولی مانند لباس پوشیدن و حمام کردن را فراموش کنند.
تغییر در شخصیت و رفتار
تغییرات مغزی که طی بیماری آلزایمر رخ می دهد ،می تواند بر خلق‌وخو و رفتارها تأثیر بگذارد. ممکن است فرد مبتلا به آلزایمر مشکلات زیر را تجربه کند:
- افسردگی؛
- بی تفاوتی؛
- منزوی شدن؛
- نوسانات خلقی؛
- عدم اعتماد به دیگران؛
- تحریک پذیری و پرخاشگری؛
- تغییر در عادات خواب؛
- سرگردانی؛
- بروز احساساتی که در حالت عادی بیان نمی‌شدند؛
- هذیان گفتن، مثلا اعتقاد به دزدیده شدن چیزی؛
- از دست دادن مهارت‌ها.
البته بسیاری از مهارت‌های مهم حتی در صورت بدتر شدن علایم بیماری هم از یاد فرد بیمار نمی روند. مهارت‌های حفظ شده ممکن است شامل خواندن یا گوش دادن به کتابها، گفتن داستان و یادآوری مجدد برخی خاطرات، خوانندگی، گوش دادن به موسیقی، رقصیدن، نقاشی و یا انجام کارهای هنری باشد.
این مهارت ها بیشتر از سایر مهارت ها در خاطر افراد باقی می مانند زیرا توسط بخش هایی از مغز که در ادامه بیماری تحت تأثیر قرار می گیرند کنترل می شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
تعدادی از شرایط قابل درمان می توانند در کم کردن اثرات از دست رفتن حافظه یا سایر علائم زوال عقل موثر باشند. اگر نگران حافظه یا مهارت های دیگر خود هستید ،بهتر است برای ارزیابی و تشخیص دقیق با پزشک خود مشورت کنید.
اگر در مورد مهارت‌های ذهنی یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود نگران هستید، به نزد پزشک بروید و در مورد نگرانی های خود صحبت کنید.
علت های بروز بیماری آلزایمر
دانشمندان معتقدند که در اکثر افرادی که به بیماری آزایمر مبتلا هستند، این بیماری به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و محیطی که به مرور زمان بر مغز تأثیر می گذارد ،اتفاق می افتد.
کمتر از 1 درصد مبتلایان به واسطه تغییرات ژنتیکی خاص به این بیماری مبتلا می شوند. این موارد نادر معمولاً منجر به بروز بیماری آلزایمر در سنین میانسالی می شوند.
دلایل دقیق ابتلا به بیماری آلزایمر به طور کامل کشف نشده است، اما همه پزشکان مطمئن هستند که مشکلاتی در پروتئین های مغز بیماران وجود دارد که قادر به عملکرد طبیعی نیستند و کار سلول های مغزی (نورون ها) را مختل می کنند و بعضی از وقایع خطرناک را به وجود می آورند. در نتیجه این مشکلات نورون ها آسیب دیده اتصالات خود را از دست داده و در نهایت می میرند.
این آسیب اغلب در ناحیه ای از مغز به وجود می‌آید که حافظه را کنترل می کند. این روند سال ها قبل از اولین علائم آغاز می شود. از بین رفتن نورون‌ها با الگویی قابل پیش بینی در سایر مناطق مغز گسترش می یابد. در آخرین مراحل بیماری، مغز بیمار به میزان قابل توجهی کاهش حجم یافته است.
محققان بر نقش دو پروتئین در مغز تاکید کرده اند:
پلاک ها :« بتا-آمیلوئید »قطعه ای باقیمانده از یک پروتئین بزرگتر است. به نظر می رسد هنگامی که این قطعات با هم جمع می شوند تأثیر زیادی بر روی سلولهای عصبی می گذارند و در ارتباط سلول به سلول اختلال ایجاد می کنند. این خوشه ها رسوبات بزرگتری به نام «پلاک‌های آمیلوئید» تشکیل می دهند که در کنار آن ها بقایای سلولی وجود دارد.
