درمان خانگی خشکی چشم – علت – علائم و پیشگیری

در صورتی که مبتلا به سندرم خشکی چشم باشید،از چشم های شما به اندازه کافی اشک نمی ریزد یا لایه طبیعی اشک که برای محافظت چشم روی آن قرار می گیرد، در چشمان شما وجود ندارد؛ در نتیجه گرد و غبار و سایر مواد تحریک کننده از روی چشم شما پاک نمی‌شود. این خشکی می تواند منجر به علائم زیر در چشمهای شما شود:

• احساس خارش؛
• سوزش؛
• درد؛
• قرمزی چشم .

ویدیو زیر را حتما ببینید

در صورت داشتن خشکی چشم و افزایش ناگهانی علائم بالا و یا کاهش ناگهانی توانایی دید باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

در صورتی که مبتلا به خشکی چشم باشید مطالعه زیاد، کار کردن با رایانه یا وقت گذراندن طولانی در یک محیط خشک، ممکن است خشکی چشمان شما را بیشتر کنند. اگر مبتلا به سندرم خشکی چشم هستید، ممکن است چشمان شما مستعد عفونت باکتریایی ، التهاب سطح چشم  و زخم در قرنیه باشد. باید آگاه باشید که سندرم چشم خشک تقریباً هرگز از بین نمی رود، به همین دلیل باید همیشه مراقبت های لازم را انجام دهید تا خشکی چشمانتان باعث ناراحتی  یا بروز مشکل نشود. برای خواندن ادامه این مطلب با دکتر چک همراه باشید…

علائم سندرم خشکی چشم چیست؟

شایع ترین علائم خشکی چشم سوزش، درد و قرمزی چشم است. از دیگر علائم شایع آن می توان به ملتهب بودن چشم ها یا  مخاط در گوشه چشم اشاره کرد. ممکن است احساس کنید که چشمان شما سریعتر از گذشته خسته می شوند یا اینکه برای مدت طولانی در خواندن یا نشستن پشت رایانه مشکل دارید. در صورتی که مبتلا به خشکی چشم هستید ،احساس وجود شن و ماسه در چشم و تاری دید می کنید.

دلایل بروز سندرم خشکی چشم چیست؟

اشک ها سه لایه دارند : لایه بیرونی( روغنی)، لایه میانی( آبکی )و لایه  داخلی (مخاطی) می باشد. اگر غده هایی که عناصر مختلف اشک شما را تولید می کنند، ملتهب هستند یا به اندازه کافی آب، روغن یا مخاط تولید نکنند، این عامل می تواند منجر به سندرم خشکی چشم شود. هنگامی که لایه روغنی در اشک شما از بین می رود، سرعت تبخیر اشک ها زیاد می شوند و  دیگر چشمان شما نمی توانند رطوبت را حفظ کنند.

علت های ابتلا به خشکی چشم شامل موارد زیر است:

• هورمون درمانی؛
• قرار گرفتن در معرض باد یا هوای خشک مانند قرار گرفتن در معرض دائمی بخاری در طول زمستان؛
• آلرژی؛
• جراحی لیزیک چشم؛
• استفاده از برخی از داروها از جمله آنتی هیستامین ها، ضد احتقان بینی، قرص های ضد بارداری و داروهای ضد افسردگی؛
• افزایش سن؛
• استفاده از لنزها به مدت زیاد؛
• خیره شدن به کامپیوتر برای مدت طولانی؛
• چشمک نزدن به اندازه کافی.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر سندرم خشکی چشم قرار دارند؟

سندرم خشکی چشم در افراد 50 سال و بالاتر شایع است. تخمین زده می شود که 5 میلیون نفر در این گروه سنی با این بیماری مواجه هستند. اکثر افرادی که به سندرم خشکی چشم دچارند زن هستند، اما این شرایط در مردان هم رخ می دهد. زنانی که باردار هستند، هورمون درمانی می کنند و یا یائسگی را پشت سر می گذارند ، بیشتر در معرض خطر سندرم خشکی چشم قرار دارند. شرایط زیر می تواند خطر ابتلا  شما به این سندرم را افزایش دهد:

• آلرژی مزمن؛
• بیماری تیروئید یا سایر بیماری هایی که به چشم فشار می آورند؛
• ابتلا به «لوپوس»، «آرتریت روماتوئید »و سایر اختلالات سیستم ایمنی بدن
• دچار شدن به «کراتیت»( التهاب قرنیه) که باعث می شود با چشمان تا حدودی باز بخوابید؛
• کمبود ویتامین A.

