داغ شدن کف پا عارضه ای است که بیشتر در شب به وجود می آید و فرد در پاهایش احساس سوزش یا گرمای خفیف تا شدید، بی حسی، قرمزی و تورم می کند.

علت داغی کف پا

از رژیم غذایی نامناسب گرفته تا بیماری های جدی از جمله دیابت، نارسایی کلیوی، التهاب رگ ها و… می تواند علت داغ شدن کف پا شوند. از آن جایی که این علائم، می تواند نشان دهنده بیماری خاصی باشد، مهم است که درباره این بیماری های احتمالی بیشتر بدانید، تا در صورت تجربه آنها، هر چه زودتر برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.

در این ویدیو پادکست علت داغی کف پا را کامل بررسی کرده ایم، قبل از مطالعه مقاله به این پادکست گوش دهید.

در قسمت نظرات این پست، میتوانید سوال و جواب های مربوط به داغی کف پا را مشاهده کرده و اگر سوالی داشتید از پزشک سایت بپرسید.

چه بیماری هایی باعث داغ شدن کف پا می شوند؟

خب بریم به بررسی تک تک بیماری هایی که باعث داغی کف پا مخصوصا در شب می شوند را بررسی کنیم:

1- کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی

هربار که هوس خوردن فست فود ها و هله هوله های مختلف کردید یادتان باشد که اعصاب بدنتان برای درست کار کردن به مواد مغذی خاصی نیاز دارد. اگر به بدنتان مواد مغذی نرسد و یا بدن نتواند مواد مغذی را جذب کند، احتمال آسیب به اعصابتان وجود دارد. یکی از عوارض آسیب های عصبی، داغ شدن قسمت های مختلف بدن مانند: کف پاهاست.

فولات، ویتامین B6 و ویتامین B12 جزو موادی هستند که می توانند از نوروپاتی (آسیب به اعصاب) جلوگیری و آن را درمان کنند.

سوء تغذیه و کمبود مواد مغذی بدن با عوامل زیادی ارتباط دارد که عبارتند از:

• مصرف زیاد الکل؛
• بی اشتهایی؛
• وضعیت مالی ضعیف؛
• بی خانمانی؛
• بالا رفتن سن؛
• بارداری؛
• ابتلا به نوروپاتی دیابتی.

2- نوروپاتی دیابتی

یکی از عوارض بیماری دیابت نوع 1 و نوع 2 نوروپاتی است که اصطلاحا به آن «نوروپاتی دیابتی» می گویند. داغ شدن کف پا تقریبا در تمامی بیماران مبتلا به نوروپاتی دیابتی دیده می شود. این احساس گرما به دلیل این است که اعصاب بیماران نوروپاتی آسیب دیده و پیام های پوستی به درستی به مغز مخابره نمی شوند. از دیگر علائم این بیماری: احساس درد، سوزن سوزن شدن و بی‌حسی در نقاط مختلف بدن از جمله پاهاست.

حتما بخوانید : علائم خونریزی مغزی ؛ آیا این آسیب باعث مرگ می شود؟

3- بارداری

در زمان بارداری در بدن زنان هورمون های خاصی ترشح می شود که ممکن است باعث گرم تر شدن بدن شوند. علاوه بر این با سنگین شدن جنین و ایجاد تغییرات در بدن، پاهای مادران وزن و فشار بیشتری تحمل می کنند که همین باعث گرم تر شدن پاهای زنان باردار می شود.

4- یائسگی

تغییرات هورمونی در دوران یائسگی باعث بروز علائمی نظیر: گر گرفتگی و داغ شدن قسمت های مختلف بدن از جمله پاها می شود. اکثر خانمها در 45 تا 55 سالگی یائسه می شوند.

5- ابتلا به عفونت قارچی

آمار ها مشخص کرده است که حدودا 15 تا 25 درصد افراد یک جامعه به عفونت قارچی «پای ورزشکار» مبتلا می شوند. این عفونت قارچی بسیار شایع است که به دلیل محیط گرم و مرطوب پاها، احتمال شیوع و تکثیر آن بالاست.

هر چه زودتر این عفونت درمان شود، بهتر است؛ زیرا ممکن است از پا به سایر نقاط بدن منتقل شود یا به افراد دیگری سرایت کند.

6- قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و خطرناک

فلزات سنگین: به فلزاتی گفته می شود که معمولا در معادن وجود دارند و در سال های اخیر در صنایع زیادی استفاده شده اند. این فلزات برای محیط زیست بسیار خطرناک هستند و باعث ایجاد بیماری های زیادی می شوند. در صورتی که شخصی، به هر دلیلی، با این فلزات سر و کار داشته باشد، به احتمال زیاد بعد از مدتی دچار سوزش در دست ها و پاهایش می شود.