تنگل ها : پروتئین های« تاو »برای حمل مواد مغذی و سایر مواد ضروری در سیستم حمل و نقل داخلی نورون ها نقش دارند. در بیماری آلزایمر، پروتئین های تاو تغییر شکل می دهند و خود را در ساختارهایی به نام« تنگل های عصبی فیبری» جای می‌دهند. تنگل سیستم حمل و نقل را مختل می کند و برای سلول ها خطرناک است.
عوامل بیشتر شدن خطر ابتلا به آلزایمر
سن
افزایش سن بزرگترین عامل خطرناک شناخته شده برای بیماری آلزایمر است. آلزایمر بخشی از پیری طبیعی نیست، اما هر چه پیرتر می‌شوید احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر افزایش می یابد.
به عنوان مثال در یک مطالعه مشخص شد که سالانه از هر هزار نفر در سنین 65 تا 74 سال 2 نفر، از هر 1000 نفر در سنین 75 تا 84 سال 11 نفر و از هر هزار نفر 85 سال و بالاتر، 37 نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند.
تاریخچه خانواده و ژنتیک
اگر یکی از بستگان درجه یک (والدین یا خواهر و برادر شما) به این بیماری مبتلا باشند، خطر ابتلای شما به آلزایمر تا حدودی بیشتر از دیگران است. بیشتر مکانیسم های ژنتیکی آلزایمر در بین خانواده ها تا حد زیادی غیر قابل توضیح و عوامل ژنتیکی خیلی پیچیده هستند اما در هر صورت ابتلا به آلزایمر غیرقابل انکار است.
یکی از عوامل ژنتیکی که در ابتلا به بیماری آلزایمر موثر است نوعی از «ژن آپولیپوپروتئین E APOE» است. تغییر ژن به «APOE e4» خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد، اما همه افرادی که تغییر این ژن را داشته اند، مبتلا به بیماری آلزایمر نمی شوند.
دانشمندان جهش های نادری را در سه ژن شناسایی کرده اند که عملا شخصی که یکی از این جهش ها را داشته باشد مستعد این بیماری است ؛ اما تنها کمتر از 1 درصد از افراد مبتلا به آلزایمر این تغییر ژن ها را داشته اند.
سندرم داون
بسیاری از افراد مبتلا به« سندرم داون »به بیماری آلزایمر مبتلا می شوند. که مربوط به داشتن سه نسخه کروموزوم 21 و پیرو سه نسخه از ژن برای پروتئینی است که منجر به ایجاد« بتا آمیلوئید »می شود. در افراد مبتلا به سندرم داون علائم و نشانه های آلزایمر حدوداً 10 تا 20 سال زودتر ظهور پیدا می‌کنند.
جنسیت
به نظر می‌رسد تفاوت کمی در خطر ابتلا به این بیماری بین زن و مرد وجود داشته باشد، اما به طور کلی تعداد زنان مبتلا به این بیماری بیشتر از مردان هستند؛ زیرا عموماً زنان بیشتر از مردان عمر می کنند.
نقص خفیف شناختی
«اختلال شناختی خفیف (MCI)» به کاهش حافظه یا مهارت‌های دیگر تفکر گفته می شود که به سن افراد ربطی ندارد. البته اختلال شناختی مانع از عملکرد فرد در محیط های اجتماعی یا کاری نمی شود.
افرادی که دارای MCI هستند به میزان قابل توجهی بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به زوال عقل قرار دارند. تشخیص MCI فرد را قادر می سازد تا بر روی داشتن زندگی سالم تمرکز کند و راهکارهایی را برای جبران از دست دادن حافظه در نظر بگیرد و از طرف دیگر دائما با پزشکش در ارتباط باشد.
ضربه مغزی که در گذشته اتفاق افتاده
افرادی که دچار ضربه مغزی شدید شده اند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند.
الگوی خواب نادرست
تحقیقات نشان داده است که الگوهای خواب نادرست مانند مشکل در خوابیدن یا خوابیدن خیلی زیاد، با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر همراه است.
سبک زندگی و سلامت قلب
تحقیقات نشان داده است که عوامل خطر مرتبط با بیماری های قلبی نیز ممکن است خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد. این عوامل شامل:
- ورزش نکردن؛
- چاقی؛
- سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار؛
- فشار خون بالا؛
- کلسترول بالا؛
- دیابت نوع 2 کنترل نشده.