چگونه سندرم خشکی چشم تشخیص داده می شود؟

اگر در چشمان خود احساس خشکی و مثل سابق قادر به دیدن محیط اطرافتان نیستید ،فوراً به چشم پزشک مراجعه کنید. پس از توصیف علائم، احتمالاً تحت آزمایشاتی قرار خواهید گرفت که میزان اشک در چشمان شما را بررسی می کند. برای این آزمایش، پزشک شما از رنگی مانند «فلوروسین »استفاده می کند تا اشک روی چشم شما را مشاهده نماید.

همچنین ممکن است برای این کار «آزمایش شیرمر »مورد استفاده قرار گیرد تا مشخص شود چشمانتان با چه سرعتی تولید اشک می کند. میزان تولید اشک را با استفاده از یک فتیله کاغذی که در لبه پلک شما قرار می‌گیرد، آزمایش می کنند. همچنین ممکن است پزشکتان شما را به یک متخصص ارجاع دهد؛ به عنوان مثال در صورت داشتن آلرژی مزمن شما را به یک متخصص آلرژی معرفی می کند.

درمان پزشکی برای سندرم خشکی چشم

پزشک احتمالا موارد زیر را تجویز می کند:

• چرب کننده ها: در صورتی که چشمانتان به اندازه کافی اشک تولید نمی کند، چرب کننده ها می توانند به شما کمک کنند. این چرب کننده های چشم به صورت قطره، پماد یا ژل در دسترس هستند و می توانید آن ها را از داروخانه تهیه کنید.
• پاک کننده پلک: از آنجا که خشکی چشم می تواند نتیجه بهداشت ضعیف پلک باشد و باعث التهاب در غدد روغنی شود، توصیه می شود چشمان خود را تمیز نگه دارید؛ برای این کار یک کمپرس گرم را روی چشمانتان قرار دهید و یا پلک های خود را با مخلوطی از آب و شامپو بچه بشویید.

گذشته از این موارد ، چشم پزشک شما موارد زیر را توصیه می کند تا چشم های خشک تان را استراحت کرده و بتوانند به موقع بهبود پیدا کنند:

• هنگام استفاده از دستگاه های دیجیتال، لپ تاپ، رایانه یا تلفن های همراه، به طور مرتب و آگاهانه پلک بزنید. این کار به پخش شدن اشک بر روی چشم ها کمک می کند.
• هر 20 دقیقه هنگام کار روی صفحه نمایش، خواندن یا انجام فعالیتهای مشابه، به چشم های خود استراحت دهید. برای حدود 20 ثانیه روی نقطه ای با فاصله حدود 20 پا تمرکز کنید و سپس به سراغ خواندن یا هر فعالیتی که در حال انجامش بودید بازگردید.

نکاتی برای کاهش خشکی چشم

شما می توانید با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی، عادات بهداشتی و پیروی از راهکارهای طبیعی به خشکی چشم خود پایان دهید.

1. تغییر سبک زندگی

اجرای تغییرات در فعالیتهای روزمره و محیطی که در آن زندگی می کنید ،می تواند به کاهش تأثیرات منفی سبک زندگی شما بر روی چشمانتان کمک کند. این تغییرات شامل موارد زیر است:

• زمان استفاده از صفحه نمایش را به حداقل برساند. برای مدت طولانی از رایانه ها، تلویزیون ها و تلفن های همراه استفاده نکنید. کار در دفاتری که دارای کامپیوتر های رومیزی هستند یکی از دلایل ابتلا به «سندرم بینایی رایانه »است. این بیماری شبیه خشکی چشم  و باعث سوزش اشک و کاهش بینایی می شود. بین کار یا مطالعات خود استراحت کوتاه قرار دهید تا چشمانتان نیز استراحت کنند. هم چنین می توانید حین انجام این فعالیت ها پلک بزنید.
• هنگام رفتن در مناطق خشک با شرایط آب و هوایی گرم و یا مناطقی با وزش باد شدید و در ارتفاعات زیاد، عینک آفتابی بزنید.
• از رفتن به مکانهایی که میزان آلودگی، گرد و غبار، مواد شیمیایی و دود زیاد است خودداری کنید.
• برنامه خود را طوری تنظیم کنید که به موقع بخوابید. بیدار ماندن برای ساعتهای طولانی می تواند باعث خشکی چشم شما شود.
• استفاده از دستگاه بخار ساز مخصوصاً در ماه های زمستان می تواند به جلوگیری از خشکی چشم کمک کند. سیستم گرمایش مرکزی در خانه و محل کار شما اغلب هوا را خشک می کند که این عامل علائم خشکی چشم را تشدید می‌کند؛ از این رو سعی کنید از دستگاه بخار ساز استفاده کنید تا مقداری رطوبت به هوا اضافه و رطوبت چشم شما بیشتر شود.
• همچنین با قرار دادن گیاهان در اتاق خود می توانید رطوبت لازم را به هوا اضافه کنید( مگر اینکه به این گیاهان حساسیت داشته باشید). برخی از بهترین گیاهان برای افزایش رطوبت اتاق نخل آرکا، نیلوفر صلح و سرخس بوستون هستند. این گیاهان همچنین با جذب آلاینده های هوا در محیط داخلی به تصفیه هوا کمک می کنند.

2. به طور دائم پلک های خود را تمیز کنید

تمیز نگه داشتن پلک ها به تولید اشک و کاهش احساس ناراحتی در شما کمک می کند. افرادی که دارای خشکی چشم هستند تمایل دارند که مرتباً چشم خود را مالش دهند. در نتیجه برای کاهش التهاب باید از آن جلوگیری کرد.

برای رفع این ناراحتی و حفظ بهداشت مناسب چشم توصیه می شود روزی چند بار پلک های خود را بشویید. برای پاکسازی و مرطوب نگه داشتن چشم و حفظ سلامتی آنها می توانید از مواد پاک کننده پلک استفاده کنید.

همچنین برای تمیز نگه داشتن چشم می توانید از دستمال مرطوب و پاک کننده استفاده کنید.

1. چند قطره شامپو بچه را روی نوک انگشتان تمیز خود قرار دهید.
2. چشمانتان را ببندید، سپس به آرامی پلک ها و نزدیکی پایه مژه های خود را ماساژ دهید.
3. با استفاده از آب ولرم شامپو را کاملاً از پلک‌های خود بشویید.
4. یک یا دو بار در روز این کار را انجام دهید.

5. پلک بزنید

همان طور که قبلا گفتیم پلک زدن به طور منظم باعث پخش شدن اشک بر روی چشم می شود و به مرطوب نگه داشتن چشم کمک می کند. پلک زدن در بیشتر مواقع باعث افزایش گردش خون در چشم ها و کاهش فشار چشم می شود؛ در حقیقت با پلک زدن مواد مغذی را به ساختارهای سطح چشم می رسانید و به حفظ سلامتی آن کمک می کنید.

برای پلک زدن این کارها را انجام دهید:

1. چشمان خود را کاملاً ببندید و تا 2 بشمارید.
2. سپس پلک ها را به هم فشار دهید و مجدداً تا 2 بشمارید.
3. چشمان خود را باز کنید و تا 2 بشمارید.
4. این تمرین را هر ساعت به مدت 5 بار، برای چند هفته انجام دهید.

5. از کمپرس گرم استفاده کنید

یک روش بسیار راحت برای مقابله با خشکی چشم استفاده از کمپرس گرم است. گرمای حاصل از کمپرس باعث افزایش گردش خون در چشم شده و باعث ایجاد اشک می شود.

کمپرس گرم همچنین باعث تسکین درد چشم و علائم خشکی آن می شود. یک مطالعه که اخیرا انجام شده نشان داده که استفاده از حوله های گرم و ماسک های چشمی می تواند به مدیریت علائم خشکی چشم کمک کند.

ماسک گرم کننده را دو بار در روز به مدت 10 دقیقه و برای 2 هفته روی پلک ها بگذارید.