علاوه بر این وقتی این مواد وارد بدن می شوند، دستگاه عصبی بدن را با مشکل مواجه می کنند و همین می تواند یکی از دلایل داغی پاها باشد.

7- شیمی درمانی

درست است که شیمی درمانی برای درمان سرطان بسیار مفید است؛ اما این روش درمانی علاوه بر سلول های سرطانی، به سلول های سالم بدن هم آسیب می رساند. یکی از انواع سلول هایی که ممکن است آسیب ببینند، سلول های عصبی هستند. به همین دلیل برخی از بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند، ممکن است دچار سوزش و گرما در کف پاهایشان شوند.

8- نوروپاتی ارثی شارکوت ماری توث (CMT)

در بعضی از افرادی که به این بیماری ارثی مبتلا هستند، علائمی مانند: سوزن سوزن شدن و یا داغ شدن کف پا دیده می شود. تقریبا از هر 2500 نفر 1 نفر به این بیماری مبتلا می شود و احتمال انتقال این بیماری از یک نفر به نسل بعدی اش بسیار بالاست.

9- نارسایی مزمن کلیوی( اورمیا)

«اورمیا» به دلیل صدمه و آسیب به کلیه به وجود می آید. زمانی که کلیه از کار بیفتد، سموم بدن به راحتی دفع نشده و وارد خون می شوند و به بافت های دیگر مثل بافت های عصبی آسیب می رسانند. این سموم با گذشت زمان ممکن است باعث ایجاد نوروپاتی۱۱ و در نتیجه داغ شدن کف پا شوند.

حتما بخوانید : علت سر درد پشت گوش چیست ؟ چگونه درمان می شود ؟

10- کم کاری تیروئید

زمای که غده تیروئید به درستی کار نکند، هورمون تیروئید به اندازه کافی در بدن تولید نمی شود. این هومون ها وظیفه کنترل متابولیسم (سوخت و ساز) بدن را به عهده دارند. اگر به هر دلیلی متابولیسم بدن به درستی انجام نشود، آسیب های زیادی به قسمت های مختلف بدن از جمله سیستم عصبی وارد می شود. اگر با علائم کم کاری تیروئید آشنا هستید ، حتما در درمان آن ها تلاش کنید .

11- ابتلا به HIV و ایدز

یکی از علائم ایدز (مرحله آخر بیماری HIV) ابتلا به نوروپاتی محیطی، سوزش و داغ شدن کف پاست. به طور معمول آسیب های عصبی در 1/3 مبتلایان به HIV دیده می شود.

علاوه بر این بعضی از داروهای کنترل ایدز مانند: برخی از مهار کنندگان ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوتید (NRTIs)، خود به خود باعث آسیب های عصبی و ابتلا به نوروپاتی می شوند.

12- مصرف بیش از حد الکل

مصرف زیاد الکل هم باعث آسیب رساندن به اعصاب بدن می شود. این آسیب عصبی با نام «نوروپاتی الکلی» شناخته شده است.

الکل مانع جذب مواد مغذی بدن می شود و وقتی به بدن مواد مغذی برای رشد و حیات نرسد، آسیب می بیند. یکی از ارگان هایی که بیشترین آسیب را می بیند، سیستم عصبی است. به عبارتی می توان گفت که الکل برای سیستم عصبی بدن سمی و خطرناک است.

13- سندرم گیلین باره (GBS)

سندرم گیلین باره بسیار نادر است و زمانی ایجاد می شود که سیستم ایمنی بدن «اعصاب» را بافتی بیگانه فرض می کنند و با ترشح موادی سعی دارند آن ها را از بین ببرد یا دفع کند. علائم این بیماری عبارتند از: بی حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف در پاها.

در بعضی از موارد دیده شده که این بیماری علاوه بر پاها، دست ها و بقیه نقاط بدن را هم تحت تاثیر قرار داده است.

همان طور که گفتیم این سندرم بسیار نادر است و از هر 100000 نفر تنها 1 نفر به آن دچار می شوند. امکان ابتلا به این سندرم در زنان و مردان به یک اندازه است.