خوشبختانه همه این عوامل قابل اصلاح هستند. بنابراین تغییر عادات زندگی می تواند تا حدودی خطر ابتلا به این بیماری را در شما کاهش دهد. جالب است بدانید که ورزش منظم و یک رژیم غذایی کم چربی و سرشار از میوه و سبزیجات باعث کاهش خطر ابتلا به آلزایمر می‌شود.
یادگیری مادام العمر و تعاملات اجتماعی
مطالعات جدید حاکی از این است که شرکت در فعالیت های تحریک کننده ذهنی و اجتماعی همواره با کاهش خطر ابتلا به آلزایمر رابطه دارد. به نظر می رسد سطح پایین تحصیلات (کمتر از دبیرستان) یک عامل خطر برای بیماری آلزایمر به حساب می آید.
عوارض بیماری آلزایمر
از دست دادن حافظه و توانایی گفتگو، اختلال در قضاوت و سایر تغییرات شناختی ناشی از آلزایمر می تواند درمان را پیچیده تر کند. فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است نتواند:
- در مورد درد و مشکلات خود به خوبی صحبت کند؛
- علائم بیماری های دیگرش را گزارش دهد؛
- یک برنامه درمانی معین را دنبال کند؛
- عوارض جانبی داروها را یادآوری یا توصیف کند.
با پیشرفت بیماری آلزایمر به آخرین مراحل خود، تغییرات مغزی شروع به تحت تأثیر قرار دادن عملکردهای جسمی مانند غذا خوردن، تعادل و کنترل روده و مثانه می کند. این اثرات می تواند مشکلات زیر را در پی داشته باشد:
- استنشاق غذا یا مایع به داخل ریه ها (آسپیراسیون)؛
- ذات الریه و سایر عفونت ها؛
- سقوط؛
- شکستگی؛
- زخم بستر؛
- سوء تغذیه یا کمبود آب بدن؛
- حفظ تعادل.
بیماری آلزایمر یک بیماری قابل پیشگیری نیست. با این وجود می توانید با تعییر سبک زندگیتان تا حدود زیادی از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنید و یا روند پیشرفت آن را کاهش دهید .رژیم غذایی خوب، ورزش و عادات مناسب ،ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و سایر اختلالات ایجاد کننده زوال عقل را کاهش دهد. اقداماتی که برای داشتن یک زندگی سالم می توانید انجام دهید شامل موارد زیر هستند:
- به طور منظم تمرین کنید.
- رژیم غذایی با محصولات تازه، روغن‌های سالم و غذاهای کم چربی اشباع شده را بخورید.
- برای کنترل فشار خون ، دیابت و کلسترول بالا دستورالعمل های درمانی را دنبال کنید.
- اگر سیگار می کشید، برای ترک سیگار از پزشک خود کمک بگیرید.
راههای تشخیص آلزایمر
یک از راه هایی که می توان با استفاده از آن آلزایمر را تشخیص داد تعریف و تفسیر بیمار و یا خانواده و اطرافیانش از شرایط او است. علاوه بر این تشخیص بیماری آلزایمر بر اساس آزمایشاتی انجام می شود که پزشک شما برای ارزیابی مهارت های حافظه و تفکر انجام می‌دهد.
آزمایش ها و تصویربرداری می توانند سایر دلایل احتمالی را رد کنند یا به پزشک کمک کرده تا بیماری زوال عقل را بهتر تشخیص دهد.
همه مجموعه ابزارهای تشخیصی، برای شناسایی زوال عقل طراحی شده و با دقت نسبتاً زیاد مشخص می کنند که آیا فرد بیماری آلزایمر دارد و یا دارای بیماری دیگری است. بیماری آلزایمر پس از مرگ می تواند با اطمینان کامل تشخیص داده شود؛ زیرا می توان با معاینه میکروسکوپی مغز، پلاک ها و برآمدگی های خاص را مشاهده کرد.