1. یک پارچه تمیز و بدون پرز را در آب داغ خیس کنید و آب اضافی آنرا با فشار خارج کنید.
2. این پارچه گرم و مرطوب را روی پلک‌های بسته خود تا مدت زمان 10 دقیقه نگه دارید (نه بیشتر). هنگام خنک شدن دوباره پارچه را با آب داغ گرم کنید.
3. سرانجام چشمان خود را به خوبی با آب ولرم شستشو دهید.
4. حداقل دو بار در روز تا زمانی که علائم شما فروکش کند، از این روش درمانی استفاده کنید.

می توانید از ماسک چشمی که از ژل ساخته شده است استفاده کنید و آن را در مایکروویو گرم کنید. قبل از استفاده اطمینان حاصل کنید که خیلی گرم نباشد که باعث سوختگی پوستتان شود.

توجه: هنگام استفاده از کمپرس برای چشمان خود اطمینان حاصل کنید که دمای آن از 108 درجه فارنهایت بیشتر نباشد.

5. از قطره های چشمی حاوی روغن کرچک استفاده کنید

روغن کرچک به کاهش علائم خشکی چشم کمک می کند.« اسید ریکینولیک »موجود در روغن به عنوان یک ماده ضد التهاب می‌تواند به رفع خارش، سوزش و درد ناشی از این بیماری و همچنین به کاهش تبخیر اشک کمک کند.

در یک مطالعه نشان دهده شده که استفاده از قطرات چشم روغن کرچک برای درمان اختلال عملکرد «غدد میبومین» که در نتیجه کاهش تبخیر اشک اتفاق می افتد بسیار مفید است.

یک مطالعه دیگر نشان داده استفاده از Refresh Endura (روغن کرچک با 1٪ گلیسیرین و 1٪ پلی استورات 80) در بازسازی پارگی لیپیدی در بیماران با خشکی چشم بسیار مفید بوده است.

روش استفاده از روغن کرچک برای درمان خشکی چشم:

1. روغن کرچک خالص، ارگانیک و بدون هگزان را خریداری کنید.
2. با استفاده از قطره چشمی یک قطره از آن را در هر چشم بریزید.
3. روزانه دو بار این کار را تکرار کنید تا چشمانتان مرطوب شود و قرمزی کاهش یابد.

4. در رژیم غذایی خود امگا 3 را جای دهید

خشکی چشم می تواند به دلیل کمبود اسیدهای چرب ضروری در رژیم غذایی شما به ویژه اسیدهای چرب امگا 3 باشد. امگا 3 به کاهش التهاب در بدن کمک می کند و همچنین باعث تحریک تولید اشک های با کیفیت می شود.

طبق یک مطالعه که در سال 2014 در مجله چشم پزشکی بالینی منتشر شده است، مشخص شد که استفاده از مکمل های غذایی با اسیدهای چرب امگا 3 و آنتی اکسیدان ها می تواند علائم خشکی چشم را کاهش دهد.

این اسیدهای چرب اساساً برای سلامتی چشم شما مهم هستند.

1. برای درمان خشکی چشم منابع اسید چرب امگا 3 بیشتری بخورید.
2. غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این غذاها شامل ماهی های چرب، روغن ماهی، دانه کنجد، بادام، تخم کتان، روغن کتان، دانه های چیا و گردو است.
3. در صورت مشورت با پزشک می توانید مکمل های امگا 3 را نیز مصرف کنید.

سخن پایانی

چشمان ما به عنوان دروازه هایی رو به دنیای خارج عمل می کنند. بنابراین لازم است که آنها را همیشه در سلامت نگه داریم.

خشکی چشم یک مشکل شایع است اما بدون درمان از شر آن خلاص نمی شوید. با رعایت بهداشت و مراقبت مناسب می توانید به راحتی آن را درمان کنید. همچنین با رعایت اقدامات پیشگیرانه، ایجاد تغییر در سبک زندگی و تمیز نگه داشتن چشم می توانید هرگونه مشکل چشمی را برطرف کنید.

این مطلب توسط دکتر خوش سیرت مطالعه ، ویرایش و تایید شده است .

مطالب مرتبط را حتما بخوانید :

سرطان مغز چگونه به وجود می آید ؟ علت ، علائم و روش های درمانی

بیماری چشم صورتی در کودکان و نحوه ی درمان آن

درمان پوکی استخوان با تغذیه در کمترین زمان

منبع : healthline , top10