14- پلی‌نوروپاتی دمیلینیزاسیون التهابی مزمن (CIDP)

این بیماری یک نوع اختلال عصبی پیش رونده است که باعث ایجاد ضعف و بی حسی در دست ها و پاها می شود. اگر بیمار به دنبال درمان نباشد، به مرور زمان این ضعف و بی حسی به سمت بازوها و بالای ساق پا پیش می رود. علائم دیگر این بیماری عبارتند از: سوزن سوزن شدن یا داغ شدن کف دست و پا.

15- سندرم اریتروملالژیا

اریترومالالژیا یک بیماری نادر است که باعث آسیب اعصاب ،مخصوصا در پاها، می شود. علائم این بیماری شامل: درد شدید، قرمزی و گرم شدن دست و پاست، و ممکن است این علائم به صورت مداوم و یا دوره ای ظاهر شوند.

16- واسکولیت (التهاب رگ ها)

از علائم این بیماری ایجاد درد و سوزن شدن در پاهاست؛ زیرا رگ های خونی تقریبا مسدود می شوند و خون ها نمی توانند به راحتی در اندام های دوردست، مانند: پاها جریان داشته باشند و باعث آسیب به بافت های عصبی پا می شوند.

17- سارکوئیدوز

این بیماری هم یکی از بیماری های نادر التهابی است که باعث ایجاد التهاب در گره های لنفاوی، کبد، چشم، پوست، سیستم عصبی، ریه ها و غیره می شود. در صورتی که پوست یا سیستم عصبی دچار التهاب شوند، ممکن است بیمار داغ شدن کف پاهایش را احساس کند.

18- سبک زندگی

پوشیدن کفش های نامناسب و غیر استاندارد، ایستادن و راه رفتن طولانی مدت ،مخصوصا در هوا گرم، ممکن است باعث این مشکل در پاهایتان شود.

حتما بخوانید : علت کهیر زدن چیست ؟ ۱۵ روش درمان خانگی کهیر

19- هیپوتیروئیدیسم

کم شدنمیزان فعالیت های غده تیروئید باعث به هم خوردن تعادل هورمون ها در بدن می شود و باعث التهاب و در نتیجه فشار روی عصب ها می شود. علاوه بر گرم شدن پاها، خستگی، زیاد شدن وزن و خشک شدن پوست هم از دیگر علائم هیپوتیروئیدیسم هستند.

20- بیماری شریان ترجیحی {PAD}

در بیماری PAD شریان هایی که مسئول آوردن خون به پاها و انگشتان پا هستند، تنگ می شوند. علائم این بیماری با بیماری نوروتراپی ترجیحی مشابه است. درد ناشی بر اثر راه رفتن یا ورزش کردن بیشتر می شود.

21- سندرم تونل تارسال

در سندرم تونل تارسال، عصب هایی که در مسیر زانو تا انگشتان پا قرار گرفته اند، فشرده می شوند و علت آن هم التهاب یا آسیب دیدن است؛ درنتیجه منجر به درد و سوزش پاها می شود.

توجه کنید که این شرایط باید به موقع درمان شود در غیر اینصورت، آسیب وارد شده به عصب ها همیشگی خواهد شد.

تشخیص گرم شدن پاها

در صورتی که پاهای تان گرم می شوند و درد می کنند باید به پزشک خود مراجعه کنید.

پزشک ابتدا معاینه بدنی می کند. در این معاینه شرایط زیر مشخص می شود:

• مشکلات ساختاری پا یا زانوها؛
• عفونت های قارچی؛
• قرمز شدن یا رنگ پریدن پوست؛
• عکس العمل های بدن؛
• بی حس شدن.

در قدم بعد پزشک درباره سابقه بیماری، مثلا داروهایی که مصرف می کنید، زمان شروع علائم و مدت ادامه داشتن سئوال می کند.

در این شرایط احتمال پزشک می گوید که آزمایش دیابت را هم انجام دهید زیرا دیابت یکی از دلایل معمول گرم شدن پاها است. در قدم بعدی درباره میزان مصرف نوشیدنی های الکلی سئوال می پرسد زیرا دومین دلیل هم مشروبات الکلی هستند. شاید پزشک بگوید که برای موارد زیر هم آزمایش خون انجام دهید:

• هورمون تیروئید؛
• عملکرد کلیه؛
• کمبود ویتامین؛
• HIV؛
• عفونت های دیگر.

اگر پزشک احتمال دهد که بیمارش به سندرم تونل تارسال مبتلا شده است، آزمایش تصویری را توصیه می کند. او به کفش ها و طرز راه رفتن تان هم توجه می کند.

علاوه بر این، علائم دیگری هم که مشاهده کردید بسیار مهم هستند.