آزمایشات
آزمایش ها برای تشخیص آلزایمر شامل موارد زیر است:
معاینه فیزیکی و عصبی
پزشک معاینه فیزیکی را انجام می دهد و با آزمایش موارد زیر سلامت کلی عصبی را ارزیابی خواهد کرد:
- گرفتگی ها و رفلکس ها؛
- لحن و قدرت عضلات؛
- امکان بلند شدن از صندلی و پیاده روی در اتاق؛
- حس بینایی و شنوایی؛
- هماهنگی بین اعضای بدن؛
- تعادل.
آزمایشات آزمایشگاهی
آزمایش خون ممکن است به پزشک شما کمک کند که علت های احتمالی دیگر کاهش حافظه و اختلال حواس مانند« اختلال تیروئید» یا کمبود ویتامین را رد کند.
وضعیت روانی و آزمایش روان‌شناختی
پزشک ممکن است برای ارزیابی حافظه و دیگر مهارت های تفکر، آزمایش مختصری از وضعیت ذهنی فرد انجام دهد. آزمایش روان‌شناختی می تواند جزئیات بیشتری در مورد عملکرد ذهنی افراد در سن و سطح تحصیلات مشابه را ارائه دهد. این آزمایشات برای تعیین نوع درمان بسیار موثر هستند.
تصویربرداری از مغز
تصاویر مغزی برای مشخص کردن ناهنجاری های مربوط به شرایطی غیر از بیماری آلزایمر مانند« سکته مغزی»،« تروما» یا« تومورها» مورد استفاده قرار می گیرند. ابزارهای جدید تصویربرداری (که در حال حاضر عمدتا در مراکز مهم پزشکی استفاده می شود) می تواند پزشکان را قادر به تشخیص تغییرات خاص مغزی ناشی از آلزایمر کند.
تصویربرداری از ساختارهای مغز موارد زیر را شامل می شود:
- تصویربرداری رزنانس مغناطیسی (MRI) : در این روش برای تولید تصاویر دقیق از مغز از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی استفاده می‌شود. اسکن های MRI در درجه اول برای رد شرایط دیگر استفاده می شوند. ممکن است تصاویر گرفته شده کوچک شدن مغز را نشان دهد، با این حال اطلاعات بدست آمده از طریق این روش ارزش قابل توجهی برای تشخیص ندارند.
- توموگرافی کامپیوتری (CT) : سی تی اسکن، یک فناوری تخصصی اشعه ایکس است که تصاویر مقطعی (برش) از مغز شما را ایجاد می کند. در حال حاضر از این روش عمدتاً برای تشخیص تومورها، انواع سكته ها و آسیب دیدگی سر استفاده می شود.
تصویربرداری از فرآیندهای بیماری با« توموگرافی انتشار پوزیترون(PET)» قابل انجام است. در حین اسکن PET، یک ردیاب رادیواکتیوی سطح پایین، به خون تزریق می شود تا یک ویژگی خاص در مغز را نشان دهد. تصویربرداری PET ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- اسکن «PET فلورودوکسی گلوکز (FDG) »مناطقی از مغز را نشان می دهد که در آنها مواد مغذی ضعیف متابولیزه می شوند. شناسایی الگوهای انحطاط (مناطقی با سوخت و ساز کم) می تواند به تمایز بین بیماری آلزایمر و انواع دیگر زوال عقل کمک کند.
- تصویربرداری« PET آمیلوئید »می تواند بار رسوبات آمیلوئید در مغز را اندازه گیری کند. این تصویربرداری در درجه اول در چکاپ بدن استفاده می شود اما ممکن است در صورت ابتلا به علائم زوال عقل، برای فرد مبتلا مورد استفاده قرار بگیرد.
- تصویربرداری« تاو PET»، که وزن تنگلس های عصبی فیبر مغزی را اندازه می گیرد، که فقط در چکاپ استفاده می‌شود.
در شرایط ویژه مانند زوال عقل پیشرونده یا زوال عقل زودرس، آزمایش های دیگری نیز برای اندازه گیری بتا آمیلوئید غیر طبیعی یا تاو در مایع مغزی مورد استفاده قرار می گیرد.
آزمایشات تشخیصی که قرار است در آینده مورد استفاده قرار گیرند
محققان روی آزمایشاتی کار می کنند که می تواند شواهد بیولوژیکی فرآیندهای بیماری در مغز را اندازه گیری کند. این آزمایشات ممکن است دقت تشخیص بیماری را بهبود ببخشد و علائم بیماری را زودتر تشخیص دهد.
آزمایش ژنتیکی به طور کلی برای ارزیابی معمول آلزایمر توصیه نمی شود؛البته افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به آلزایمر را دارند ممکن است این آزمایشات را انجام دهند. قبل از انجام هرگونه آزمایشی در مورد خطرات و مزایای این آزمایش با یک مشاور ژنتیک مشورت کنید.
درمان آلزایمر
از جدیدترین روشهای درمان آلزایمر میتوان به گزینه های زیر اشاره کرد:
داروها
داروهای فعلی آلزایمر می توانند برای مدتی در بهبود نشانه های کاهش عملکرد حافظه و سایر تغییرات شناختی به شما کمک کنند. در حال حاضر برای درمان علائم شناختی از دو نوع دارو استفاده می شود:
مهارکننده های کولین استراز : این داروها با حفظ یک پیام رسان شیمیایی که در اثر آلزایمر در مغز تخلیه می شود و به تقویت سطح ارتباط بین سلولی کمک می کنند.
همچنین ممکن است این مهار کننده ها علائم عصبی روانی مانند اضطراب یا افسردگی را بهبود ببخشند. مهارکننده های کولین استراز که به طور معمول تجویز می شوند شامل« دونپزیل (آریسپت)»، «گالانتامین (Razadyne)» و «ریواستیگمین (اکسلون)» هستند.
از عوارض اصلی این داروها می توان به اسهال، حالت تهوع، از بین رفتن اشتها و اختلالات خواب اشاره کرد.عوارض جانبی جدی در افراد مبتلا به اختلالات قلبی ممکن است شامل «آریتمی قلبی» نیز باشد.
(Memantine (Namenda : این دارو در شبکه ارتباطی سلول های مغزی اثر می گذارد و پیشرفت علائم آلزایمر متوسط تا شدید را کاهش می دهد. بعضی اوقات این دارو همراه با یک مهارکننده کولین استراز استفاده می شود. عوارض جانبی نسبتاً نادر این دارو شامل سرگیجه و سردرگمی است.
بعضی اوقات ممکن است داروهای دیگری مانند داروهای ضد افسردگی برای کنترل علائم رفتاری مرتبط با بیماری آلزایمر هم تجویز شوند.
ایجاد یک محیط امن و حمایتی
در هر برنامه درمانی که برای بیماران مبتلا به آلزایمر در نظر گرفته می شود ،مهم است که وضعیت زندگی بیمار با نیازهایش منطبق باشد. برای فردی که مبتلا به آلزایمر است ،برقراری و تقویت عادت‌هایی روزمره و وظایفی که نیاز به استفاده از حافظه دارد، بسیار مهم است.
می توانید برای پشتیبانی از احساس بهزیستی و توانایی مداوم در عملکرد این مراحل را انجام دهید:
- همیشه کلیدها، کیف پولها، تلفن های همراه و سایر اشیاء با ارزش را در مکان مشخصی در خانه نگه دارید تا گم نشوند.
- داروها را در یک مکان امن نگه دارید. برای پیگیری دوزها از یک چک لیست روزانه استفاده کنید.
- ترتیب مالی برای پرداخت قبض ها و واریز چک یا موارد دیگر را در جایی یادداشت کنید.
- یک تلفن همراه با قابلیت تشخیص موقعیت مکانی بخرید تا فرد مراقب بتواند محل آن را ردیابی کند. شماره های مهم را در تلفن برنامه ریزی کنید.
- اطمینان حاصل کنید که قرارهای منظم در روز و در زمان تعیین شده انجام شوند.
- برای پیگیری برنامه های روزانه از تقویم یا یک تخته سفید در خانه استفاده کنید. موارد تکمیل شده را کنترل کنید.