درمان داغ شدن کف پا

درمان این مشکل به علت به وجود آمدن آن بستگی دارد. در پایین چند راه حل برای علت های مختلف معرفی می کنیم:

حل مشکلات پزشکی

اگر این مشکل به خاطر ابتلا به بیماری خاصی است، اول از همه باید به پزشک مراجعه کنید؛ مثلا: اگر مبتلا به نوروپاتی دیابتی هستید و کف پایتان داغ می شود، باید سطح قند خونتان را تنظیم کنید تا این مشکل را از بین ببرید.

اگر مبتلا به بیماری های التهابی و مزمن هستید، با تغییر سبک زندگی و پیگیری درمانتان می توانید علائم آن را به راحتی از بین ببرید.

جایگزین داروهایی که باعث داغ شدن کف پا می شوند

اگر در صورت مصرف داروهایی مانند داروهای HIV به نوروپاتی دچار شده اید، با مشورت و تایید پزشکتان می توانید این داروها را تغییر دهید تا مشکل پایتان حل شود.

تغییر سبک زندگی

به احتمال زیاد با پوشیدن کفش های نامناسب و غیر استاندارد دچار عفونت های قارچی شده و همین کار باعث داغ شدن کف پایتان می شود. با انجام برخی کارها از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید:

• سعی کنید هر یک روز در میان، کفش دیگری بپوشید تا کفشی که دیروز پوشیده بودید به خوبی هوا بخورد و رطوبتش از بین برود.
• موقع خرید کفش دقت کنید که جریان هوا به خوبی از آن می گذرد. اگر کف پاهایتان مشکلی دارد، می توانید از پدهای ژله ای مخصوص در کفش هایتان استفاده کنید.
• بعد از یک روز کاری ،مخصوصا بعد از ورزش کردن، جوراب هایتان را بشورید و بگذارید به خوبی خشک شوند و سپس بپوشید. در هنگام خریدن جوراب بهتر است جوراب های نخی را انتخاب کنید.
• هرگز جوراب یا کفشی را که هنوز خیس است، نپوشید.
• در هوای گرم از صندل های آزاد و راحت استفاده کنید تا پاهایتان هوا بخورند و عرق نکنند.
• زمانی که میخواهید به استخر بروید و یا دوش بگیرید، دمپایی بپوشید تا به عفونت های قارچی مانند: عفونت پای ورزشکار دچار نشوید.

• برای جذب رطوبت پاهایتان می توانید از پودر کف پا استفاده کنید. پودر های زیادی در رایحه ها و قیمت های مختلف وجود دارند.
• از ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت خودداری کنید تا فشار زیادی به پایتان وارد نشود و پاهایتان کمتر عرق کنند.
• چند دقیقه پای خود را در آب سرد قرار دهید یا دوش آب سرد بگیرید. هرچند، برای افراد مبتلا به اریتروملالژیا، این کار توصیه نمی شود. این روش ممکن است باعث آسیب رساندن به پوست شود.

• پای خود را در نمک اِپسوم یا محلول سیب خیس کنید. اگر دیابت دارید، قبل از امتحان این روش، از پزشک سوال کنید.
• مکمل زردچوبه مصرف کنید. کورکومین موجود در زردچوبه به تسکین دردهای عصبی کمک می کند. کورکومین اثرات ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی دارد. همچنین به رفع علائم عصبی کمک می کند.
• از کرم موضعی استفاده کنید که حاوی لیدوکائین یا کپسایسین است. محلول زنجبیل خانگی یا زردچوبه هم مفید است. یکی از تحقیقات معتبر نشان داد که لیدوکائین در تسکین درد بیماری اریتروملالژیا (اریتروملالژی) بسیار مؤثر است.
• پاهای خود را به منظور کمک به بهبود جریان خون و گردش خون ماساژ دهید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علت داغ شدن کف پایتان آسیب های عصبی و نوروپاتی است، با درمان آن در مراحل اولیه، خیلی زودتر می توانید به بهبودی و سلامتی برسید.

همچنین در صورت مشاهده موارد پایین بهتر است زودتر به پزشک مراجعه کنید:

• ایجاد سوزش یا گرمای ناگهانی در پاها؛
• در صورتی که بعد از قرار گرفتن در معرض سموم یا مواد ناشناخته پاهایتان داغ شدند؛
• داغی و گرم شدن کف پاها که به مرور به ساق پا و بالاتر از آن سرایت کند؛
• احساس بی حسی و خواب رفتگی در انگشتان یا کف پا.

منابع:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/319911.php

https://www.healthline.com/health/burning-in-feet