- مبلمان ، فرش و وسایل اضافی را بردارید.
- نرده های محکم را در راه پله ها و حمام ها نصب کنید.
- اطمینان حاصل کنید که کفش و دمپایی ها راحت هستند.
- تعداد آینه ها را کاهش دهید. افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است تصاویر آینه ها را گیج کننده یا ترسناک مشاهده کنند.
- اطمینان حاصل کنید که فرد مبتلا به آلزایمر حامل شناسنامه است و یا دستبند هشدار پزشکی به دستش بسته است.
- عکس ها و سایر اشیاء با معنی را در اطراف خانه نگه دارید.
درمان جایگزین بیماری آلزایمر
ممکن است در تبلیغات مختلف، درباره داروهای گوناگون گیاهی، ویتامین ها و سایر مکمل هایی آلزایمر را درمان و یا متوقف می کنند شنیده باشید. اما آزمایشات بالینی نشان دادند که تاثیر این داروها و مکمل ها در درمان آلزایمر بسیار کم هستند. در هر صورت با همین تاثیر کم نیز تا حدودی موثر واقع می شوند.
برخی از درمانهایی که اخیراً مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از:
- اسیدهای چرب امگا 3 : اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی یا مکمل ها ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد، اما مطالعات بالینی هیچ نتیجه‌ای برای درمان علائم بیماری آلزایمر نشان ندادند.
- کورکومین : این گیاه از زردچوبه تهیه شده و دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که بر فرآیندهای شیمیایی مغز تأثیر می‌گذارد. تاکنون آزمایشات بالینی نتیجه‌ای در استفاده از این گیاه در درمان بیماری آلزایمر نشان نداشته است.
- گینکو : گینکو نوعی عصاره گیاه است که حاوی چندین خاصیت دارویی است. یک مطالعه عظیم که توسط مؤسسه ملی بهداشت انجام شده بود ،نشان داد که این گیاه هیچ اثری در جلوگیری یا به تأخیر انداختن بیماری آلزایمر ندارد.
- ویتامین E : اگرچه ویتامین E برای پیشگیری از آلزایمر مؤثر نیست، اما مصرف روزانه 2000 واحد آن ممکن است در به تأخیر انداختن پیشرفت این بیماری کمک کند. با این حال، نتایج مطالعه در مورد این ویتامین هنوز مشخص نیست و تنها برخی از مطالعات مزیت این ویتامین را نشان می دهند.
مکمل هایی که در بازسازی و حفظ مغز موثر هستند ،می توانند با داروهای بیماری آلزایمر تداخل داشته باشند. برای مطمئن شدن از بی خطر بودن این ویتامین ها حتما با پزشک خود مشورت کنید و خودسرانه آن ها را مصرف نکنید.
سبک زندگی و داروهای خانگی
انتخاب سبک زندگی سالم باعث بهبود سلامت کلی فرد بیمار می شود و ممکن است در حفظ سلامت شناختی او نقش مهمی داشته باشد.
ورزش کردن
ورزش منظم بخش مهمی از یک برنامه درمانی مناسب است. فعالیت هایی مانند پیاده‌روی روزانه می تواند به بهبود خلق‌وخو و حفظ سلامت مفاصل، ماهیچه ها و قلب کمک کند. ورزش همچنین می تواند باعث خواب راحت شود و از یبوست جلوگیری کند.
افراد مبتلا به آلزایمر که مشکل در راه رفتن دارند، می‌توانند از یک دوچرخه ثابت استفاده کنند یا در تمرینات صندلی شرکت نمایند.
تغذیه سالم
مبتلایان به آلزایمر ممکن است غذا خوردن را فراموش کنند یا علاقه خود را برای تهیه وعده های غذایی از دست بدهند و یا غذاهای سالمی نخورند. همچنین ممکن است نوشیدن کافی آب را فراموش کرده و همین امر ممکن است منجر به کم آبی بدن و یبوست شود.
بهتر است کار های زیر را انجام دهید:
- گزینه های سالم. غذاهای سالمی تهیه کنید که فرد مبتلا به آلزایمر دوست دارد و می تواند بخورد.
- آب و سایر نوشیدنی های سالم. اطمینان حاصل کنید که فرد مبتلا به آلزایمر هر روز چندین لیوان مایعات بنوشد. از نوشیدن کافئین که باعث افزایش بی‌قراری و اختلال در خواب شده و نیاز مکرر به ادرار کردن را ایجاد می کند ،خودداری کنید.
- میلک شیک ها و اسموتی های پر کالری و سالم. می توانید میلک شیک ها را با پودر پروتئین مخلوط کنید یا اسموتی هایی را تهیه کنید که دارای مواد مورد علاقه شما باشد. این کار زمانی که غذا خوردن برایتان سخت می شود بسیار کمک کننده است.
تعامل و فعالیتهای اجتماعی
تعامل و فعالیت های اجتماعی می تواند از توانایی ها و مهارت های حفظ شده پشتیبانی کند و باعث کاهش روند پیشرفت بیماری شود . انجام کارهایی که معنادار و لذت بخش هستند برای بهزیستی کلی فرد مبتلا به آلزایمر مهم است. این کارها شامل موارد زیر است:
- گوش دادن به موسیقی یا حرکات موزون؛
- خواندن یا گوش دادن به کتاب؛
- باغبانی یا درست کردن صنایع دستی؛
- برگزاری مراسمات مختلف و شاد در بین جمع های دوستانه یا مراکز مراقبت از سالمندان؛
- وقت گذراندن با کودکان.
مقابله با بیماری و پشتیبانی از بیمار
افراد مبتلا به آلزایمر ترکیبی از احساسات مانند : سردرگمی، سرخوردگی، عصبانیت، ترس، عدم اطمینان، اندوه و افسردگی را تجربه می کنند.
اگر در حال مراقبت از شخص مبتلا به آلزایمر هستید ،می توانید با گوش دادن به سخن آنها در رفع این بیماری کمک کنید. به فرد اطمینان دهید که هنوز هم می توان از زندگی لذت برد و تمام تلاش خود را برای کمک به فرد در حفظ عزت نفس او، انجام دهید.
یک محیط آرام و پایدار در خانه می تواند به کاهش مشکلات رفتاری کمک کند. به وجود آمدن شرایط جدید، سر و صدای زیاد و جمعیت زیادی از افراد آن ها را تحت فشار قرار می دهد و نمی توانند در این شرایط پر استرس همه چیز را به خوبی به یاد بیاورند. هر چه فرد مبتلا به آلزایمر ناراحت تر باشد، توانایی فکر کردن او به وضوح کاهش می یابد.
حفظ آرامش مراقب
شما برای مراقبت از شخصی که مبتلا به آلزایمر است از نظر جسمی و عاطفی نیازمند شرایطی هستید. ممکن است در طول مراقبت از بیمار احساس عصبانیت و گناه، استرس و دلسردی، نگرانی ، اندوه و انزوای اجتماعی را تجربه کنید.
باید توجه داشته باشید که به عنوان یک مراقب به نیازها و بهزیستی خود دقت کنید تا بتوانید به نحو احسن از خودتان و بیمار مبتلا به آلزایمر مراقبت کنید.
اگر مراقب شخصی هستید که آلزایمر دارد، می توانید با استفاده از روش های زیر به خودتان کمک کنید:
- تا آنجا که می توانید در مورد بیماری اطلاعات به دست آورید.
- از پزشکان، مددکاران اجتماعی و سایر افراد درگیر مراقبت از شخص مبتلا سوال بپرسید.
- در صورت نیاز با دوستان یا سایر اعضای خانواده تماس بگیرید.
- هر روز وقتی را برای استراحت خود در نظر بگیرید.
- هر چند وقت یکبار وقت خود را با دوستانتان سپری کنید.
- از سلامتی خود با خوردن غذای سالم و ورزش کردن محافظت کنید.
- به یک گروه پشتیبانی بپیوندید.
- در صورت امکان از یک مرکز روزانه بزرگسالان محلی کمک بگیرید.
بسیاری از افراد مبتلا به آلزایمر و خانواده هایشان از مشاوره یا خدمات پشتیبانی محلی بهره مند می شوند. برای ارتباط با گروههای پشتیبانی، پزشکان، متخصصین کاردرمانی، منابع و مراجعه کنندگان، آژانسهای مراقبت از منزل، مراکز مراقبتی و سمینارهای آموزشی، با انجمن آلزایمر محلی خود تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کنند.
آنچه که می توانید انجام دهید
می توانید با نوشتن هر چه بیشتر اطلاعات برای در اختیار گذاشتن آن با پزشک، چیزی را از قلم نمی‌اندازید. اطلاعاتی که در اختیار پزشکتان می‌گذارید باید شامل موارد زیر باشد:
- تاریخچه پزشکی، از جمله هرگونه بیماری که در گذشته داشته اید یا در حال حاضر دارید و سابقه پزشکی خانواده؛
- تیم پزشکی شامل نام و اطلاعات تماس پزشک فعلی، متخصص بهداشت روان یا درمانگر شما؛
- داروها و همین طور نسخه ها، داروهای بدون نسخه ،ویتامین ها، داروهای گیاهی یا سایر مکمل های غذایی که مصرف می کنید؛
- علائم، از جمله نمونه های خاص تغییر در حافظه یا مهارت های تفکر؛
- انتظاراتتان از پزشک معالج .
پزشک شما احتمالاً تعدادی از سؤالات زیر را برای درک تغییرات حافظه یا سایر مهارت‌های تفکر می پرسد. (اگر به عنوان همراه با فرد مبتلا به نزد پزشک رفته اید، نظراتتان را به او بگویید. )پزشک ممکن است بپرسد:
- چه نوع مشکلات حافظه و مشکلات روحی دارید؟ چه زمانی برای اولین بار متوجه آنها شدید؟
- آیا شرایط شما به طور پیوسته بدتر می شوند، یا آیا بعضی اوقات وضعیت حال شما بهتر و گاهی بدتر است؟
- آیا از انجام فعالیت هایی که از نظر ذهنی چالش برانگیز هستند مانند مدیریت امور مالی یا خرید خودداری کرده اید؟
- حال شما چطور است؟ آیا احساس افسردگی، غمگینی یا اضطراب بیش از حد معمول دارید؟
- آیا اخیراً در یک مسیر رانندگی یا در مکانی که معمولاً برای شما آشناست گم شده اید ؟
- آیا کسی از رانندگی شما ابراز نگرانی غیرمعمول کرده است؟
- آیا در نحوه واکنش شما نسبت به افراد یا رویدادها، تغییری مشاهده کرده اید؟
- آیا انرژی بدنتان بیش از حد معمول و یا کمتر یا تقریباً مشابه گذشته است؟
- چه داروهایی مصرف می کنید؟ آیا ویتامین یا مکمل مصرف می کنید؟
- الکل مصرف می کنید؟ چقدر می‌نوشید؟
- آیا متوجه لرزیدن یا مشکلی در راه رفتن شده اید؟
- آیا در به خاطر سپردن قرارهای پزشکی خود مشکل دارید یا فراموش می کنید چه موقع باید داروهایتان را مصرف کنید؟
- آیا اخیراً تست شنوایی و بینایی انجام داده اید؟
- آیا شخص دیگری در خانواده شما تا به حال مشکل اختلال حافظه داشته است؟ آیا تاکنون کسی از نزدیکانتان به بیماری آلزایمر یا زوال عقل مبتلا شده است؟
- آیا هنگام خواب رویاهای خود را عملی می کنید (مشت می زنید، فحش می دهید، فریاد یا جیغ میزنید)؟ آیا خروپف می کنید؟
امیر
پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۹خیلی کاامل بود سپاسگذارم ………..مادربزرگم فراومشی گرفته حتی اسم خودشم یادش نمیاد داروی ریواستیگمین میخوره البته در کنار این داروی شیمیایی مغزیجات دمنوش آویشن بهشون میدیم برای گرمی مغزشون اسفند هم دود میکنیم ولی از وقتی که پودر ژل رویال بهشون میدم خیلی خوب بوده هوش و حافظش بهتر شده مطالب هم بهتر یادش میاد خدا را شکر